Squash

Savet eo ar pennad-mañ diwar labour bet graet gant skolidi. Sikourit da wellaat an danvez, mar plij ganeoc'h.

Ur sport dre palikenn eo ar squash. E simpl pe e doubl eh eus tu c'hoari. An dachenn a zo sterniet get mangoerioù pe get pareoù gwer. E broioù a zo bet trevadennoù Bro-Saoz hag e Bro_Saoz e vez c'hoariet ar muiañ ar sport-se.

Er XIXvet kantved e voe ijinet ar squash e Bro-Saoz. Diouzh ar seblant e veze ar squash é tonet hag ar c'hoari flac'h. En XIIIvet kantved oa bet ijinet ar c'hoari-se. Gant an dorn e veze c'hoariet a-raok. Ar balikenn gentañ a zo bet ijinet e 1505. Ar c'hoari « rackets » a oe ijinet tro-dro 1850 e Bro-Saoz, c'hoariet gant Saozon pinvidik. Kroget e veze bet ar squash gant daou zesker hag ar skol Harrow hag o dehe c'hoariet ar rackets war ur vangoer. Evit tremen d'ar rackets squash eo bet ret ijin ur volotenn e gom-gwevn. Donet a ra anv ar squash hag an trouz graet gant ar volotenn p'en em flastr diouzh ar vangoer. E 1883 oe krouet tachenn kentañ squash ar bed, anavet eo neuze ar squash evel ur sport. En em ledet en deus ar c'hoari-se dreist-holl e Bro-Saoz hag en e drevadennoù. E 1911 oe krouet ar reolennoù ofisiel evit ma vije c'hoariet heñvel e pep lec'h. Met e SUA eo bet nac'het hag hiziv-an-deiz o deus c'hoazh reolennoù disheñval, gant ur volotenn galetoc'h hag en ur jediñ ar poentoù en ur mod arall, memes ma vez muioc'h mui implijet an doare squash etrevroadel du-se. Anvet eo ar c'hoari-mañ hardball squash. Krouet eo bet kevredad broadel squash Bro-Saoz. Tu 'zo bet neuze krouiñ kenstrivadegoù evel ar British Open e 1930. Krouet eo bet ar gevredad etrevroadel squash e 1967. Seizh bro a oa enni neuze, Bro-Saoz, Aostralia, India, Pakistan, Afrika ar su, Zeland-nevez hag Ejipt. 118 a oa anezhe e 1993 get an anv World Squash Federation. Krouet eo bet kevredad squash europa e 1973 ha kani Bro-C'hall e 1980 war-lerc'h bout bet meret gant kevredad Frañs tennis.

Ment an dachenn:

• Hirder:9,75m
• ledander:6,4m
• uhelder ar vangoer tal: 4,57m

Skeiñ a ra ar c'hoarierion ar volotenn a bep eil. Rank a ra anezhi degouezh diouzh ar vangoer foñs war-eeun pe get. Un adlamm d'ar muiañ a zo aotreet a-raok skeiñ ar volotenn. Ma tegouezh a-us ar linenn uhelañ pe a-is ar linenn izelañ war ar vangoer foñs, pe war ar linennoù-se emañ gaou. Klasket e vez en em zilec'hiiñ war an « T », e kreiz war-lerc'h bout skoet ar volotenn. Difennet eo skeiñ ar volotenn m'emañ ar c'hoarier arall e-tal.

Disheñval e oa ar reolennoù-se gant ar gwazed hag ar vaouezed a-raok met hiziv emañ heñvel. E tri c'hoari e vez gouniet ar bartienn. Get 11 poent e vez gouniet pep c'hoari ha get daou boent diforc'h. Ur poent a vez merket memes pand eo bet gouniet an eskemm gant ar resever.

Dibabet e vez ar servijer gentañ dre zegouezh. Ret eo dezhañ kas ar volotenn en hanter dachenn arall en ur vanniñ anezhi etre ar linenn servij ha linenn uhelañ ar vangoer tal. Ma sko ar volotenn war ur vangoer Ma vez gouniet an eskemm get ar servijer e vez kemmet karrez servij. Pa'z a ar resever da vout servijer e tibab e garrez servij. Treid ar servijer a rank bout e diabarzh ar c'harrez, difennet eo kaout an treid àr linenn ar c'harrez servij

Ar let a zo ar fed ma vehe diposupl d'ur c'hoarier skoiñ ar volotenn abalamour d'ar c'hoarier arall pa ne ket an tenner tost da c'hounit an eskemm. Adkroget e vez neuze an eskemm. Mand eus ur c'hoarier en em lakaet etre ar volotenn hag ar vangoer pe re dost ag ar c'hoarier e vonet da skoiñ ar volotenn a ratozh e vez gouniet an eskemm get an den jenet. Pand eo eñ tost da c'hounit an eskemm e vez memes tra.

• En em dilec'hiiñ àr an « T » goude bout bet tennet.
• Kas ar volotenn ar pellañ posupl ag an « T », er c'hornioù evit ma vehe diaes da adtapout.
• Gober un hent-bann kenstur ha tost tre d'ar vangoer kostez, diaes eo ivez da adtapout kar tu 'zo stokiñ ar vangoer get ar balikenn.
• Ne pas skoiñ ar volotenn en ur redek.

Ar volotenn a zo graet e gom-gwevn ha du eo. Poentoù liv a zo àrne e-keñver tizh ar volotenn:

• Daou boent melen, difonn difonn tre.
• Ur poent melen, difonn tre
• Ur poent gwer pe gwenn, difonn
• Ur poent ruz, normal
• Ur poent glas, buan

• Kampionad ar bed
• British open
• Super series finals: ur c'hampionad etre an 8 c'hoarier gwellañ er bed ag ar blez a-raok.

Paotred:

• Geoff Hunt
• Jahangir Khan
• Jansher Khan
• Thierry Lincout
• Grégory Gaultier
• Peter Nicol
• David Palmer
• Jonathon Power
• Amr Shaana
• Ramy Ashour
• John White

Maouezed:

• Vanessa Atkinson
• Cassie Campion
• Nicol David
• Susan Devoy
• Sarah Fitz-Gerald
• Michelle Martin
• Carol Owens
• Isabelle Stoehr

Muioc'h a restroù diwar-benn

Squash

a vo kavet e Wikimedia Commons.

• International squash federation