Galactic Civilizations - recenzja gry

Wszystko to jest całkiem fajne i pozostaje w zgodzie ze słusznym pomysłem, by troszkę ten cały kosmos zacząć kolonizować, ale niestety trzeba przyzwyczaić się do jeszcze czegoś... Trzecia część „Cywilizacji” była pierwszą, która prezentowała się naprawdę ładnie. „Galactic Civilizations” zaś stanowią na tym polu straszliwy krok w tył – są brzydsze od części drugiej. Trudno oczywiście porównywać lasy i jeziorka z upstrzoną kropkami przestrzenią kosmiczną, ale ciężko oprzeć się wrażeniu, iż GC są „galactic” głownie z tego powodu, że białe kropki na czarnym tle łatwiej narysować, niż skryte w lesie jeziorko. GC są po prostu brzydkie i jakiekolwiek tłumaczenie, że grafika science fiction w grach rządzi się swoimi prawami, ani na jotę tego nie zmienia. Brzydka jest zarówno mapa, jak i renderowane grafiki, animacje są proste aż do bólu, a większość menu jest zaledwie poprawna, choć schludnie wykonana. Wszystko to zauważalnie stara się być ładne, ale brakło tu ewidentnie ręki przynajmniej jednego artysty. Dobrze, że mamy do czynienia z grą strategiczną – była brzydota wybaczona „Cywilizacji”, niech będzie i „Galactic Civilizations” (ich autorzy zapewne taką właśnie mieli nadzieję).

Gra w „Galactic Civilizations” praktycznie niczym nie odbiega od tego, do czego przyzwyczaiło nas ponad dziesięć lat zabawy w „Cywilizację”. Dokonujemy kolejnych wynalazków, poszerzamy swoje imperium, budujemy flotę, wytyczamy szlaki handlowe i prowadzimy negocjacje dyplomatyczne. Stosunkowo niewiele w planowaniu strategii zmienia to, że wokół jednej gwiazdy krążyć może kilka dających się zasiedlić planet, co można by transponować na dzielnice miasta. Za to nieco większe znaczenie ma w GC początkowy etap gry, w którym należy zasiedlić jak najwięcej planet. O ile bowiem zdobycie cudzego miasta w CIV wymagało wprowadzenia doń oddziałów lądowych, które i tak przeważnie stanowiły trzon armii, o tyle w GC również to one dokonują ostatecznego przejęcia planety, natomiast ich treningowi i opracowaniu niezbędnych im technologii należy poświęcić osobną uwagę.

Cokolwiek ciekawsze możliwości pojawiają się wraz z kopalniami... przepraszam... stacjami kosmicznymi, gdyż ich funkcja nie ogranicza się jedynie do wydobywczej. Mogą stać się one dla przykładu ośrodkami militarnymi znacznie wspomagającymi sprzymierzone statki w trakcie toczonych w danym sektorze walk.

Rozwój doświadczenia poszczególnych jednostek jest dla gracza bardziej dostrzegalny, niż miało to miejsce w „Cywilizacji”, gdyż nie ogranicza się jedynie do pozyskiwania enigmatycznych stopni, lecz dokładnie tłumaczy się na siłę ataku i obrony danej jednostki. Podobnież każda z nich posiada właściwą sobie ilość punktów życia podanych graczowi w czytelny, liczbowy sposób, dzięki czemu może on trafniej podejmować decyzje o wykorzystaniu danej jednostki w walce lub wycofaniu jej do naprawy.

Z przyczyn mniej lub bardziej oczywistych nie istnieją w GC granice państw/cywilizacji. Zastąpiły je sektory, nad którymi władzę sprawuje ta cywilizacja, która ma w nich największe wpływy. W oparciu o wpływy poszczególnych nacji/gatunków funkcjonuje coś na kształt rady OPZ (Organizacji Planet Zjednoczonych). Podejmuje ona drogą głosowania nierzadko ważkie decyzje i ustalenia, do których stosować się muszą wszyscy jej członkowie. Owa rada również stanowi swego rodzaju folklor więcej czyniący dla kolorystyki gry niż dla możliwości taktycznych, gdyż pozostaje ona narzędziem poszerzania wpływów tej cywilizacji, która i tak ma te wpływy największe. Miło jest jednak sobie od czasu do czasu zagłosować na galaktycznym forum...

Wszystko to, jako się już napisało, niewiele zmienia w oferowanej już przez „Cywilizację” grywalności, co jest i dobrze... i źle. Dobrze, gdyż dostaliśmy do ręki nową grę, w której świecie dość dobrze się orientujemy, a możemy nareszcie przestać po raz tysięczny budować piramidy i skupić się na poznaniu różnic i nowości. Źle, bo wszystko to już było, choć było trochę inaczej. Gdyby zagrać w starą dobrą „Cywilizację” z wykorzystaniem niemal wyłącznie sił powietrznych, miasta rozbudować o dzielnice, kopalnie scalić z fortami, a lasy, górki, rzeczki i jeziorka zastąpić białymi kropkami na czarnym tle, wówczas wyszłoby prawie na to samo. Obie te gry są do siebie tak bardzo podobne, że dopiero teraz do mnie dotarło, iż napisałem kawał tekstu o „Galactic Civilizations”, w którym co raz odwołuję się do „Cywilizacji”, a jeszcze ani razu nie wspomniałem o istnieniu „Master of Orion”. :-) Nawet on nie jest bowiem tak „Galactic Civilizations” bliski jak oryginalna „Cywilizacja”.

Ciepłe słowa zaś należą się autorom GC za opracowanie sztucznej inteligencji komputerowych przeciwników, która zauważalnie odmienia się przez różne stopnie trudności, a na tych wyższych sprawia wrażenie... inteligentnej inteligencji (w przeciwieństwie do inteligencji oszukującej). Grając z przeciwnikiem z wyboru głupim przyjdzie nam przyglądać się atakom pojedynczych myśliwców na zażarte w bojach jednostki oraz pozostawionym bez nadzoru i bez celu statkom kolonizacyjnym, których istnienie straciło sens. Decydując się na zmagania z przeciwnikiem bardziej zaawansowanym niezbędne okaże się planowanie swoich poczynań co do tury.

Możliwości wyboru zarówno poziomu przeciwników jak i własnych słabych i mocnych stron są duże. Komputerowych przeciwników można dobrać pięciu (okazyjnie pojawiają się w grze drobniejsze, mniej ekspansywne rasy, na których istnienie wpływ ma głównie ślepy traf). Każdy z nich określony jest przez stopień inteligencji oraz nastawienie do świata oraz żyjących w nim istot. Razem daje to interesujące rezultaty – gatunek z natury zły a inteligentny będzie stanowił groźnego rywala na drodze do galaktycznej dominacji, podczas gdy istoty dobre i głupie nie tylko nie będą przeszkadzać, ale niemalże dadzą się wykorzystywać. Szkoda, że gracz może grać jedynie po stronie homo sapiens. Niby wiele to w samej strategii nie zmienia, a pozwala na pełniejszą fabułę i tym samym wczucie się w bieg wydarzeń; z drugiej strony jednak przywykliśmy już do tego, że strona konfliktu jest tym podstawowym wyborem stawianym przed graczem na początku niemal każdej gry strategicznej. Dobrze się dzieje, że cechy i możliwości nas, ludzi są dobrze konfigurowalne i obejmują nie tylko takie elementy jak szybkość poruszania się w przestrzeni kosmicznej czy zdolności dyplomatyczne, lecz również wybór własnej frakcji politycznej, której dominacja w ziemskim senacie przekłada się na precyzyjnie określone korzyści.

Połączenie różnych konfiguracji przeciwników i własnych charakterystyk z losowym generowaniem gwiezdnych map, wspartych wyborem ich rozmiaru oraz częstotliwości występowania planet nadających się do zasiedlenia daje ten miły efekt, iż każda kolejna rozgrywka w GC jest inna. Ot, coś co cieszyło w grach strategicznych od zawsze. Ubocznym skutkiem takiego połączenia konfigurowalności z przypadkowością jest znany z pewnością każdemu syndrom pt. „teraz już gram naprawdę”. Syndrom, który objawia się kilkunastokrotnym rozpoczynaniem właściwej rozgrywki w oczekiwaniu na takie warunki początkowe, które zbiegną się z oczekiwaniami (czyt.: gracz będzie miał lepiej niż komputer). :-)

Wspomniana przeze mnie kwestia moralności w grze została rozbudowana do poziomu, który określiłbym jako: jest się czym przejmować, ale nie trzeba. Określenie swoich rywali na skali rozpoczynającej się na „zwyczajnie zły”, a kończącej na „naprawdę dobry” ma te następstwa, iż dobra rasa częściej będzie się starać zawiązywać sojusze z innymi dobrymi, natomiast zwalczać będzie sąsiadów złych. Od tej zasady jest wyjątek – ktoś kiedyś jakże mądrze i cynicznie zarazem zauważył: wyrzuty sumienia to taki cichutki głosik, który mówi, że ktoś cię może widzieć. Dlatego rasa określona jako dobra nie będzie się szczególnie długo zastanawiać nad wypowiedzeniem wojny drugiej dobrej, jeśli tylko ta druga będzie wystarczająco słaba.

To, jak postrzegany przez innych będzie sam gracz, zależy od jego własnych wyborów moralnych – początkowo ludzie mają status neutralny, który zmienia się wraz podejmowanymi przez nich decyzjami. Jeden z podstawowych elementów określenia cywilizacji jako dobrej lub złej stanowią podejmowane przez nią akcje podczas zasiedlania dziewiczych planet. Często bowiem zdarza się, że na takiej nie przynależącej do nikogo planecie istnieje już jakieś życie, względnie pozostałości po nim. Zawsze w takiej sytuacji gracz staje przed wyborem: przeprowadzić globalne porządki połączone z pochówkiem, nieco ograniczyć wpływy tubylców wielkiej krzywdy im nie czyniąc lub uznać ich za pełnoprawnych sąsiadów, nazwać ich afro-amerykanami, kochającymi inaczej i na wszelki wypadek przeprosić. W pierwszym przypadku gracz może liczyć na zauważalny bonus technologiczny lub społeczny oraz równie zauważalne przez innych pogorszenie się własnej moralności. Wybór drugiej drogi przeważnie nie zmienia nic. Trzecia zaś poprawia samopoczucie, a pogarsza warunki życia. W późniejszym etapie gry oczywiście zdecydowanie trudniej jest już poprawić swój image, gdyż bycie po prostu dobrym nikogo nie wzrusza, każdy natomiast się zirytuje, gdy zostanie mniej lub bardziej bezpodstawnie zaatakowany.

Suma sumarum... dostaliśmy dobrą, turową grę strategiczną, która jest wprawdzie bardzo wtórna i na dodatek stosunkowo brzydka, ale gra się w nią miło i stawia ona przed graczem nietrywialne problemy. Jest strategia, jest taktyka, jest dyplomacja. Wszystko to już było, ale sprawdziło się, więc może być jeszcze raz – niech będzie, że w kosmosie. Jeśli ktoś poszukuje dobrej gry turowej, których wielu do wyboru nie ma, a w te co są, już się nagrał, wówczas „Galactic Civilizations” mile się odwdzięczą za poświęcony im czas. Jeżeli jednak ów ktoś rozgląda się za pierwszą w swoim życiu nieerteesowatą strategią, to jednak... jednak... „Cywilizacaja III” jawi się wciąż jako najlepszy wybór.

Shuck