Epictetus
Ainm sa teanga dhúchais | (grc) ΕΠΙΚΤΗΤΟΣ |
---|---|
Beathaisnéis | |
Breith | c. 50 Hierapolis |
Bás | 138 87/88 bliana d'aois Niocapoil, An Ghréig |
Gníomhaíocht | |
Réimse oibre | Fealsúnacht |
Gairm | fealsamh, scríbhneoir |
Tréimhse ama | Impireacht na Róimhe |
Gluaiseacht | Stóchas |
Mac/iníon léinn de chuid | Gaius Musonius Rufus |
Mac/iníon léinn | Arrian agus Demonax |
Teangacha | An tSean-Ghréigis |
Tráill agus fealsamh ó Impireacht na Róimhe a ghlac leis an Stóchas ab ea Epictetus (Sean-Ghréigis: Ἐπίκτητος, Epíktētos; c.50 – c.135 AD).[1] Rugadh é sa Fhrigia, ríocht na Gréige, san Anatóil. Ba thráill a mháthair agus díoladh í le fear saibhir sa Róimh darb ainm Epaphroditos, rúnaí Néaró. Ciallaíonn an t-ainm ceannaithe sa Ghréigis. Cé go raibh sé ina thráill, tugadh cead dó freastal ar ranganna fealsúnachta a chum Gaius Musonius Rufus. Chuir sé sin feabhas ar a stádas. Scaoileadh Epictetus timpeall 68 agus thosaigh sé ag múineadh fealsúnachta, an tImpire Hadrianus ina measc. Cuireadh iallach ar Epictetus an Róimh a fhágáil chun dul anonn go Nicopolis i 94 nuair a dhíbir Domitianus gach uile fhealsamh. Bhí tionchar an-láidir aige ar Marcas Áiréilias.[2]
An rud a dúirt sé
Tá smacht orainn ar chorr rud, agus corr rud nach bhfuil. Tá tuairimí, impleachtaí, mianta agus aimhréidhe faoin ár gcumhacht; agus go dearbh, gach uile rud a ní sinn. Chan fhuil rogha againn i dtaobh an choirp, airgid, glóir nó rialtais. A mhalairt ar fad, na rudaí nach ndéanann sinn féin.[3]
Tagairtí
- ↑ Pedro P. Fuentes González. art. "Épictète", ann an R. Goulet, Dictionnaire des Philosophes Antiques III, Páras, CNRS, 2000, 106–151 ISBN 2-271-05748-5.
- ↑ Werner Sohn, Epictetus: Ein erzkonservativer Bildungsroman mit liberalen Eselsohren, Norderstedt, BoD, 2010 ISBN 978-3-8391-5231-7.
- ↑ Res quaedam in potestate nostra sunt, quaedam non sunt. In nostra potestate est opinio, appetitio, desiderium, averatio; et, ut uno complectar verbo, quaelibet nostrae actiones. Nostri arbitrii non sunt corpus, pecunia, gloria, imperia: ad summam, ea quae ipsi non agimus, omnia.