Potsdam

gemeente in Brandenburg, Duitsland
Dit artikel gaat over de stad Potsdam in de Duitse deelstaat Brandenburg. Zie Potsdam (doorverwijspagina) voor overige betekenissen.

Potsdam is de hoofdstad van de Duitse deelstaat Brandenburg. De stad telt 182.112 inwoners (31 december 2020)[1] op een oppervlakte van 187,27 km². Potsdam ligt in de agglomeratie van Berlijn; zo is de stad te bereiken met de S-Bahn van Berlijn. Potsdam ligt aan de rivier de Havel. Potsdam is een kreisfreie Stadt.

Potsdam
Kreisfreie Stadt in Duitsland Vlag van Duitsland
Vlag van Potsdam
Wapen van Potsdam
Potsdam (Brandenburg)
Potsdam
Situering
Deelstaat Vlag van de Duitse deelstaat Brandenburg Brandenburg
Coördinaten 52° 24′ NB, 13° 4′ OL
Algemeen
Oppervlakte 188,24 km²
Inwoners
(31-12-2020[1])
182.112
(967 inw./km²)
Hoogte 35 m
Burgemeester Mike Schubert (SPD)
Overig
Postcodes 14401–14482
Netnummers 0331 (Kerngebiet), 033208 (Fahrland, Marquardt, Satzkorn), 033201 (Groß Glienicke)
Kenteken P
Gemeentenr. 12 0 54 000
Website potsdam.de
Locatie van Potsdam
Kaart van Potsdam
Foto's
Nauener Tor in Potsdam
Nauener Tor in Potsdam
Portaal  Portaalicoon   Duitsland

Geschiedenis

bewerken

Potsdam is gesticht in de 10e eeuw. Lange tijd bleef het een onbeduidend dorp, hoewel het in 1345 stadsrechten kreeg. In 1660 werd de stad door keurvorst Frederik Willem uitgekozen als zijn zomerresidentie. Hij liet er een kasteel bouwen geïnspireerd op het Huis Honselaarsdijk dat hij had leren kennen tijdens zijn studie in Nederland. Later werd de stad ook de favoriete verblijfplaats van de koninklijke familie van Pruisen: de Hohenzollerns. De meeste leden van de Hohenzollerns werden hier geboren, groeiden op en verbleven meestentijds in een van hun verschillende paleizen in Potsdam.

 
De Hollandse wijk

Tussen 1734 en 1742 haalde koning Frederik Willem I, bijgenaamd de Soldatenkoning, Nederlandse werklieden naar Potsdam die daar een wijk aanlegden in Nederlandse stijl; de wijk wordt Holländisches Viertel (Hollandse wijk) genoemd. In tegenstelling tot de wens van de opdrachtgever, bleef de vorming van een Nederlandse kolonie uit. Hongaarse arbeiders trokken vaak na leegstand in de huizen. De wijk bestaat nog steeds en is een toeristische trekpleister.

Met name in de tijd van Frederik de Grote zijn veel monumentale gebouwen gebouwd, waaronder het paleis Sanssouci, en het Neues Palais. Hoewel Berlijn de hoofdstad van Pruisen en later van het Duitse Rijk was, verbleef het hof vaak in Potsdam. Dit veranderde pas in 1918, toen na de Eerste Wereldoorlog keizer Wilhelm II werd verdreven en Duitsland een republiek werd.

Kort nadat Hitler aan de macht kwam in Duitsland, vond op 21 maart 1933 de zogenaamde Dag van Potsdam plaats, waarbij de nazi's de eenheid tussen het oude Pruisen en het nieuwe nationaalsocialistische Duitsland wilden demonstreren. De stad heeft in de Tweede Wereldoorlog zwaar geleden onder bombardementen, vooral dat van 14 april 1945. Na de oorlog vond in het Cecilienhof de Conferentie van Potsdam plaats, waaraan de overwinnaars (Truman, Churchill (die halverwege werd vervangen door Attlee) en Stalin) deelnamen.

Na de oorlog viel de stad in Oost-Duitse handen. De DDR wilde zo veel mogelijk de herinnering aan het verleden verwijderen; daarom werden vele monumentale gebouwen afgebroken. Door de bouw van de Berlijnse Muur was er geen vrij verkeer meer mogelijk met het naburige West-Berlijn.

Na de Duitse hereniging werd Potsdam de hoofdstad van de nieuwe deelstaat Brandenburg. In 1990 werden de paleizen en parken van Potsdam en Berlijn op de werelderfgoedlijst geplaatst. Er zijn na de val van het communisme plannen ontwikkeld om de stad in oude luister te herstellen. Zo werd het Stadtschloss (stadspaleis) herbouwd en werd in 2013 de bouwvergunning afgeleverd voor de wederopbouw van de Garnisonkirche. Het verder uitgraven van het Stadtkanal werd voorlopig opgegeven.

Cultuur

bewerken

Bezienswaardigheden

bewerken


Sport en recreatie

bewerken

Deze plaats is gelegen aan de Europese wandelroute E11, die loopt van Den Haag naar het oosten, op dit moment tot de grens tussen Polen en Litouwen. De succesvolle vrouwenvoetbalvereniging 1. FFC Turbine Potsdam komt uit Potsdam.

Partnersteden

bewerken

Geboren in Potsdam

bewerken
bewerken
  • (de) (en) (ru) Website van de gemeente Potsdam
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Potsdam op Wikimedia Commons.