1652
rok kalendarzowy w XVII wieku, przestępny
Rządzący państwami w 1652
Wydarzenia w Polsce
edytuj- 9 marca – umowna data wykorzystania po raz pierwszy liberum veto na Sejmie. Poseł z województwa trockiego Władysław Wiktoryn Siciński, będąc prawdopodobnie pod wpływem Janusza Radziwiłła, jako pierwszy zastosował liberum veto w celu zerwania obrad sejmu (nie wyraził zgody na prolongatę sejmu); to nadużycie liberum veto dało początek kryzysowi ustrojowemu Rzeczypospolitej.
- 28 maja – Pietro Vidoni został nuncjuszem apostolskim w Polsce.
- 1 czerwca – powstanie Chmielnickiego: początek polsko-kozackiej bitwy pod Batohem.
- 2 czerwca – powstanie Chmielnickiego: wojska polskie dowodzone przez hetmana polnego koronnego Marcina Kalinowskiego zostały pokonane przez Kozaków w bitwie pod Batohem.
- 3 czerwca – powstanie Chmielnickiego: początek dwudniowego mordu na ok. 3500 polskich jeńców po bitwie pod Batohem.
- 22 lipca – rozpoczął się kolejny sejm, który uchwalił podatki na armię i przeprowadził reformę wojskową, na mocy której utworzono tzw. komput.
- 21 sierpnia – ślub syna hetmana Bohdana Chmielnickiego, Tymofieja, z córką hospodara Mołdawii Bazylego Lupu.
Wydarzenia na świecie
edytuj- 6 kwietnia – 5 holenderskich statków pod dowództwem Jana van Riebeecka dotarło do terenów dzisiejszego Kapsztadu, co dało początek niemal 350-letniemu panowaniu kolonialnemu Burów na terenach obecnej RPA.
- 12 maja – kampania Cromwella w Irlandii: zakończyło się oblężenie Galway.
- 18 maja – ogłoszono nielegalność niewolnictwa w stanie Rhode Island w USA.
- 29 maja – I wojna angielsko-holenderska: zwycięstwo floty angielskiej w bitwie pod Dover.
- 18 czerwca – założono zakon boromeuszek.
- 10 lipca – I wojna angielsko-holenderska: Anglia oficjalnie wypowiedziała wojnę Holandii (1652-1654).
- 26 sierpnia – I wojna angielsko-holenderska: bitwa morska pod Plymouth.
- 6 września – I wojna angielsko-holenderska:bitwa morska pod Elbą.
- 8 października – I wojna angielsko-holenderska: bitwa morska pod Kentish Knock.
- 10 grudnia – I wojna angielsko-holenderska: flota holenderska pod dowództwem admirała Maartena Trompa pokonała Anglików w bitwie pod Dungeness.
- Jean-Jacques Chiffelt odkrył grób Childeryka I w Tournai.
Urodzili się
edytuj- 14 lutego – Kamil Tallard, marszałek Francji (zm. 1728)
- 19 kwietnia - Krystian Wirtemberski, książę oleśnicki (zm. 1704)
- 2 grudnia – Karolina Piastówna, córka księcia legnicko-brzeskiego – Chrystiana, księżna Holstein-Sonderburg (zm. 1707)
- data dzienna nieznana:
- John Banister – angielski duchowny, przyrodoznawca (zm. 1692)
Zmarli
edytuj- 12 stycznia – Samuel Nakielski, polski duchowny, historiograf zakonu Kanoników Regularnych Grobu Bożego (ur. 1583)
- 19 stycznia – Vilém Slavata z Chlumu, czeski szlachcic i historyk, ofiara defenestracji praskiej z 1618 (ur. 1572)
- 7 lutego – Gregorio Allegri, kompozytor włoski (ur. 1582)
- 22 sierpnia – Jacob Pontusson De la Gardie, szwedzki polityk i żołnierz (ur. 1583)
- 8 października – John Greaves, angielski matematyk i antykwariusz (ur. 1602)
- 1 listopada – Pieter van Avont, flamandzki malarz i grafik barokowy (ur. 1600)
Święta ruchome
edytuj- Tłusty czwartek: 8 lutego
- Ostatki: 13 lutego
- Popielec: 14 lutego
- Niedziela Palmowa: 24 marca
- Wielki Czwartek: 28 marca
- Wielki Piątek: 29 marca
- Wielka Sobota: 30 marca
- Wielkanoc: 31 marca
- Poniedziałek Wielkanocny: 1 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 9 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 19 maja
- Boże Ciało: 30 maja