Nadia Comăneci

Nadia naceu en Onești, unha pequena cidade nos Cárpatos romaneses, o 12 de novembro de 1961, filla de Gheorghe Comăneci, mecánico de coches, e Ştefania Alexandrina, ama de casa.^[2] Os pais separáronse nos anos 1970 e o pai trasladouse posteriormente a Bucarest.^[3] Comăneci creceu na República Socialista de Romanía, cando o país se encontraba baixo un réxime gobernamental unipartidista de ideoloxía marxista-leninista.^[4] Aínda que era un aliado soviético durante a guerra fría (entre 1947 e 1989), non formaba parte da Unión Soviética.^[5] Ela e seu irmán máis novo, Adrina, criáronse na fe da Igrexa ortodoxa romanesa.^[6] O seu nome procede do diminutivo ruso de Nadiejda e significa esperanza. Segundo a súa nai, durante o embarazo viu un filme no que a protagonista se chamaba Nadia e decidiu que a súa filla tamén se chamaría así.^[7] Nadia viviu coa súa familia nun pequeno apartamento de Onești. Moi activa durante a súa infancia, gustáballe tanto saltar que rompeu os resortes de catro sofás da casa.^[7][8]

Comăneci comezou a practicar ximnasia nunha escola local cun equipo chamado Flacăra ("A Chama"), cos adestradores Duncan e Munteanu.^[9] Unha vez, xogando á ximnasia cunha amiga no patio da escola, foi vista por Béla Károlyi mentres facía rodas. Ao achegarse a falar coas nenas escoitou tocar o sinal e estas entraron no colexio. Insatisfeito, entrou na escola, e foi clase por clase buscando as dúas rapazas. Na terceira clase na que entrou, encontrounas e convenceunas para que fixeran a proba para adestrar. Nadia camiñou pola barra de equilibrio, un aparello ao cal as nenas tiñan medo, saltou e cumpriu os requisitos para iniciar os seus adestramentos aos 6 anos de idade.^[10][11] Nunha ocasión, o adestrador declarou que Nadia era a pupila perfecta:^[7]

Nunha entrevista en 2011, a nai de Nadia, Ştefania, dixo que inscribira á súa filla en clases de ximnasia porque era unha nena activa e chea de enerxía, difícil de manexar.^[12]

Comăneci comezou a adestrar con Károlyi cando tiña 7 anos, en 1968. Foi unha das primeiras alumnas da escola de ximnasia que Béla e a súa muller Márta, daquela considerados os preparadores máis célebres do país e responsables do equipo nacional romanés, fundaron en Onești.^[13][14] Ao contrario do que ocorría con moitas outras alumnas da escola, Comăneci podía ir a diario á súa casa durante moitos anos, xa que vivía na cidade.^[14] Durante este período, pasou a adestrar seis días á semana, catro horas ao día. A nena era a primeira en chegar, quecer, practicar e mellorar intensamente os mesmos movementos. Xa apta para competir, en 1969 participou no seu primeiro campionato nacional en categoría júnior, onde finalizou na 13ª posición, sendo a ximnasta máis nova en conseguir ese posto.^[8][15] Con todo, ao ano seguinte xa conseguira gañar a competición.^[16] Tan só un ano despois, en 1971, chegou o primeiro triunfo internacional da ximnasta romanesa, na Copa da Amizade disputada en Bulgaria, aínda que non sería ata o ano seguinte cando os técnicos de todo o mundo fixáronse nela logo de conseguir, con tan só once anos, dúas medallas de ouro na Copa das Esperanzas Olímpicas disputada na capital búlgara.^[13] Previamente ese ano, debutara nunha competición internacional, un encontro júnior dobre entre Romanía e Iugoslavia, gañando o título xeral e axudou ao seu equipo a gañar o ouro. Durante os anos seguintes competiu como júnior en numerosos campionatos nacionais no seu país e encontros dobres con países como Hungría, Italia, e Polonia.^[17] En 1973, con 11 anos, gañou o ouro no concurso xeral, así como o poldro, e as barras asimétricas, no Torneo da Amizade Júnior disputado en Druzhba, unha importante reunión internacional para ximnastas de categoría júnior.^[17][18]

O maior éxito internacional de Comăneci chegou en 1975, cando tiña 13 anos, cando estivo a piques de arrasar no Campionato de Europa celebrado en Skien (Noruega). Alí gañou o concurso xeral logo de superar á multimedallista Ludmilla Tourischeva,^[7] así como as medallas de todos os aparellos coa excepción do solo, no que finalizou segunda, sendo superada pola soviética Nellie Kim.^[19] Cómpre lembrar que logo da segunda guerra mundial, Romanía convertérase nun país satélite da Unión Soviética e non estaba ben visto en Moscova que atletas non soviéticos destacaran tanto e con tanta diferenza respecto das ximnastas "oficiais" do réxime, feito que provocou máis dun problema con Nadia e o seu equipo durante a súa carreira.^[13]

Ese mesmo ano, a ximnasta tamén competiu no Champions All e conquistou unha medalla de ouro no concurso xeral. Xa no Campionato Nacional Romanés, conquistou as medallas de ouro no individual xeral, no salto, na barra e nas barras asimétricas.^[15] No solo, de novo finalizou na segunda posición. 1975 tamén foi ano de disputa do preolímpico en Montreal. Nel, Comăneci conquistou o individual xeral e as barras asimétricas. No salto e no solo, conseguiu a medalla de prata, e na barra finalizou na terceira posición. No Campionato Romanés, conquistou a medalla de ouro no concurso xeral, por equipos, no salto, nas barras asimétricas e na barra. No solo finalizou unha vez máis en segundo lugar.^[15] O ano 1975 finalizaría coa elección de Nadia como atleta do ano pola Associated Press.^[13]

En cinco anos na categoría júnior, a atleta conquistou 55 medallas, entre as cales destacan catorce vitorias no concurso xeral, en vinte eventos nacionais e internacionais disputados.^[15]

A entrada de Nadia na categoría sénior do seu país produciuse a tempo de permitirlle participar nos Xogos Olímpicos de verán de 1976 disputados en Montreal (Canadá). A principios do ano, a ximnasta participou na primeira edición da Copa América,^[20] que tivo lugar no Madison Square Garden de Nova York. Na competición, Nadia conseguiu as súas primeiras notas de 10 nas probas de salto, tanto na cualificación como na final do aparello. Para finalizar, a ximnasta conseguiu a vitoria no concurso xeral individual e converteuse na primeira ximnasta en realizar un dobre mortal invertido como saída das barras asimétricas.^[21][22] Foi precisamente durante a Copa América cando coñeceu ao atleta internacional estadounidense Bart Conner que, como lembra Comăneci nas súas memorias, celebraba o seu 18º aniversario.^[23] Ambos gañaron unha copa de prata e foron fotografados xuntos. Uns meses despois ambos participaron nos Xogos Olímpicos de 1976, no que Comăneci dominou mentres Conner foi unha figura marxinal. O ximnasta lembrou posteriormente que "ninguén me coñecía, e [Comăneci] certamente non me prestou atención".^[24]

Ao longo dese ano, disputou cinco duelos entre o Canadá, Alemaña Occidental, Gran Bretaña, os Estados Unidos e os Países Baixos, dos cales saíu vitoriosa nas probas por equipos e no concurso xeral. No campionato nacional do seu país, Nadia conquistou o seu bicampionato logo de conseguir a primeira vitoria da categoría sénior nesta competición. No verán, con 14 anos Nadia converteuse na estrela indiscutible dos Xogos Olímpicos de 1976 celebrados en Montreal, Canadá,^[25] conseguiu sete veces dos xuíces a puntuación perfecta (10 de todos os xuíces), e á súa volta a Romanía déuselle a distinción de Heroe Socialista do Traballo.^[9] A finais do ano, Comăneci competiu na Copa Chunichi, no Xapón, na cal conquistou as medallas de ouro no salto e nas asimétricas, amais de conseguir un dez en ambos aparellos.^[15]

En 1977, Nadia converteuse en octocampioa por equipos e no concurso xeral logo se gañar en tres duelos contra España, Francia, e novamente os Estados Unidos. A ximnasta romanesa mantivo o seu título no concurso individual xeral do Campionato de Europa dese ano celebrado en Praga, e no cal conquistou tamén a medalla de ouro nas asimétricas, empatada coa soviética Elena Mukhina, e a prata no salto. Con todo, unha orde do gobernante romanés Ceaușescu fixo que todo o equipo volvese da competición, abandonando así os concursos finais da barra de equilibrio e o solo. De volta en Romanía, as ximnastas descubriron que deberían deixar aos seus técnicos para adestrar no complexo deportivo escollido polo comunista. Este feito prexudicou a participación de Comăneci no Campionato do Mundo que se celebrou ao ano seguinte, así como as outras competicións, aínda que tiña gañado nun novo duelo contra Italia, tanto no concurso colectivo como no individual.^[20] Para finalizar o ano, as romanesas partiron a unha xira entre México e os Estados Unidos, na cal a ximnasta presentouse con máis altura e corpo, aínda que seguiu atraendo bastante a atención do público.^[15][26]

Afastada da competición durante o ano, finalmente participou no Mundial de 1978 e conseguiu o ouro na barra de equilibrios, Nadia puido volver adestrar cos Károlyi e, ao ano seguinte gañou o seu terceiro concurso xeral individual de xeito consecutivo no Campionato de Europa celebrado en Copenhague, ao superar á súa compatriota Emilia Eberle, que fora campioa nacional o ano anterior, converténdose deste xeito na primeira ximnasta, entre mulleres e homes, tricampioa europea.^[20] Na final da Copa do Mundo de Ximnasia Artística celebrada ese mesmo ano en Toquio, conseguiu a vitoria en tres aparellos, mais non conseguiu unha puntuación o suficientemente alta como para subir ao podio no concurso xeral.^[26]

En 1980 participou nos Xogos Olímpicos que se celebraron en Moscova e no duelo entre Romanía e Italia, do cal saíu novamente vitoriosa nas probas individual xeral e por equipos. Ao ano seguinte participou nunha xira de exhibición ximnástica polos Estados Unidos, así como na Universiada celebrada na capital do seu país, Bucarest, e na que gañou cinco das seis probas disputadas, a única excepción foi a barra. Logo disto, Comăneci retirouse da competición aos vinte anos de idade. Con todo, a súa cerimonia oficial de retiro tivo lugar en Bucarest en 1984 a petición do Comité Olímpico Internacional.^[26]

En 1981, The Gymnastics Federation contactou con Nadia e informouna de que podía formar parte dunha xira oficial nos Estados Unidos chamada "Nadia '81" e os seus adestradores Béla e Márta Károlyi liderarían o grupo.^[27] Foi durante esta xira cando o equipo de Comăneci compartiu viaxes en autobús con ximnastas dos Estados Unidos, o que permitiu que se encontrara con Bart Conner por segunda vez—ambos coñecéranse nos Xogos Olímpicos de Montreal en 1976. Posteriormente lembraba ter pensado que "Conner era guapo. El saltou arredor do autobús falando con todo o mundo – el era incriblemente amigable e divertido".^[28] Con todo, os seus adestradores, Béla e Márta Károlyi desertaron o último día da xira, xunto co coreógrafo do equipo romanés Géza Pozsár. Antes de desertar, Károlyi insinuou unhas cantas veces a Nadia que podía tentar facelo e indirectamente preguntoulle se quería unirse a el. Nesa época, ela non tiña interese en desertar e dixo que quería ir a casa a Romanía.^[29][30] Con todo, logo da deserción dos Károlyi, a vida cambiou de xeito drástico para Nadia dun xeito que non podía predicir. Os funcionarios temían que ela tamén desertara, e as súas accións foron estritamente vixiadas; xa non lle estaba permitido viaxar fóra de Romanía.^[31]

Así, na súa traxectoria como atleta, Comăneci realizou logros ata o momento inéditos e fíxose coñecida en internacionalmente por difundir unha nova era na categoría feminina mundial, liderada anteriormente polas norteamericanas Cathy Rigby e a soviética Olga Korbut, na cal ximnastas adolescentes presentaban novos movementos, máis técnicos e dinámicos, mais coa graza e a lixeireza vistas na época de ximnastas como Larissa Latynina e Ágnes Keleti.^[20][32]

En 1984, logo de rematar oficialmente a súa carreira deportiva, tivo un filme estreado na súa honra titulado Nadia, no que a ximnasta estadounidense e campioa do mundo en barras asimétricas, Marcia Frederick, interprétaa.^[33] No mesmo período graduouse polo Instituto de Educación Física e Deporte en Bucarest. Na época da súa formación, foi convidada a formar parte do equipo da Federación Romanesa de Ximnasia como adestradora do equipo júnior do país. Nadia exerceu esa función ata o ano 1989, quedando interrompida pola chegada da Revolución, que pretendía derrubar o líder comunista. En decembro, a súa solicitude de asilo nos Estados Unidos foi atendido e trasladouse ao país norteamericano. Debido a problemas causados por Panait, mudouse ao Canadá ao ano seguinte, onde viviu ata 1991 promovendo equipamentos de ximnasica e presentándose nalgunhas exhibicións da modalidade. Logo da morte accidental de Stefu, que a acolleu, Bart Conner convidouna a traballar no seu ximnasio da cidade de Norman, Oklahoma. En decembro de 2000 deu inicio ao Día Internacional do Voluntario e converteuse na primeira atleta en falar como portavoz nas Nacións Unidas.^[26][34]

Logo de abandonar Montreal e trasladarse a Oklahoma, Comăneci quedou nunha habitación do adestrador de Conner, Paul Ziert. Finalmente, Ziert converteuse no seu representante. Ademais, ela e Conner eran amigos dende antes de que se desenvolvera unha relación, e estiveron xuntos durante catro anos antes de comprometerse.^[35] O 27 de abril de 1996 Conner e Comăneci casaron nunha cerimonia en Bucarest que foi televisada en directo en toda Romanía. A recepción da súa voda tivo lugar no antigo palacio presidencial.^[36][37] Anos despois, nunha entrevista, Comăneci lembrou que a experiencia:^[38]

O 29 de xuño de 2001, Comăneci converteuse en cidadá naturalizada dos Estados Unidos, aínda que mantivo a súa cidadanía romanesa.^[9] Unha década despois realizou o discurso na 50ª cerimonia anual de naturalización do Día da Independencia o 4 de xullo de 2012 en Monticello (Virxinia), sendo a primeira atleta que falou na historia da cerimonia.^[39]

En 2003 publicou a súa autobiografía titulada Letters to a Young Gymnast. No libro, de 192 páxinas, Nadia conta a súa traxectoria de vida e trazos da personalidade da xove que rompeu récords, concistou a millóns ao redor do mundo, desencadeou unha nova etapa para o deporte feminino na cal as adolescentes e preadolescentes comezaban a entrar e aínda é recoñecida logo de máis de trinta anos dos seus feitos inéditos. Na publicación a ex atleta mostra tamén o que é preciso para acadar a perfección atlética e converteuse na mellor. Describe historias de inspiración e drama da súa propia experiencia, como aquela nena atopada por Béla Károlyi, que tornouse unha das atletas máis coñecidas do mundo e de como pasou a vivir logo de ter realizado o soño de competir nos Xogos Olímpicos. Para as e os ximnastas máis novos, partes do libro son consideradas un consello e un estímulo, non só das prácticas deportivas, senón tamén da vida.^[40][41]

Nos Estados Unidos, Bart e Nadia traballan xuntos no ximnasio da familia, o Bart Conner Gymnastics Academy, e na Perfect 10. Inc., unha produtora de televisión.^[42] Nadia é tamén colaboradora da revista de ximnasia International Gymnast, e socia nas empresas de material e vestiario para ximnasia GymDivas e GripsETC, así como fundadora da Escola de Ximnasia Nadia Comăneci, en Onești.^[15][42][43]> Amais diso, é a cónsul honoraria xeral entre Romanía e os Estados Unidos nas relacións entre os dous países. No eido deportivo, é a presidenta honoraria da Federación de Ximnasia de Romanía e o Comité Olímpico Romanés, é a embaixadora dos Deportes de Romanía e membro da Fundación Internacional de Ximnasia. Comăneci foi tamén comentarista no mundial de Ximnasia Artística de Melbourne en 2005 e dos Xogos Olímpicos de Pequín en 2008.^[34] Outro traballo realizado pola ex ximnasta e o seu home, é o de xurado motivador para ximnastas. Tal función deu como froito un capítulo no libro Awaken the Olympian de John Naber, no cal os dous contan as súas traxectorias e ensinan aos novos a localizar o seu foco na vida.^[44] En 2005, lanzou unha canción como parte do CD infanto-xuvenil Music Box nr.6, na cidade de Bucarest: rodeada por nenas, nenos e adolescentes, a festa de lanzamento foi realizada no Día do Neno e contou coa presenza da ex atleta e doutras celebridades nacionais, como a tamén ximnasta Andreea Raducan.^[45] Un ano despois Conner e Comăneci tiveron un fillo, Dylan Paul Conner, que naceu o 3 de xuño de 2006 en Oklahoma City (Oklahoma).^[46][47]

En 2007, durante un evento internacional, declarou que non ten máis tempo para adestrar, debido ao seu traballo como unha especie de embaixadora do deporte, promovendo diversas empresas e institucións do medio.^[48] Entre os días 20 e 22 de febreiro de 2009, en Oklahoma, realizouse o primeiro Torneo Internacional Nadia Comăneci, outra homenaxe dada á ex atleta: o evento, que non conta con competición de ximnasia artística masculina, foi colectivamente conquistado polo equipo romanés e tivo como campioa do concurso xeral á tamén romanesa Sandra Izbasa.^[49] Aínda no mesmo ano, xunto con outros trece campións olímpicos, entre os que se encontraba o velocista Michael Johnson, e dous paralímpicos, Nadia integrou a comitiva da candidatura de Chicago aos Xogos Olímpicos de 2016 en Copenhague, (Dinamarca), durante a cerimonia de escolla, que contou coa presenza a favor dos Estados Unidos, de Barack Obama e Oprah Winfrey.^[50] Amais dos traballos e das campañas realizadas en eventos, sexan estes deportivos ou non, como a súa presenza en campionatos internacionais e Xogos Olímpicos, Comăneci apareceu en numerosos programas de televisión, entre os que encóntranse as súas participacións nos reality shows The Apprentice de 2008, en dous episodios antes de ser despedida por Donald Trump,^[51] e Dancing with the Stars, de 2009, nun episodio, no cal non participou como competidora.^[52] A mediados do ano fundou en Bucarest a Clínica Infantil Nadia Comăneci, que presta axuda médica e social a nenas e nenos romaneses orfos. O proxecto pode realizarse grazas ao investimento dunha parte dos seus contratos publicitarios.^[53] A finais de 2009, o día 6 de decembro, agora para axudar a ximnastas, lanzou unha boneca chamada Nadia, para reverter os beneficios á institución que administra. Na festa de lanzamento, realizada en Bucarest, declarou ser unha honra lanzar a súa boneca para aqueles que aman a ximnasia romanesa.^[54]

Foron dúas as participacións de Nadia Comăneci nos Campionatos do Mundo. Entre os anos de 1978 e 1979, a ximnasta obtivo catro medallas.

O Mundial de Francia tivo lugar no mes de novembro. No seu debut en competicións deste nivel, aos dezasete anos, Nadia clasificouse para catro finais.

A primeira das finais foi veu por medio do concurso por equipos: xunto con Emilia Eberle, Marilena Neacşu, Teodora Ungureanu, Anca Grigoraş e Marilena Vladarau, a ximnasta conseguiu a medalla de prata por equipos, por detrás tan só das atletas da Unión Soviética. Considerada a principal potencia deste deporte e lideradas por Nellie Kim e Maria Filatova, as ximnastas soviéticas finalizaron campioas do concurso cunha vantaxe sobre as romanesas de 16,895 puntos. Alemaña Oriental completou o podio desta edición.^[20][55] Clasificada para o individual xeral, durante as rotacións, clasificouse en segundo lugar logo da presentación nas barras asimétricas. Visibelmente máis alta e máis pesada, en parte a causa da puberdade, o seu punto de equilibrio modificouse e Nadia caeu durante os exercicios de solo e non conseguiu suficiente nota para subir ao podio, nunha proba dominada polas soviéticas Elena Mukhina, Nellie Kim e Natalia Shaposhnikova.^[56]

Nas finais por aparellos, a atleta estivo presente en dúas: na de salto, por 0,025 non superou á soviética Nellie Kim e terminou a disputa coa medalla de prata, ao recibir a nota 19,600 fronte a 19,625; xa na barra de equilibrio, ao totalizar 19,625, terminou coa primeira posición, por diante da soviética Elena Mukhina, tamén por 0,025, e da súa compatriota Emilia Eberle, medallista de bronce.^[20]

Na súa segunda e última participación en Mundiais, desta volta celebrado en decembro, Nadia, xa de novo adestrada por Béla e Marta Károlyi en Deva, permaneceu motivada para a competición. Con todo, unha contaminación sanguínea, causada pola exposición a metais nas mans, e unha inflamación no pulso prexudicaron a súa estancia no evento.^[57]

Contrariando ordes médicas, a ximnasta competiu co equipo, formado tamén por Rodica Dunca, Emilia Eberle, Melita Ruhn, Dumitriţa Turner e Marilena Vladarau, para conquistar súa segunda medalla de ouro nos Mundiais, a primeira da historia de Romanía en eventos colectivos nesta competición: Ao final das rotacións, sumaron 389,550 puntos e mantivéronse á fronte da daquela campioas do mundo por 0,825, despois de dar o resultado final das adversarias, que conseguiran 388,725 puntos, 0,650 por diante das terceiras a clasificación - Alemaña Oriental, que repetiu a mesma posición do Mundial anterior e novamente completou o podio desta edición. Deste xeito, Nadia finalizou a súa participación en Campionatos do Mundo coa conquista de catro medallas - dúas de ouro e dúas de prata.^[20][55] Logo da disputa, Nadia permaneceu internada por algúns días no All Saints Hospital, localizado no Condado de Oldham, tamén no estado do Texas, para recuperarse do esforzo exixido na competición e da pequena cirurxía realizada para reducir os efectos da contaminación.^[57][58]

Foron dúas as participacións de Comăneci nos Xogos Olímpicos: Montreal 1976 e Moscova 1980.

Comăneci debutou nuns Xogos Olímpicos aos catorce anos, na edición de 1976 celebrada no mes de xullo en Montreal, Canadá. Na súa primeira participación olímpica, a ximnasta estivo presente nas seis finais posibles.

Na cualificación, realizada o día 18 de xullo, a ximnasta romanesa realizou nas barras asimétricas unha rutina arriscada que agradou ao público. Ao final da execución, logo da análise dos xuíces, o marcador amosou unha nota de 1.00. Nun primeiro momento, o ximnasio ficou en silencio, sen comprender como aquel exercicio técnico podía ter recibido unha nota tan baixa. Con todo, non pasou moito tempo ata que percibiu a fraxilidade dos marcadores: como nunca antes se conseguira un dez perfecto, os marcadores non foran programados para rexistrar esta marca. Así, por primeira vez na historia olímpica, unha ximnasta recibía o chamado dez perfecto.^[19][59] Ao día seguinte, durante a final por equipos, Nadia conseguiu as súas segunda e terceira notas de dez ao executar o seu exercicio na barra de equilibrio e, de novo, nas asimétricas. Ao final, malia as notas alcanzadas, Romanía finalizou na segunda posición. Xunto coas compañeiras de equipo Teodora Ungureanu, Mariana Constantin, Anca Grigoraş, Gabriela Truşca e Georgeta Gabor, Comăneci conquistou a medalla de prata, ao ser superadas pola Unión Soviética de Ludmilla Tourischeva.^[1][60] O 21 de xullo, na final do concurso individual, conseguiu o seu terceiro dez nas asimétricas, e o seu segundo na barra, para conquistar a medalla de ouro na competición, logo de sumar 79,275, 0,600 a por riba da segunda clasificada, Nellie Kim, nunha proba que reuniu a un total de 36 ximnastas, de entre as cales tres das primeiras quince clasificadas eran romanesas.^[61]

Nas finais por aparellos que se disputaron o 23 de xullo de 1976, a ximnasta conseguiu os seus sexto e sétimo deces, un nas asimétricas e o outro na barra. Como resultado, Nadia conseguiu dúas medallas de ouro. Na barra finalizou por diante da ximnasta soviética Olga Korbut, mentres que nas asimétricas superou á súa compatriota Ungureanu; no solo, finalizou na terceira posición, por detrás das soviéticas que superara dous días antes, no individual xeral; finalmente, no salto, finalizou na cuarta posición na final vencida por Kim.^[26]

Así, a ximnasta finalizou a súa primeira participación olímpica como a primeira romanesa que conquistou un all around nuns Xogos Olímpicos e como a atleta máis nova en gañar tal evento. Hoxe, este feito, mediante as novas regras estabelecidas pola Federación Internacional de Ximnasia, tornouse imposible de alcanzar, xa que a idade mínima - antes sendo de catorce anos - subiu a dezaseis e o dez perfecto foi dividido en notas A (de partida, chamada nota D de dificultade) e B (de execución, chamada nota E).^[32][40][62]

En 1980, Comăneci despediuse dos Xogos Olímpicos coa participación na edición celebrada en Moscova, Unión Soviética. Neses Xogos, a ximnasta conquistou o dereito a disputar cinco das seis finais posibles durante a fase cualificatoria.

Así, aos dezaoito anos, conquistou a súa segunda medalla de prata na competición por equipos, ao ser novamente superadas as romanesas polas soviéticas. Sumando 196,80, o equipo romanés, formado por Nadia, Emilia Eberle, Rodica Dunca, Melita Rühn, Dumitriţa Turner e Cristina Grigoraş, finalizou na segunda posición por 0,350 puntos de diferenza respecto das vencedoras.^[63] No individual xeral, 36 atletas disputaron as rotacións que compuñan o evento. Logo do seu peche, Comăneci sumou 79,075 puntos, o que valeulle para empatar na segunda posición coa alemá oriental Maxi Gnauck. No entanto, foron 0,075 puntos por detrás da medallista de ouro, Yelena Davydova. Co mellor desempeño, as tres romanesas que disputaron a proba o día 24 de xullo, finalizaron entre as dez primeiras.^[19][64]

Nas finais por aparellos, a ximnasta disputou tres dos catro. Tan só nas barras asimétricas, aparello que outorgáralle o primeiro dez olímpico, non disputou a medalla ao ter finalizado na vixésia posición.^[65] No salto, disciplina na que Natalia Shaposhnikova conseguiu a vitoria, Comăneci finalizou na quinta posición, cun total de 19,350 puntos.^[66] O 25 de xullo, na final de barra de equilibrio, sumou 19,800 puntos, 0,050 de diferenza respecto da segunda clasificada, e conquistou o seu bicampionato no aparello. Na final de solo, disputada o mesmo día, conquistou a súa segunda medalla de ouro desta edición, a quinta medalla olímpica da súa carreira, logo de sumar 19,875 puntos e empatar con Nellie Kim.^[19][67]

Así, Comăneci puxo fin ás súas participacións olímpicas cun total de cinco medallas de ouro, tres de prata e unha de bronce.

Ao longo da súa vida Nadia Comăneci recibiu numerosas distincións e recoñecementos pola súa traxectoria, algúns deles estando aínda en activo e moitos logo do seu retiro da ximnasia. Entre os recoñecementos que recibiu destacan:

• Elixida na novena posición da lista "The Top 100 Olympic Athletes" por NBC Sports.^[68]
• Elixida no posto 14 das 25 mellores atletas femininas de todos os tempos por CBS News.^[69]
• En 2016 recibiu o Great Immigrant Honoree da Carnegie Corporation of New York.^[70]
• En 2015 foi elixida na oitava posición da lista das 10 mellores atletas femininas de todos os tempos por 247Sports.com^[71]
• En 2012 foi elixida no oitavo posto das 40 mellores atletas femininas por ESPN.^[72]
• No ano 2000, foi nomeada unha das mellores atletas do século XX por Laureus World Sports Academy.^[73]
• En 1998 o xornal deportivo español Marca outorgoulle o premio Marca Leyenda.^[74]
• Recibiu o Flo Hyman Award en 1998.^[75]
• En 1993 ingresou no International Gymnastics Hall of Fame.^[76]
• En 1990 ingresou no International Women's Sports Hall of Fame.^[77]
• Recibiu a Orde Olímpica en 1983 e 2004.^[78][79]
• Foi BBC Overseas Sports Personality of the Year en 1976.^[80]
• En 1976 recibiu o Associated Press Athlete of the Year en categoría feminina.^[81]
• En 1975 e 1976 recibiu o United Press International Female Athlete of the Year Award.^[82]

A figura de Nadia Comăneci foi obxecto de numerosa bibliografía, entre a que destaca o seu libro de memorias de 2004, Letters to a Young Gymnast, que formou parte da serie de libros xuvenís de Basic Books Art of Mentoring.^[83][84] En 2014 publicouse a novela de Lola Lafon La Petite Communiste qui ne souriait jamais, na que narra a vida da ximnasta romanesa.^[85]

En 1984 a ximnasta romanesa foi obxecto dun filme biográfico para televisión non autorizado titulado Nadia, un filme que se desenvolveu sen a súa participación nin permiso (aínda que o contido fóralle descrito por outras persoas), e do que máis tarde declararía publicamente que os produtores "nunca contactaron comigo ... sinceiramente nin sequera quero velo, síntome moi mal con el. Distorsiona a miña vida por completo".^[86] En 2015, Katie Holmes dirixiu un documental curto para ESPN sobre Nadia Comăneci titulado Eternal Princess, que se estreou no Festival de Cinema de Tribeca.^[87][88]

Numerosos países teñen emitido selos conmemorativos coa imaxe da ximnasta. En 2016, Romanía emitiu unha serie de selos conmemorativos co gallo do 40º aniversario do primeiro 10 olímpico da historia da ximnasia.^[89] Entre os países que emitiron selos coa imaxe de Nadia Comăneci encóntranse Romanía, Acerbaixán ou Paraguai.

• Aim, Ellen (2016). 10.0: The Nadia Comaneci Story (en inglés). Creative Media Publishing. p. 64. ISBN 978-1-938438-49-3. 
• Comăneci, Nadia (2004). Letters to a Young Gymnast. Basic Books. ISBN 0-465-01276-0. 
• Grumeza, Ion (1977). Nadia: the success secrets of the amazing Romanian gymnast (en inglés). Hawthorn Books. pp. 127. 
• Kerr, Roslyn (November 2006). "The Impact of Nadia Comaneci on the Sport of Women's Artistic Gymnastics" (PDF). Sporting Traditions (Australian Society for Sports History): 87–102. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 12 de setembro de 2016. Consultado o 04 de outubro de 2016. 
• Lafon, Lola (2014). La Petite Communiste qui ne souriait jamais (en francés). Arles: Actes sud. p. 318. ISBN 978-2-330-02728-5. OCLC 868582097.  (biografía novelada)

• www.gymn-forum.net (en inglés)