Intercity direct

Intercity direct kent twee binnenlandse treinseries en één internationale, te weten de serie tussen Amsterdam Centraal en Breda die twee keer per uur rijdt, de serie tussen Amsterdam Centraal en Rotterdam Centraal die eveneens twee keer per uur rijdt en de Beneluxtreindienst tussen Amsterdam Centraal en Brussel-Zuid via Rotterdam en Breda. Al deze treinen gebruiken de hogesnelheidslijn Schiphol - Antwerpen (dienst 9200 helemaal, de anderen gedeeltelijk).

Tussen Schiphol en Rotterdam is een toeslag verschuldigd van reizigers die niet in het bezit zijn van een internationaal biljet; in België is een andere toeslag (Diabolotoeslag) verschuldigd van reizigers die op- of afstappen in Brussels Airport-Zaventem.

Tussen Schiphol en Rotterdam v.v. is een toeslag verschuldigd van € 2,90 (vol tarief) per enkele reis ongeacht de klasse.^[1]

De toeslag kan op een aantal manieren betaald worden:

• Door de OV-chipkaart tegen een toeslagzuil te houden.^[2] In geval ten onrechte de toeslag is betaald werd een tegoedbon verstrekt.
• Via de website van de NS is een losse toeslag te kopen.^[3]
• De toeslag kan als product in een kaartautomaat op de OV-Chipkaart gezet worden
• In de trein kost de toeslag € 10.

De toeslag is niet verschuldigd op het conventionele net, bijvoorbeeld tussen Leiden en Schiedam.

Was er een stremming elders, waarbij de Intercity direct een logische omleidingsroute bood (bijvoorbeeld bij verstoringen tussen Gouda en Woerden - de omreisroute Utrecht – Rotterdam is dan via Schiphol), dan werd de Intercity Direct toeslagvrij. Tegenwoordig^{[(sinds) wanneer?]} moet in dat geval de toeslag evengoed worden betaald.

In de praktijk wordt de trein^[bron?] opgeheven en mogen de reizigers met de overige Intercitytreinen verder reizen.^[4]

Reizigers met een internationaal vervoerbewijs hoeven op dit traject geen toeslag te betalen.

Reizigers die op station Brussels Airport-Zaventem in- of uitstappen zijn een zogeheten Diabolotoeslag verschuldigd. Dit geldt voor alle reizigers (ook voor andere treinsoorten dan IC Direct) en niet voor reizigers die overstappen of doorreizen via dit station.

Intercity direct is ontstaan als Fyra, wat ook de naam was van de hogesnelheidstrein Amsterdam – Brussel via de HSL-Zuid. De dienst naar België werd met treinstellen van het type V250 gereden. De problemen waarmee deze treinstellen kampten waren reden om deze dienst op te heffen. De parlementaire enquêtecommissie Fyra deed onderzoek naar het debacle met de Fyra treinen en concludeerde in 2016 dat "het beloofde vervoer over de HSL-Zuid er niet is gekomen omdat andere belangen steeds voorrang kregen boven het reizigersbelang. Zo vond de Staat de financiële opbrengsten belangrijk. NS wilde vooral de eigen (monopolie)positie op het Nederlandse spoor houden. Daarmee heeft de reiziger niet gekregen wat hem was beloofd, namelijk snel, rechtstreeks vervoer naar Brussel tegen een redelijke prijs. En de HSL-Zuid, die veel belastinggeld heeft gekost, wordt niet gebruikt zoals bedoeld."

Met de binnenlandse Fyra, die niet met de V250 treinstellen werd uitgevoerd, waren geen problemen, maar omdat de naam een slechte klank had gekregen werd de naam van de binnenlandse Fyra op 15 december 2013 veranderd in Intercity direct. De verklaring van deze nieuwe naam is te vinden in de directere treinverbinding tussen Schiphol en Rotterdam via de hogesnelheidslijn, daar waar vroeger omgereden werd langs klassieke lijn via Den Haag.^[5] Sinds 9 april 2018 is de Beneluxtrein eveneens een Intercity direct trein, blijkt uit de NS Reisplanner.^[6][7] De treindienst wordt hieronder gerekend, omdat er tussen Schiphol en Rotterdam een toeslag voor binnenlands reizen in rekening wordt gebracht. Wel valt de Beneluxtrein nog onder NS International. In de reisplanner en op schermen op de stations, kan deze trein aangeduid worden als Intercity direct International.

In 2021 reden er 4 Intercity Direct's per dag tussen Den Haag Centraal en Brussel als treinserie 9600, op deze momenten reed de treinserie 9200 (Amsterdam-Brussel) niet. In de dienstregeling 2022 zijn deze verbindingen naar Den Haag opgeheven, om de "tienminutentrein" Nijmegen-Schiphol-Den Haag-Rotterdam mogelijk te maken.^[8][9]

Vanaf de dienstregeling 2025 wordt de Beneluxtrein opgedeeld in twee treinseries en vallen zij niet meer onder de Intercity direct. Het stoppatroon van de Intercity direct tussen Rotterdam Centraal en Brussel-Zuid wordt overgenomen door de EuroCity Brussel - Rotterdam. Daarnaast komt er een snellere verbinding, de Eurocity Direct, tussen Brussel-Zuid en Amsterdam Zuid (in plaats van Centraal), die deels zal doorrijden naar Lelystad.en gereden zal worden door de ICNG.^[10]

Ook de andere Intercity directs stoppen voortaan in Amsterdam Zuid in plaats van Amsterdam Centraal.

Zowel de binnenlandse dienst Amsterdam – Schiphol – Rotterdam – Breda als de internationale dienst werden initieel uitgevoerd met Traxx-locomotieven en intercityrijtuigen.

Dit materieel wordt vanaf 2023 geleidelijk vervangen door de Intercity Nieuwe Generatie (ICNG).

In 2014 kwam het regelmatig voor dat treinen uitvielen als gevolg van problemen met de locomotieven of de beveiliging op de hogesnelheidslijn. Ook werkzaamheden bij het station Schiphol maken de treindienst erg kwetsbaar. Zo vielen er gemiddeld vijf keer per dag treinen uit. De trein was hierdoor bij reizigers bekend als "IC defect". Voor dit falen kreeg de NS 1,25 miljoen euro boete.^[11] De oorzaak van de problemen zat niet alleen in het baanvak, maar ook in de software van de zogeheten TRAXX-locomotieven. Op 26 maart 2019 maakte NS bekend een update uitgevoerd te hebben die de storingen zou moeten oplossen.^[12]

Intercity direct kent verschillende soorten personeel aan boord van de trein. Zo wordt de trein bestuurd door een machinist met HSL-bevoegdheid. Op het gebied van controle en veiligheid aan boord van het reizigersgedeelte, rijden er op binnenlandse Intercity direct treinen één of meerdere conducteurs met HSL-bevoegdheid mee. Op de internationale Intercity direct trein naar Brussel rijden Trainmanagers van NS International en treinbegeleiders van NMBS mee. Ook de machinist kan in dat geval zowel Nederlands als Belgisch zijn. Zowel het NS International personeel als de medewerkers van NMBS zijn bevoegd om zowel in Nederland als België te opereren.