Biocemeg
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | gwyddoniaeth ryngddisgyblaethol, cangen o fewn cemeg, cangen o fywydeg, disgyblaeth academaidd  |
|---|---|
| Math | bywydeg, cemeg organig |
| Rhan o | cemeg, bywydeg |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
| Rhan o gyfres ar |
| Fywydeg |
|---|
 |
|
Biolegwyr Cymreig adnabyddus |
Biocemeg, neu weithiau cemeg biolegol, yw'r astudiaeth o brosesau cemegol o fewn organebau byw. Mae llawer o'r astudiaeth yn ymwneud â phroteinau, carbohydradau, asidau niwclëig, lipidau, a'u ymadweithiau.[1]
Mae'r prosesau biocemegol hyn yn cynnwys rheoli gwybodaeth drwy signalu a thrwy reoli llif yr egni drwy fetabolaeth, ac yn gyfrifol am fywyd yr organebau a chyfoeth yr amrywiaeth bywyd ar y Ddaear. Yn ystod degawd ola'r 20g, gwelwyd twf aruthrol yn y maes hwn, a gwelwyd biocemeg yn datblygu o fewn pob adran o wyddorau gwybyddiaeth (life sciences)[2]: botaneg, meddygaeth, geneteg ayb, a phob un yn ymwchwilio'n fanwl i fiocemeg o fewn eu gwyddor hwy.[3] Heddiw, yn 2017, prif ganolbwynt y gwaith yw'r ymgais i geisio deall sut y mae moleciwlau biolegol yn arwain at brosesau o fewn celloedd organebau byw,[4] gwaith sy'n berthnasol iawn i'r astudiaeth o feinweoedd, organau a'r organeb yn ei gyfanrwydd.[5]—hynny yw, popeth o fewn maes bioleg.
Cymry blaenllaw yn y maes
[golygu | golygu cod]Un o'r bobl mwyaf blaenllaw yn y maes hwn yw'r Fonesig Athro Jean Thomas FRS (Caergrawnt).
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Biochemistry". acs.org.
- ↑ "Termau Addysg Uwch y Coleg Cymraeg; www.colegcymraeg.ac.uk;". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-07-29. Cyrchwyd 2017-04-26.
- ↑ Voet (2005), t. 3.
- ↑ Karp (2009), t. 2.
- ↑ Miller (2012), t. 62
- ↑ Gwefan rcsb.org; adalwyd 26 Ebrill 2017.
Anatomeg · Biocemeg · Bioffiseg · Botaneg · Bioleg cell · Bioleg cadwraeth · Bioleg datblygiad · Ecoleg · Epidemioleg · Bioleg esblygiadol · Geneteg · Genomeg · Bioleg dynol · Imiwnoleg · Bioleg morol · Microbioleg · Bioleg foleciwlaidd · Paleontoleg · Patholeg · Ffisioleg · Bioleg systemau · Swoleg