Garri Kimowitsj Kasparof (Russies: Га́рри Ки́мович Каспа́ров; gebore 13 April 1963 as Garik Weinstein[2] in Bakoe, Azerbeidjan) is 'n skaak-grootmeester en voormalige amptelike wêreldkampioen van die wêreldskaakfederasie FIDE (1985–1993), skrywer, politieke aktivis en medestigter van die Russiese buiteparlementêre opposisiebeweging Solidarnost. Hy word deur vele beskou as die beste skaakspeler van alle tye.[3]

Garri Kasparof
'n Beeld van die betrokke persoonlikheid.
Garri Kasparof in 2007

Naam Garik Kimowitsj Weinstein
Alias Garik Kimowitsj Kasparof
Geboorte 13 April 1963 (1963-04-13) (61 jaar oud)
Bakoe, Azerbeidjanse SSR, Sowjetunie (tans Azerbaidjan)
Nasionaliteit(e) Vlag van Sowjetunie Sowjetunie (tot 1991)
Vlag van Rusland Rusland (sedert 1992)
Vlag van Kroasië Kroasië (sedert 2014)[1]
Titel Grootmeester (1980)
FIDE rang No. 2812 (November 2018) [inaktief]
Beste gradering 2851 (Julie 1999, Januarie 2000)
Wêreldkampioen 1985–1993 (onbetwis)
1993–2000 (klassiek)

Skaak

wysig

Vanaf 1986 tot en met sy aftrede in 2005 was Kasparof die nr. 1-speler in die wêreld vir 225 uit 228 maande. Sy hoogste gradering van 2851 op die FIDE-lys,[4] wat hy in 1999 bereik het, was die hoogste ooit totdat hy deur Magnus Carlsen in 2013 verbygesteek is. Kasparof hou ook rekords vir die meeste agtereenvolgende toernooi-oorwinnings (15) en Skaak-Oscars (11).

Kasparof word in 1985 op die ouderdom van 22 die jongste onbetwiste Wêreldkampioen deur die toenmalige kampioen Anatoli Karpof te verslaan. Hy hou die amptelike FIDE-wêreldtitel tot en met 1993, toe 'n dispuut met FIDE daartoe lei dat hy 'n mededingende organisasie skep, die Professionele Skaakvereniging. In 1997 word hy die eerste wêreldkampioen wat 'n skaakspel teen 'n rekenaar verloor waar standaard-tydbeheer geld, toe hy teen IBM se superrekenaar Deep Blue verloor in 'n wedstryd wat wyd deur die media gedek is. Hy bly die "Klassieke" Wêreldskaakkampioen totdat hy uiteindelik deur Wladimir Kramnik in 2000 verslaan word.

Politiek

wysig

Kasparof kondig sy aftrede uit professionele skaak op 10 Maart 2005 aan, sodat hy sy tyd aan die politiek en sy skryfwerk kan bestee. Hy vorm op 13 Desember 2008 'n beweging genaamd die Verenigde Burgerlike Front ("Solidarnost") saam met Boris Nemtsof, en sluit as lid by die opposisiegroep Die Ander Rusland aan, 'n koalisie wat die administrasie en beleid van Wladimir Poetin opponeer.

In 2008 kondig hy sy planne aan om as kandidaat deel te neem aan die wedloop om die Russiese presidentskap, maar hy slaag egter nie daarin om die nodige huurruimte te verseker vir die wetlikvereiste aantal ondersteuners nie.[5] Kasparof blameer "amptelike obstruksie" hiervoor. Alhoewel hy in die Weste wyd beskou word as 'n simbool van die opposisie teenoor Poetin,[6] word hy egter swak ondersteun.[5] Daar word beweer dat die politieke klimaat dit moeilik maak vir opposisiekandidate om te organiseer.[7][8] Hy is tans op die bestuurraad vir die Menseregtestigting en is die voorsitter van die stigting se Internasionale Raad.

Verwysings

wysig
  1. "Chess champion Garry Kasparov granted Croatian citizenship". The Guardian (in Engels). London. 28 Februarie 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Maart 2020.
  2. Garry Kasparov on Garry Kasparov, part I, 2011, ISBN 978-1-85744-672-2, pp. 16–17
  3. "Most experts place [Bobby Fischer] the second or third best ever, behind Kasparov but probably ahead of Karpov." – Obituary of Bobby Fischer, Leonard Barden, The Guardian, 19 Januarie 2008
  4. "Who is the Strongest Chess Player?". Bill Wall (in Engels). Chess.com. 27 Oktober 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Maart 2020. Besoek op 4 Junie 2015.
  5. 5,0 5,1 Conor Sweeney, Chris Baldwin, Putin "heir" on course to win Russia election: poll
  6. Eli Lake (17 Junie 2012). "Chessmaster Garry Kasparov Is Determined to Checkmate Vladimir Putin" (in Engels). The Daily Beast. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Augustus 2016.
  7. Gessen, Masha (2012). The Man Without a Face: The Unlikely Rise of Vladimir Putin. New York: Riverhead Books. pp. 196–197. ISBN 978-1-59448-842-9. Gessen beskryf van die struikelblokke wat Kasparof teëgekom het tydens sy veldtog: sy huurvliegtuig was nie by die lughawe toegelaat nie; hotelle is aangeraai om hom nie te huisves nie; deelnemers is gedreig; die geheime polisie was konstant aanwesig; 'n "total television blockout" is afgedwing. Gessen lei af dat hierdie maatreëls die Kasparof-beweging verhoed het om te groei.
  8. Demirjian, Karoun (13 September 2014). "Moscow city elections leave little room for Russian opposition". Washington Post. Besoek op 4 Junie 2015."Independent opposition candidates faced many obstacles. In February, Putin signed a law requiring all independent candidates to collect signatures from 3 percent of their constituents. The city didn’t finalize the boundaries of the districts — which expanded from 35 to 45 — until April. Then in May, two of the original 'For Moscow' members were slapped with fraud charges, effectively ending their campaigns.[paragraph break] The remaining would-be candidates had a few weeks in the summer to collect approximately 5,000 signatures. It proved an elusive goal for most coalition members."

Eksterne skakels

wysig