Naar inhoud springen

Tuil (dorp): verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Wf
Aanvullingen, update
Regel 23: Regel 23:
}}
}}


'''Tuil''' is een [[dorp (hoofdbetekenis)|dorp]] in de [[Tielerwaard]], een westelijk deel van de [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]se [[provincie]] [[Gelderland (hoofdbetekenis)|Gelderland]]. Per {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|TXT=Date}} had het {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|3366}} inwoners).
'''Tuil''' is een [[dorp (hoofdbetekenis)|dorp]] in de [[Tielerwaard]], een westelijk deel van de [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]se [[provincie]] [[Gelderland (hoofdbetekenis)|Gelderland]]. Per {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|TXT=Date}} had het {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|3366}} inwoners.


De dorpskern ligt vrijwel aan de [[Waal (rivier)|Waal]], met alleen de [[Provinciale weg 830|N870]] ertussen, die hier als Graaf Reinaldweg over de dijk loopt en als Steenweg de dijk verlaat. Het buitengebied strekt zich in een noordwestelijke spie uit tot de [[A15 (Nederland)|A15]], zodat het dorp kloksgewijs vanaf het westen grenst aan de dorpen [[Haaften]], [[Enspijk]] (bij de punt van de spie) en [[Waardenburg]], alle in West Betuwe. In het zuiden ligt de grens in de Waal, met aan de overkant de stad [[Zaltbommel (stad)|Zaltbommel]].<ref>{{Citeer web |url=https://bagviewer.kadaster.nl/lvbag/bag-viewer/?searchQuery=Tuil&objectId=3366&theme=BGT+Achtergrond&geometry.x=143890.3375&geometry.y=427093.8955&zoomlevel=9.078080867648495 |titel=BAG Viewer |bezochtdatum=2024-09-28 |werk=bagviewer.kadaster.nl}}</ref> Het gebied is van oudsher agrarisch, maar tussen Tuil en de [[Rijksweg 2|A2]] heeft zich industriegebied [[Slimwei]] ontwikkeld; aan de overkant van de [[Oude Culemborgsche Vaart]] die de grens vormt met Waardenburg.
Vóór [[1978]], toen Tuil opging in de nieuwe gemeente [[Neerijnen (gemeente)|Neerijnen]], vormde het dorp samen met de plaatsen [[Haaften]] en [[Hellouw]] de zelfstandige gemeente Haaften.


Van 1818 tot 1977 behoorde Tuil met Haaften en [[Hellouw]] tot de gemeente Haaften. Die ging in 1978 op in de [[Neerijnen (gemeente)|gemeente Neerijnen]], die in 2019 opging in West Betuwe.
Tuil grenst in het oosten direct aan [[Waardenburg (hoofdbetekenis)|Waardenburg]]; tussen de dorpskernen ligt de [[Rijksweg 2|A2]]. Grotere plaatsen in de nabijheid van het dorp zijn [[Zaltbommel (stad)|Zaltbommel]] 8&nbsp;km, [[Geldermalsen (plaats)|Geldermalsen]] 10&nbsp;km en [[Tiel]] 15&nbsp;km.


Grotere plaatsen rond het dorp zijn Zaltbommel, [[Geldermalsen (plaats)|Geldermalsen]] en [[Tiel]], met de auto op 8, 10 en 15 kilometer van Tuil; hemelsbreed is het 1, 6 en 14 kilometer.
Ondanks de kleine omvang van het dorp had Tuil al vroeg een eigen kerk. Hierdoor was Tuil hoofdplaats van de [[Ring van Tuil]] in de [[Nederlandse Hervormde Kerk (hoofdbetekenis)|hervormde]] [[classis (religie)|classis]] [[Zaltbommel (stad)|Bommel]]. De kerken in [[Haaften]] en [[Hellouw]], en aan de overkant van de [[Waal (rivier)|Waal]] in [[Gameren]] en [[Nieuwaal]], waren dochterkerken van de [[Hervormde kerk (Tuil)|kerk van Tuil]].

Ondanks de kleine omvang had Tuil al vroeg een eigen kerk hoofdplaats van de [[Ring van Tuil]] in de [[Nederlandse Hervormde Kerk (hoofdbetekenis)|hervormde]] [[classis (religie)|classis]] Bommel. De kerken in Haaften en Hellouw, en aan de overkant van de [[Waal (rivier)|Waal]] in [[Gameren]] en [[Nieuwaal]], waren dochterkerken [[Hervormde kerk (Tuil)|kerk van Tuil]].


Er zijn meerdere kastelen geweest in Tuil, waaronder [[Lievenstein]], [[De Nesch]] en het [[Huis te Tuil]].
Er zijn meerdere kastelen geweest in Tuil, waaronder [[Lievenstein]], [[De Nesch]] en het [[Huis te Tuil]].

Versie van 28 sep 2024 22:05

Tuil
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Tuil (Gelderland)
Tuil
Kaart
Situering
Provincie Vlag Gelderland Gelderland
Gemeente West Betuwe
Coördinaten 51° 49′ NB, 5° 14′ OL
Algemeen
Oppervlakte 4[1] km²
- land 3,7[1] km²
- water 0,3[1] km²
Inwoners
(2023-01-01)
1.070[1]
(268 inw./km²)
Inwonersnaam Tuilenaar
Woning­voorraad 394 woningen[1]
Overig
Woonplaats­code 3366
Foto's
Kerkje van Tuil
Kerkje van Tuil
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Tuil is een dorp in de de Nederlandse gemeente West Betuwe. Het ligt in de Tielerwaard, een westelijk deel van de Nederlandse provincie Gelderland. Per 1 januari 2023 had het 1.070 inwoners.

De dorpskern ligt vrijwel aan de Waal, met alleen de N870 ertussen, die hier als Graaf Reinaldweg over de dijk loopt en als Steenweg de dijk verlaat. Het buitengebied strekt zich in een noordwestelijke spie uit tot de A15, zodat het dorp kloksgewijs vanaf het westen grenst aan de dorpen Haaften, Enspijk (bij de punt van de spie) en Waardenburg, alle in West Betuwe. In het zuiden ligt de grens in de Waal, met aan de overkant de stad Zaltbommel.[2] Het gebied is van oudsher agrarisch, maar tussen Tuil en de A2 heeft zich industriegebied Slimwei ontwikkeld; aan de overkant van de Oude Culemborgsche Vaart die de grens vormt met Waardenburg.

Van 1818 tot 1977 behoorde Tuil met Haaften en Hellouw tot de gemeente Haaften. Die ging in 1978 op in de gemeente Neerijnen, die in 2019 opging in West Betuwe.

Grotere plaatsen rond het dorp zijn Zaltbommel, Geldermalsen en Tiel, met de auto op 8, 10 en 15 kilometer van Tuil; hemelsbreed is het 1, 6 en 14 kilometer.

Ondanks de kleine omvang had Tuil al vroeg een eigen kerk, waardoor het de hoofdplaats was van de Ring van Tuil in de hervormde classis Bommel. De kerken in Haaften en Hellouw, en aan de overkant van de Waal in Gameren en Nieuwaal, waren dochterkerken. De huidige hervormde kerk van Tuil is een rijksmonument en heeft 14e-eeuwse elementen, maar dateert grotendeels van 1810.

Er zijn meerdere kastelen geweest in Tuil, waaronder Lievenstein, De Nesch en het Huis te Tuil.

Bus

De volgende buslijnen rijden langs het dorp:

Lijn 47: Geldermalsen - Gorinchem

• Lijn 647: Enspijk - via Geldermalsen - Gorinchem

Verenigingen

  • Oranjevereniging Tuil

Scholen

  • Christelijke Basisschool De Klingelenburg

Heerlijkheid

Tuil was een heerlijkheid die vanaf begin 18e eeuw in het bezit was van de familie Boellaard.

Heren van Tuil

  • Arnt Hermans (schild)knape Pieck (van Beesd) (1351-1425), heer van Tuyl, dijkgraaf van Over-Betuwe, rentmeester (1400), raad van Hertog Willem I van Gelre (1401), raad- en rentmeester-generaal van Gelre (1408-1410 & 1412-1413)
  • Pieter Boellaard (1683-1751), heer van Tuil
  • Mr. Pieter Boellaard (1717-1801), heer van Tuil
  • Pieter Boellaard (1743-1811), heer van Tuil
  • Adolphus Pieter Boellaard van Tuyl (toestemming naamswijziging 1825) (1784-1847), heer van Tuil
  • Thierry François Adolphe Oscar Boellaard van Tuyl (1816-1894), heer van Tuil
  • Edmond Boellaard (1856-1923), heer van Tuil
  • Adolf Pieter Hendrik Boellaard (1882-1956)
  • Dr. Jan Willem Boellaard (1920-2019), heer van Tuil

Zie ook