16-a de februaro
Aspekto
Kalendaro Januaro | Februaro | Marto | Aprilo | Majo | Junio | Julio | Aŭgusto | Septembro | Oktobro | Novembro | Decembro |
februaro 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 |
februaro | ||||||
lu | ma | me | ĵa | ve | sa | di |
1 | 2 | 3 | 4 | |||
5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | |||
aranĝo de 2024 tagoj |
La 16-a de februaro estas la 47-a tago de la jaro laŭ la gregoria kalendaro. 318 tagoj restas (319 en superjaroj).
Je la 16-a de februaro okazis, interalie:
Eventoj
[redakti | redakti fonton]- 116: Romia imperiestro Trajano direktis senditon al la Roma Senato pro siaj venkoj kaj konkero de Partio
- 1214: Angla armeo gvidata de reĝo Johano konkeris francan havenon La Rochelle
- 1270: Grandprinclando Litovio venkis Livonian Ordenon en batalo de Karuse (apud estona insulo)
- 1271: Piastoj: princo de Krakovo kaj Sandomierz urbigis Jędrzejów sur magdeburga juro
- 1279: Denizo iĝis reĝo de Portugalio
- 1358: En Sieradz en ĉeesto de pola reĝo Kazimiro la Granda, unuan fojon oni uzis la vorton Respubliko pri Krono de la Regno de Pollando
- 1486: Princo-elektistoj elektis Maksimilianon la 1-an reĝo de Germanio
- 1568: Okdekjara Milito: la tuta loĝantaro de Malaltaj Landoj (ĉ. 3 milionoj) estis de Romkatolika Eklezio kondamnita al morto pro herezo
- 1630: En Brazilo trupoj el Respubliko de la Sep Unuiĝintaj Provincoj konkeris urbon Olinda kaj poste ankaŭ provincon Pernambuco, kie provizore estis establita nederland-brazila kolonio
- 1699: Unua Leopoldina Diplomo estis donita de la Sankta Romia Imperiestro, agnoskante grekkatolikan pastraron laŭ la samaj privilegioj kiel katolikaj klerikoj en Princlando Transilvanio
- 1704: Granda Nordia Milito: konfederacio de Varsovio establiĝis kontraŭ reĝo Aŭgusto la 2-a
- 1707: Skota parlamento akceptis la Kontrakton de Unuiĝo - Reĝlando de Granda Britio kreiĝis
- 1770: Malvenko de Bara Konfederacio en batalo apud Błonie
- 1785: Antoine Lavoisier sukcesas disdividi akvon en hidrogenon kaj oksigenon
- 1804: Unua Berbera Milito: leŭtenanto Stephen Decatur gvidis atakon de usonaj marsoldatoj por detrui Philadelphia transprenitan en haveno de Tripolo, kaj uzeblan favore al Berberio
- 1807: Napoleonaj Militoj: venko de Napoleona armeo kontraŭ la prusa en batalo de Ostrołęka - unu el pli gravaj bataloj en Mazovio
- 1816: Laŭ iniciato de Stanisław Staszic fondiĝis Akademi-Minista Lernejo en Kielce
- 1848: Lasta pariza koncerto de la pola komponisto kaj pianisto Ŝopeno
- 1862: Laŭ iniciato de Miroslav Tyrš, en Prago fondiĝis gimnastika Sokol-movado
- 1863: Svislando: Henri Dunant kreis en Ĝenevo Internacian Komitaton de la Ruĝa Kruco
- 1900: Germanio, Usono kaj Britio subskribis interkonsenton laŭ kiu Germanio ricevis okcidentan parton de la insularo Samoo (Upolu kaj Savaii-Insulo)
- 1904: Ekspedicio Discovery: esplorŝipo liberigita de dujara glacia kaptiteco
- Unua mondmilito
- 1916: Kaŭkaza Rusa Armeo de genaralo Nikolaj Judeniĉ post la sturma batalo de Erzurum eniris al Erzurum — venko super la Otomana Imperio
- 1918: Ŝtata Litova Konsilio proklamis la Deklaron de Sendependo de Litovio; Germanio altrudis al Varsovio kontribucion en alteco de 250 mil germanaj markoj; oni proklamis Kubanian Popolan Respublikon
- 1919: En Treviro oni subskribis formalan armisticon finantan polan venkan ribelon de Grandpolujo kontraŭ la Vajmara Respubliko - devigita de marŝalo Ferdinand Foch
- 1920: Dua Pola Respubliko: en Gochy-regiono okazis bataletoj inter pola loĝantaro kaj germanaj soldatoj pro malfavore al Pollando fiksita landlimo - intervene de Internacia Landlima Komisiono la ŝtatlimo estis ŝovita je 10 km favore al Pollando
- 1922: Supra Silezio revenis al Pollando
- 1923: Historio de Egiptio: Howard Carter kaj George Herbert malfermis sarkofagon de faraono Tutanĥamono
- 1923: Litovio: Konferenco de grandambasadoroj agnoskis la Memel-regionon
- 1933: Ĉeĥoslovakio, Jugoslavio kaj Rumanio subskribis interkonsenton Malgranda Entento
- 1934: Kvintaga aŭstria enlanda milito finiĝis; aŭstrofaŝisma registaro venkis kvazaŭarmean organizon Republikanischer Schutzbund, aganta interkonsente kun Socialdemokratia Partio de Aŭstrio
- 1936: Hispanio: parlamentan balotadon gajnis la Popola Fronto — koalicio de socialistoj, komunistoj, respublikanoj kaj aliaj pli malgrandaj partioj
- 1936: Svislando: en Morges, en la domo de estinta pola ĉefministro Ignacy Jan Paderewski, formiĝis politika grupo, kies celo estis eksterregopovigo en Pollando de la ĝisnunaj regopovoj, i.a. partoprenis Józef Haller, Władysław Sikorski kaj Wincenty Witos
- 1937: Nilono estis patentita
- 1939: Hungara ĉefministro Pál Teleki la duan fojon formis registaron
- Dua mondmilito:
- 1940: Germana teroro en okupata Pollando: germana polico organizis homĉasadon de junularo sur stratoj de Varsovio, en Śródmieście kaj kvartalo Praga, cele al deportado por trudlaboro en Tria Regno; Holokaŭsto: SS-anoj pafekzekutis en Pałecznica pli ol 150 judajn militkaptitojn; en Krakovo mortis en malsanulejo pro elĉerpiĝo profesoro Stefan Kołaczkowski, arestita kadre de Intelektulkampanjo de Krakovo kaj liberigita de Sachsenhausen; Altmark-incidento: apud marbordo de Norvegio skipo de brita destrojero HMS Cossack post manenmana lukto kun skipo de la germana ŝipo Altmark liberigis 303 militkaptitojn el britaj sinkigitaj ŝipoj fare de kirasŝipo Admiral Graf Spee; Parizo: kreo de Franca Ekspedicia Korpuso en Skandinavio; Vintra milito: en Karelia istmo finna armeo retiriĝis al la dua defendzono
- 1941: Germana polico en Varsovio kaj kelkaj pli grandaj urboj de Ĝenerala Gubernio okazigis homkaptadon de personoj, kiuj okupiĝis pri eksterleĝa komerco; en ĜG estis 700 segilejoj, kiuj plejparte laboris por bezonoj de Tria Regno; en ĜG germanaj regopovoj agnoskis 9 ŝtatajn festojn dum la jaro; nokte de la 15-a/16-a de februaro super Dębowiec (distrikto Cieszyński) okazis unua operaca paraŝutado de mutobskuruloj
- 1942: Operaco Reinhardt: Gestapo pafmortigis en Ryglice 7 judojn; Ministro pri justeco en Tria Regno dissendis cirkuleron por prokuroroj, en kiu li postulis apliki permeson de puna juro kontraŭ poloj kaj judoj por agoj faritaj antaŭ eksplodo de la milito; Heinrich Himmler eldonis sekretan cirkuleron ordonante forsetladon, ekziligon al trudlaboroj aŭ deportadon al koncentrejoj de tiuj poloj, kiuj insiste rifuzis enskribiĝi al germana nacieca listo; Kariba Maro: germanaj kaj italaj submarŝipoj ekiris kontraŭ reŝarĝejojn de nafto (ĝis la 13-a de marto)
- 1943: Al germana trudlaborejo en Trawniki oni sendis unuan transporton de judoj el la Varsovia geto; Himmler ordonis deporti al koncentrejo 6 polojn el ĜG, kiuj rifuzis subskribi ŝanĝon de sia nacieco al la germana kaj iliajn infanojn sendi al germanaj familioj en Tria Regno aŭ al publikaj edukejoj kaj malpermesis korespondadon inter familioj kaj infanoj; Himmler krome rekomendis malkonstruon de Varsovia geto post deporto de ĉiuj judoj; itala okupacia soldataro masakris 150 loĝantojn de la greka vilaĝo Domenikon; norvegaj paraŝutistoj komencis apud Rjukan sukcesan batalon de peza akvo; Orienta Fronto: trupoj de la Voroneĵa Fronto liberigis Ĥarkivon; telegramo de prezidanto de la Konsilio de Popolkomisaroj Josif Stalin sendita al Franklin D. Roosevelt kaj Winston Churchill pri neebleco prokrasti malfermon de la dua fronto ĝis la dua duono de 1943; Bomba Korpuso de RAF atakis Lorient, de la 16-a/17-a de februaro
- 1944: En Varsovio germana polico mortigis ne malpli ol 5 judojn kun triopo de infanoj; taĉmento de Kamparanaj Batalionoj batalis kontraŭ Ukraina Ribela Armeo defendante la vilaĝon Prehoryłe - 7 mortigitoj kaj 5 vunditoj flanke de ukrainoj; Hans Frank, guberniestro de ĜG, anoncis kreon de Pola Kontraŭbolŝevika Ligo; Winston Churchill dum renkontiĝo de pola kaj brita registaroj insistis rekoni Curzon-linion kiel estontan orientan landlimon de Pollando; germana polico mortigis en Varsovio ne malpli ol 5 judojn kun triopo de infanoj; apud Cassino unu el barataj batalionoj de la 4-a Infanteria Divizio konkeris kaj poste perdis la monton "593"; en Stokholmo okazis unua renkontiĝo de soveta delegitino Aleksandra Miĥailovna Kolontaj kun reprezentanto de la finna registaro Juho Paasikivi pri eliro de Finnlando el la milito — oni prezentis 6 sovetajn kondiĉojn
- 1945: Ruĝa Armeo konkeris Żary, Lwówek kaj Żagań — kutime tri tagojn poste NKVD-taĉmentoj per teroro altrudis sovetan okupadon; Konsilio de Teologia Fakultato de Jagelona Universitato agnoskis sekretan dummilitan instruadon filozofi-teologian kiel universitatan; en Poznań aperis ĵurnalo "Głos Wielkopolski" (Voĉo de Grandpolujo); usona 15-a Aviada Armeo atakis fabrikon de Messerschmitt en Regensburg; Pacifiko: sur la insulo Corregidor alteriĝis 503-a paraŝutista regimento kaj la mara (bataliono de 34-a infanteria regimento); en Kairo okazis renkontiĝo de Haile Selassie kun Winston Churchill; Venezuelo: militdeklaro al Germanio
- 1946: Dua soveta okupado de Pollando: dum la batalo de Gajrowskie (distrikto Giżycko) rezulte de polica traserĉo fare de NKVD-UB-MO estis frakasita la 3-a Vilna Brigado de Nacia Militara Unuigo, konsistanta el 180 soldatoj - 16-22 partizanoj pereis aŭ estis murditaj, 2 arestitaj, kaj flanke de NKVD almenaŭ 2 funkciuloj pereis
- 1946: En Prago komenciĝis intertraktado pri fino de la ĉeĥoslovakaj-polaj limregionaj disputoj
- 1947: En Varsovio reaktivis pola PEN-Klubo, kies prezidanto iĝis Jan Parandowski
- 1948: Gerard Kuiper malkovris Mirandon, la plej malgrandan el la 5 ĉefaj naturaj satelitoj de Urano
- 1951: Litova servo de la radiostacio "Voĉo de Usono" komenciĝis
- 1956: En Britio oni nuligis mortpunon
- 1957: Premiero de la sveda filmo La sepa sigelo de Ingmar Bergman
- 1959: Kuba revolucio: post venko en la Movado 26-a de Julio ties gvidanto Fidel Castro iĝis ĉefministro de Kubo, transdonante regopovon super la armeo al sia frato Raúl Castro
- 1964: Willy Brandt iĝis prezidanto de la Socialdemokratia Partio de Germanio
- 1966: Francio okazigis la lastan el 17 nukleaj testoj en alĝeria Saharo
- 1968: Unua integra savsistemo 9-1-1 aperis en Usono
- 1968: Rumanio rezignis sovetan administran disdividon de la lando kaj reestablis la tradician: 39 distriktoj kaj plie la grandurbo Bukareŝto
- 1971: Germana federacia ministerio pri internaj aferoj anoncis, ke la nomo "fraŭlino" ne estu uzata - la vorto "virino" devas esti uzata por ĉiu ina plenkreskulo
- 1978: Unua bultenejo ekfunkciis en Ĉikago
- Milita stato en Pollando:
- 1981: En Varsovio okazis komuna „staba ludo” de ministerioj pri nacia defendo kaj internaj aferoj dum kiu oni testis planojn de Ĝenerala Stabo de Pola Soldataro kaj la ministerio pri internaj aferoj por enkonduki militjuron - kiel la plej bonan tagon oni fiksis nokton de sabato/dimanĉo
- 1982: En Pollando aperis samizdata revuo "Karta" populariganta la plej novan historion de Mez-Orienta Eŭropo
- 1985: Libano: ŝijaisma Hizbulaho aperis politike (politika partio)
- 1987: En Jerusalemo komenciĝis proceso kontraŭ ukraino Ivan Demjanjuk, akuzita pri krimoj, faritaj kiam li estis SS-gardisto kun kromnomo "Ivano la Terura" en Treblinka; kondamnita al morto, en 1993 senkulpigita en Israelo, en 2011 en Munkeno kondamnita al 5 jaroj de mallibero pro partopreno en la murdo de 28 mil judoj en Sobibor en 1943
- 1990: Sam Nujoma iĝis unua prezidento de Namibio
- 1994: Grekio altrudis kompletan portempan embargon al eksa Jugoslava Respubliko Makedonio pro la intenco ke Skopjo estos agnoskita kiel Respubliko Makedonio, fermis sian konsulejon en Skopjo kaj la havenon de Tesaloniko por la respubliko
- 1998: Pasaĝera aviadilo apartenanta al ĉina aviadkompanio kraŝis proksime al la internacia flughaveno Ĉiang Kai-ŝek - 202 homoj mortis
- 2003: Kroatlingva Vikipedio aperis surbaze de Serbokroatlingva Vikipedio, kune kun Serblingva Vikipedio kaj Bosnalingva Vikipedio
- 2005: Tutmonda varmiĝo: Protokolo de Kioto, plilarĝigo de UNFCCC, ekvalidis post ties ratifo fare de Rusio, kun la celo redukti emisiojn de karbona dioksido je 6,5% ĝis 2010, kompare kun 1990
- 2006: En Kanado estis lanĉita Projekto de Internacia Muzika Biblioteka Poentaro - la plej granda interreta kolekto de liberaj kaj senkostaj muziknotoj rete alirebla
- 2007: Prezidento de Pollando Lech Kaczyński malkaŝis enhavon de la sekreta raporto pri kontrolo de Militistaj Informaj Servoj ("Raporto de Macierewicz")
- 2009: Zillur Rahman iĝis prezidento de Bangladeŝo
- 2013: 110 personoj pereis kaj ĉ. 200 vundiĝis en bomba atenco sur bazaro en pakistana urbo Kveta
- 2016: Nacia Pola Banko memorigis sur arĝenta monero, destinita por kolektantoj, mut-obskurulojn - sur averso estas alteriĝanta paraŝutisto kaj reverse laŭrokrono kaj Signo de Batalanta Pollando kun 316 birdoj surfone
- 2022: Festado de la unua Tago de Unuigo de Ukrainoj — proklamita de prezidento Volodimir Zelenskij, responde al amasiĝo de 140 mil rusiaj soldatoj laŭlonge de la ŝtatlimoj, ankaŭ de la teritorio de Belorusio
- 2023: Invado de Rusio en Ukrainion:
- 358-a tago de rusa agreso: dum du semajnoj Rusio perdis apud Vuhledar (Donecka provinco) 71 batalunuojn; nokte super Ukrainio estis paffaligitaj 8 Kalibr (en Mikolajiva provinco 6, en Ĥersona provinco 2); nokta amasa pripafo de Ukrainio per 36 raketoj, 16 estis paffaligitaj, tri trafis objekton de kritika infrastrukturo en Lvova provinco; post matena rusa pripafo de Baĥmut 5 personoj estis mortigitaj kaj 9 vunditaj; sur tombejo apud Lugansk oni identigis 42 tombojn de solduloj el Grupo Wagner; dum ŝanĝo de militkaptitoj 100 soldatoj kaj civilulo revenis al Ukrainio; oni ŝtatigis havaĵon de rusa oligarĥo Oleg Deipaska (pli ol 10 mld da hrivnoj)
- Mondreago: Al Kievo alvenis ĉefo de israela diplomatio por renkontiĝi kun prezidanto de Ukrainio, viziti Buĉa kun Babin Jar, kaj malfermi ambasadejon; Norvega parlamento agnoskis transdonon al Ukrainio 75 mld de norvegaj kronoj por armea kaj humanitara apogo (6,85 mld da eŭroj); Kanado transdonos 21 mln da dolaroj por viktimoj de seksperfortoj kaj malminigo; Litovio fermis en distrikto Vilno fervojan limpasejon kun Belorusio; en Kievo oni anoncis formiĝon de Pola Volontula Legio;
Naskiĝoj
[redakti | redakti fonton]- 1331: Coluccio Salutati, florenca kanceliero kaj klerulo (m. 1406)
- 1419: Johano la 1-a, germana duko de la Duklando Kleve (m. 1481)
- 1497: Filipo Melanktono, germana teologo, profesoro, religia reformisto, gravulo de reformacio (m. 1560)
- 1514: Georg Joachim Rheticus, germana profesoro pri matematiko, astronomo, kartografo, kuracisto, eldoninto de suncentrisma verko de Nikolao Koperniko (m. 1574)
- 1519: Gaspard de Coligny, franca admiralo, gvidanto de hugenotoj, murdita (m. 1572)
- 1620: Frederiko Vilhelmo, princo-elektisto de Brandenburgio, duko de Prusio (m. 1688)
- 1698: Pierre Bouguer, franca matematikisto, geofizikisto, geodeziisto, kaj astronomo, profesoro de hidrografio kaj aŭtoro de traktaĵo pri navigado, konata kiel "la patro de la ŝiparkitekturo" (m. 1758)
- 1727: Nikolaus Joseph von Jacquin, aŭstra sciencisto studinta medicinon, biologion kaj kemion, mikologo (m. 1817)
- 1731: Marcello Bacciarelli, itala pentristo (m. 1818)
- 1761: Jean-Charles Pichegru, franca generalo kaj parlamentano (m. 1804)
- 1764: Peter Kaufmann, aŭstra skulptisto (m. 1829)
- 1772: Friedrich Gilly, germana arkitekto (m. 1800)
- 1786: Karl Gräbner, germana verkisto kaj kronikisto de Vajmaro (m. 1845)
- 1786: Maria Pavlovna Romanova, rusa kaj germana granddukino, mecenatino kaj artistino (m. 1859)
- 1799: Heinrich von Kittlitz, germana desegnisto, esploristo, naturalisto, prusa oficiro de mararmeo (m. 1874)
- 1821: Heinrich Barth, germana geografo, vojaĝisto tra Proksima Oriento kaj Nord-Afriko, filologo kaj poligloto (m. 1865)
- 1822: Francis Galton, angla polimato, antropologo, geografo, esploristo, inventisto, meteologo, statistikisto, psikologo kaj eŭgenikisto (m. 1911)
- 1834: Ernst Haeckel, germana biologo, filozofo kaj vojaĝisto, populariginto de la ideoj de Darvino (m. 1919)
- 1840: Eduard Johnson, germana filologo, historiisto kaj ĵurnalisto (m. 1903)
- 1843: Henry M. Leland, usona inĝeniero, inventisto kaj entreprenisto, fondinto de la usonaj luksaj markoj Cadillac kaj Lincoln (m. 1932)
- 1847: Ludwig Emil Meier, germana kapitano kaj verkisto, volapukisto, fondinto de Societo Esperantista en Munkeno, kunlaboranto de "La Esperantisto", "Revuo Internacia", "Danubo" kaj de 10-spesdeka biblioteko Esperantista, nomumita de Zamenhof al Lingva Komitato, tradukisto i.a. de Wilhelm Tell de Schiller (m. 1919)
- 1848: Octave Mirbeau, franca verkisto, ĵurnalisto, artkritikisto, polemikisto, romanisto kaj dramverkisto (m. 1917)
- 1848: Hugo de Vries, nederlanda genetikisto kaj biologo, unu el la tri remalkovrintoj de Gregor Mendel kaj ties heredoleĝoj (m. 1935)
- 1852: Charles Taze Russell, usona predikisto kaj religia reformisto (m. 1916)
- 1864: George Brinton McClellan Harvey, usona eldonisto de i.a. "Harper's Weekly", diplomato, prezidanto de Esperanto-Asocio de Norda Ameriko (m. 1928)
- 1871: Arthur Ponsonby, brita politikisto, verkisto kaj pacifisto, prezidanto de Internacio de Militrezistantoj (m. 1946)
- 1873: Radoje Domanoviĉ, serba ĵurnalisto kaj verkisto (m. 1908)
- 1873: Ferenc Márki, hungara pastro, teologo, historiisto, publicisto (m. 1947)
- 1880: Otakar Theer, ĉeĥa verkisto kaj poeto, enestanta en Ĉeĥoslovaka antologio (m. 1917)
- 1883: Marie Noël (Marie Rouget), franca verkistino kaj poetino (m. 1933)
- 1883: Elizabeth Craig, skota kuiristino verkinta pli ol 50 recepto-librojn (m. 1980)
- 1893: Miĥail Tuĥaĉevskij, sovetia marŝalo, viktimo de la Granda purigo (m. 1937)
- 1893: Julian Grobelny, pola socialisto, membro de Pola Partio Socialista, unua prezidanto de la Konsilantaro por Helpo al Judoj, justulo inter la popoloj (m. 1944)
- 1895: Ferenc Bruder, rumania hungara redaktoro, ĉefkunlaboranto de la gazeto "Munkás Újság" (m. 1965)
- 1899: Hermann Grossmann, germana bahaano, kuneldoninto de la internacia bahaa Esperanto-gazeto "La Nova Tago" (m. 1968)
- 1900: Mária Bodnár, rumania hungara verkistino (m. 1959)
- 1904: George F. Kennan, usona historiisto kaj diplomato kontribuinta al la Marshall-plano kaj la Containment-politiko en epoko de la malvarma milito (m. 2005)
- 1916: Zoltán Vindis, rumania hungara poeto (m. 1994)
- 1921: Hua Guofeng, ĉina sukcedanto de Mao Zedong kiel plej alta ŝtatestro de Ĉinio kaj proparolanto de la Komunista Partio de Ĉinio (m. 2008)
- 1925: Kōichirō Tomita, japana astronomo malkovrinta plurajn asteroidojn (m. 2006)
- 1925: Ivan Navumenka, belorusa verkisto, literaturesploristo kaj akademiano (m. 2006)
- 1925: François-Xavier Ortoli, franca politikisto, prezidanto de Eŭropa Komisiono (m. 2007)
- 1926: János Fazekas, rumania hungara politikisto, historiisto, publicisto (m. 2004)
- 1929: Kazimierz Kutz, pola filmreĝisoro kaj politikisto, kunkreinto de la pola filma skolo (m. 2018)
- 1931: Alfred Kolleritsch, aŭstra verkisto, instruisto kaj eldonisto, kunkreinto de Forum Stadtpark (m. 2020)
- 1932: Stanislav Rudolf, ĉeĥa verkisto (m. 2022)
- 1936: Béla Balogh, rumania hungara historiisto
- 1939: Czesław Niemen, pola kantisto, rok-muzikisto, komponisto, multinstrumentisto, aŭtoro de kantotekstoj (m. 2004)
- 1941: Kim Jong-il, gvidanto de Nord-Koreio (m. 2011)
- 1942: Lajos Báthory, rumania hungara historiisto
- 1942: Csaba Jenő Csíky, rumania hungara psikiatro
- 1943: Réka Lőrinczi, rumania hungara/hungara lingvohistoriistino
- 1943: Anna Nagy, rumania hungara-greka pentristino
- 1949: Zoltán Péter I., rumania hungara redaktoro, lokhistoriisto
- 1952: Károly Papp, rumania hungara geologo kaj geografo
- 1952: Zoltán Steinhübel, rumania hungara ceramikisto, grafikisto
- 1953: János Balázs, rumania hungara ĵurnalisto
- 1953: Mária Ódry, rumania hungara pentristino, grafikistino
- 1954: Iain Banks, skota verkisto de sciencfikcio (m. 2013)
- 1958: Mátyás Hunyadi, rumania hungara poeto
- 1961: Bona Mangangu, konga franclingva verkisto kaj pentristo
- 1962: Choe Taesok, korea esperantisto, ĵurnalisto, esperantologo, prezidanto de Korea Esperanto-Junularo kaj de la Esperantista Asocio de Ŭonbulismo, kaj ĝia tradukisto, ĝenerala sekretario de Korea Esperanto-Asocio, membro de la Komitato de TEJO, redaktoro de "La Espero el Koreio" kaj de "La Lanterno Azia", LKK-ano de UK 1994 kaj UK 2005
- 1966: Makŝarip Auŝev, inguŝa politikisto kaj entreprenisto, murdita (m. 2009)
- 1970: Angelo Peruzzi, itala futbalisto, reprezentanto de la itala nacia teamo de futbalo
- 1971: Tünde Ambrus, rumania hungara geografino, lokhistoriistino
- 1976: András Gombola, rumania hungara/hungara skermisto, aŭtobiografiisto
- 1979: Valentino Rossi, itala motorciklisto
Mortoj
[redakti | redakti fonton]- 1247: Henriko Raspe la 4-a, turingia landgrafo kaj germana reĝo
- 1279: Alfonso la 3-a, reĝo de Portugalio (n. 1210)
- 1531: Johano Stoflero, germana humanisto, matematikisto, astronomo, astrologo kaj rektoro, fabrikanto de astronomiaj horloĝoj kaj astrolaboj (n. 1452)
- 1573: Georg Witzel, germana teologo de reformacio (n. 1501)
- 1579: Gonzalo Jiménez de Quesada, hispana konkeristo (n. 1509)
- 1655: Johann Heinrich Bisterfeld, germana reformita eklezia verkisto (n. 1605)
- 1710: Esprit Fléchier, franca episkopo, verkisto kaj oratoro (n. 1632)
- 1754: Richard Mead, angla kuracisto kontribuinta al kompreno pri disvastigado de infekto (n. 1673)
- 1765: Ferdinand August Hommel, germana juristo, akademiano (n. 1697)
- 1799: Karolo Teodoro, palatino kaj princo, reganto de Palatinato kaj Bavario (n. 1724)
- 1815: Frederiko Joŝija (Saksio-Koburgo-Saalfeld), germana feldmarŝalo
- 1816: Abel Burja, germana pastro kaj matematikisto, kreinto de pasilalio kaj kunkreinto de duuma kodo (n. 1752)
- 1820: Nicolaus Michael Oppel, germana naturalisto specialiĝinta en katalogigo kaj klasifiko de reptilioj (n. 1782)
- 1839: Ludwig Berger, germana komponisto (n. 1777)
- 1896: Heinrich Kleffel, germana juristo kaj politikisto (n. 1811)
- 1899: Félix Faure, prezidento de Francio (n. 1841)
- 1905: Ferdinand Schulz, ĉeĥa verkisto kaj historiisto (n. 1935)
- 1907: Giosuè Carducci, itala Nobelpremiita poeto (n. 1835)
- 1907: Cornelius Fredericks, afrika rezistantargvidanto (n. 1864)
- 1907: Klementino de Orleanio, franca princino
- 1917: Octave Mirbeau, franca verkisto proksima al avangardo kaj anarkiismo (n. 1848)
- 1919: Jób Bede, hungara ĵurnalisto kaj verkisto (n. 1869)
- 1928: Eddie Foy, usona aktoro kaj komediisto (n. 1856)
- 1939: Jura Soyfer, aŭstra politika verkisto, konata de Dachau-kanto, kie li estis murdita (n. 1912)
- 1939: Anton Müller, aŭstra verkisto kaj romkatolika pastro
- 1943: Witold Zacharewicz, pola filma kaj teatra aktoro, pro helpo al judoj murdita (n. 1914)
- 1945: Mór Ditrói, hungara aktoro, reĝisoro, teatrestro (n. 1851)
- 1957: Józef Hofmann, pola-usona inventisto, pedagogo, pianisto kaj komponisto (n. 1876)
- 1963: László Lajtha, hungara komponisto, instruisto, esploristo de popolkantoj (n. 1892)
- 1968: Malanjuk Eŭhen, ukraina poeto, kulturologo kaj literaturisto (n. 1897)
- 1973: István Szász, rumania hungara agronomo, politikisto (n. 1899)
- 1975: Herbert W. Duda, aŭstra orientalisto
- 1977: Rózsa Péter, hungara matematikistino, instruistino, profesoro, korespondanta membro de Hungara Scienca Akademio (n. 1905)
- 1978: Alajos Mécs, hungara verkisto, ĵurnalisto (n. 1893)
- 1980: Gábor Doros, hungara kuracisto pri haŭt- kaj veneraj malsanoj (n. 1892)
- 1990: Margit Rolla, hungara ĵurnalistino kaj literaturhistoriistino (n. 1908)
- 1992: Jânio Quadros, prezidento de Brazilo (n. 1917)
- 1994: Vuk Echtner, ĉeĥa junulara sekciestro de Esperanto-Asocio en Ĉeĥoslovaka Respubliko, redaktoro de brajla gazeto Aŭroro, tradukisto por Ĉeĥoslovaka antologio, bahaano travivinta 22 monatojn en malliberejo, honora membro de Ĉeĥa Esperanto-Asocio (n. 1905)
- 1997: Chien-Shiung Wu, ĉina-usona fizikistino, spertulino pri radioaktiveco laboranta pri la Projekto Manhattan (n. 1912)
- 2006: Gábor Dezső, rumania hungara matematikisto (n. 1847)
- 2010: Ino Kolbe, germana denaska Esperanto-parolantino (n. 1914)
- 2010: Abdulĥakim Ismailov, Heroo de Sovetunio, partopreninto de la Dua mondmilito (n. 1916)
- 2011: Justinas Marcinkevičius, litova verkisto kaj poeto (n. 1930)
- 2014: Károly Bereczki, rumania-hungara ĵurnalisto (n. 1948)
- 2016: Boutros Boutros-Ghali, egipta diplomato, Ĝenerala Sekretario de la Unuiĝintaj Nacioj (n. 1922)
- 2017: Dick Bruna, nederlanda verkisto, grafikisto kaj ilustristo (n. 1927)
- 2020: Jerzy Gruza, pola filmreĝisoro, scenaristo kaj aktoro (n. 1932)
- 2021: Joan Margarit, kataluna poeto (n. 1938)
- 2024: Aleksej Navalnij, rusa opoziciulo (n. 1976)
Specialaj tagoj kaj festoj
[redakti | redakti fonton]- Nord-Koreio: Naskiĝtago de Kim Ĝong-il
- Nacia tago en Litovio, tago de la resuvereniĝo de Rusio kaj Germanio (1918) — Deklaro de Sendependo de Litovio; plia tago estas la 6-a de julio
- Ukrainio: Tago de Unuiĝo de Ukrainoj, 2022
Tagoj de semajno
[redakti | redakti fonton]La 16-a de februaro estas (laŭ gregoria kalendaro):
- Dimanĉo en jaroj: 1586 1592 1597 1603 1614 1620 1625 1631 1642 1648 1653 1659 1670 1676 1681 1687 1698 1710 1716 1721 1727 1738 1744 1749 1755 1766 1772 1777 1783 1794 1800 1806 1812 1817 1823 1834 1840 1845 1851 1862 1868 1873 1879 1890 1896 1902 1908 1913 1919 1930 1936 1941 1947 1958 1964 1969 1975 1986 1992 1997 2003 2014 2020 2025 2031 2042 2048 2053 2059 2070 2076 2081 2087 2098;
- Lundo en jaroj: 1587 1598 1604 1609 1615 1626 1632 1637 1643 1654 1660 1665 1671 1682 1688 1693 1699 1705 1711 1722 1728 1733 1739 1750 1756 1761 1767 1778 1784 1789 1795 1801 1807 1818 1824 1829 1835 1846 1852 1857 1863 1874 1880 1885 1891 1903 1914 1920 1925 1931 1942 1948 1953 1959 1970 1976 1981 1987 1998 2004 2009 2015 2026 2032 2037 2043 2054 2060 2065 2071 2082 2088 2093 2099;
- Mardo en jaroj: 1582 1588 1593 1599 1610 1616 1621 1627 1638 1644 1649 1655 1666 1672 1677 1683 1694 1700 1706 1712 1717 1723 1734 1740 1745 1751 1762 1768 1773 1779 1790 1796 1802 1808 1813 1819 1830 1836 1841 1847 1858 1864 1869 1875 1886 1892 1897 1904 1909 1915 1926 1932 1937 1943 1954 1960 1965 1971 1982 1988 1993 1999 2010 2016 2021 2027 2038 2044 2049 2055 2066 2072 2077 2083 2094;
- Merkredo en jaroj: 1583 1594 1600 1605 1611 1622 1628 1633 1639 1650 1656 1661 1667 1678 1684 1689 1695 1701 1707 1718 1724 1729 1735 1746 1752 1757 1763 1774 1780 1785 1791 1803 1814 1820 1825 1831 1842 1848 1853 1859 1870 1876 1881 1887 1898 1910 1916 1921 1927 1938 1944 1949 1955 1966 1972 1977 1983 1994 2000 2005 2011 2022 2028 2033 2039 2050 2056 2061 2067 2078 2084 2089 2095;
- Ĵaŭdo en jaroj: 1584 1589 1595 1606 1612 1617 1623 1634 1640 1645 1651 1662 1668 1673 1679 1690 1696 1702 1708 1713 1719 1730 1736 1741 1747 1758 1764 1769 1775 1786 1792 1797 1804 1809 1815 1826 1832 1837 1843 1854 1860 1865 1871 1882 1888 1893 1899 1905 1911 1922 1928 1933 1939 1950 1956 1961 1967 1978 1984 1989 1995 2006 2012 2017 2023 2034 2040 2045 2051 2062 2068 2073 2079 2090 2096;
- Vendredo en jaroj: 1590 1596 1601 1607 1618 1624 1629 1635 1646 1652 1657 1663 1674 1680 1685 1691 1703 1714 1720 1725 1731 1742 1748 1753 1759 1770 1776 1781 1787 1798 1810 1816 1821 1827 1838 1844 1849 1855 1866 1872 1877 1883 1894 1900 1906 1912 1917 1923 1934 1940 1945 1951 1962 1968 1973 1979 1990 1996 2001 2007 2018 2024 2029 2035 2046 2052 2057 2063 2074 2080 2085 2091;
- Sabato en jaroj: 1585 1591 1602 1608 1613 1619 1630 1636 1641 1647 1658 1664 1669 1675 1686 1692 1697 1704 1709 1715 1726 1732 1737 1743 1754 1760 1765 1771 1782 1788 1793 1799 1805 1811 1822 1828 1833 1839 1850 1856 1861 1867 1878 1884 1889 1895 1901 1907 1918 1924 1929 1935 1946 1952 1957 1963 1974 1980 1985 1991 2002 2008 2013 2019 2030 2036 2041 2047 2058 2064 2069 2075 2086 2092 2097.