«Մասնակից:Սվետլանա2/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
'''Միոկլոնուս,''' մկանների, հոդի կամ մկանների խմբի հակիրճ, ակամա, անկանոն (ռիթմի բացակայություն) ցնցումն է, որը տարբերվում է կլոնուսից, որ այն ռիթմիկ է և կանոնավոր: Միոկլոնուսը (միո- «մկան», կլոնուս «սպազմ») նկարագրում է բժշկական նշան և, ընդհանուր առմամբ այն ախտորոշում չի հանդիսանում: Միոկլոնիկ ցնցումները կամ նոպաները սովորաբար առաջանում են մկանների հանկարծակի կծկումներից (դրական միոկլոնուս) կամ կծկման կարճատև դադարներից (բացասական միոկլոնուս): Ամենատարածված հանգամանքը, որի դեպքում դրանք առաջանում է ցնցումը, դա քնելն է (հիպնիկ ցնցում): Միոկլոնիկ ցնցումները տեղի են ունենում նաև առողջ մարդկանց մոտ և երբեմն հանդիպում են բոլորի մոտ: Սակայն,հիվանդագին լինելու դեպքում դրանք հայտնվում են ավելի համառորեն և դառնում ավելի տարածված և կարող են լինել տարբեր նյարդաբանական խանգարումների նշան։ Զկռտոցը իրենից ներկայացնում միոկլոնիկ ցնցում է, որն առաջանում է, երբ ցնցման մեջ ընդգրկվում է նաև դիֆրագման: Նմանատիպ ցնցումներ կարող են հայտնվել նաև երեխաների մոտ։ |
|||
Միոկլոնիկ ցնցումները կարող են առաջանալ առանձին կամ հաջորդաբար, դրդող հանգամանքով կամ առանց դրա: Նրանք կարող են առաջանալ հազվադեպ կամ շատ անգամ հաճախակի: Ամենից հաճախ, միոկլոնուսը նյարդային համակարգի բազմաթիվ խանգարումների մի քանի նշաններից մեկն է, ինչպիսիք են ցրված սկլերոզը, Պարկինսոնի հիվանդությունը, ուղեղային կաթվածը, Ալցհեյմերի հիվանդությունը, Գաուշերի հիվանդությունը, ենթասուր սկլերոզացնող պանենցեֆալիտը, Կրոյցֆելդ-Յակոբի հիվանդությունը: CJD), Հանթինգթոնի հիվանդության որոշ դեպքեր, էպիլեպսիայի որոշ ձևեր և երբեմն ներգանգային հիպոտենզիան: |
|||
[[Պատկեր:Close_wing_posture_of_Amblypodia_anita_(Hewitson,_1862)_-_Purple_Leaf_Blue_(Male)_gathering_nutrients_from_bird_dropping_WLB.jpg|alt=see caption|մինի|''Amblypodia anita'' (կապտամանուշակագույն թիթեռ), որը սննդանյութեր է հավաքում գուանոյից]] |
|||
'''Սնուցում,''' կենսաքիմիական և ֆիզիոլոգիական գործընթաց է, որի միջոցով օրգանիզմն օգտագործում է սնունդը ապրելու համար։ Այն օրգանիզմներին ապահովում է սննդանյութերով, որոնք կարող են մետաբոլիզացվել էներգիա և քիմիական կառուցվածքներ ստեղծելու համար։ Սնուցման գիտությունը սնուցման ուսումնասիրությունն է, այն ընդգծում է նաև մարդու սնուցումը: |
|||
Գրեթե բ��լոր դեպքերում, երբ միոկլոնուսը առաջանում է կենտրոնական նյարդային համակարգի հիվանդություննների դեպքում, բացի դրանից ուղեկցվում է այլ ախտանիշերով ևս։ Օրինակ՝ Կրոյցֆելդ-Յակոբի հիվանդության դեպքում դա համարվում է ուշ փուլի կլինիկական ախտանիշ, որն ի հայտ է գալիս այն բանից հետո, երբ առաջանում են նյարդաբանական կոպիտ խանգարումներ։ |
|||
Օրգանիզմի տեսակով է պայմանավորված, թե ինչ սննդանյութեր են նրան անհրաժեշտ և ինչպես պետք է նա ստանա դրանք։ Օրգանիզմները սննդանյութեր են ստանում անօրգանական և օրգանական նյութերի սպառման, լույսի կլանման կամ դրանց համակցությունների միջոցով: Ոմանք կարող են սննդանյութեր արտադրել՝ օգտագործելով անօրգանական նյութերը, մինչդեռ ոմանք պետք է օգտագործեն օրգանական նյութեր՝ իրենց համար սննդանյութեր ստանալու համար: Կյանքի բոլոր ձևերը պահանջում են [[ածխածին]], էներգիա և [[ջուր]], ինչպես նաև այլ մոլեկուլներ: Կենդանիները պահանջում են բարդ սննդանյութեր, ինչպիսիք են [[Ածխաջուր|ածխաջրերը]], [[Լիպիդ|լիպիդները]] և [[Սպիտակուցներ|սպիտակուցները]]՝ դրանք ստանալով այլ օրգանիզմների սպառման միջոցով։ Մարդիկ զարգացրել են գյուղատնտեսությունն ու խոհարարությունը, որպեսզի սնունդ չհայթհայթեն և զարգացնեն սնուցումը: Բույսերը սննդանյութեր են ձեռք բերում հողի և մթնոլորտի միջոցով: Սնկերը կլանում են իրենց շուրջը գտնվող սննդանյութերը՝ քայքայելով և ներծծելով դրանք: |
|||
Միոկլոնուսը կարող է առաջանալ կեղևի, ենթակեղևի կամ ողնուղեղի վնասվածքներից: Երբ ախտահարման հատվածը գտնվում է ծոծրակային մեծ անցքից վերև, այդ դեպքում մեծամասամբ ողնուղեղը չի ��նդգրկվում ածտաբանական գործընթացում, իսկ տեղակայումը հայտնաբերվում է էլեկտրոմիոգրաֆիայի (ԷՄԳ) և էլեկտրաէնցեֆալոգրաֆիայի (ԷԷԳ) միջոցով։ |
|||
== Պատմություն == |
|||
Սննդի և սննդանյութերի գիտական վերլուծությունը սկսվել է 18-րդ դարի վերջին՝ քիմիական հեղափոխության ժամանակ։ Քիմիկոսները 18-րդ և 19-րդ դարերում փորձեր են կատարել տարբեր տարրերի և սննդի աղբյուրների հետ՝ սնուցման տեսություններ մշակելու համար<ref>{{Cite journal|last=Carpenter|first=Kenneth J.|date=1 March 2003|title=A Short History of Nutritional Science: Part 1 (1785–1885)|url=https://academic.oup.com/jn/article/133/3/638/4688006|journal=The Journal of Nutrition|language=en|volume=133|issue=3|pages=638–645|doi=10.1093/jn/133.3.638|issn=0022-3166|pmid=12612130|archive-url=https://web.archive.org/web/20220806050957/https://academic.oup.com/jn/article/133/3/638/4688006|archive-date=6 August 2022|access-date=6 August 2022|url-status=live|doi-access=free}}</ref>: Ժամանակակից սնուցման գիտությունը սկսվել է 1910-ական թվականներին, երբ սկսեցին բացահայտել առանձին միկրոէլեմենտներ: Քիմիապես հայտնաբերված առաջին վիտամինը [[Թիամին|թիամինն]] էր 1926 թվականին, իսկ [[վիտամին C]]-ն առաջին անգամ հայտնաբերվեց 1932 թվականին: Սնուցման մեջ վիտամինների դերը ուսումնասիրվեց հաջորդ տասնամյակներում<ref>{{Cite journal|last=Stafford|first=Ned|date=December 2010|title=History: The changing notion of food|journal=Nature|language=en|volume=468|issue=7327|pages=S16–S17|doi=10.1038/468S16a|issn=1476-4687|pmid=21179078|s2cid=205061112|doi-access=free}}</ref>: Մարդկանց համար առաջին առաջարկվող սննդային նպաստները մշակվել են [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի հետևանքներ|Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի]] ժամանակաշրջանում՝ սննդի անբավարարության հետևանքով առաջացած հիվանդությունների վախի պատճառով<ref>{{Cite journal|last1=Mozaffarian|first1=Dariush|last2=Rosenberg|first2=Irwin|last3=Uauy|first3=Ricardo|date=13 June 2018|title=History of modern nutrition science—implications for current research, dietary guidelines, and food policy|url=https://www.bmj.com/content/361/bmj.k2392|journal=[[BMJ]]|language=en|volume=361|pages=k2392|doi=10.1136/bmj.k2392|issn=0959-8138|pmc=5998735|pmid=29899124|archive-url=https://web.archive.org/web/20220806050742/https://www.bmj.com/content/361/bmj.k2392|archive-date=6 August 2022|access-date=6 August 2022|url-status=live}}</ref>: Մարդու առողջության համար սննդանյութերի կարևորության պատճառով ուսումնասիրությունները մեծապես շեշտադրել են մարդու սննդի և գյուղատնտեսության վրա, մինչդեռ էկոլոգիան համարվել է երկրոդային խնդիր: |
|||
== Տեսակներ == |
|||
== Սննդանյութեր == |
|||
The most common types of myoclonus include action, cortical reflex, essential, palatal, those seen in the [[progressive myoclonus epilepsies]], reticular reflex, sleep and stimulus-sensitive. |
|||
{{multiple image|perrow=2|image1=Abr horta Antonio Cruz.jpg|width1=200px|image2=Compost-dirt.jpg|width2=175|image3=HomeComposting Roubaix Fr59.JPG|width3=175|image4=Pastoral-barn.jpg|width4=200|footer=[[Composting]] within [[agricultural systems]] capitalizes upon the natural services of nutrient recycling in ecosystems. [[Bacteria]], [[fungi]], [[insects]], [[earthworms]], [[Hemiptera|bugs]], and other creatures dig and digest the compost into fertile soil. The minerals and nutrients in the soil is recycled back into the production of crops.}} |
|||
Սննդանյութերը օրգանիզմին ապահովում են էներգիայով և ֆիզիկական բաղադրիչներով՝ թույլ տալով նրան գոյատևել, աճել և վերարտադրվել: Նրանք կարող են լինել պարզ տարրեր կամ բարդ մակրոմոլեկուլներ: Մոտ 30 տարր կա օրգանական նյութերում, որոնցից ամենակարևորը [[Ազոտ|ազոտը]], [[Ածխածին|ածխածինը]] և [[Ֆոսֆոր|ֆոսֆորն]] են։ Մակրոէլեմենտները օրգանիզմի համար պահանջվող առաջնային նյութերն են: Օրգանական միկրոէլեմենտները դասակարգվում են որպես [[Վիտամին|վիտամիններ]], իսկ անօրգանական միկրոէլեմենտները՝ հանքանյութեր{{Sfn|Wu|2017|pp=2–4}}։ |
|||
=== Էպիլեպսիայի ձևեր === |
|||
Սննդանյութերը կլանվում են բջիջների կեղմից և օգտագործվում են կենսաքիմիական ռեակցիաներում: Դրանցից են՝ Էներգիայի ստացման ռեակցիաները, որոնը ընթացքում առաջանում են մետաբոլիտներ և էներգիա, կենսասինթետիկ ռեակցիաներ, որոնը ընթացքում մետաբոլիտները փոխակերպում են օրգանիզմի համար շինանյութ հանդիսացող մոլեկուլների, [[Պոլիմերացում|պոլիմերացումներ]], որոնք միավորում են այդ մոլեկուլները մակրոմոլեկուլային պոլիմերների և հավաքման ռեակցիաներ, որոնք օգտագործում են այդ պոլիմերները բջջային կառուցվածքներ կառուցելու համար{{Sfn|Andrews|2017|pp=70–72}}։ |
|||
* '''կեղևային ռեֆլեքսային''' միոկլոնուսը էպիլեպսիայի մի տեսակ է, որն առաջանում է ուղեղի կեղևի կամ գորշ նյութի ախտահարման պատճառով, որը պատասխանատու է ուղեղում տեղի ունեցող տեղեկատվության մշակման մեծ մասի համար: Այս տեսակի միոկլոնուսի դեպքում ցնցումները սովորաբար ներառում են մարմնի միայն մի քանի մկաններ, սակայն կարող են ցնցման մեջ ընդգրկվել նաև բազմաթիվ մկաններ: Կեղևի ռեֆլեքսային միոկլոնուսը կարող է ուժեղանալ, երբ հիվանդները փորձում են շարժվել կամ ընկալել որոշակի սենսացիա: |
|||
=== Սննդային խմբեր === |
|||
* '''Էսենցիալ միոկլոնուսը''' առաջանում է էպիլեպսիայի կամ ուղեղի կամ նյարդերի այլ ակնհայտ անոմալիաների բացակայության դեպքում: Այն կարող է պատահականորեն առաջանալ ընտանեկան պատմություն չունեցող մարդկանց կամ նույն ընտանիքի անդամների շրջանում, ինչը ցույց է տալիս, որ երբեմն դա կարող է լինել ժառանգական խանգարում: էսենցիալ միոկլոնուսը հակված է կայուն լինելու՝ առանց ժամանակի ընթացքում ծանրության հարաճման: Որոշ գիտնականներ ենթադրում են, որ էսենցիալ միոկլոնուսի որոշ ձևեր կարող են լինել էպիլեպսիայի տեսակ, որը հայտնի չէ |
|||
Ըստ ածխածնի և էներգիայի ստացման օրգանիզմները կարելի է դասակարգման ենթարկել։ [[Հետերոտրոֆներ|Հետերոտրոֆները]] օրգանիզմներ են, որոնք սննդանյութեր են ստանում՝ սպառելով այլ օրգանիզմների ածխածինը, մինչդեռ [[Ավտոտրոֆներ|ավտոտրոֆները]] օրգանիզմներ են, որոնք արտադրում են իրենց սեփական սննդանյութերը անօրգանական նյութերի ածխածնից, ինչպիսին է [[Ածխաթթու գազ|ածխաթթու գազը]]: [[Միքսոտրոֆները]] օրգանիզմներ են, որոնք ունեն և՛ հետերոտրոֆների, և՛ ավտոտրոֆների հատկանիշները: [[Ֆոտոտրոֆները]] էներգիա են ստանում լույսից, մինչդեռ քիմոտրոֆները էներգիա են ստանում այլ նյութերից։ Օրգանոտրոֆները սպառում են այլ օրգանիզմներ էլեկտրոններ ստանալու համար, մինչդեռ լիտոտրոֆները էլեկտրոններ են ստանում անօրգանական նյութերից, ինչպիսիք են ջուրը, [[ջրածնի սուլֆիդը]], [[Երկաթ|երկաթը]] (II), [[Ծծումբ|ծծումբը]] կամ [[Ամոնիում|ամոնիումը]]: Պրոտոտրոֆները կարող են էական սննդանյութեր ստեղծել այլ միացություններից, մինչդեռ ավքսոտրոֆները պետք է սպառեն նախկինում գոյություն ունեցող սննդանյութերը{{Sfn|Andrews|2017|pp=72–79}}{{Sfn|Andrews|2017|p=93}}։ |
|||
* '''[[Juvenile myoclonic epilepsy]]''' (JME) usually consists of jerking and muscle twitches of the upper extremities. This may include the arms, shoulders, elbows, and very rarely, the legs. JME is among the most common types of epilepsy and can affect one of every 14 people with the disease. These seizures typically occur shortly after waking up. Onset for JME can be seen around puberty for most patients. Administration of medications that also treat multiple seizure types is usually the most effective form of treatment.<ref>{{cite web|url=http://www.webmd.com/epilepsy/guide/what-is-juvenile-myoclonic-epilepsy?page=2|title=What is Juvenile Myonclonic Epilepsy|last1=Lava|first1=Neil|website=WebMD Medical Reference|publisher=WebMD|location=Atlanta, Georgia|at=Treatment of Juvenile Myoclonic Epilepsy|access-date=30 April 2015}}</ref> |
|||
* '''[[Lennox-Gastaut syndrome]]''' (LGS), or childhood epileptic encephalopathy, is a rare epileptic disorder accounting for 1–4% of childhood epilepsies. The syndrome has much more severe symptoms ranging from multiple seizures daily, learning disabilities, and abnormal findings in electroencephalograms (EEG). Earlier age of seizure onset is correlated with a higher risk of cognitive impairment. |
|||
* '''Progressive myoclonus epilepsy''' (PME) is a group of diseases characterized by myoclonus, epileptic seizures, [[tonic-clonic seizures]], and other serious symptoms such as trouble walking or speaking. These rare disorders often get worse over time and can be fatal. Studies have identified at least three forms of PME. [[Lafora disease]] is inherited as an autosomal recessive disorder, meaning that the disease occurs only when a child inherits two copies of a defective gene, one from each parent. Lafora disease is characterized by myoclonus, epileptic seizures, and [[dementia]] (progressive loss of memory and other intellectual functions). A second group of PME diseases belonging to the class of cerebral storage diseases usually involves myoclonus, visual problems, dementia, and [[dystonia]] (sustained muscle contractions that cause twisting movements or abnormal postures). Another group of PME disorders in the class of system degenerations often is accompanied by action myoclonus, seizures, and problems with balance and walking. Many of these PME diseases begin in childhood or adolescence. Treatment is not normally successful for any extended period of time. |
|||
* '''Reticular reflex''' myoclonus is thought to be a type of generalized epilepsy that originates in the [[brainstem]], the part of the brain that connects to the spinal cord and controls vital functions such as breathing and heartbeat. Myoclonic jerks usually affect the whole body, with muscles on both sides of the body affected simultaneously. In some people, myoclonic jerks occur in only a part of the body, such as the legs, with all the muscles in that part being involved in each jerk. Reticular reflex myoclonus can be triggered by either a voluntary movement or an external stimulus. |
|||
=== |
=== === |
||
A very rare form includes the [[Diaphragmatic breathing|diaphragmatic]] [[Flutter (electronics and communication)|flutter]], the Belly Dancer's Syndrome,<ref name=":02">{{Cite thesis|last=Patterson|first=Victoria|title=Belly Dancer's Syndrome: Causes, Clinical Presentations, and Treatment Options|url=http://www.logan.edu/mm/files/LRC/Senior-Research/2011-Dec-31.pdf|type=Senior Research Project|date=9 November 2011|others=assisted by Powers, EJ|publisher=Logan University|location=Chesterfield, Missouri|access-date=1 September 2015}}{{Open access}}</ref>{{Rp|2}} or Van Leeuwenhoek's disease. It was first described by [[Antonie van Leeuwenhoek]] in 1723, who had it.<ref name=":02" />{{Rp|2}} The condition characterizes spoken communication that sounds like a short-breathed [[hiccup]].{{Citation needed|date=September 2015}} These muscle spasms can recur dozens of times per day. Rate of diaphragmatic contraction ranges between 35 and 480 contractions per minute, with the average rate found to be 150.<ref name=":02" />{{Rp|3}} Studies show that possible causes include disruptions within the [[Central nervous system|central]] or [[Peripheral nervous system|peripheral nervous systems]], [[anxiety]], [[Nutritional disease|nutritional disorder]], and certain pharmaceuticals. No single treatment has proven effective, though blocking or crushing of the [[phrenic nerve]] can provide instantaneous relief when pharmacologic treatment has proven ineffective.<ref name=":02" />{{Rp|11}} |
|||
Սննդակարգը օրգանիզմի ստացած մթերքների հանրագումարն է։ Առողջ սննդակարգը բարելավում է օրգանիզմի ֆիզիկական և մտավոր առողջությունը։ Սա պահանջում է վիտամինների, հանքանյութերի, սպիտակուցներից [[Ամինաթթու|ամինաթթուների]] և ճարպ պարունակող սննդից [[Ճարպաթթուներ|ճարպաթթուների]] ընդունում և կլանում: Ածխաջրերը, սպիտակուցները և ճարպերը մեծ դեր են խաղում օրգանիզմի կյանքի որակի, առողջության և երկարակեցության ապահովման գործում։ Որոշ մշակույթներ և կրոններ կարող են սահմանափակումներ ունենալ իրենց սննդակարգի համար<ref>{{Cite web|url=https://education.nationalgeographic.org/resource/diet|title=Diet|website=[[National Geographic]]|access-date=8 August 2022}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/nutrition/resources-publications/benefits-of-healthy-eating.html|title=Benefits of Healthy Eating|date=2021-05-16|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|access-date=2023-05-17}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.independentnurse.co.uk/content/clinical/religion-and-dietary-choices/|title=Religion and dietary choices|date=2016-09-19|website=Independent Nurse|language=en|access-date=2023-05-17}}</ref>։ |
|||
Only about 50 people in the world have been diagnosed with diaphragmatic flutter.{{citation needed|date=November 2020}} |
|||
=== Սննդային ցիկլ === |
|||
Սննդային ցիկլը կենսաքիմիական ցիկլ է, որը ներառում է անօրգանական նյութերի շարժումը հողի, օրգանիզմների, օդի կամ ջրի համակցության միջոցով, որտեղ դրանք փոխանակվում են օրգանական նյութերով: Էներգիայի հոսքը միակողմանի և ոչ ցիկլային ուղի է, մինչդեռ հանքային սննդանյութերի հոսքը ցիկլային է: Հանքային ցիկլերը ներառում են ածխածնի ցիկլը, ծծմբի ցիկլը, ազոտի ցիկլը, ֆոսֆորի ցիկլը և թթվածնի ցիկլը<ref name=":0">{{cite encyclopedia|last=Allaby|first=Michael|year=2015|encyclopedia=A Dictionary of Ecology|title=Nutrient cycle|publisher=[[Oxford University Press]]|location=Oxford|edition=5th|url=https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780191793158.001.0001/acref-9780191793158-e-3868|isbn=978-0-19-179315-8|url-access=subscription}} {{subscription required}}</ref>։ |
|||
=== Other forms === |
|||
Սննդային ցիկլերը թույլ են տալիս այս էսենցիալ տարրերին կլանվելուց կամ սպառելուց հետո վերադառնալ շրջակա միջավայր: Առանց սննդային ցիկլի մթնոլորտում թթվածնի մակարդակը, կլիման և էկոհամակարգի ֆունկցիան էական փոփոխությունների կարող են ենթարկվել<ref>{{Cite web|url=https://www.khanacademy.org/science/biology/ecology/biogeochemical-cycles/a/introduction-to-biogeochemical-cycles|title=Intro to biogeochemical cycles (article)|website=Khan Academy|language=en|access-date=2022-11-02}}</ref>։ |
|||
* '''Action''' myoclonus is characterized by muscular jerking triggered or intensified by voluntary movement or even the intention to move. It may be made worse by attempts at precise, coordinated movements. Action myoclonus is the most disabling form of myoclonus and can affect the arms, legs, face, and even the voice. It is often associated with [[tonic-clonic]] seizures and diffuse neuronal disease such as post-hypoxic [[encephalopathy]], [[uremia]], and the various forms of PME, although, in the case of focal cerebral damage, the disease may be restricted to one limb. This type of myoclonus often is caused by brain damage that results from a lack of oxygen and blood flow to the brain when breathing or heartbeat is temporarily stopped. Over-excitement of the [[sensorimotor cortex]] ([[cortical reflex myoclonus]]) or [[reticular formation]] ([[reticular reflex myoclonus]]) is also a cause of action myoclonus. [[Serotonin]] and [[GABA]] neurotransmitters are thought to cause this lack of inhibition, which is a possible explanation as to why improvements are made with the administration of serotonin precursors. Systems involved include the cerebellodentatorubral, pyramidal, extrapyramidal, optic, auditory, posterior columns and gracile and cuneate nuclei, [[Spinocerebellar tract|spinocerebellar tracts]], [[motor neurons]] of cranial nerves and anterior horns, and muscle fibers.<ref>{{cite journal|author=Lance JW|year=1986|title=Action myoclonus, Ramsay Hunt syndrome, and other cerebellar myoclonic syndromes|journal=Adv Neurol|volume=43|pages=33–55|pmid=3080851}}</ref> |
|||
=== Սննդանյութերի որոնում === |
|||
* '''[[Palatal myoclonus|Palatal]]''' myoclonus is a regular, rhythmic contraction of one or both sides of the rear of the roof of the mouth, called the [[soft palate]]. These contractions may be accompanied by myoclonus in other muscles, including those in the face, tongue, throat, and diaphragm. The contractions are very rapid, occurring as often as 150 times a minute, and may persist during sleep. The condition usually appears in adults and can last indefinitely. People with palatal myoclonus usually regard it as a minor problem; some complain of an occasional "clicking" sound, a noise made as the soft palate muscles contract. |
|||
[[Պատկեր:BonoboFishing04.jpeg|մինի|Բոնբոն ձկնորսական փայտով որսում է տերմիտներ։]] |
|||
* '''Middle ear''' myoclonus occurs in the muscles of the middle ear. These muscles may include the [[Tensor tympani muscle|tensor tympani]] and [[Stapedius muscle|stapedius]] muscles. It can involve the muscles surrounding the [[Eustachian tube]], which include the [[Tensor veli palatini muscle|tensor veli palatini]], [[levator veli palatini]], and [[Salpingopharyngeus muscle|salpingopharyngeus]]. Those affected describe it as a thumping sound or sensation in the ear. |
|||
Սննդանյութերի որոնումը շրջակա միջավայրում սննդանյութեր փնտրելու գործընթաց է: Որոշ օրգանիզմներ, ինչպիսիք են [[Կենդանիներ|կենդանիները]] և [[Բակտերիաներ|բակտերիաները]], կարող են տեղաշարժվել սննդանյութեր գտնելու համար, մինչդեռ մյուսները, ինչպիսիք են [[Բույսեր|բույսերը]] և [[Սնկեր|սնկերը]] սննդանյութեր գնտնում են առանց տեղաշարժվելու{{Sfn|Andrews|2017|pp=83–85}}։ Օրգանիզմները կարող են հայտնաբերել սննդանյութերը համի կամ սննդանյութերի տարբերակման այլ ձևերի միջոցով՝ թույլ տալով նրանց կարգավորել սննդանյութերի ընդունումը{{Sfn|Simpson|Raubenheimer|2012|p=36}}։ Օպտիմալ կեր փնտրելու տեսությունը բացատրում է կեր փնտրելու վարքագիծը որպես ծախս-օգուտ վերլուծություն, որի դեպքում կենդանին պետք է առավելագույնի հասցնի սննդանյութերի շահույթը՝ նվազագույնի հասցնելով կեր փնտրելու ծախսած ժամանակն ու էներգիան: Այն ստեղծվել է կենդանիների կեր փնտրելու սովորությունները վերլ��ւծելու համար, սակայն այն կարող է կիրառվել նաև այլ օրգանիզմների համար։ Որոշ օրգանիզմներ մասնագիտացված են սննդի մեկ աղբյուր գտնելու համար, մինչդեռ մյուսները կարող են օգտագործել սննդի տարբեր աղբյուրներ{{Sfn|Andrews|2017|p=16}}{{Sfn|Andrews|2017|p=98}}։ |
|||
* '''Spinal''' myoclonus is myoclonus originating in the spinal cord, including segmental and propriospinal myoclonus. The latter is usually due to a thoracic generator producing truncal flexion jerk. It is often stimulus-induced with a delay due to the slow conducting propriospinal nerve fibers.<ref>{{cite journal|year=1991|title=Axial myoclonus of propriospinal origin|journal=Brain|volume=114|pages=197–214|doi=10.1093/oxfordjournals.brain.a101857|pmid=1998882|vauthors=Brown P, Thompson PD, Rothwell JC, Day BL, Marsden CD}}</ref> |
|||
* '''Stimulus-sensitive''' myoclonus is triggered by a variety of external events, including noise, movement, and light. Surprise may increase the sensitivity of the patient. |
|||
* '''[[Hypnic jerk|Sleep]]''' myoclonus occurs during the initial phases of sleep, especially at the moment of dropping off to sleep, and include familiar examples of myoclonus such as the [[hypnic jerk]]. Some forms appear to be stimulus-sensitive. Some people with sleep myoclonus are rarely troubled by it, or need treatment. If it is a symptom of more complex and disturbing [[Sleep disorder|sleep disorders]], such as [[restless legs syndrome]], it may require medical treatment. Myoclonus can be associated with patients with [[Tourette syndrome]]. |
|||
== Signs and symptoms == |
|||
== Սննդանյութերի պակասը == |
|||
Myoclonic seizure can be described as "jumps" or "jolts" experienced in a single [[wikt:extremity|extremity]] or even the entire body. The feeling experienced by the individual is described as uncontrollable jolts common to receiving a mild [[electric shock]].<ref>{{cite web|url=http://doosesyndrome.org/mae-explained/myoclonic-seizures|title=Myoclonic Seizures|website=DooseSyndrome.org|publisher=Doose Syndrome Epilepsy Alliance|archive-url=https://web.archive.org/web/20181008124046/http://doosesyndrome.org/mae-explained/myoclonic-seizures|archive-date=8 October 2018|access-date=1 May 2015|url-status=dead}}</ref> The sudden jerks and twitching of the body can often be so severe that it can cause a small child to fall. |
|||
Օրգանիզմի համար սննդանյութերի անբավարարությունը, որը հայտնի է որպես [[թերսնուցում]], առաջանում է, երբ օրգանիզմը չի ունենում իր համար անհրաժեշտ սննդանյութեր: Դա կարող է առաջանալ սննդանյութերի հանկարծակի կորստի կամ սննդանյութերը կլանելու անկարողության պատճառով: Թերսնումը ոչ միայն անհրաժեշտ սննդանյութերի պակասի հետևանք է, այլ նաև կարող է լինել հիմքում ընկած այլ հիվանդությունների հետևանք: Երբ օրգանիզմը հայտնվում է այդ իրավիճակում, որպես հարմարվողական մեխանիզմ, նվազեցնում է էներգիայի սպառումը և երկարաձգում է նրանց օգտագործումը։ Սեփական կուտակած էներգիան սպառելուց հետո սկսում է նվազել մարմնի զանգվածը՝ լրացուցիչ էներգիա ստանալու նպատակով<ref name=":1">{{Cite journal|last=Mora|first=Rafael J.F.|date=1 June 1999|title=Malnutrition: Organic and Functional Consequences|url=https://doi.org/10.1007/PL00012343|journal=World Journal of Surgery|language=en|volume=23|issue=6|pages=530–535|doi=10.1007/PL00012343|issn=1432-2323|pmid=10227920|archive-url=https://web.archive.org/web/20220808135819/https://link.springer.com/article/10.1007/PL00012343|archive-date=8 August 2022|access-date=7 August 2022|s2cid=21037746|url-status=live}}</ref>։ |
|||
A myoclonic seizure (''myo'' "muscle", ''clonic'' "jerk") is a sudden involuntary contraction of muscle groups. The muscle jerks consist of symmetric, mostly generalized jerks, localized in the arms and in the shoulders and also simultaneously with a head nod; both the arms may fling out together and simultaneously a head nod may occur. Symptoms have some variability amongst subjects. Sometimes the entire body may jerk, just like a startle response. As is the case with all generalised seizures, the patient is not conscious during the event but the seizure is so brief that the person appears to remain fully conscious. |
|||
Հավասարակշռված սնունդը ներառում է բոլոր փոխարինելի և անփոխարինելի սննդանյութերի պատշաճ քանակությունը: Այնուամենայնիվ, այն կարող է տարբեր լինել՝ կախված տարիքից, քաշից, սեռից, ֆիզիկական ակտիվության մակարդակից և այլն: Կարևոր է, որ մեկ անփախարինելի սննդանյութի պակասը կարող է վնասակար լինել, սակայն վնասակար է նաև շատակերությունւը, որը կարող է թունավորման պատճառ դառնալ<ref name=":1" />: |
|||
In [[Reflex epilepsy|reflex epilepsies]], myoclonic seizures can be brought on by flashing lights or other environmental triggers (see [[photosensitive epilepsy]]). |
|||
== Տարբեր օրգանիզմների սնուցման գործընթացը == |
|||
Familiar examples of normal myoclonus include [[Hiccup|hiccups]] and [[Hypnic jerk|hypnic jerks]] that some people experience while drifting off to sleep. Severe cases of pathologic myoclonus can distort movement and severely limit a person's ability to sleep, eat, talk, and walk. Myoclonic jerks commonly occur in individuals with [[epilepsy]]. |
|||
=== Կենդանիներ === |
|||
[[Պատկեր:Alcedo_atthis_eating_a_tadpole.jpg|alt=see caption|մինի|Ֆրանսիական Արիեժ գետի մոտ ալկիոնը ուտում է շերեփուկ]] |
|||
Կենդանիները հետերոտրոֆներ են, որոնք սպառում են այլ օրգանիզմներ՝ սննդանյութեր ստանալու համար։ [[Բուսակերություն|Բուսակերները]] կենդանիներ են, որոնք ուտում են բույսերը, [[Մսակերներ|մսակերները]] կենդանիներ են, որոնք ուտում են այլ կենդանիներ, իսկ ամենակերները կենդանիներ են, որոնք ուտում են ինչպես բույսերը, այնպես էլ այլ կենդանիներ{{Sfn|Wu|2017|p=1}}: Բուսակերների համար կարևոր են բակտերիալ [[Խմորման ռեակցիա|խմորման ռեակցիաները,]] որպեսզի կարողանան չմարսվող բուսական ցելյուլոզայից մարսվող սննդանյութեր ստեղծել։ Կենդանիներն ընդհանուր առմամբ էներգիայի ավելի մեծ պահանջ ունեն, քան բույսերը: Կենդանիների կյանքի համար անհրաժեշտ մակրոէլեմենտներն են ածխաջրերը, ամինաթթուները և ճարպաթթուները<ref>{{cite web|url=https://www.nationalgeographic.org/encyclopedia/herbivore/|title=Herbivore|last1=National Geographic Society|date=21 January 2011|website=National Geographic Society|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20170225044420/http://www.nationalgeographic.org/encyclopedia/herbivore/|archive-date=25 February 2017|access-date=1 May 2017|url-status=live|author1-link=National Geographic Society}}</ref>{{Sfn|Wu|2017|pp=2–4}}<ref>{{Cite web|url=https://organismalbio.biosci.gatech.edu/nutrition-transport-and-homeostasis/nutrition-needs-and-adaptations/|title=Nutrition: What Plants and Animals Need to Survive {{!}} Organismal Biology|website=organismalbio.biosci.gatech.edu|access-date=2022-11-02}}</ref>։ |
|||
== Cause == |
|||
Բոլոր մակրոէլեմենտները, բացի ջրից,անհրաժեշտ են մարմնին էներգիա ստանալու համար, սակայն դա նրանց միակ ֆիզիոլոգիական գործառույթը չէ: Սննդի մեջ մակրոէլեմենտներով տրամադրվող էներգիան չափվում է [[Կիլոկալորիա|կիլոկալորիաներով]], որտեղ 1 կալորիան էներգիայի քանակն է, որն անհրաժեշտ է 1 լիտր ջուրը 1 աստիճան Ցելսիուսով բարձրացնելու համար<ref>{{Cite web|url=https://bio.libretexts.org/Bookshelves/Human_Biology/Book%3A_Human_Biology_(Wakim_and_Grewal)/04%3A_Nutrition/4.2%3A_Nutrients|title=4.2: Nutrients|date=2018-12-21|website=Biology LibreTexts|language=en|access-date=2022-11-02}}</ref>։ |
|||
Myoclonus in healthy individuals may indicate nothing other than arbitrary muscle contraction. Myoclonus may also develop in response to infection, [[hyperosmolar hyperglycemic state]], head or [[spinal cord injury]], [[stroke]], [[Stress (biology)|stress]], [[Brain tumor|brain tumors]], [[Kidney failure|kidney]] or [[liver failure]], [[lipid storage disease]], chemical or drug [[Poison|poisoning]], as a side effect of certain drugs (such as [[tramadol]],<ref>https://databankws.lareb.nl/Downloads/kwb_2002_3_trama.pdf {{Bare URL PDF|date=March 2022}}</ref> [[quinolones]], [[benzodiazepine]], [[gabapentin]], [[sertraline]], [[lamotrigine]], [[Opioid|opioids]]), or other disorders. |
|||
Benign myoclonic movements are commonly seen during the induction of general anesthesia with intravenous medications such as [[etomidate]] and [[propofol]]. These are postulated to result from decreased inhibitory signaling from cranial neurons. Prolonged oxygen deprivation to the brain, [[Hypoxia (medical)|hypoxia]], may result in posthypoxic myoclonus. People with [[benign fasciculation syndrome]] can often experience myoclonic jerking of limbs, fingers and thumbs. |
|||
Ածխաջրերը մոլեկուլներ են, որոնք կուտակում են զգալի քանակությամբ էներգիա: Այս էներգիան ստանալու համար կենդանիները մարսում և նյութափոխանակության են ենթարկում ածխաջրերը: Ածխաջրերը սովորաբար սինթեզվում են բույսերի կողմից նյութափոխանակության ընթացքում, և կենդանիները ածխաջրերի մեծ մասը ստանում են բուսական սննդից։ Ածխաջրերի խմբեր են [[Մոնոսախարիդներ|մոնոսախարիդները]], [[Օլիգոսախարիդներ|օլիգոսախարիդները]] և [[Պոլիսախարիդներ|պոլիսախարիդները]]։ [[Գլյուկոզ|Գլյուկոզան]] ածխաջրերի ամենապարզ ձևն է{{Sfn|Mann|Truswell|2012|pp=21–26}}{{Sfn|Wu|2017|pp=193–194}}։ |
|||
Myoclonus can occur by itself, but most often as one of several symptoms associated with a variety of nervous system disorders, including [[multiple sclerosis]], [[Parkinson's disease]], [[Alzheimer's disease]], [[opsoclonus myoclonus]], [[Creutzfeldt–Jakob disease]], [[Lyme disease]] and [[Systemic lupus erythematosus|lupus]]. Myoclonic jerks commonly occur in persons with [[epilepsy]], a disorder in which the electrical activity in the brain becomes disordered leading to seizures. It is also found in MERRF ([[Myoclonic Epilepsy with Ragged Red Fibers]]), a rare [[mitochondrial encephalomyopathy]]. |
|||
Լիպիդները կենդանիներին ապահովում են ճարպերով: Նրանք չեն լուծվում ջրում և ճեղքումից առաջանում է մեծ քանակությամբ էներգիա։ Ճարպերը կենդանիները ձեռք են բերում բուսական և կենդանական սննդամթերքից: Սննդային լիպիդների մեծ մասը [[տրիգլիցերիդներ]] են՝ կազմված [[Գլիցերին|գլիցերինից]] և [[Ճարպաթթուներ|ճարպաթթուներից]]։ [[Ֆոսֆոլիպիդներ|Ֆոսֆոլիպիդները]] և ստերոլները կենդանիները սննդանյութերի միջոցով ընդունում են են ավելի փոքր քանակությամբ: Երբ սննդաբաժնում ավելանում է ճարպաթթուների քանակությունը, օրգանիզմը նվազեցնում է ճարպաթթուների արտադրությունը և հակառակն է լինում քիչ ընդունման ապարագայում{{Sfn|Wu|2017|p=271}}։ |
|||
Jerks of muscle groups, much of the body, or a series in rapid succession, which results in the person jerking bolt upright from a more relaxed sitting position is sometimes seen in ambulatory patients being treated with high doses of [[morphine]], [[hydromorphone]], and similar drugs, and is possibly a sign of high and/or rapidly increasing serum levels of these drugs. Myoclonic jerks caused by other opioids, such as tramadol and [[pethidine]], may be less benign. Medications unrelated to opioids, such as [[anticholinergics]], are known to cause myoclonic jerks.<ref>Ramnarine, Mityanand [http://emedicine.medscape.com/article/812644-overview "Anticholinergic Toxicity"] emedicine.medscape.com, 09 August 2015</ref> |
|||
Սննդաբաժնում պարունակվող սպիտակուցները, անցնելով օրգանիզմ, ճեղքվում են՝ առաջացնելով ամինաթթուներ։ Սպիտակուցները օգտագործվում են բջջային կառուցվածքների, հեղուկների և [[Ֆերմենտ|ֆերմենտների]] (կենսաբանական կատալիզատորներ) ձևավորման համար։ Ֆերմենտները կարևոր են նյութափոխանակության գործընթացների, ինչպես նաև [[ԴՆԹ]]-ի վերարտադրման, վերականգնման և [[Տրանսկրիպցիա (կենսաբանություն)|տրանսկրիպցիայի]] համար{{Sfn|Mann|Truswell|2012|pp=70–73}}<ref name="EXPASY2000">{{cite journal|date=January 2000|title=The ENZYME database in 2000|url=http://www.expasy.org/NAR/enz00.pdf|journal=[[Nucleic Acids Research]]|volume=28|issue=1|pages=304–05|doi=10.1093/nar/28.1.304|pmc=102465|pmid=10592255|archive-url=https://web.archive.org/web/20110601003507/http://www.expasy.org/NAR/enz00.pdf|archive-date=1 June 2011|vauthors=Bairoch A|url-status=dead}}</ref>։ |
|||
== Pathophysiology == |
|||
Կենդանիների վարքագիծը կարող է պայմանավորված լինել սննդի ընդունմամբ։ Միգրացիոն և սեզոնային բազմաթիվ գործընթացներ տեղի են ունենում սննդի առկայությամբ պայմանավորված։ Կենդանիների մոտ ձևավորվում են դրական կամ բացասական ասոցեացիաներ, որնց միջոցով նրանք բնազդաբար խուսափում են այն սննդատեսակներից, որոնք թունավոր են և կարող են վնաս հասցնել իրենց իսկ օրգանիզմին։ Որոշ կենդանիներ, օրինակ՝ առնետները, չեն փնտրում սննդի նոր տեսակներ, եթե նրանք չեն ունենում սննդանյութերի պակաս{{Sfn|Simpson|Raubenheimer|2012|pp=3–4}}{{Sfn|Simpson|Raubenheimer|2012|pp=39–41}}։ |
|||
{{more citations needed section|date=April 2022}} Most myoclonus is caused by a disturbance of the [[central nervous system]]. Some are from [[peripheral nervous system]] injury. Studies suggest several locations in the brain are involved in myoclonus. One is in the [[brainstem]], close to structures that are responsible for the [[startle response]], an automatic reaction to an unexpected stimulus involving rapid muscle contraction. |
|||
The specific mechanisms underlying myoclonus are not yet fully understood. Scientists believe that some types of stimulus-sensitive myoclonus may involve overexcitability of the parts of the brain that control movement. These parts are interconnected in a series of feedback loops called motor pathways. These pathways facilitate and modulate communication between the brain and muscles. Key elements of this communication are chemicals known as [[Neurotransmitter|neurotransmitters]], which carry messages from one nerve cell, or neuron, to another. Neurotransmitters are released by neurons and attach themselves to receptors on parts of neighboring cells. Some neurotransmitters may make the receiving cell more sensitive, while others tend to make the receiving cell less sensitive. Laboratory studies suggest that an imbalance between these chemicals may underlie myoclonus. |
|||
==== Մարդիկ ==== |
|||
Մարդիկ կենդանիների պես մինչև Հոլոցենի սկզբի նեոլիթյան հեղափոխությունը նույնպես զբաղված էին սնունդ հայթայթելով, այնուհետև դա աստիճանաբար դադարեց երբ նրանք սկսեցին զբաղվել գյուղատնտեսությամբ՝ սննդամթերք ստանալու նպատակով։ 18-րդ դարում տեղի ունեցած քիմիական հեղափոխությունը թույլ տվեց մարդկանց ուսումնասիրել սննդամթերքի մշակման և պատրաստման ավելի առաջադեմ մեթոդներ: 20-րդ դարի ընթացքում տնտեսագիտության և տեխնոլոգիայի խոշոր ձեռքբերումները թույլ տվեցին սկսել սննդամթերքի զանգվածային արտադրությունը և բավարարել մարդկանց սննդային կարիքները<ref>{{Cite book|title=Nutrition for Healthy Hair|last=Trüeb|first=Ralph M.|publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]]|year=2020|isbn=978-3-030-59920-1|pages=3–15|chapter=Brief History of Human Nutrition|doi=10.1007/978-3-030-59920-1_2|s2cid=229617949}}</ref>։ Մարդու վարքագիծը սերտորեն կապված է մարդու սնուցման հետ, այդ իսկ պատճառով այն դարձնել է սոցիալական գիտության առարկա: Օպտիմալ սննդակարգը կարող է տարբեր լինել՝ կախված յուրաքանչյուր մարդու ժողովրդագրությունից և առողջական խնդիրներից{{Sfn|Mann|Truswell|2012|p=1}}։ |
|||
Some researchers speculate that abnormalities or deficiencies in the receptors for certain neurotransmitters may contribute to some forms of myoclonus. Receptors that appear to be related to myoclonus include those for two important inhibitory neurotransmitters: [[serotonin]], which constricts blood vessels and brings on sleep, and [[gamma-aminobutyric acid]] (GABA), which helps the brain maintain muscle control. Other receptors with links to myoclonus include those for [[glycine]], an inhibitory neurotransmitter that is important for the control of motor and sensory functions in the spinal cord, and those affected by [[benzodiazepines]], a variety of medication that usually induces sleep. More research is needed to determine how these receptor abnormalities cause or contribute to myoclonus. |
|||
Մարդիկ համարվում են ամենակերներ և կարող են ընդունել սննդանյութերի տարբեր տեսակներ։ Գյուղատնտեսության մեջ հացահատիկային կուլտուրաների մշակումը և հացի արտադրությունը մարդու սնուցման հիմնական բաղադրիչն է: Նախկինում մարդիկ որսում էին կենդանիներին մսի համար, իսկ ժամանակակից մարդիկ ընտելացնում են կենդանիներին՝ նրանց միսն ու ձվերը սպառելու համար։ Անասնաբուծության զարգացումը նաև թույլ է տվել մարդկանց օգտագործել կենդանիների կաթը և այն վերածել սննդամթերքի տարբեր տեսակների, ինչպիսին է օրինակ պանիրը: Մարդկանց կողմից օգտագործվող մթերքները են ընկուզեղենը, սերմերը, մրգերը և բանջարեղենը: Կենդանական, ինչպես նաև բուսական յուղերի հասանելիությունը մարդու համար ճարպերի և յուղերի ընդունման զգալի աճ է առաջացրել: Մարդիկ մշակել են սննդի մշակման առաջադեմ մեթոդներ, որոնք կանխում են պաթոգեն միկրոօրգանիզմներով աղտոտումը և հեշտացնում սննդի արտադրությունը։ Այդ մեթոդներից են՝ չորացումը, սառեցումը, տաքացումը, փաթեթավորումը և ճառագայթումը: Շատ մշակույթներում ընդունված է ուտելուց առաջ սննդին ավելացնել խոտաբույսեր և համեմունքներ՝ համը լավացնելու համար, թեև դրանց մեծ մասը էականորեն չի ազդում սննդի որակի վրա: Օգտագործվում են նաև այլ հավելումներ՝ սննդամթերքի անվտանգությունը, որակը, համը և սննդային պարունակությունը բարելավելու համար{{Sfn|Mann|Truswell|2012|pp=409–437}}։ |
|||
== Treatment == |
|||
Մարդիկ ածխաջրերի մեծ մասը որպես օսլա ստանում են հացահատիկներից: Լիպիդները կարելի է գտնել կենդանական ճարպի, կարագի և բուսական յուղի։ Դրանք օգտագործվում են սննդամթերքի համը բարձրացնելու համար: Սպիտակուցը կարելի է գտնել գրեթե բոլոր մթերքներում, քանի որ այն մտնում է բջիջների կազմի մեջ, թեև սննդի մշակման որոշ մեթոդներով կարելի է նվազեցնել սննդի մեջ սպիտակուցի պարունակությունը: Մարդիկ կարող են էներգիա ստանալ նաև [[Էթիլ սպիրտ|էթանոլից]], որը և՛ սնունդ է, և՛ դեղամիջոց, սակայն այն պարունակում է համեմատաբար քիչ անփոխարինելի սննդանյութեր և հավելյալ օգտագործումը վնասակար է առողջության համար{{Sfn|Mann|Truswell|2012|pp=21–26}}{{Sfn|Mann|Truswell|2012|pp=49–55}}{{Sfn|Mann|Truswell|2012|p=86}}{{Sfn|Mann|Truswell|2012|pp=109–120}}։ |
|||
Concerning more serious conditions, the complex origins of myoclonus may be treated with multiple drugs, which have a limited effect individually, but greater when combined with others that act on different brain pathways or mechanisms. Treatment is most effective when the underlying cause is known, and can be treated as such. Some drugs being studied in different combinations include [[clonazepam]], [[sodium valproate]], [[piracetam]], and [[primidone]]. [[Hormonal therapy]] may improve responses to antimyoclonic drugs in some people. |
|||
Some studies have shown that doses of [[5-hydroxytryptophan]] (5-HTP) leads to improvement in patients with some types of action myoclonus and PME. {{citation needed|date=July 2012}} These differences in the effect of 5-HTP on patients with myoclonus have not yet been explained. |
|||
Մարդկանց վատ սնուցումը կարող է առաջացնել բազմաթիվ հիվանդություններ, ինչպիսիք են կուրությունը, անեմիան, կարմրախտը, վաղաժամ ծննդաբերությունը, մեռելածնությունը և կրետինիզմը, իսկ սննդանյութերի հավելյալ քանակները, կարող են դառնալ գիրության և նյութափոխանակության խանգարման պատճառ: Սնուցման խանգարման հետևանքով կարող են առաջանալ սրտանոթային հիվանդություններ, [[շաքարախտ]] և [[օստեոպորոզ]]<ref name="Whitney-Rolfes-lead">{{cite book|title=Understanding Nutrition|last1=Whitney|first1=Ellie|last2=Rolfes|first2=Sharon Rady|publisher=Wadsworth, [[Cengage Learning]]|year=2013|isbn=978-1-133-58752-1|edition=13|pages=667, 670}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.cdc.gov/obesity/adult/defining.html|title=Defining Adult Overweight and Obesity|date=7 June 2021|website=[[Centers for Disease Control and Prevention]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210928174006/https://www.cdc.gov/obesity/adult/defining.html|archive-date=28 September 2021|access-date=22 September 2021|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0004546|title=Metabolic syndrome – PubMed Health|website=Ncbi.nlm.nih.gov|publisher=[[National Center for Biotechnology Information]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20110205042451/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0004546|archive-date=5 February 2011|url-status=dead|access-date=17 October 2011}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.umm.edu/altmed/articles/omega-3-000316.htm|title=Omega-3 fatty acids|date=5 October 2011|website=Umm.edu|archive-url=https://web.archive.org/web/20080709084934/http://www.umm.edu/altmed/articles/omega-3-000316.htm|archive-date=9 July 2008|access-date=17 October 2011}}</ref><ref>{{cite book|url=https://permanent.fdlp.gov/lps125227/Eating_Diabetes.pdf|title=What I need to know about eating and diabetes|date=2007|publisher=U.S. Department of Health and Human Services, National Institutes of Health, National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, National Diabetes Information Clearinghouse|oclc=656826809|access-date=22 September 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20220808135741/https://permanent.fdlp.gov/lps125227/Eating_Diabetes.pdf|archive-date=8 August 2022|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.helpguide.org/life/healthy_diet_diabetes.htm|title=Diabetes Diet and Food Tips: Eating to Prevent and Control Diabetes|website=Helpguide.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20110520045538/http://www.helpguide.org/life/healthy_diet_diabetes.htm|archive-date=20 May 2011|access-date=17 October 2011}}</ref><ref>{{cite web|url=http://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/|title=Dietary Supplement Fact Sheet: Vitamin D|website=[[Office of Dietary Supplements]], [[US National Institutes of Health]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20110706053514/http://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminD-HealthProfessional/|archive-date=6 July 2011|access-date=17 August 2021}}</ref>։ |
|||
Many of the drugs used for myoclonus, such as [[Barbiturate|barbiturates]], [[phenytoin]] and primidone, are also used to treat [[epilepsy]]. Barbiturates slow down the [[central nervous system]] and cause tranquilizing or antiseizure effects. Phenytoin and primidone are effective [[Anticonvulsant|antiepileptics drugs]], although phenytoin can cause [[liver failure]] or have other harmful long-term effects in patients with PME. Sodium valproate is an alternative therapy for myoclonus and can be used either alone or in combination with clonazepam. Some people have adverse reactions to clonazepam and/or sodium valproate. |
|||
==== Ընտանի կենդանիներ ==== |
|||
Ընտանի կենդանիների կերակրման գործընթացը կառավարվում է մարդկանց կողմից։ Անասուններին տրամադրվում են անասնակերեր։ Ընտանի կենդանիների մասնագիտացված կերերը արտադրվում են 1860 թվականից։ Հետագա հետազոտությունների ընթացքում լուծվել են տնային կենդանիների սննդային կարիքների հարցերը: Շների և կատուների սնունդը մեծապես ուսումնասիրված են և ներառում են այս կենդանիների համար անհրաժեշտ բոլոր սննդանյութերը: Կատուները զգայուն են որոշ սննդանյութերի նկատմամբ, ինչպիսին է օրինակ [[Տաուրին|տաուրինը]], և պահանջում են մսից ստացված լրացուցիչ սննդանյութեր<ref>{{Cite book|title=Caring for Family Pets: Choosing and Keeping Our Companion Animals Healthy|last=Taylor|first=Mark B.|publisher=[[ABC-CLIO]]|year=2011|isbn=978-0-313-38527-8|editor-last=Davis|editor-first=Radford G.|pages=177–194|chapter=Pet Nutrition}}</ref>։ |
|||
When patients are taking multiple medications, the discontinuation of drugs suspected of causing myoclonus and treatment of metabolic derangements may resolve some cases of myoclonus.<ref name="Van Zandijcke-2003">{{Cite journal|last1=Van Zandijcke|first1=M.|date=Jun 2003|title=Treatment of myoclonus|journal=Acta Neurol Belg|volume=103|issue=2|pages=66–70|pmid=12891998}}</ref> When pharmacological treatment is indicated anticonvulsants are the main line of treatment. [[Paradoxical reactions]] to treatment are notable. Drugs which most people respond to may in other individuals worsen their symptoms. Sometimes this leads to the mistake of increasing the dose, rather than decreasing or stopping the drug.<ref>{{Cite journal|last1=Andrade|first1=DM.|last2=Hamani|first2=C.|last3=Minassian|first3=BA.|date=Jul 2009|title=Treatment options for epileptic myoclonus and epilepsy syndromes associated with myoclonus|journal=Expert Opin Pharmacother|volume=10|issue=10|pages=1549–60|doi=10.1517/14656560903025189|pmid=19527185|s2cid=207477900}}</ref> Treatment of myoclonus focuses on medications that may help reduce symptoms. Drugs used include [[sodium valproate]], [[clonazepam]], the [[anticonvulsant]] [[levetiracetam]], and [[piracetam]].<ref name="Van Zandijcke-2003" /> Dosages of clonazepam usually are increased gradually until the patient improves or side effects become harmful. Drowsiness and loss of coordination are common side effects. The beneficial effects of clonazepam may diminish over time if the patient develops a tolerance to the drug. |
|||
=== Բույսեր === |
|||
[[Պատկեր:Photosynthesis_en.svg|մինի|Ֆոտոսինթեզի սխեման բույսերում]] |
|||
Բույսերի մեծ մասը սննդանյութեր է ստանում հողից կամ [[Երկրի մթնոլորտ|մթնոլորտից]] կլանված անօրգանական նյութերի միջոցով։ Ածխածինը, ջրածինը, թթվածինը, ազոտը և ծծումբը կարևոր սննդանյութեր են, որոնք մտնում են օրգանական նյութերի կազմի մեջ և մասնակցում են ֆերմենտային գործըթացներին։ Սրանք հողի մեջ առկա են որպես իոններ են, ինչպիսիք են [[Բիկարբոնատ|բիկարբոնատը]], [[Նիտրատներ|նիտրատը]], [[Ամոնիում|ամոնիումը]] և [[Սուլֆատներ|սուլֆատը]] կամ որպես գազեր, ինչպիսիք են ածխաթթու գազը, ջուրը, թթվածնի գազը և ծծմբի երկօքսիդը: Ֆոսֆորը, բորը և սիլիցիումը օգտագործվում են էսթերացման համար։ Դրանք ստացվում են հողի միջոցով՝ համապատասխանաբար ֆոսֆատների, բորաթթուների և սիլիցիումի տեսքով։ Բույսերի կողմից օգտագործվող այլ տարրեր են՝ [[Կալիում|կալիումը]], [[Նատրիում|նատրիումը]], [[Կալցիում|կալցիումը]], [[Մագնեզիում|մագնեզիումը]], [[Մանգան|մանգանը]], [[Քլոր|քլորը]], [[Երկաթ|երկաթը]], [[Պղինձ|պղինձը]], [[Ցինկ|ցինկը]] և [[Մոլիբդեն|մոլիբդենը]]{{Sfn|Mengel|Kirkby|Kosegarten|Appel|2001|pp=1–3}}։ |
|||
In forms of myoclonus where only a single area is affected, and even in a few other various forms, [[Botox]] injections ([[OnabotulinumtoxinA]]) may be helpful. The chemical messenger responsible for triggering the involuntary muscle contractions is blocked by the Botulinum toxins of the Botox.<ref>"Myoclonus Treatments and Drugs." Mayo Clinic.org. Mayo Clinic, n.d. Web. 01 May 2015. <http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/myoclonus/basics/treatment/con-20027364></ref> |
|||
Բույսերը արմատների միջոցով կլանում են տարրերը հողից, իսկ տերևներով՝ օդից: Հողի մեջ սննդանյութերի կլանումը կատարվում է կատիոնների փոխանակման միջոցով, որտեղ արմատային համակարգի միջոցով ջրածնի իոնները (H+) մղում են դեպի հող պրոտոնային պոմպերով: Տերևներում կան գոյացություններ՝ ստոմատներ, որոնք պատասխանատու են ածխաթթու գազի ընդունման և թթվածին արտանետելու համար{{Sfn|Mengel|Kirkby|Kosegarten|Appel|2001|pp=111–135}}։ Չնայած [[Ազոտ|ազոտը]] առատ է մթնոլորտում, սակայն շատ քիչ բույսեր կարող են դա ուղղակիորեն օգտագործել: Հետևաբար, բույսերի մեծամասնությունը պահանջում է ազոտային միացություններ այն հողում, որտեղ նրանք աճում են: Դա անհրաժեշտ է այն պատճառով, որ մթնոլորտի կազմում գտնվող ազոտը բարկերիաների գործունեության հետևանքով վաերածվում է կենսաբանորեն օգտագործելի ձևի<ref>{{cite web|url=http://aces.nmsu.edu/pubs/_a/A129/welcome.html|title=Nitrogen Fixation by Legumes|last1=Lindemann|first1=W.C.|last2=Glover|first2=C.R.|date=2003|website=[[New Mexico State University]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20130517232720/http://aces.nmsu.edu/pubs/_a/A129/welcome.html|archive-date=17 May 2013}}</ref>։ Կանաչ բույսերը քլորոպլաստներով կլանում են էներգիան արևի լույսից և ֆոտոսինթեզի միջոցով այն վերածում օգտագործելի էներգիայի{{Sfn|Mengel|Kirkby|Kosegarten|Appel|2001|pp=136–137}}։ |
|||
Surgery is also a viable option for treatment if the symptoms are caused by a tumor or lesion in the brain or spinal cord. Surgery may also correct symptoms in those where myoclonus affects parts of the face or ear. While DBS is still being studied for use with myoclonus, [[Deep Brain Stimulation]] has also been tried in those with this and other movement disorders.<ref name="ninds.nih.gov">"NINDS Myoclonus Information Page." Ninds.nih.gov. National Institute of Neurological Disorders and Stroke, n.d. Web. 01 May 2015. <http://www.ninds.nih.gov/disorders/myoclonus/myoclonus.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161206220632/http://www.ninds.nih.gov/disorders/myoclonus/myoclonus.htm|date=2016-12-06}}>.</ref> |
|||
=== Սնկեր === |
|||
Սնկերը քեմոհետերոտրոֆներ են, որոնք սպառում են օրգանական նյութերը էներգիա ստանալու համար: Սնկերի մեծ մասը նյութը կլանում են արմատների միջոցով։ [[Բորբոսասունկ|Բորբոսասունկը]] արտաբջջային ֆերմենտներ է արտազատում՝ շրջակա նյութը քայքայելու համար, այնուհետև ներծծում է սննդանյութերը [[Բջջապատ|բջջապատի]] միջով: Սնկերը կարող են լինել [[մակաբույծ]], [[Սապրոֆիտներ|սապրոֆիտ]] կամ [[սիմբիոտիկ]]։ Մակաբույծ սնկերը սնվում են կե��դանի օրգանիզմի հաշվին, ինչպիսիք են կենդանիները, բույսերը կամ այլ սնկերը։ Սապրոֆիտ սնկերը սնվում են մահացած և քայքայվող օրգանիզմներով։ Սիմբիոտիկ սնկերը աճում են այլ օրգանիզմների շուրջ և նրանց հետ փոխանակում սննդանյութերը<ref>{{Cite book|title=Plant Biology and Biotechnology|last=Charya|first=M. A. Singara|publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]]|year=2015|isbn=978-81-322-2286-6|editor1-last=Bahadur|editor1-first=Bir|pages=197–215|chapter=Fungi: An Overview|doi=10.1007/978-81-322-2286-6_7|editor2-last=Rajam|editor2-first=Manchikatla Venkat|editor3-last=Sahijram|editor3-first=Leela|editor4-last=Krishnamurthy|editor4-first=K. V.}}</ref>։ |
|||
== Prognosis == |
|||
=== Պրոտոզոաներ === |
|||
The effects of myoclonus in an individual can vary depending on the form and the overall health of the individual. In severe cases, particularly those indicating an underlying disorder in the brain or nerves, movement can be extremely distorted and limit ability to normally function, such as in eating, talking, and walking. In these cases, treatment that is usually effective, such as clonazepam and sodium valproate, may instead cause adverse reaction to the drug, including increased tolerance and a greater need for increase in dosage. However, the prognosis for more simple forms of myoclonus in otherwise healthy individuals may be neutral, as the disease may cause few to no difficulties. Other times the disease starts simply, in one region of the body, and then spreads.<ref name="ninds.nih.gov" /> |
|||
[[Պրոտոզոա|Պրոտոզոաները]] ներառում են [[Կորիզավորներ|էուկարիոտները]]: Ջրիմուռները ֆոտոսինթետիկ պրոտոզոաներ են, որոնք կարող են լույսը կլանելով էներգիա արտադրել: Պրոտոզոաների մի քանի տեսակներ սնկերի նման օգտագործում են միցելիում: Նախակենդանիները հետերոտրոֆ պրոտոզոաներ են, և տարբեր նախակենդանիներ սննդանյութեր են փնտրում տարբեր ձևերով<ref>{{Cite journal|last=Jones|first=Harriet|date=1997|title=A classification of mixotrophic protists based on their behaviour|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1046/j.1365-2427.1997.00138.x|journal=Freshwater Biology|language=en|volume=37|issue=1|pages=35–43|doi=10.1046/j.1365-2427.1997.00138.x|issn=0046-5070|archive-url=https://web.archive.org/web/20220221191933/https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1046/j.1365-2427.1997.00138.x|archive-date=21 February 2022|access-date=8 August 2022|url-status=live}}</ref>։ |
|||
== Research == |
|||
=== Պրոկարիոտներ === |
|||
Research on myoclonus is supported through the [[National Institute of Neurological Disorders and Stroke]] (NINDS). The primary focus of research is on the role of neurotransmitters and receptors involved in the disease. Identifying whether or not abnormalities in these pathways cause myoclonus may help in efforts to develop drug treatments and diagnostic tests. Determining the extent that genetics play in these abnormalities may lead to potential treatments for their reversal, potentially correcting the loss of inhibition while enhancing mechanisms in the body that would compensate for their effects.<ref>"NINDS Myoclonus Information Page." Ninds.nih.gov. National Institute of Neurological Disorders and Stroke, n.d. [http://www.ninds.nih.gov/disorders/myoclonus/myoclonus.htm] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161206220632/http://www.ninds.nih.gov/disorders/myoclonus/myoclonus.htm|date=2016-12-06}}.</ref> |
|||
[[Պատկեր:Metabolism.png|մինի|Բջջային նյութափոխանակության պարզեցված տեսակետ]] |
|||
Պրոկարիոտները, ներառյալ բակտերիաները, մեծապես տարբերվում են սննդանյութերի յուրացման հարցում։ Պրոկարիոտները կարող են իրենց բջջաթաղանթով կլանել միայն լուծվող միացություններ, սակայն կարող են նաև քայքայել շրջապատում գտնվող միացությունները։ Որոշ լիտոտրոֆ պրոկարիոտներ էքստրեմոֆիլներ են, որոնք կարող են գոյատևել սննդանյութերից զուրկ միջավայրում՝ քայքայելով անօրգանական նյութերը<ref>{{Cite book|url=https://elib.dlr.de/97967/1/10-14-Geology-Life-and-Habitability_2015_Treatise-on-Geophysics-Second-Edition-.pdf|title=Treatise on Geophysics|last1=Southam|first1=G.|last2=Westall|first2=F.|publisher=[[Elsevier]]|year=2007|isbn=9780444527486|editor-last=Schubert|editor-first=Gerald|volume=10: Planets and Moons|pages=421–437|chapter=Geology, Life and Habitability|doi=10.1016/B978-044452748-6.00164-4}}</ref>։ [[Ֆոտոտրոֆ]] [[Նախակորիզավոր|պրոկարիոտները]], ինչպիսիք են [[Ցիանոբակտերիաներ|ցիանոբակտերիաները]] և քլորոֆլեքսիան, կարող են ներգրավվել ֆոտոսինթեզի մեջ՝ արևի լույսից էներգիա ստանալու համար։ Ֆոտոտրոֆ պրոկարիոտները սովորաբար ածխածին են ստանում ածխաթթու գազի յուրացումից՝ Կալվինի ցիկլի միջոցով<ref>{{Cite book|title=The Prokaryotes|last1=Overmann|first1=Jörg|last2=Garcia-Pichel|first2=Ferran|publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]]|year=2006|isbn=978-0-387-25492-0|editor-last=Dworkin|editor-first=Martin|edition=3rd|volume=2: Ecophysiology and Biochemistry|pages=203–257|chapter=The Phototrophic Way of Life|doi=10.1007/0-387-30742-7_3|chapter-url=}}</ref>։ Գիշատիչ պրոկարիոտները քիմոտաքսիսի կամ պատահական բախման միջոցով փնտրում են այլ օրգանիզմներ, ապա միաձուլվում են այդ օրգանիզմի հետ, քայքայում են այն և կլանում ազատված սննդանյութերը։ Պրոկարիոտների գիշատիչ մարտավարությունը ներառում է օրգանիզմի արտաքին մակերեսին կցվելը և դրա արտաքուստ քայքայումը, օրգանիզմի ցիտոպլազմա կամ պերիպլազմիկ տարածություն մտնելը։ Գիշատիչ պրոկարիոտների խմբերը կարող են արտադրել հիդրոլիտիկ ֆերմենտներ<ref>{{Cite journal|last=Martin|first=Mark O.|date=2002|title=Predatory prokaryotes: an emerging research opportunity|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12432957/|journal=[[Journal of Molecular Microbiology and Biotechnology]]|volume=4|issue=5|pages=467–477|issn=1464-1801|pmid=12432957|archive-url=https://web.archive.org/web/20220803031934/https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12432957/|archive-date=3 August 2022|access-date=6 August 2022|url-status=live}}</ref>։ |
|||
== Etymology == |
|||
== Ծանոթագրություն == |
|||
The word ''myoclonus'' uses [[Classical compound|combining forms]] of ''[[wikt:myo-#Prefix|myo-]]'' and ''[[clonus]]'', indicating muscle contraction dysfunction. It is pronounced {{IPAc-en|ˌ|m|aɪ|ˈ|ɒ|k|l|ə|n|ə|s}}{{refn|{{MerriamWebsterDictionary|Myoclonus}}}} or {{IPAc-en|ˌ|m|aɪ|ə|ˈ|k|l|oʊ|n|ə|s|,_|ˌ|m|aɪ|oʊ|-}}{{refn|{{Cite dictionary |url=http://www.lexico.com/definition/Myoclonus |title=Myoclonus |dictionary=[[Lexico|Oxford Dictionaries]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]]}}{{dead link|date=September 2022|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}}}. The prevalence of the variants shows division between American English and British English. The variant stressing the ''-oc-'' syllable is the only pronunciation given in a half dozen major American dictionaries (medical and general). The variant stressing the ''-clo-'' syllable is given in the British English module of Oxford Dictionaries online<ref name="OxfordDictionaries">{{Citation|author=Oxford Dictionaries|author-link=OxfordDictionaries.com|title=Oxford Dictionaries Online|publisher=Oxford University Press|url=http://www.oxforddictionaries.com/|archive-url=https://web.archive.org/web/20010516042450/http://www.oxforddictionaries.com/|url-status=dead|archive-date=May 16, 2001|postscript=.}}</ref> but not in the American English module. |
|||
{{Reflist}} |
|||
== References == |
|||
== Մատենագրություն == |
|||
{{reflist}} |
|||
== External links == |
|||
* {{Cite book|title=Comparative Ecology of Microorganisms and Macroorganisms|last=Andrews|first=John H.|publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]]|year=2017|isbn=978-1-4939-6897-8|edition=2nd|location=New York}} |
|||
{{Medical resources|DiseasesDB=23053|ICD10={{ICD10|G|25|3|g|20}}|ICD9={{ICD9|333.2}}|ICDO=|OMIM=|MedlinePlus=|eMedicineSubj=|eMedicineTopic=|MeshID=D009207}} |
|||
* {{Cite book|title=Essentials of Human Nutrition|publisher=[[Oxford University Press]]|year=2012|isbn=978-0-19-956634-1|editor1-last=Mann|editor1-first=Jim|edition=4th|location=Oxford|editor2-last=Truswell|editor2-first=A. Stewart}} |
|||
* {{Cite book|title=Principles of Plant Nutrition|publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]]|year=2001|isbn=978-94-010-1009-2|editor1-last=Mengel|editor1-first=Konrad|edition=5th|location=New York|doi=10.1007/978-94-010-1009-2|editor2-last=Kirkby|editor2-first=Ernest A.|editor3-last=Kosegarten|editor3-first=Harald|editor4-last=Appel|editor4-first=Thomas|s2cid=9332099}} |
|||
* {{Cite book|title=The Nature of Nutrition: A Unifying Framework from Animal Adaptation to Human Obesity|last1=Simpson|first1=Stephen J.|last2=Raubenheimer|first2=David|publisher=[[Princeton University Press]]|year=2012|isbn=978-1-4008-4280-3|location=Princeton}} |
|||
* {{Cite book|title=Principles of Animal Nutrition|last=Wu|first=Guoyao|publisher=[[CRC Press]]|year=2017|isbn=978-1-351-64637-6|location=Boca Raton}} |
|||
* The first version of this article was adapted from the public domain [http://www.ninds.nih.gov/health_and_medical/disorders/myoclonu_doc.htm NINDS Myoclonus Information Page] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081203195052/http://www.ninds.nih.gov/health_and_medical/disorders/myoclonu_doc.htm|date=2008-12-03}}. |
|||
== Արտաքին հղումներ == |
|||
* "[https://www.straightdope.com/21341258/why-do-we-twitch-while-falling-asleep Why do we twitch while falling asleep?]" ([[The Straight Dope]]) |
|||
{{wiktionary|nutrition}}{{Commons category}}{{Biology_nav}}{{Portal bar|Food|Minerals}}{{Authority control}} |
|||
* ''[http://www.ninds.nih.gov/disorders/myoclonus/detail_myoclonus.htm Myoclonus Fact Sheet] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161203005306/http://www.ninds.nih.gov/disorders/myoclonus/detail_myoclonus.htm|date=2016-12-03}}'', National Institute of Neurological Disorders and Stroke (viewed 5 Apr 2005) |
|||
{{Diseases of the nervous system}}{{Authority control}} |
08:58, 24 հունվարի 2024-ի տարբերակ
Միոկլոնուս, մկանների, հոդի կամ մկանների խմբի հակիրճ, ակամա, անկանոն (ռիթմի բացակայություն) ցնցումն է, որը տարբերվում է կլոնուսից, որ այն ռիթմիկ է և կանոնավոր: Միոկլոնուսը (միո- «մկան», կլոնուս «սպազմ») նկարագրում է բժշկական նշան և, ընդհանուր առմամբ այն ախտորոշում չի հանդիսանում: Միոկլոնիկ ցնցումները կամ նոպաները սովորաբար առաջանում են մկանների հանկարծակի կծկումներից (դրական միոկլոնուս) կամ կծկման կարճատև դադարներից (բացասական միոկլոնուս): Ամենատարածված հանգամանքը, որի դեպքում դրանք առաջանում է ցնցումը, դա քնելն է (հիպնիկ ցնցում): Միոկլոնիկ ցնցումները տեղի են ունենում նաև առողջ մարդկանց մոտ և երբեմն հանդիպում են բոլորի մոտ: Սակայն,հիվանդագին լինելու դեպքում դրանք հայտնվում են ավելի համառորեն և դառնում ավելի տարածված և կարող են լինել տարբեր նյարդաբանական խանգարումների նշան։ Զկռտոցը իրենից ներկայացնում միոկլոնիկ ցնցում է, որն առաջանում է, երբ ցնցման մեջ ընդգրկվում է նաև դիֆրագման: Նմանատիպ ցնցումներ կարող են հայտնվել նաև երեխաների մոտ։
Միոկլոնիկ ցնցումները կարող են առաջանալ առանձին կամ հաջորդաբար, դրդող հանգամանքով կամ առանց դրա: Նրանք կարող են առաջանալ հազվադեպ կամ շատ անգամ հաճախակի: Ամենից հաճախ, միոկլոնուսը նյարդային համակարգի բազմաթիվ խանգարումների մի քանի նշաններից մեկն է, ինչպիսիք են ցրված սկլերոզը, Պարկինսոնի հիվանդությունը, ուղեղային կաթվածը, Ալցհեյմերի հիվանդությունը, Գաուշերի հիվանդությունը, ենթասուր սկլերոզացնող պանենցեֆալիտը, Կրոյցֆելդ-Յակոբի հիվանդությունը: CJD), Հանթինգթոնի հիվանդության որոշ դեպքեր, էպիլեպսիայի որոշ ձևեր և երբեմն ներգանգային հիպոտենզիան:
Գրեթե բոլոր դեպքերում, երբ միոկլոնուսը առաջանում է կենտրոնական նյարդային համակարգի հիվանդություննների դեպքում, բացի դրանից ուղեկցվում է այլ ախտանիշերով ևս։ Օրինակ՝ Կրոյցֆելդ-Յակոբի հիվանդության դեպքում դա համարվում է ուշ փուլի կլինիկական ախտանիշ, որն ի հայտ է գալիս այն բանից հետո, երբ առաջանում են նյարդաբանական կոպիտ խանգարումներ։
Միոկլոնուսը կարող է առաջանալ կեղևի, ենթակեղևի կամ ողնուղեղի վնասվածքներից: Երբ ախտահարման հատվածը գտնվում է ծոծրակային մեծ անցքից վերև, այդ դեպքում մեծամասամբ ողնուղեղը չի ընդգրկվում ածտաբանական գործընթացում, իսկ տեղակայումը հայտնաբերվում է էլեկտրոմիոգրաֆիայի (ԷՄԳ) և էլեկտրաէնցեֆալոգրաֆիայի (ԷԷԳ) միջոցով։
Տեսակներ
The most common types of myoclonus include action, cortical reflex, essential, palatal, those seen in the progressive myoclonus epilepsies, reticular reflex, sleep and stimulus-sensitive.
Էպիլեպսիայի ձևեր
- կեղևային ռեֆլեքսային միոկլոնուսը էպիլեպսիայի մի տեսակ է, որն առաջանում է ուղեղի կեղևի կամ գորշ նյութի ախտահարման պատճառով, որը պատասխանատու է ուղեղում տեղի ունեցող տեղեկատվության մշակման մեծ մասի համար: Այս տեսակի միոկլոնուսի դեպքում ցնցումները սովորաբար ներառում են մարմնի միայն մի քանի մկաններ, սակայն կարող են ցնցման մեջ ընդգրկվել նաև բազմաթիվ մկաններ: Կեղևի ռեֆլեքսային միոկլոնուսը կարող է ուժեղանալ, երբ հիվանդները փորձում են շարժվել կամ ընկալել որոշակի սենսացիա:
- Էսենցիալ միոկլոնուսը առաջանում է էպիլեպսիայի կամ ուղեղի կամ նյարդերի այլ ակնհայտ անոմալիաների բացակայության դեպքում: Այն կարող է պատահականորեն առաջանալ ընտանեկան պատմություն չունեցող մարդկանց կամ նույն ընտանիքի անդամների շրջանում, ինչը ցույց է տալիս, որ երբեմն դա կարող է լինել ժառանգական խանգարում: էսենցիալ միոկլոնուսը հակված է կայուն լինելու՝ առանց ժամանակի ընթացքում ծանրության հարաճման: Որոշ գիտնականներ ենթադրում են, որ էսենցիալ միոկլոնուսի որոշ ձևեր կարող են լինել էպիլեպսիայի տեսակ, որը հայտնի չէ
- Juvenile myoclonic epilepsy (JME) usually consists of jerking and muscle twitches of the upper extremities. This may include the arms, shoulders, elbows, and very rarely, the legs. JME is among the most common types of epilepsy and can affect one of every 14 people with the disease. These seizures typically occur shortly after waking up. Onset for JME can be seen around puberty for most patients. Administration of medications that also treat multiple seizure types is usually the most effective form of treatment.[1]
- Lennox-Gastaut syndrome (LGS), or childhood epileptic encephalopathy, is a rare epileptic disorder accounting for 1–4% of childhood epilepsies. The syndrome has much more severe symptoms ranging from multiple seizures daily, learning disabilities, and abnormal findings in electroencephalograms (EEG). Earlier age of seizure onset is correlated with a higher risk of cognitive impairment.
- Progressive myoclonus epilepsy (PME) is a group of diseases characterized by myoclonus, epileptic seizures, tonic-clonic seizures, and other serious symptoms such as trouble walking or speaking. These rare disorders often get worse over time and can be fatal. Studies have identified at least three forms of PME. Lafora disease is inherited as an autosomal recessive disorder, meaning that the disease occurs only when a child inherits two copies of a defective gene, one from each parent. Lafora disease is characterized by myoclonus, epileptic seizures, and dementia (progressive loss of memory and other intellectual functions). A second group of PME diseases belonging to the class of cerebral storage diseases usually involves myoclonus, visual problems, dementia, and dystonia (sustained muscle contractions that cause twisting movements or abnormal postures). Another group of PME disorders in the class of system degenerations often is accompanied by action myoclonus, seizures, and problems with balance and walking. Many of these PME diseases begin in childhood or adolescence. Treatment is not normally successful for any extended period of time.
- Reticular reflex myoclonus is thought to be a type of generalized epilepsy that originates in the brainstem, the part of the brain that connects to the spinal cord and controls vital functions such as breathing and heartbeat. Myoclonic jerks usually affect the whole body, with muscles on both sides of the body affected simultaneously. In some people, myoclonic jerks occur in only a part of the body, such as the legs, with all the muscles in that part being involved in each jerk. Reticular reflex myoclonus can be triggered by either a voluntary movement or an external stimulus.
Diaphragmatic flutter
A very rare form includes the diaphragmatic flutter, the Belly Dancer's Syndrome,[2] or Van Leeuwenhoek's disease. It was first described by Antonie van Leeuwenhoek in 1723, who had it.[2] The condition characterizes spoken communication that sounds like a short-breathed hiccup.[փա՞ստ] These muscle spasms can recur dozens of times per day. Rate of diaphragmatic contraction ranges between 35 and 480 contractions per minute, with the average rate found to be 150.[2] Studies show that possible causes include disruptions within the central or peripheral nervous systems, anxiety, nutritional disorder, and certain pharmaceuticals. No single treatment has proven effective, though blocking or crushing of the phrenic nerve can provide instantaneous relief when pharmacologic treatment has proven ineffective.[2]
Only about 50 people in the world have been diagnosed with diaphragmatic flutter.[փա՞ստ]
Other forms
- Action myoclonus is characterized by muscular jerking triggered or intensified by voluntary movement or even the intention to move. It may be made worse by attempts at precise, coordinated movements. Action myoclonus is the most disabling form of myoclonus and can affect the arms, legs, face, and even the voice. It is often associated with tonic-clonic seizures and diffuse neuronal disease such as post-hypoxic encephalopathy, uremia, and the various forms of PME, although, in the case of focal cerebral damage, the disease may be restricted to one limb. This type of myoclonus often is caused by brain damage that results from a lack of oxygen and blood flow to the brain when breathing or heartbeat is temporarily stopped. Over-excitement of the sensorimotor cortex (cortical reflex myoclonus) or reticular formation (reticular reflex myoclonus) is also a cause of action myoclonus. Serotonin and GABA neurotransmitters are thought to cause this lack of inhibition, which is a possible explanation as to why improvements are made with the administration of serotonin precursors. Systems involved include the cerebellodentatorubral, pyramidal, extrapyramidal, optic, auditory, posterior columns and gracile and cuneate nuclei, spinocerebellar tracts, motor neurons of cranial nerves and anterior horns, and muscle fibers.[3]
- Palatal myoclonus is a regular, rhythmic contraction of one or both sides of the rear of the roof of the mouth, called the soft palate. These contractions may be accompanied by myoclonus in other muscles, including those in the face, tongue, throat, and diaphragm. The contractions are very rapid, occurring as often as 150 times a minute, and may persist during sleep. The condition usually appears in adults and can last indefinitely. People with palatal myoclonus usually regard it as a minor problem; some complain of an occasional "clicking" sound, a noise made as the soft palate muscles contract.
- Middle ear myoclonus occurs in the muscles of the middle ear. These muscles may include the tensor tympani and stapedius muscles. It can involve the muscles surrounding the Eustachian tube, which include the tensor veli palatini, levator veli palatini, and salpingopharyngeus. Those affected describe it as a thumping sound or sensation in the ear.
- Spinal myoclonus is myoclonus originating in the spinal cord, including segmental and propriospinal myoclonus. The latter is usually due to a thoracic generator producing truncal flexion jerk. It is often stimulus-induced with a delay due to the slow conducting propriospinal nerve fibers.[4]
- Stimulus-sensitive myoclonus is triggered by a variety of external events, including noise, movement, and light. Surprise may increase the sensitivity of the patient.
- Sleep myoclonus occurs during the initial phases of sleep, especially at the moment of dropping off to sleep, and include familiar examples of myoclonus such as the hypnic jerk. Some forms appear to be stimulus-sensitive. Some people with sleep myoclonus are rarely troubled by it, or need treatment. If it is a symptom of more complex and disturbing sleep disorders, such as restless legs syndrome, it may require medical treatment. Myoclonus can be associated with patients with Tourette syndrome.
Signs and symptoms
Myoclonic seizure can be described as "jumps" or "jolts" experienced in a single extremity or even the entire body. The feeling experienced by the individual is described as uncontrollable jolts common to receiving a mild electric shock.[5] The sudden jerks and twitching of the body can often be so severe that it can cause a small child to fall.
A myoclonic seizure (myo "muscle", clonic "jerk") is a sudden involuntary contraction of muscle groups. The muscle jerks consist of symmetric, mostly generalized jerks, localized in the arms and in the shoulders and also simultaneously with a head nod; both the arms may fling out together and simultaneously a head nod may occur. Symptoms have some variability amongst subjects. Sometimes the entire body may jerk, just like a startle response. As is the case with all generalised seizures, the patient is not conscious during the event but the seizure is so brief that the person appears to remain fully conscious.
In reflex epilepsies, myoclonic seizures can be brought on by flashing lights or other environmental triggers (see photosensitive epilepsy).
Familiar examples of normal myoclonus include hiccups and hypnic jerks that some people experience while drifting off to sleep. Severe cases of pathologic myoclonus can distort movement and severely limit a person's ability to sleep, eat, talk, and walk. Myoclonic jerks commonly occur in individuals with epilepsy.
Cause
Myoclonus in healthy individuals may indicate nothing other than arbitrary muscle contraction. Myoclonus may also develop in response to infection, hyperosmolar hyperglycemic state, head or spinal cord injury, stroke, stress, brain tumors, kidney or liver failure, lipid storage disease, chemical or drug poisoning, as a side effect of certain drugs (such as tramadol,[6] quinolones, benzodiazepine, gabapentin, sertraline, lamotrigine, opioids), or other disorders.
Benign myoclonic movements are commonly seen during the induction of general anesthesia with intravenous medications such as etomidate and propofol. These are postulated to result from decreased inhibitory signaling from cranial neurons. Prolonged oxygen deprivation to the brain, hypoxia, may result in posthypoxic myoclonus. People with benign fasciculation syndrome can often experience myoclonic jerking of limbs, fingers and thumbs.
Myoclonus can occur by itself, but most often as one of several symptoms associated with a variety of nervous system disorders, including multiple sclerosis, Parkinson's disease, Alzheimer's disease, opsoclonus myoclonus, Creutzfeldt–Jakob disease, Lyme disease and lupus. Myoclonic jerks commonly occur in persons with epilepsy, a disorder in which the electrical activity in the brain becomes disordered leading to seizures. It is also found in MERRF (Myoclonic Epilepsy with Ragged Red Fibers), a rare mitochondrial encephalomyopathy.
Jerks of muscle groups, much of the body, or a series in rapid succession, which results in the person jerking bolt upright from a more relaxed sitting position is sometimes seen in ambulatory patients being treated with high doses of morphine, hydromorphone, and similar drugs, and is possibly a sign of high and/or rapidly increasing serum levels of these drugs. Myoclonic jerks caused by other opioids, such as tramadol and pethidine, may be less benign. Medications unrelated to opioids, such as anticholinergics, are known to cause myoclonic jerks.[7]
Pathophysiology
Կաղապար:More citations needed section Most myoclonus is caused by a disturbance of the central nervous system. Some are from peripheral nervous system injury. Studies suggest several locations in the brain are involved in myoclonus. One is in the brainstem, close to structures that are responsible for the startle response, an automatic reaction to an unexpected stimulus involving rapid muscle contraction.
The specific mechanisms underlying myoclonus are not yet fully understood. Scientists believe that some types of stimulus-sensitive myoclonus may involve overexcitability of the parts of the brain that control movement. These parts are interconnected in a series of feedback loops called motor pathways. These pathways facilitate and modulate communication between the brain and muscles. Key elements of this communication are chemicals known as neurotransmitters, which carry messages from one nerve cell, or neuron, to another. Neurotransmitters are released by neurons and attach themselves to receptors on parts of neighboring cells. Some neurotransmitters may make the receiving cell more sensitive, while others tend to make the receiving cell less sensitive. Laboratory studies suggest that an imbalance between these chemicals may underlie myoclonus.
Some researchers speculate that abnormalities or deficiencies in the receptors for certain neurotransmitters may contribute to some forms of myoclonus. Receptors that appear to be related to myoclonus include those for two important inhibitory neurotransmitters: serotonin, which constricts blood vessels and brings on sleep, and gamma-aminobutyric acid (GABA), which helps the brain maintain muscle control. Other receptors with links to myoclonus include those for glycine, an inhibitory neurotransmitter that is important for the control of motor and sensory functions in the spinal cord, and those affected by benzodiazepines, a variety of medication that usually induces sleep. More research is needed to determine how these receptor abnormalities cause or contribute to myoclonus.
Treatment
Concerning more serious conditions, the complex origins of myoclonus may be treated with multiple drugs, which have a limited effect individually, but greater when combined with others that act on different brain pathways or mechanisms. Treatment is most effective when the underlying cause is known, and can be treated as such. Some drugs being studied in different combinations include clonazepam, sodium valproate, piracetam, and primidone. Hormonal therapy may improve responses to antimyoclonic drugs in some people.
Some studies have shown that doses of 5-hydroxytryptophan (5-HTP) leads to improvement in patients with some types of action myoclonus and PME. [փա՞ստ] These differences in the effect of 5-HTP on patients with myoclonus have not yet been explained.
Many of the drugs used for myoclonus, such as barbiturates, phenytoin and primidone, are also used to treat epilepsy. Barbiturates slow down the central nervous system and cause tranquilizing or antiseizure effects. Phenytoin and primidone are effective antiepileptics drugs, although phenytoin can cause liver failure or have other harmful long-term effects in patients with PME. Sodium valproate is an alternative therapy for myoclonus and can be used either alone or in combination with clonazepam. Some people have adverse reactions to clonazepam and/or sodium valproate.
When patients are taking multiple medications, the discontinuation of drugs suspected of causing myoclonus and treatment of metabolic derangements may resolve some cases of myoclonus.[8] When pharmacological treatment is indicated anticonvulsants are the main line of treatment. Paradoxical reactions to treatment are notable. Drugs which most people respond to may in other individuals worsen their symptoms. Sometimes this leads to the mistake of increasing the dose, rather than decreasing or stopping the drug.[9] Treatment of myoclonus focuses on medications that may help reduce symptoms. Drugs used include sodium valproate, clonazepam, the anticonvulsant levetiracetam, and piracetam.[8] Dosages of clonazepam usually are increased gradually until the patient improves or side effects become harmful. Drowsiness and loss of coordination are common side effects. The beneficial effects of clonazepam may diminish over time if the patient develops a tolerance to the drug.
In forms of myoclonus where only a single area is affected, and even in a few other various forms, Botox injections (OnabotulinumtoxinA) may be helpful. The chemical messenger responsible for triggering the involuntary muscle contractions is blocked by the Botulinum toxins of the Botox.[10]
Surgery is also a viable option for treatment if the symptoms are caused by a tumor or lesion in the brain or spinal cord. Surgery may also correct symptoms in those where myoclonus affects parts of the face or ear. While DBS is still being studied for use with myoclonus, Deep Brain Stimulation has also been tried in those with this and other movement disorders.[11]
Prognosis
The effects of myoclonus in an individual can vary depending on the form and the overall health of the individual. In severe cases, particularly those indicating an underlying disorder in the brain or nerves, movement can be extremely distorted and limit ability to normally function, such as in eating, talking, and walking. In these cases, treatment that is usually effective, such as clonazepam and sodium valproate, may instead cause adverse reaction to the drug, including increased tolerance and a greater need for increase in dosage. However, the prognosis for more simple forms of myoclonus in otherwise healthy individuals may be neutral, as the disease may cause few to no difficulties. Other times the disease starts simply, in one region of the body, and then spreads.[11]
Research
Research on myoclonus is supported through the National Institute of Neurological Disorders and Stroke (NINDS). The primary focus of research is on the role of neurotransmitters and receptors involved in the disease. Identifying whether or not abnormalities in these pathways cause myoclonus may help in efforts to develop drug treatments and diagnostic tests. Determining the extent that genetics play in these abnormalities may lead to potential treatments for their reversal, potentially correcting the loss of inhibition while enhancing mechanisms in the body that would compensate for their effects.[12]
Etymology
The word myoclonus uses combining forms of myo- and clonus, indicating muscle contraction dysfunction. It is pronounced /ˌmaɪˈɒklənəs/[13] or /ˌmaɪəˈkloʊnəs, ˌmaɪoʊ-/[14]. The prevalence of the variants shows division between American English and British English. The variant stressing the -oc- syllable is the only pronunciation given in a half dozen major American dictionaries (medical and general). The variant stressing the -clo- syllable is given in the British English module of Oxford Dictionaries online[15] but not in the American English module.
References
- ↑ Lava, Neil. «What is Juvenile Myonclonic Epilepsy». WebMD Medical Reference. Atlanta, Georgia: WebMD. Treatment of Juvenile Myoclonic Epilepsy. Վերցված է 30 April 2015-ին.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Patterson, Victoria (9 November 2011). Belly Dancer's Syndrome: Causes, Clinical Presentations, and Treatment Options (PDF) (Senior Research Project). assisted by Powers, EJ. Chesterfield, Missouri: Logan University. Վերցված է 1 September 2015-ին.
- ↑ Lance JW (1986). «Action myoclonus, Ramsay Hunt syndrome, and other cerebellar myoclonic syndromes». Adv Neurol. 43: 33–55. PMID 3080851.
- ↑ Brown P, Thompson PD, Rothwell JC, Day BL, Marsden CD (1991). «Axial myoclonus of propriospinal origin». Brain. 114: 197–214. doi:10.1093/oxfordjournals.brain.a101857. PMID 1998882.
- ↑ «Myoclonic Seizures». DooseSyndrome.org. Doose Syndrome Epilepsy Alliance. Արխիվացված է օրիգինալից 8 October 2018-ին. Վերցված է 1 May 2015-ին.
- ↑ https://databankws.lareb.nl/Downloads/kwb_2002_3_trama.pdf Կաղապար:Bare URL PDF
- ↑ Ramnarine, Mityanand "Anticholinergic Toxicity" emedicine.medscape.com, 09 August 2015
- ↑ 8,0 8,1 Van Zandijcke, M. (Jun 2003). «Treatment of myoclonus». Acta Neurol Belg. 103 (2): 66–70. PMID 12891998.
- ↑ Andrade, DM.; Hamani, C.; Minassian, BA. (Jul 2009). «Treatment options for epileptic myoclonus and epilepsy syndromes associated with myoclonus». Expert Opin Pharmacother. 10 (10): 1549–60. doi:10.1517/14656560903025189. PMID 19527185. S2CID 207477900.
- ↑ "Myoclonus Treatments and Drugs." Mayo Clinic.org. Mayo Clinic, n.d. Web. 01 May 2015. <http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/myoclonus/basics/treatment/con-20027364>
- ↑ 11,0 11,1 "NINDS Myoclonus Information Page." Ninds.nih.gov. National Institute of Neurological Disorders and Stroke, n.d. Web. 01 May 2015. <http://www.ninds.nih.gov/disorders/myoclonus/myoclonus.htm Արխիվացված 2016-12-06 Wayback Machine>.
- ↑ "NINDS Myoclonus Information Page." Ninds.nih.gov. National Institute of Neurological Disorders and Stroke, n.d. [1] Արխիվացված 2016-12-06 Wayback Machine.
- ↑ Կաղապար:MerriamWebsterDictionary
- ↑ «Myoclonus». Oxford Dictionaries UK English Dictionary. Oxford University Press.(չաշխատող հղում)
- ↑ Oxford Dictionaries, Oxford Dictionaries Online, Oxford University Press, Արխիվացված է օրիգինալից May 16, 2001-ին.
External links
Դասակարգում |
---|
- The first version of this article was adapted from the public domain NINDS Myoclonus Information Page Արխիվացված 2008-12-03 Wayback Machine.
- "Why do we twitch while falling asleep?" (The Straight Dope)
- Myoclonus Fact Sheet Արխիվացված 2016-12-03 Wayback Machine, National Institute of Neurological Disorders and Stroke (viewed 5 Apr 2005)
Կաղապար:Diseases of the nervous system