Albertus Magnus

Duits wetenschapper (1206-1280)
Voor de studentenvereniging, zie RKSV Albertus Magnus.

Albertus Magnus[noot 2] (Lauingen, Zwaben, ca. 1200Keulen, 15 november 1280) is een heilige in de Rooms-Katholieke Kerk. Tijdens zijn leven was hij een Duitse filosoof en theoloog. Albertus Magnus werd Doctor Universalis genoemd als erkenning voor zijn grote kennis op alle wetenschapsgebieden.

Albertus Magnus
ALBERTO MAGN, Albertus Magnus (ca.1472/76), Joos van Gent/Pedro Berruguete, Galleria Nazionale delle Marche (Urbino)
ALBERTO MAGN, Albertus Magnus
(ca.1472/76), Joos van Gent/Pedro Berruguete,
Galleria Nazionale delle Marche (Urbino)
Geboren ong. 1200 te Lauingen, Zwaben
Gestorven 15 november 1280 te Keulen
Zaligverklaring 1622 te Vaticaanstad door paus Gregorius XV
Heiligverklaring 16 december 1931 te Vaticaanstad door paus Pius XI
Schrijn Sint-Andreaskerk te Keulen
Naamdag 15 november
Attributen zie [noot 1]
Beschermheilige voor de wetenschap, o.a. fysici en theologen
Lijst van christelijke heiligen
Portaal  Portaalicoon   Christendom

Albertus werd enige tijd voor 1200 in Lauingen geboren als de oudste zoon van Markward von Lauingen, die mogelijk deel uitmaakte van de lagere dienstadel van Hohenstaufen. Over Albertus' vroegste jeugd is niet veel bekend. Hij ging naar de universiteit van Padua om de vrije kunsten te studeren. Hij trad hier in 1223 in bij de Dominicaner Orde, na onder de indruk te zijn geweest van de preken van Jordanus van Saksen, de opvolger van de stichter van de orde (Dominicus Guzman). In Padua en in Bologna vervolgde hij zijn theologiestudie en vanaf 1228 gaf hij in de kloosters te Regensburg, Freiburg, Straatsburg, Hildesheim en Keulen onderwijs in de theologie. De communiteit van Keulen stuurde Albertus in 1243-1244 naar Parijs, waar hij kennismaakte met het gedachtegoed van Aristoteles en Averroes. In 1247 behaalde hij daar de graad van magister in de theologie en doceerde met veel succes. Onder zijn gehoor was zijn medebroeder Thomas van Aquino, die Albertus in 1248 naar Keulen volgde, waar Albertus de leiding kreeg van het nieuwe Studium Generale van de Dominicanen.

In Keulen doceerde hij vooral de filosofische en natuurwetenschappelijke werken van Aristoteles en gaf Keulen zo de reputatie van centrum van de wetenschap. Tussen 1254 en 1257 was Albertus provinciaal van de Duitse provincie der Dominicanen. In deze tijd hield hij zich onder andere bezig met de verdediging van de Dominicanen tegen de aanvallen van de Parijse Theologische Faculteit en de fouten in het werk van de Berberse filosoof Averroes. Albertus was een vaardig bemiddelaar bij geschillen. Er zijn twintig geschillen bekend waarin hij bemiddelde. Drie conflicten tussen de stad Keulen en de aartsbisschop van Keulen regelde hij met succes. Paus Alexander IV riep Albertus in 1256 naar Rome om bij een geschil op te treden en benoemde hem in 1260 tot bisschop van Regensburg. Dit ambt behaagde Albertus niet, maar hij reorganiseerde de stedelijke instituties (in feite richtte hij iets op wat lijkt op een moderne bureaucratie) en toen hij dat op orde had en nadat paus Urbanus VI aangetreden was, vroeg hij in 1262 om ontslag. De paus verleende dit en gaf hem de opdracht Duitsland en Bohemen op te roepen tot het houden van een kruistocht (de Achtste Kruistocht).

Tussen 1264 en 1267 woonde en doceerde Albertus in Würzburg en Straatsburg. In 1270 keerde hij definitief terug naar Keulen in het klooster van de Dominicanen, waar hij de laatste jaren van zijn leven vooral wijdde aan onderricht en studie. In 1274 nam hij deel aan het Tweede concilie van Lyon. Na de dood van zijn oud-leerling Thomas van Aquino op 12 maart 1274 verdedigde hij diens werk tegen critici.

Verering

bewerken

Zijn stoffelijke resten bevinden zich in de crypte van de Sint-Andreaskerk te Keulen. In 1622 werd Albertus door paus Gregorius XV zalig verklaard. De heiligverklaring vond plaats op 16 december 1931 door paus Pius XI. Deze paus benoemde hem tegelijk tot kerkleraar en patroonheilige van de wetenschap.

Het is niet eenvoudig om een lijst van Albertus' werken te geven. Al in de late Middeleeuwen verschenen er werken onder zijn naam die echter niet van zijn hand zijn. De moderne editie van zijn werken zal zo'n zeventig delen beslaan.

  • De Nederlandse studentenvereniging RKSV Albertus Magnus, opgericht in 1896, is vernoemd naar de heilige.
Zie de categorie Albertus Magnus van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.