Cartaxena

Cartaxena^[2] (oficialmente en castellán Cartagena) ye una ciudá española, allugada na Rexón de Murcia. Ye la segunda ciudá más poblada de la rexón, dempués de la capital. Cuenta con 218.528 habitantes, y ye sede de l'Asamblea rexonal de la Comunidá autónoma. Ye una de las ciudaes más antigues d'España, foi fundada pol cartaginés Asdrubal el Bellu col nome de Qart Hadasht en 227 e.C.

Cartaxena
escudo de Cartagena (es)
Alministración
País	España
Autonomía	Rexón de Murcia
Tipu d'entidá	conceyu d'España
Alcaldesa de Cartaxena	Noelia Arroyo
Nome oficial	Cartagena (es)[1]
Nome llocal	Cartagena (es)
Códigu postal	30200–30299, 30200–30205, 30290, 30300 y 30310
Xeografía
Coordenaes	37°36′07″N 0°59′03″W / 37.6019°N 0.9842°O / 37.6019; -0.9842
Cartaxena Cartaxena (España)
Superficie	558.08 km²
Altitú	10 m
Llenda con	Mazarrón, Murcia, La Unión, Los Alcázares, Fuente Álamo de Murcia, San Javier y Torre-Pacheco
Demografía
Población	218 050 hab. (2023) - 106 951 homes (2019) - 107 851 muyeres (2019)
Porcentaxe	14.36% de Rexón de Murcia
Densidá	390,71 hab/km²
Más información
Fundación	227 edC
Prefixu telefónicu	968
Estaya horaria	UTC+01:00
Llocalidaes hermaniaes	Terni, Cartago (es) , Ferrol, Cartagena de Indias, El Burgo de Osma, Berzocana y Los Alcázares
cartagena.es

Cuenta con una población de 214 177 habitantes (INE, 2017) partida nun términu municipal de 558,08 km². Atópase al sur de la llanura Campu de Cartaxena, contorna natural que forma la so área metropolitana y que cunta con una población de 409 586 habitantes. Asina, ocupa'l puestu 22ᵘ na llista de conceyos más poblaos d'España y el puestu 26ᵘ na llista d'árees metropolitanes d'España.

La ciudá de Cartaxena foi fundada como Qart Hadasht pol cartaxinés Asdrúbal el Bellu nel añu 227 e.C., sobro un anterior asentamientu ibéricu o tartesiu, tradicionalmente identificáu como Mastia. La ciudá conoció'l so apoxéu durante dómina romana, col nome de Carthago Nova, dómina na que foi capital de provincia tres la división alministrativa de Diocleciano. Tres la desapaición del imperiu romanu, Cartaxena, col nome de Carthago Spartaria, formó parte de los dominios bizantinos na península ibérica, de la que foi unu de los sos más importantes ciudaes y quiciabes la so capital, resultando destruyida tres la so toma polos visigodos. Tres ello, Cartaxena entró nun periodu de decadencia que nun foi revertíu hasta bien entrada la edá moderna. A partir del sieglu XVI potencióse'l papel militar de Cartaxena por cuenta de la importancia estratéxica del so puertu, y nel sieglu XVIII convertir en capital del Departamentu Marítimu del Mediterraneu. Nel sieglu XIX, incluyida na Rexón de Murcia dende 1833, vivió les vicisitúes del sistema lliberal español con episodios como la insurrección de 1844 o la rebelión cantonal de 1873.

Dende finales del sieglu XIX, y durante'l sieglu XX, la economía de Cartaxena basar na esplotación del cinc, plata y plomu de la sierra minera, que la so prosperidá manifestar cola construcción d'edificios modernistes, y tamién na esplotación del sector químicu (sulfuru, abonos fosfatados y esplosivos). Na actualidá, escosaos los filones mineros, Cartaxena vive principalmente de la construcción y arreglu naval, el refináu de petroleu y l'esportación d'aceite d'oliva, frutes, cítricos, hortolices, espartu, vinu y productos metálicos. Asina mesmu, ye una de les principales bases navales del país, xunto con Rota y Ferrol, y un emerxente destín turísticu gracies al so patrimoniu históricu-artísticu, que toma de muertes de dómina cartaxinesa, romana, bizantina, edificaciones de calter militar de dómina moderna y contemporánea, según con edificios neoclásicos y modernistes. Nel ámbitu cultural ye conocida poles sos fiestes mayores de Carthagineses y Romanos y les procesiones de Selmana Santa, tando declaraes dambes d'Interés Turísticu Internacional.