Mao Zedong

Mao Zedong (chineesch 毛澤東 / 毛泽东 Máo Zédōng, W.-G. Mao Tsê-tung, oder Mao Tse-tung; * 26. Dezember 1893 in Shaoshan; † 9. September 1976 in Peking) weer de führend Politiker vun de Volksrepublik China in’t 20. Johrhunnert. Nahdem de Volksrepubliek an’ 1. Oktober 1949 utroopen wurrn weer, hett he in sien Funktschoon as Vörsitter vun de kommunistisch Partei in China meest 30 Johr de Geschicke vun dat Land bestimmt. Während sien Herrschap sünd ungefähr 44 bit 72 Million^[1] Minschen an de Folgen vun politisch Kampagnen, diktatorisch Machtutöven un verfehlt Weertschapspolitik storven.

Mao Zedong wurr an‘ 26. Dezember 1893 as öldst Söhn vun en Buernfamilie in dat zentraalchinesisch Shaoshan, Provinz Hunan boren. Sien Vörfohren hebbt all siet 500 Johren in disse Gegend wahnt. Politisch weer de Tiet dör den Verfall vun de Mandschu-Dynastie präägt. Aber wiel dat Dörp so wiet aflegen weer, und dor nich mal Straaten oder schippbor Strööms henführen deen, hett de Bevölkerung eerst twee Johr nah de Dood vun den vörletzten Kaiser de sien Dood 2008 erst mitkreegen. Upgrund vun den bescheeden Wohlstand vun sien Familie kreeg Mao in dat Huus vun en Privatlehrer en enfak Schoolutbillen, wat vör allen in dat Utwenniglehren vun konfuzianisch Klassiker bestunn, de dat Begreepsvermögen vun de Kind översteegen. Dat Lesen wurr för Mao to en Leedenschap, wat tietlevens nich uphollen dee. Mit sien Lehrers keem Mao faken in Striet, so dat he, wegen sien eegensinnig un ungehorsam Bedragen vun mehreren Schoolen rutsmeeten wurr. 1911, an‘ Vöravend vun de Republikaansch Revolutschoon, is he up eegen Wunsch in de Middelschool vun de Bezirkshööftstadt Changsha intreden. To disse Tiet fung ok sien politisch Interesse an. He hett sück mit Hülp vun Zeitungen över de aktuell Debatten informeert un hett in en ganz körten nahhalt, wat he bitlang versüümt harr. He schreev sien eersten politischen Upsatz, in de he republikaansch Positschonen vertreden dee. Tosommen mit en Kolleeg hett he anner Schölers upwacht un hett de denn gewaltsam de in de verhasst Mandschu-Dynastie begäng Zöppen afsneeden.

Mao Zedongs Moderspraak weer Xiang. Hoochchinesisch kunn he woll blots mit groot Anstrengungen un mit en starken Akzent snacken.^[2]

Während de Chinesisch Revolutschoon van 1911 wurr he Liddmaat in de anti-kaiserlichen Armee vun Hunan, kehr dornah aber weer in de School torüch.

1918 folg he sien Yang Changji nah Peking. Dör Vermittlung van dissen Lhrer funn he en

Anstellung as Hülpsbibliothekar an de Peking-Universität, un kreeg ünner annern Kuntakt to Li Dazhao, en vun de wichtigst fröhen chinesichen Marxisten un Mitbegrünner vun de Kommunistisch Partei in China. He beleev de Bewegung vun den veerten Mai mit. Buterdem hett he in Peking ok sien latere tweete Fru Yang Kaihui, de Dochter vun sien Lehrer, kennen lehrt. Leevstenheiraten weern damals noch all wat anners as de Normalfall, dementsprekend wurr de Verbinnen vun de jung Intellektuellen in Changsha as Teken vun sellschoplich Fortschritt fiert.

Anners as völ anner latere Führungskräfte vun den chinesischen Kommunismus hett Mao de fröh 1920er Johren nich in’t Utland verbrocht, sonnern mit utdehnt Reisen dör Hunan un anner chinesisch Provinzen.

Entgegen de offiziell chinesisch Dorstellung weer Mao nich Deelnehmer bi de Grünnen vun de Kommunistisch Partei vun China (KPCh) 1920 in Shanghai, sonnern leev to disse Tiet all weer in Changsha. De Grünnen wurr anregt dör de vun Lenin inberopen Darte Kommunistisch Internatschonale. Later wurr dit Drapen as de „Nee Internatschonale“, kört: Komintern, betekent. Eerst 1921 nehm Mao an de dör de 2. Komintern organiseerten Eersten Kongress vun de kommunistisch Partei Chinas as en vun de 13 chinesisch Delegeerten deel. 1923 wurr he up den tweeten Parteikongress in‘t Zentraalkomitee wählt. Während de Eerste Einheitsfront tüschen de KPCh un de Kuomintang (KMT) weer he Direkter vun en KMT-Institut för de revolutionär Ertrecken vun Buern in Guangzhou.

Nah de Bröök tüschen KMT un KPCh 1927 hett Mao den Harvstarnt-Upstand in Changsha start, de aber gau nedderslahn wurr. Mit eenig anner Överlevenden truck sück Mao in dat Jinggang-Gebirge torüch, wo he sien Truppen mit de Truppen vun Zhu De, Chen Yi un Zhou Enlai vereenigen dee, de sück nah den Nanchang-Upstand ebenfalls hierhen torüchtrucken harrn. All in disse Tiet fung Mao an, sien Gegner un de lokaal Bevölkerung dör so nömmt „Schoonmaaken“ umtobringen un intoschüchtern.

De Guerillabasis wurr gau grötter; 1928 beherrsch se all en Rebeet mit över 500.000 Inwahner. Ünner de Druck vun de Kuomintang wurr dat Zentrum 1931 en beeten nah Süüden hen verlagert un de Jiangxi-Sowjetrepubliek wurr grünnd. De Tiet weer allerdings ok präägt vun andüernd Machtkämpen tüschen Mao, de de Revolutschoon dör Guerillakrieg (d. h. mit Stütt dör de Buern) erreichen wull, un de an de Komintern orienteerten Gruppen, de up en Revolutschoon vun dat Proletariat (d. h. dör de Industriearbeiter in de Städer) setten deen (de so nömmt Kamp vun de twee Lien). In Jinggangshan hett Mao ok sien darte Partnerin He Zizhen kennen lehrt. Yang Kaihui harr Mao in Changsha torüch laaten, wo se vun de Kuomintang verhaft un 1930 henricht wurr. Hör Kinner mit Mao mussen sück en Tiet lang as Straatenkinner in dörslahn, bevör se vun de Komunisten funnen un buter Land brocht wurrn. Maos Söhn Mao Anying is later in de Koreakrieg bi en Luftangreep fallen.

1934 wurr de Druck vun de Kuomintang denn doch so stark, dat de Jiangxi-Sowjetrepubliek upgeven weern muss. De Kommunistisch Truppen trucken in de Lang Marsch nah Yan'an, in de Provinz Shaanxi, torüch, stännig up de Flucht vör Truppen vun de KMT oder feindlich lokaal Kriegsherren. Mao sülvst hett den gröttsten Deel vun den Weg in en eegens för hüm konstrueert Sänfte torüch. Ünner de Opfern weern wohrschienlich ok mehrere Kinner vun hüm un He Zizhen, de bi Buern ünnerbrocht, aber nah 1949 nich mehr upfunnen weern kunnen. He Zizhen sülvst hett woll överleevt, weer aber gesundheitlich anslahn. Se wurr 1937 in de Sowjetunion schickt, um sück to zu kurieren, aber ok, um Mao nich bi de sien Affäre mit sien latere veerte Fru, de Schauspelerin un Politikerin Jiang Qing, in‘ Weg to stahn.

An‘ Enn vun den Langen Marsch kunn sück Mao up de Konferenz vun Zunyi mit Hülp vun Zhou Enlai as Anführer vun de KPCh dörsetten.

In Yan'an kunn sück de Kommunistisch Partei vun China blots dör finanziell Hülp ut Moskau un dör groot anleggten Mohnanbau un de dormit erzielten Inkünften ut den Drogenhannel (Mao sülvst hett vun 40 Perzent snackt) stabiliseeren. Dat Rebeet weer ok afgelegen genoog, um spoodriek Angreep vun de KMT to verhinnern, un buterdem führ de Tweete Japaansch-Chinesisch Krieg 1937 to de Tweete Eenheitsfront. Disse Eenheitsfront entstunn in‘ Wesentlichen dör Vermittlung vun Stalin, de dör en stark China Japan vun en direkten Angreep up de Sowjetunion afhollen wull. Maos Strategie weer in de folgend Johren nah eegen Angaav: 10 % Kamp tegen Japan, 40 % Kamp tegen de chinesisch politischen Gegner, 50 % Kamp um de eegen Machtbasis to vergröötern.

Nah de Kapitulation vun Japan un den Rücktoog vun japaansch Truppen ut China flamm de Bürgerkrieg 1946 weer mit vull Hart up. De Kuomintang un hör Führer Chiang Kai-shek harrn aber während den Krieg an Kraft verloren, während de Kommunisten enorm stark wurrn weern. Nah dat Utroopen vun de Volksrepubliek China an‘ 1. Oktober 1949 truck sück de Kuomintang nah Taiwan torüch, wo se de Republik China fortführen dee.

Dat weer allerdings noch nich dat Enn‘ vun Mao sien Feldtüüch. Upgrund vun de butenpolitisch Probleme mit de USA un wiel man untofreeden weer över en vereenigt Korea ünner US-amerikaanscher Führung greep de Volksrepublik China an‘ 1. Januar 1951 in en Offensive de UNO un de süüdkoreaansch Truppenverbände an. De Angreep wurr vun etwa 1 Million Suldaten ünner widrigst Ümstännen dörführt.

In disse verlustriek Sturmeroberung, de hööftsächlich vun chinesisch „Freewilligenverbänden“ („Volksfreewillige“) utführt wurr, wurrn de Truppen vun de Süüdkoreaner bit to’n 38. Breedengrad torüchslahn. De militärisch Spood, nah 100 Johren vun Machtlosigkeit tegenöver utländisch Invasoren, gull as en vun de wichtigst Erfolge vun Mao Zedong.

In‘ Mai 1956 initieer Mao de Hunnert-Blömen-Bewegung: He leet de Zensur för de Intellektuellen lockern, um nee Anregungen to kriegen, wobi he dorvan utgung, dat blots ca. 3 % vun de Intellektuellen tegen hüm weern. Ut Angst för dat Regime sett de Kritik vun de Intellektuellen eerst een Johr later in, in‘ Mai 1957 as noch en wiedere Kampagne dorto keem.

Wiel aber ok Maos Politik dorbi bannig stark kritiseer wurr, leet Mao dör Deng Xiaoping de Hunnert-Blömen-Bewegung stoppen, hett de Intellektuellen in en nee Klassenkamp „Kampagne tegen Rechts“ diffameert un leet 300.000 von de inhafteeren. Wiederhen wurrn 400.000 bit 700.000 vun hüm as „Volksfeinde“ ansehn Angestellte entlaaten un dör nee kommunistisch Kader ut de Buernschichten ersett. De weern allerdings meestens unqualifizeert un hebbt wetenschaplich Raadslääg un Methoden faken as „unproletarisch“ oder „antikommunistisch“ aflehnt un so greepen Misswertschap un Missmanagement in völ Deelen vun de chinesisch Wertschap um sück.

Mao kümmer dat wenig. In en Reed vör Parteiführern hett Mao 1958 seggt: „Was ist so ungewöhnlich an dem Kaiser Shi Huangdi aus der Qin-Dynastie? Er hat nur 460 Gelehrte lebendig begraben, wir dagegen haben 46.000 Gelehrte lebendig begraben. Wir sind dem Kaiser … in Bezug auf die Unterdrückung konterrevolutionärer Gelehrter hundertfach voraus.“^[3]

De groot Sprung nah vörn weer de offizielle Parole för de Politik in de Volksrepublik China van 1958 bit Anfang 1962. Ziel weer dat, China so gau as mögelk to en industriell Grootmacht to maken, Ergebnis aber weer, de gröttste vun Minschen utlööst Hungersnot in de Historie. So tüschen 20 un 40 Million Minschen sünd domols to Dood kommen.

Deng Xiaoping, de latere Reformpolitiker, hett sien Mitverantwortung an de "Groot Sprung" nich afstreeden un hett dorför warnst, all Schuld up Mao to schuven. An‘ 1. April 1980 hett he dorto seggt: "Maos Hirn ist damals heißgelaufen. Unsere Köpfe aber auch. Keiner hat ihm widersprochen, auch ich nicht".^[4]

Wiel de katastrophal Folgen vun de Kampagne de Bevölkerung tegenöver verschweegen wurrn (mussen), bleev de Nimbus vun Mao intakt. Nah dat Zünden vun de eerst chinesisch Atombomb 1964 as ok de Verapenlichung vun „Dat lütt root Book“ mit vun Lin Biao tosommenstellt Zitaten vun Mao 1966, wuss sien Infloot un sien Stellung wurr tonehmend unanfechtbor.

1966 kunn Mao so de Grooot Proletarisch Kulturrevolution starten. Vördergrünnig sullen dormit de reaktionär Tendenzen, de sück nah Mao insbesünner ünner de Parteikader un de Intelligenz breet makt harr un den Spood vun de kommunistisch Bewegung to vereiteln drohten, nedderslahn wurrn. Effektiv lleefer dat brutaal Vörgahn tegen de angeblich Rechtsafwiekler Mao aber den Vörwand, um sien binnerparteilich Konkurrenten uttoschalten. De vun Mao tegen de Rechtsafwiekler uphetzt Jugendlichen, de so nömmt Rooden Garden, weern to Beginn vun de Kulturrevolution vör allen de Kinner vun Parteikadern un de Intelligenz (Hoochschooldozenten, Meesters, Hööhgere Beamten, Akademiker), de hör Öllern un Meesters överwachen un denunzeeren mussen. Dat Vörgahn tegen de angevlich Rechtsafwiekler weer extrem brutaal. Talloos bitherig Stütten vun den Staat wurrn vun de fanatiseert Massen ümbrocht oder swoor verletzt un demöödig Behandlungen utsett. Während de rund teihn Johr andüernd börgerkriegsähnlich Kulturrevolution sünd över söben Million Minschen storven, dorünner ok old Weggefährten vun Mao, de vun hüm as Konkurrenten ansehn wurrn. To de Opfer hörr ok Deng Xiaoping, de dat aber överleevt hett un nah de Dood vun Mao de führend chinesisch Politiker wurr. Anner Konkurrenten, as de designeerte Mao-Nahfolger Lin Biao, keemen ut nich klärt Ümstännen to Dood.

De Kulturrevolution führ ok to en organiseert Zerstörung vun Kulturgood. So wurrn Dusende vun Tempeln kört un kleen haun, Bibliotheken verwüst un Böker apenlich verbrannt. Bit up teihn, vun Jiang Qing persöönlich utlesen Opern, wurr dat Upführen vun Opern in dat ganz Land verboten. De Bevölkerung muss hör privaat Kunstgegenstände as Biller, Smuck, Böker usw. den Garden afleefern.

Butenpolitisch weer de Upnahm vun de Volksrepublik China in de UNO 1971 Maos gröttst Spood. De Republik China (Taiwan) wurr to glieker Tiuet ut de UNO utslooten. Mit de Besöök vun Richard Nixon in China 1972 is ok de langjohrig Maogefährte Zhou Enlai in’t Rampenlicht treden. De „Bambusvörhang“ full dormit immer mehr, während Mao 1972 sien eersten Slaganfall kreeg un Deng Xiaoping weer ut de Verbannung halt wurr.

Nahdem Mao storven weer, wurr en nee Verfaaten inführt un de so nömmt „Veererbande“ sofort verhaft. De Mao-Wittfru Jiang Qing wurr in en Prozess 1981 to’n Dood up Bewährung veroordeelt. Dat Oordeel wurr twee Johr in levenslänglich ümwannelt. 1991 wurr se ut gesundheitlich Grünnen entlaaten, doch tein Daag later begung se Suizid.

Nah de endgültig Rehabiliteeren vun Deng Xiaoping 1977 un nah de diplomatisch Anerkennung dör de USA an‘ 1. Januar 1979 hett China de Grenzen apen makt un de överleevend Mao-Opfer rehabiliteert. De Inholt vun de Mao-Bibel (dat „Lütt root Book“) wurrd 1980 as Wiesheit vun de gesamt Mao-Führung defineert.

1981 sütt de KPCh eerstmals offiziell de Misserfolge vun de „Kampagnen“ in, schuult Mao aber wiederhenn: De Kulturrevolution weer en „groff Fehler“ ween. Maos Warken weer aber in de Endafreeken to „70 Perzent positiv“ to bewerten, denn de Leistungen würrn de Fehlers mehr as utglieken. Schätzungen vun kritisch Historiker seecht dat aber to’n Deel grundleggend anners.

De Historiker diskuteeren siether, of en China ahn Mao en flinker un minschlichere ökonomisch Entwicklung nommen harr. Mao wurrd in de Wertschapsupswung siet de 1980er Johren wiederhenn kultisch as Maskottchen oder as Anhänger etc. verehrt. Dorneben staht in eenig Städer Mao-Statuen un sien Konterfei is up all Geldschiens vun de Volksrepublik to sehn un de „Kulturrevolution“ is bit hüüd meest gor nich uparbeit.

Sien Utspröök bi de Proklamation vun de Volksrepublik China an‘ 1. Oktober 1949: „China is wedder upstahn“ gifft villicht an ehesten de historsch Bedüüden vun Mao wedder. Butenpolitisch bunn Mao China tonächst eng an de Sowjetunion („nah een Siet lehnen“, yibian dao) an. Sien Twiefel an de Tauglichkeit vun dat sowjeetsch Modell to de Entwicklung und weltwiet Verbreeden vun den Kommunismus leeten hüm aber nah de Dood vun Stalin den allmählichen Bröök mit de UdSSR vörandrieven. Binnenpolitisch is de Mao-Tiet präägt vun en Reeg vun Kampagnen, de nich eerst mit de Hunnert-Blömen-Bewegung 1956/57 (kiek baben) anfungen. Sinn un Zweck vun de permanent Kampagnen weer vördergrünnig de, dat de sück immer weer bildend bürgerlich Strukturen dör en permanent Revolution körtslahn wurrn sull.

Dat „Schoonmaken“ deen allerdings mindestens ebenso völ den autoritären Machtanspröök vun Mao sülvst, de he rücksichtslos tegen all tatsächlichen un vermeintlich Feinde verteidigen dee. De autoritäre Philosophie vun den Maoismus deen dorbi as Rechtfertigung vun sien nicht inschränkt Herrschap.

Nah Rummel un Heinsohns Opfertallen-Angaav entfallen up:

• Machtfestigung un Enteignungen 1949–1953: 8.427.000 Doodsopfer
• „Groot Sprung nah vörn“ un Enteignungen 1954–1958: 20 bis 40 Mio. Opfer
• Vernichtung dör Arbeit (Arbeitslager) as ok Hunger as Folg vun de Enteignungen 1959–1963: 10.729.000
• Kulturrevolution 1964–1975: 7.731.000 Dooden (nah Rummel), 400.000 bis 1 Million (nah dat Swaartbook vun den Kommunismus)^[5]

Anner Wetenschapler, dorünner ok Rummel, schätzen de Tall vun de Opfer alleen dör den „Grooten Sprung“ up över 40 Mio.^[6][7] und insgesamt bis zu 76 Mio. Toten (R.J. Rummel)^[8].

Bi de Jöögd in‘ Westen harr Mao während de antiautoritären Bewegung Enn‘ vun de 1960er Johren deelwies Kultstatus. Sien radikal Vörgahn gegen den Bürgerlichen während de Kulturrevolution wurr vun de 68er-Jöögd meest unkritisch as Modell för de Bekämpfung vun „bourgeoiser“ Strukturen in‘ Westen sehn.

De Maoismus as politisch Bewegung weer nich blots in China prägend, sonnern hett ok de europäisch Studentenbewegung, de Naxaliten in Indien, de Guerillabewegung Leuchtender Pfad in Peru, de Kommunistisch Partei vun de Philippinen un tallriek anner Parteien, Gruppen un Splittergruppen beinfloot.

De historsch Beoordeelen vun Mao buterhalv vun de Volksrepubliek weer tonehmend dorvan präägt, de Mythen um den Grooten Vörsitter aftobauen.^[9] Neben de politisch Leistungen (de allerdings in de Anfangstiet vun de kommunistisch Machtövernahm fullen) as dat Etableeren vun China as en vun de Kolonialmächten unafhängigen Staat un dat Stabiliseeren vun dat Land nah dartig Johr vun kriegerisch Utnannersetten wurrn de schlecht Sieden vun sien Diktatuur rutstellt. De VR China weer während de gesamt rund dartigjohrig Herrschap vun Mao en rünnerwertschapt, vun politisch Verfolgungen gekenntekent un bit 1972 butenpolitisch wietgahnd isoleert Land.

In China wurr Maos Warken nah sien Dood vun sien Nahfolgers offiziell nah der „Deng-Formel“ beoordeelt, d. h. 70% vun sien Hanneln weer good för China un 30% to’n Nahdeel ween. Insbesünnere för de chinesisch Jöögd is Mao, as Folg vun de wiederhenn bestahnd Alleenherrschap vun de kommunistisch Partei, de jede wetenschaplich Uparbeiten vun de Maodiktatuur un deren Folgen för de Bevölkerung verbooden hett, noch hüüd faken en Mischung vun patriotisch en Hilligen un Grootvader-Figur.

• Peter Adler: Mao Zedong – Eine 30-jährige Katastrophe. Die Mao-Diktatuur in Aussagen von Zeitzeugen und Historikern. in de Reeg Die großen Diktatoren. ZDF, 2006, 45 Min.
  • Peter Adler, Zeitgeschichte (Ok dat Interview mit Henry Kissinger: "Er ist einer der Massenmörder der Geschichte." Dor weerd 70 Mio.Doode nömmt.)

De Herutgaav vun de Warken vun Máo Zédōng is immer noch en sensibel Thema. Veer Bannen vun „Utwählt Warken“ up Chinesisch (Máo Zédōng xuǎnjí 《毛泽东选集》) wurrn all in de fröh 1950er-Johren tosommenstellt un verapenlicht. Se gellen bit hüüd as kanonisch Sammelwark un wurrn vun den Verlag för frömdspraakig Literatur in Peking Enn‘ vun de 1960er-Johren in mehrere Spraaken översett (dorünner ok in Düütsch) un herutgeven. Disse veer Bannen enthollen aber blots Schriften van 1926 bit 1945 (Dietz Verlag Berlin) bzw. 1949 (Verlag för frömdspraakig Literatur, Peking). Se sünd up Düütsch tovör ok bi de Dietz Verlag Berlin (1955) rutkommen.

• Mao Tse-tung: Ausgewählte Werke. Verlag för frömdspraakig Literatur, Peking 1968/69; Dietz Verlag Berlin 1955, veer Bannen.

Wiedere Warken vun Máo keemen in chinesisch Tietschriften un Zeitungen rut un wurrn in Form vun Broschüren in verscheeden Spraaken verbreet. .

Während de Kulturrevolution geev dat mehrere Sammelbände vun Reden un Artikeln vun Máo Zédōng, de aber nich free verköfft wurrn. De bekanntst Sammlung drocht den Titel „Es leben die Maozedongideen“. 2005 geev dat Samisdat-Reproduktion vun disse Utgaav.

• Máo Zédōng sīxiǎng wànsuì. Nèibù xuéxí, bùděi wàichuán. 《毛泽东毛泽东思想万岁》内部学习•不得外传 (Peking 2005. Bd. 1: 1913–1943, 396 Sieden; Bd. 2: 1943–1949, 368 Sieden; Bd. 3: 1949–1957, 346 Sieden; Bd. 4: 1958–1960, 456 Sieden; Bd. 5: 1961–1968, 442 Sieden; Bd. 6: 1968–1976, 323 Sieden; EAN 9787050000105).

Eenig Warken vun Máo Zédōng ut disse Sammlung wurrn vun den düütschen Sinoloog Helmut Martin in’t Düütsch översett un 1974 as Book ünner den Titel „Mao intern“ verapenlicht. Tovör weer all en Book mit anner Schriften vun Máo ünner den Titel „Mao papers“ rutbrocht wurrn, dat ok anner Warken ut „Es leben die Maozedongideen“ enthullt. Rutgeven wurr dat vun Jerome Chen. 1982 geev Helmut Martin en kritisch Utgaav vun Máos Warken – ebenfalls up Chinesisch un Düütsch – herut, ut de hervörgeiht, wu stark de „offiziellen“ chinesischen Utgaaven kört un verännert wurrn.

• Helmut Martin (Hg.): Mao intern. Hanser, München 1974, ISBN 3-423-01250-1.
• Jerome Chen: Mao papers. Nymphenburger Verlagshandlung, München 1972, ISBN 3-485-01823-6
• Helmut Martin (Hg.): Mao Zedong Texte., 6 Bannen. Hanser, München/Wien 1982, ISBN 3-446-12474-8.

In‘ April 1977 keem in China en fievten Band vun de „Utwählt Warken“. Ok disse Band wurr binnerhalv vun en lütt Sett vun den Verlag för frömdspraaklich Literatur översett, ok in Düütsch. Dorin sünd Schriften vun Máo ut de Tiet tüschen 1949 bit 1957 enthollen. Disse Band wurr ünner de Leitung vun Huà Guófēng tosommenstellt. De „Veererbande“ weer woll all störrt wurrn, aber in dat Vörwoort wurrn noch de Verdeensten vun Mao während de Groot Proletarisch Kulturrevolution besünners lobt. As Dèng Xiǎopíng an de Macht keem, wurr disse Band aber weer Instampt un dat Redaktionskommittee för Band VI uplööst.

• Mao Tsetung: Ausgewählte Werke, Band V. Verlag för frömdspraaklich Literatur, Peking 1978

Van 1987 bit 1998 keem in China en 13-bändige Utgaav herut,d e vörgeblich all Warken vun Máos van 1949 bit 1976 enthollen sall. Disse Utgaav drocht aber den Bemarkung „nur für internen Gebrauch“ un dröfft theoretisch nich apen verköfft wurrn.

• Jiànguó yǐlái Máo Zédōng wéngǎo 建国以来毛泽东文稿 (Zhōngyāng wénxiàn chūbǎnshè, Peking, 中央文献出版社 1987–1998).

Eerst 1993 keem de apen erhältlich Sammlung „Gesammelte Werke von Mao Zedong“ (Máo Zédōng wénjí 《毛泽东文集》) in fiev Bannen herut, de Schriften van 1921 bit 1976 enthollen deiht. In dat Vörwoort wurrd explizit dorup henwiest, dat se sück as offizielle Ergänzung to de eerst veer Bannen vun de „Utwählt Warken“ versteiht; vun den fievten Band snackt man dorbi nich.

To’n 115. Gebortsdag vun Mao keem in Dezember 2008 en sössten Band vun „Utwählt Warken“ vun Mao Zedong, en Samisdat-Utgaav, herut. De enthollt Schriften vun Mao ut de Johren 1957 bit 1965.

• Máo Zédōng xuǎnjí. Dì-liù juǎn. 《毛泽东选集》第六卷 (Peking 2008, 631 Sieden).

1. Luo Yixiu (羅一秀, 1889–1910) ut de Provinz Hunan: 1907 Heirat, 1910 storven
2. Yang Kaihui (杨开慧, 1901–1930) ut Changsha: 1921 Heirat, 1927 Scheedung, 1930 vun de Kuomintang henricht
3. He Zizhen (贺子珍, 1910–1984) ut Jiangxi: 1928 Heirat, 1939 Scheedung
4. Jiang Qing (江青, 1914–1991), 1939 Heirat

Nah de Biografie vun sien Lievdokter, Li Zhisui, harr Mao doröver herut sexuellen Verkehr mit hunnerten vun anner Fruen. Dorbi sall he bewusst dat Risiko in Koop nommen hemm, de Fruen mit sien Geschlechtskrankheiten, de he nie utkureert harr, to infizeeren.^[10]

• Wen Qimei (文七妹, 1867–1919), Moder
• Mao Yichang (毛贻昌, 1870–1920), Vader
• Mao Enpu (毛恩普), Grootvader vun Vader’s Siet

Mao Zedong sien Öllern harrn insgesamt söss Söhns un twee Döchter. Vun disse acht Kinner sünd aber all veer in Kindsöller storven.

• Mao Zemin (毛泽民, 1895–1943), jünger Bröer
• Mao Zetan (毛泽覃, 1905–1935), jünger Bröer
• Mao Zejian (毛澤建) oder Mao Zehong (毛澤紅),1905-1930), sein Öllern adopteert Süster (an‘ 20. August 1929 vun de Kuomintang in Hengshan, Provinz Hunan henricht)

• Mao Anying (毛岸英): Söhn vun Yang Kaihui, fallen in‘ Koreakrieg
• Mao Anqing (毛岸青): Söhn vun Yang Kaihui
• Li Min (李敏): Dochter vun He Zizhen
• Li Na (李讷): Dochter vun Jiang Qing

Biografien

• Li Zhisui: Ich war Maos Leibarzt. Die persönlichen Erinnerungen des Dr. Li Zhisui an den Vorsitzenden. Lübbe, Bergisch Gladbach 1994, ISBN 3-7857-0748-7
• Jonathan Spence: Mao. Claassen, München 2003, ISBN 3-546-00261-X
• Jung Chang & Jon Halliday: Mao. Das Leben eines Mannes, das Schicksal eines Volkes. Blessing, München 2005, ISBN 3-89667-200-2
• Genosse Massenmörder, Rezension von Gisela Mahlmann, Die Zeit, 17. November 2005
• Mao als blutrünstiges Monster, Rezension von Sebastian Heilmann, Deutschlandfunk, 14. November 2005
• Totalitärer Herrscher im Reich der Mitte, Rezension von Gottfried-Karl Kindermann, Das Parlament, 13. Februar 2006
• Sabine Dabringhaus: Mao Zedong. C. H. Beck, München 2008, ISBN 978-3-406-56239-6
• Felix Wemheuer: Mao Zedong. Rowohlt, Reinbek 2010, ISBN 978-3-499-50704-5

Sonstiges

• Henning Böke: Maoismus. Schmetterling, Stuttgart 2007.
• Peter Opitz (Hg.): Maoismus. Kohlhammer, Stuttgart 1972.
• Joachim Schickel (Hg.): Mao Zedong: Der große Strategische Plan. Dokumente zur Kulturrevolution. Edition Voltaire, Berlin 1969.
• Felix Wemheuer (Hg.): Maoismus. Ideengeschichte und revolutionärer Geist. Promedia, Wien 2008, ISBN 978-3-85371-288-7. Sammelband mit Texten vun Mao Zedong, Charles Bettelheim, Michel Foucault, Benny Lévy, Yao Wenyuan, Edoarda Masi un Rossana Rossanda.

• Werke Mao Tse-tungs in düütsch Spraak
• Mao Tse-tung - Vom Kult eines Massenmörders Die Welt, 30. September 2004
• Seltsame Anbetung: Verderber als Ikonen dradio.de
• Kurze Geschichte der Volksrepublik China Bundeszentrale für polit. Bildung
• Tabelle Genozidopfer "20th Century Democide" hawaii.edu
• Mao Zedong - gnadenloser Machtmensch planet-wissen.de
• Mao Zedong in de Katalog in de Deutsche Nationalbibliothek
• Personennaamdatei

1. ↑ 14 Born Mit de Böker: Le Livre Noir du Communism vun Stephane Courtois, Hungry Ghosts: Mao's Secret Famine vun Jasper Becker, China's Changing Population vun Judith Banister, Contemporary Chinese Population vun Wang Weizhi, Mao: The Unknown Story vun Jung Chang, Victims of Politics vun Kurt Glaser, How to Prevent Genocide vun John Heidenrich, Mao's China and After vun Maurice Meisner, The Human Cost of Communism in China vun Robert L. Walker. Tosommen mit de Reportagen vun Agence France Press (1999), Dictionary of 20 Century World History, Guinness Book of World Records, Washington Post (1994), un de Weekly Standard (1997)
2. ↑ Karl Grobe: Sprachen in China. In: Frankfurter Rundschau. 15. November 2005
3. ↑ Rudolph Joseph Rummel Demozid – der befohlene Tod, LIT Verlag, Münster Hamburg London 2003, S. 84
4. ↑ Jonny Erling: Mao Tse-tung - Vom Kult eines Massenmörders Die Welt, 30. September 2004
5. ↑ Die Modernisierung Chinas vom 19.Jh bis heute Landesbildungsserver Baden-Württemberg
6. ↑ http://www.bpb.de/publikationen/2F3B38,1,0,Kurze_Geschichte_der_Volksrepublik_China.html#art1
7. ↑ http://www.lge.lu/site/projet/memoires/genocid.pdf
8. ↑ http://www.hawaii.edu/powerkills/20TH.HTM
9. ↑ Dominique Bari: Alain Roux « Mao survit au maoisme » Interview mit den Chinahistoriker Alain Roux (franzöösch). L'Humanité, afleest an‘ 18. Februar 2010.
10. ↑ Vgl. Jonathan Mirsky: Unmasking the Monster, The New York Review of Books, Nov 17, 1994, S. 22-28 (Rezension to de engelsch Utgaav vun Li Zhisui: Ich war Maos Leibarzt. Die persönlichen Erinnerungen des Dr. Li Zhisui an den Vorsitzenden. Lübbe, Bergisch Gladbach 1994).