Marsvinfamilien
| Marsvinfamilien | |
| |
| Systematikk | |
| Rike: | Dyr Animalia |
| Rekkje: | Ryggstrengdyr Chordata |
| Underrekkje: | Virveldyr Vertebrata |
| Klasse: | Pattedyr Mammalia |
| Orden: | Gnagarar Rodentia |
| Underorden: | Hystricognatha |
| Infraorden: | Hystricognathi |
| Familie: | Marsvinfamilien Caviidae Gray, 1821 |
Marsvinfamilien (Caviidae) er søramerikanske pattedyr som høyrer til ordenen gnagarar. Han omfattar 18 artar, mellom anna marsvin, flodsvin og pampashare (mara). Dei er planteetarar som held til i ulike biotopar i Sør-Amerika, frå fuktige grasområde til torneskog og ørken.
Skildring
[endre | endre wikiteksten]Dyra er tettbygde og har korte øyrer og bein og nesten ingen hale. Dei har tjukke, breie klør. Pelsen deira er som regel grå eller brun. Dei minste dyra er rundt 22 cm lange medan dei største, som flodsvinet, kan bli opptil 134 cm. Dei fleste dyra veg mellom 0,3 og 1 kg, men pampasharen kan bli opptil 8–9 kg og flodsvinet heile 65 kg. Flodsvinet er den største nolevande gnagaren. Utdøydde dyr innan familien som levde under pliocen kunne bli endå større, til dømes Phugatherium, på storleik med ein tapir.
Levesett
[endre | endre wikiteksten]Dei ulike dyra lever på blad eller gras. Mange av dei har liten sosisal organisasjon og dannar ikkje par. Hjå nokre av dei dannar hannar harem med to eller fleire hoer. Flodsvin lever derimot i grupper på rundt ti individ organiserte rundt ein dominant hann, fleire hoer, underordna hannar og ungdyr. Pampasharen er monogam, og hoer med avkom går saman om å passa det i fellesskap.
I dei fleste artane er fostertida mellom 50 og 90 dagar, men flodsvinet er drektig i 150 dagar. Hoene føder to eller tre hårkledde og aktive ungar. Ungdyra i dei fleste artane blir vaksne etter nokre månadar, men hjå flodsvinet tek det rundt 18 månader.
Klassifisering
[endre | endre wikiteksten]I familien Caviidae finn ein:
- Underfamilien Caviinae:
- Slekta Cavia, marsvinslekta, der ein finn tammarsvin
- Slekta Galea
- Slekta Microcavia: Ørkenmarsvin
- Underfamilien Dolichotinae
- Slekta Dolichotis: Pampasharar eller maraer
- Underfamilien Hydrochoerinae
- Slekta Hydrochoerus: Flodsvin (capybara)
- Slekta Kerodon: Klippemarsvin
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- «marsvin» i Store norske leksikon, snl.no.
- Denne artikkelen bygger på «Caviidae» frå Wikipedia på engelsk, den 13. februar 2010.
- Engelsk Wikipedia oppgav desse kjeldene:
Herrera, E., Lacher, T.E., Macdonald, D., & Taber, A.B. (1984). Macdonald, D., red. The Encyclopedia of Mammals. New York: Facts on File. s. 690–699. ISBN 0-87196-871-1.
- Savage, RJG, & Long, MR (1986). Mammal Evolution: an illustrated guide. New York: Facts on File. s. 125–126. ISBN 0-8160-1194-X.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- (en) Marsvinfamilien i Encyclopedia of Life
- (en) Marsvinfamilien i Global Biodiversity Information Facility
- (en) Marsvinfamilien hos Fossilworks
- (en) Marsvinfamilien hos ITIS
- (en) Marsvinfamilien hos NCBI
- (en) Kategori:Caviidae – bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
- (en) Caviidae – galleri av bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
- Caviidae – detaljert informasjon på Wikispecies
Denne biologiartikkelen som har med dyr å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.
