12 Years a Slave

film uit 2013 van Steve McQueen
Zie 12 Years a Slave (soundtrack) voor de gelijknamige soundtrack.

12 Years a Slave is een Amerikaanse historische dramafilm geregisseerd door Steve McQueen en gebaseerd op de autobiografie Twelve Years a Slave (1853) van Solomon Northup.[2] De film won in 2014 een Oscar voor Beste Film. De prijs werd in ontvangst genomen door producent en acteur Brad Pitt. In totaal won de film drie Oscars.

12 Years a Slave
12 Years a Slave
(Filmposter op en.wikipedia.org)
Regie Steve McQueen
Producent Brad Pitt
Dede Gardner
Jeremy Kleiner
Bill Pohlad
Steve McQueen
Arnon Milchan
Anthony Katagas
Scenario John Ridley
Gebaseerd op Twelve Years a Slave
van Solomon Northup
Hoofdrollen Chiwetel Ejiofor
Michael Fassbender
Benedict Cumberbatch
Paul Dano
Paul Giamatti
Lupita Nyong'o
Sarah Paulson
Brad Pitt
Alfre Woodard
Muziek Hans Zimmer
Montage Joe Walker
Cinematografie Sean Bobbitt
Productie­bedrijf Fox Searchlight Pictures
Summit Entertainment
Regency Enterprises
River Road Entertainment
Plan B Entertainment
New Regency Productions
Film4 Productions
Distributie 20th Century Fox (VS)
Lionsgate (internationaal)
Première 30 augustus 2013 (Telluride)
Vlag van België 22 januari 2014
Vlag van Nederland 20 februari 2014
Genre Biografisch drama
Speelduur 134 minuten
Taal Engels
Land Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
Budget US$ 20-22 miljoen
Opbrengst US$ 187,7 miljoen[1]
Kijkwijzer
Bewerk dit op Wikidata
Bewerk dit op Wikidata
Officiële website
(en) IMDb-profiel
MovieMeter-profiel
(mul) TMDb-profiel
(en) AllMovie-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film

Verhaal

bewerken
Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

De Afro-Amerikaanse Solomon Northup woont in 1841 als vrij man met zijn vrouw en kinderen in Saratoga Springs. Hij verdient de kost als vioolspeler op feesten en partijen. Zodoende benaderen Brown en Hamilton hem met een aanbod om twee weken te komen spelen in Washington D.C.. De mannen reizen met hem mee, betalen hem royaal en trakteren hem 's avonds op een feestmaal. In werkelijkheid drogeren ze Northup, waardoor hij het bewustzijn verliest. Wanneer hij wakker wordt, bevindt hij zich gevangen en geboeid in de handen van slavenhandelaars. Zij dwingen Northup met stok- en zweepslagen om zichzelf voortaan Platt te noemen en vervoeren hem naar New Orleans.

Northup wordt in eerste instantie verkocht aan geestelijke William Ford. Hij zet slaven in als arbeiders op zijn landerijen, maar gaat relatief zachtaardig met ze om. Wanneer Northup een idee heeft om de arbeid te vergemakkelijken, laat Ford hem dit proberen. Met succes. Als dank voor de innovatie schenkt hij Northup een viool. Fords opzichter John Tibeats daarentegen leeft met de overtuiging dat slaven dienen te werken, gehoorzamen en zwijgen. Hij kan het niet hebben dat er een goede verstandhouding ontstaat tussen Ford en Northup. Daarom begint hij de man hoe langer hoe meer te treiteren, net zo lang tot hij Northups irritatiegrens overschrijdt en er een handgemeen ontstaat. Ford haalt de mannen uit elkaar, maar Tibeats keert terug met vrienden om Northup op te hangen aan een boom. Een van Fords andere opzichters voorkomt dat hij sterft en jaagt Tibeats en zijn kornuiten weg. Ford verwacht niettemin dat Tibeats terug zal keren om Northup alsnog te vermoorden en denkt niet voor zijn veiligheid in te kunnen staan. Daarom verkoopt hij hem door aan Edwin Epps.

Epps is eigenaar van landerijen met katoenplanten en bezit slaven om die te plukken. Voor hem zijn slaven geen mensen, maar beesten die hebben te gehoorzamen tot ze er dood bij neervallen. Wie niet luistert of wat dan ook doet dat hem niet bevalt, krijgt zweepslagen. Aan het eind van elke dag wordt bekeken hoeveel kilo katoen iedere slaaf heeft geplukt. Wie te weinig heeft geplukt die dag, krijgt ook zweepslagen. Northup beseft dat hij hier zijn dagen zal slijten tot hij sterft, tenzij hij iets doet. Van een poging om weg te rennen ziet hij af wanneer hij aan het begin van een vlucht toevallig een aantal mannen tegen het lijf loopt die een aantal slaven ophangen in een boom en hem alleen laten gaan omdat uit zijn ketting blijkt dat hij eigendom is van Epps. Een poging om via een blanke, betaalde arbeider een brief naar New York te sturen, mondt alleen uit in verraad. Uiteindelijk lukt het hem om via de Canadese timmerman contact te leggen met zijn vrienden in New York, waarna vrijlating volgt onder de leiding van een doortastende lokale sheriff. Terug in zijn woonplaats verliest hij de processen tegen zijn ontvoerders en de slavenhandelaar.

Rolverdeling

bewerken
Acteur Personage Opmerkingen
Ejiofor, Chiwetel Chiwetel Ejiofor Solomon Northup
Fassbender, Michael Michael Fassbender Edwin Epps plantage-eigenaar
Cumberbatch, Benedict Benedict Cumberbatch William Ford baptist predikant
Dano, Paul Paul Dano John Tibeats
Giamatti, Paul Paul Giamatti Theophilus Freeman
Pitt, Brad Brad Pitt Samuel Bass Canadese timmerman
Woodard, Alfre Alfre Woodard Harriet Shaw
Paulson, Sarah Sarah Paulson Mary Epps vrouw van Edwin Epps
Nyong'o, Lupita Lupita Nyong'o Patsey slavin op de plantage van Epps
Wallis, Quvenzhané Quvenzhané Wallis Margaret Northup dochter van Solomon Northup
Williams, Michael K. Michael K. Williams Robert
Dillahunt, Garret Garret Dillahunt Armsby

Achtergrond

bewerken

Scenarioschrijver John Ridley en regisseur Steve McQueen hadden al sinds 2008 het idee om een film over slavernij in de Verenigde Staten te maken. Het was Bianca Stigter, de Nederlandse vrouw van Steve McQueen, die de autobiografie Twelve Years a Slave van Solomon Northup uit 1853 las en haar partner aanraadde juist dit verhaal te verfilmen,[3][4][5][6][7] Ridley schreef vervolgens op basis van dit boek het scenario. Chiwetel Ejiofor werd door Steve McQueen in augustus 2011 aangetrokken voor de rol van Solomon Northup en in oktober 2011 voegde Michael Fassbender zich bij de cast voor de rol van Edwin Epps. De opnames vonden onder meer plaats in New Orleans (Louisiana) in de Verenigde Staten van juni 2012 tot medio augustus 2012.

De film had zijn wereldpremière op het Telluride Film Festival in Colorado op 30 augustus 2013.[8] De film kreeg vele positieve reacties op Rotten Tomatoes (beoordeling: 97%).[9]

Op 11 november 2013 werd de soundtrack Music from and Inspired by 12 Years a Slave uitgebracht door Columbia Records. Het album bevat de originele filmmuziek en muziek van artiesten die geïnspireerd zijn door de film. Het album werd geproduceerd door John Legend en Hans Zimmer.[10]

Beperkte uitleg van vrijheid

bewerken

Solomon Northup wordt tot slaaf gemaakt en na 12 jaar bevrijd. Hij herkrijgt zijn vrijheid. Voor hem is het een recht. Maar de lotgenoten op de plantage van Edwin Epps, waaronder de tragische Patsey, blijven als slaaf verder buiten beeld rechteloos achter. De Canadese timmerman, Samuell Bass, vindt dat vrijheid voor ieder mens dient te gelden. Deze gedachte woekerde nog jaren door en leidde uiteindelijk in 1861 tot de finale afrekening in de Amerikaanse Burgeroorlog.

Prijzen en nominaties

bewerken
jaar prijs categorie ontvanger(s) / genomineerde(n) uitslag
2013 Amsterdam Film Week[12] Publieksprijs Steve McQueen gewonnen
Britannia Awards British Artist of the Year Benedict Cumberbatch gewonnen
Gotham Awards Beste film Steve McQueen, Brad Pitt, Dede Gardner, Jeremy Kleiner, Bill Pohlad, Arnon Milchan en Anthony Katagas gewonnen
Publieksprijs nominatie
beste acteur Chiwetel Ejiofor nominatie
Breakthrough Award Lupita Nyong'o nominatie
Filmfestival van Stockholm Beste film (Bronzen paard) Steve McQueen gewonnen
Beste muziek Hans Zimmer gewonnen
Hampstons International Film Festival Breakthrough performer Lupita Nyong'o gewonnen
Hollywood Film Festival Hollywood Breakthrough Award Steve McQueen gewonnen
New Hollywood Award Lupita Nyong'o gewonnen
Internationaal filmfestival van Toronto Publieksprijs Steve McQueen gewonnen
New York Film Critics Circle Awards Beste regisseur Steve McQueen gewonnen
Beste film tweede plaats
Beste acteur Chiwetel Ejiofor tweede plaats
Beste Mannelijke bijrol Michael Fassbender tweede plaats
Beste vrouwelijke bijrol Lupita Nyong'o tweede plaats
Beste scenario John Ridley derde plaats
2014 Internationaal Filmfestival van Palm Springs Regisseur van het jaar prijs Steve McQueen gewonnen
Golden Globe Awards Beste film - Drama gewonnen
Beste regisseur Steve McQueen nominatie
Beste acteur Chiwetel Ejiofor nominatie
Beste mannelijke bijrol Michael Fassbender nominatie
Beste vrouwelijke bijrol Lupita Nyong'o nominatie
Beste scenario John Ridley nominatie
Beste originele filmmuziek Hans Zimmer nominatie
Screen Actors Guild Awards Beste vrouwelijke bij rol Lupita Nyong'o gewonnen
Beste acteur Chiwetel Ejiofor nominatie
Beste Mannelijke bijrol Michael Fassbender nominatie
Beste cast nominatie
Satellite Awards Beste film gewonnen
Beste regisseur Steve McQueen gewonnen
Beste acteur Chiwetel Ejiofor nominatie
Beste mannelijke bijrol Michael Fassbender nominatie
Beste vrouwelijke bijrol Lupita Nyong'o nominatie
Beste scenario John Ridley nominatie
Beste originele filmmuziek Hans Zimmer nominatie
Beste cinematografie Sean Bobbitt nominatie
Beste montage Joe Walker nominatie
Beste kostuumontwerp Patricia Norris nominatie
Academy Awards Beste film gewonnen
Beste regisseur Steve McQueen nominatie
Beste acteur Chiwetel Ejiofor nominatie
Beste mannelijke bijrol Michael Fassbender nominatie
Beste vrouwelijke bijrol Lupita Nyong'o gewonnen
Beste montage Joe Walker nominatie
Beste kostuumontwerp Patricia Norris nominatie
Beste Production design Adam Stockhausen en Alice Baker nominatie
Beste aangepaste scenario John Ridley gewonnen

De film won ook nog andere prijzen. In totaal won de film 3 Oscars en 212 andere prijzen en 206 nominaties.

bewerken
Commons heeft media­bestanden in de categorie 12 Years a Slave.