Elizabeta od Škotske
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| Elizabeta od Engleske | |
|---|---|
 | |
| Kraljica Češke; izbornica Palatinata | |
| Krunidba | 4. novembar 1619 |
| Supružnik | Fridrik V Palatinski |
| Djeca | Fridrik Henrik Palatinski Karlo I Ludovik, izbornik Palatinata Elizabeta Palatinska Rupert, vojvoda od Cumberlanda Mauricije Palatinski Eduard, palatinski grof Simmerna Sofija Palatinska |
| Dinastija | Stuart  |
| Otac | Jakov I, kralj Engleske |
| Majka | Ana od Danske |
| Rođenje | 19. august 1596 |
| Smrt | 13. februar 1662 |
| Mjesto sahrane | Westminsterska opatija |
Elizabeta Stuart (19. august 1596 - 13. februar 1662) je bila supruga palatinskog izbornika Fridrika V.
Mladost
[uredi | uredi izvor]Elizabeta Stuart je bila drugo dijete i najstarija kćerka kralja škotskog kralja Jakova VI i Ane od Danske. Kada se rodila njen otac još uvijek nije bio kralj Engleske, ali pošto se nadao da će naslijediti to kraljevstvo, svoju prvu kćerku je nazvao po ostarjeloj engleskoj kraljici Elizabeti I. Elizabeta Stuart je imala šest godina kada je njena imenjakinja preminula i svoje kraljevstvo ostavila Elizabetinom ocu, što je nju učinilo mnogo poželjnijom mladenkom.
Godine 1605. ekstremni engleski katolici su skovali zavjeru čiji je cilj bio ubiti Elizabetinog oca i protestantsku braću, te nju, kao katolkinju Elizabetu II, postaviti na englesko i škotsko prijestolje. Zavjera nije uspjela, a sama Elizabeta nije nikada sjela na englesko prijestolje.
Brak
[uredi | uredi izvor]Dana 14. februara 1613. godine udala se za Fridrika V, tada kneza izbornika Palatinata, te postala palatinska kneginja izbornica. Fridrik je bio lider Protestantske unije, unije koja je okupljala protestantske zemlje članice Svetog Rimskog Carstva, a Elizabetin otac je ovim brakom želio ojačati veze svojih kraljevina, čiji je on bio prvi, odnosno treći protestantski monarh. Godine 1619. Fridriku je ponuđena češka kruna i on ju je prihvatio, ali njegova vladavina nije dugo trajala, samo jednu zimu, zbog čega je Elizabeta ostala poznata kao Kraljica Zime.
Udovištvo i smrt
[uredi | uredi izvor]Kada su bili protjerani, bivši kraljevski par se skrasio u Hagu, gdje je Fridrik preminuo 1632. godine. Elizabeta je ostala u Holandiji čak i nakon što je njen sin, Karlo I Ludovik, preuzeo očev elektorat. Po restauraciji monarhije u Engleskoj i Škotskoj otišla je u posjetu kralju Karlu II, sinu svoga pogubljenog brata Karla I. Tamo je i preminula, te je sahranjena u Vestminsterskoj opatiji, opatiji gdje su se tradicionalno sahranjivali engleski monarsi i njihovi supružnici.
Naslijeđe
[uredi | uredi izvor]Potomci Elizabete Stuart preko njenog najmlađeg djeteta, kćerke Sofije koja je postala izbornica Hanovera, zavladali su novoosnovanom kraljevinom Velikom Britanijom po smrti kraljice Ane i izumiranju dinastije Stuart.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]