Andrzej Radwański (geolog)
Andrzej Marian Radwański (ur. 24 lipca 1934 we Lwowie, zm. 7 stycznia 2016[1]) – polski geolog, profesor doktor habilitowany nauk o Ziemi, profesor Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, specjalista w zakresie geologii dynamicznej[2]. W swoich pracach badawczych zajmował się sedymentologią i paleontologią, był znawcą epoki miocenu[3].
| Data i miejsce urodzenia |
24 lipca 1934 |
|---|---|
| Data śmierci |
7 stycznia 2016 |
| Profesor doktor habilitowany nauk o Ziemi | |
| Specjalność: geologia dynamiczna | |
| Alma Mater |
Uniwersytet Warszawski (1959) |
| Doktorat |
1964 |
| Habilitacja |
1970 |
| Profesura |
1978 (prof. nadzw.) |
| Pracownik naukowy, nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia wyższa | |
| Stanowisko | |
| Prodziekan Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego (1978–1980) | |
Życiorys
edytujW 1938 przeprowadził się wraz z rodziną do Warszawy, gdzie mieszkał do końca życia[1]. Absolwent VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie (matura 1952, uczęszczał do jednej klasy z przyszłym paleontologiem Wacławem Bałukiem, z którym później ściśle współpracował naukowo)[1][4]. W 1959 ukończył studia na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego (praca magisterska Wstępne badania petrograficzne liasu w dolinie Smytniej (jednostka Kominów Tylkowych w serii wierchowej Tatr), promotor Maria Turnau-Morawska)[5] i w tym samym roku rozpoczął na nim pracę[1]. W 1964 uzyskał stopień naukowy doktora na podstawie rozprawy Studium petrograficzne i sedymentologiczne retyku wierchowego Tatr (promotor Maria Turnau-Morawska), a w 1970 habilitację na podstawie pracy Transgresja dolnego tortonu na południowych stokach Gór Świętokrzyskich[5]. W 1978 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1986 zwyczajnego[1].
Był członkiem Komitetu Nauk Geologicznych PAN[2], a w latach 1978–1980 prodziekanem Wydziału Geologii UW[3]. W latach 1982–2002 pełnił funkcję redaktora naczelnego czasopisma naukowego „Acta Geologica Polonica”[3]. Wypromował dziesięciu doktorów[3].
Pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie[3].
Upamiętnienie
edytujImieniem Andrzeja Radwańskiego nazwano następujące gatunki organizmów kopalnych i skamieniałości śladowych:
- dewońskiego ramienionoga ?Solidipontirostrum radwanskii Biernat, 1984, znanego z odsłonięcia formacji skalskiej w Skałach (Góry Świętokrzyskie)[6];
- jurajskiego mszywioła (z rzędu Cyclostomata) Reptoclausa radwanskii Hara & Taylor, 2009, znanego z Małogoszcza (obrzeżenie Gór Świętokrzyskich)[7];
- ślimaków: kredowej Graphidula radwanskii Abdel-Gawad, 1986, znanej z Nasiłowa (Małopolski Przełom Wisły)[8], i mioceńskich Parastrophia radwanskii Bałuk, 1975 (rodzina Caecidae)[9] oraz Chelidonura radwanskii Bałuk, 2018 (rodzina Aglajidae)[10], znanych z Korytnicy (południowe obrzeżenie Gór Świętokrzyskich);
- mioceńskiego małża (z rodziny Pinnidae) Atrina radwanskii Jakubowski, 1977, znanego z Chomentowa (południowe obrzeżenie Gór Świętokrzyskich)[11];
- kredowego skorupiaka (dziesięcionoga) Dinochelus radwanskii Fraaije, Jagt, Bakel, & Tshudy, 2018, znanego z Nasiłowa[12];
- jurajskiego wężowidła Ophiobartia radwanskii Loba in Loba & Radwańska, 2022, znanego z Kujaw[13][14];
- skamieniałości śladowych Pseudopolydorites radwanskii Głazek, Marcinowski & Wierzbowski, 1971 (prawdopodobnie wytwarzanej przez wieloszczety)[15], Rusophycus radwanskii Alpert, 1976 (wytwarzanej przez trylobity)[16] oraz Spirolites radwanskii Uchman, Stachacz & Salamon, 2018 (wytwarzanej przez ślimaki z rodziny Vermetidae)[17].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Ireneusz Walaszczyk, Andrzej M. Radwański, 24th July 1934 – 7th January 2016, „Acta Geologica Polonica”, 68 (4), Warszawa: Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2018, s. 487–491, ISSN 0001-5709 [dostęp 2023-10-28] (ang.).
- ↑ a b Prof. zw. dr hab. Andrzej Marian Radwański, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2023-10-28].
- ↑ a b c d e Odszedł Profesor Andrzej Radwański [online], pgi.gov.pl, 14 stycznia 2016 [dostęp 2023-05-18].
- ↑ Wojciech Rylski, Absolwenci Reytana 1952 (klasa 4) [online], wne.uw.edu.pl [dostęp 2023-10-28] [zarchiwizowane z adresu 2007-09-08].
- ↑ a b Ireneusz Walaszczyk, Andrzej Radwański, 1934–2016, prof. dr hab. – sedymentolog, paleontolog, [w:] Księga pamiątkowa absolwentów Wydziału Geologii: 1952–2022, Warszawa: Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2022, s. 269–271, ISBN 978-83-955918-2-2.
- ↑ Gertruda Biernat, Colour pattern in the Middle Devonian rhynchonellid brachiopods from the Holy Cross Mts, „Acta Geologica Polonica”, 34 (1–2), Warszawa: Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, 1984, s. 63–73, ISSN 0001-5709 [dostęp 2023-12-15] (ang.).
- ↑ U. Hara, P.D. Taylor, Cyclostome bryozoans from the Kimmeridgian (Upper Jurassic) of Poland, „Geodiversitas”, 31 (3), Paris: Muséum national d'Histoire naturelle, 2009, s. 555–575, ISSN 1280-9659 [dostęp 2023-12-19] (ang.).
- ↑ Gouda Ismail Abdel-Gawad, Maastrichtian non-cephalopod mollusks (Scaphopoda, Gastropoda and Bivalvia) of the Middle Vistula Valley, Central Poland, „Acta Geologica Polonica”, 36 (1–3), Warszawa: Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, 1986, s. 69–224, ISSN 0001-5709 [dostęp 2023-12-19] (ang.).
- ↑ Wacław Bałuk, Lower Tortonian gastropods from Korytnica, Poland. Part I, „Palaeontologia Polonica”, 32, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 1–186, ISSN 0078-8562 [dostęp 2023-12-21] (ang.).
- ↑ Wacław Bałuk, A new heterobranch gastropod, ''Chelidonura radwanskii'' sp. nov., from the middle Miocene of the Korytnica Basin (Holy Cross Mountains, Poland), „Acta Geologica Polonica”, 68 (4), Warszawa: Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2018, s. 499–502, ISSN 0001-5709 [dostęp 2023-10-28] (ang.).
- ↑ Gwidon Jakubowski, A new species of large pinnid pelecypods from the Korytnica basin (Middle Miocene; Holy Cross Mountains, Poland), „Acta Geologica Polonica”, 27 (2), Warszawa: Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, 1977, s. 211–216, ISSN 0001-5709 [dostęp 2023-12-19] (ang.).
- ↑ René H.B. Fraaije i inni, New lobsters (Decapoda, Nephropoidea) from the Cretaceous–Paleogene section of the Middle Vistula valley, east-central Poland, „Acta Geologica Polonica”, 68 (4), Warszawa: Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2018, s. 503–509, ISSN 0001-5709 [dostęp 2023-12-19] (ang.).
- ↑ Michał Loba, Urszula Radwańska, Ophiuroids from the Upper Jurassic of Kuyavia and the Kraków-Częstochowa Upland, Poland, „Acta Geologica Polonica”, 72 (4), Warszawa: Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2022, s. 391–412, ISSN 0001-5709 [dostęp 2023-12-21] (ang.).
- ↑ Wężowidła – nowe odkrycia z terenów Polski [online], Nauka w Polsce [dostęp 2023-12-19].
- ↑ Jerzy Głazek, Ryszard Marcinowski, Andrzej Wierzbowski, Lower Cenomanian trace fossils and transgressive deposits in the Cracow Upland, „Acta Geologica Polonica”, 21 (3), Warszawa: Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, 1971, s. 433–448, ISSN 0001-5709 [dostęp 2023-12-19] (ang.).
- ↑ Stephen P. Alpert, Trilobite and Star-like Trace Fossils from the White-Inyo Mountains, California, „Journal of Paleontology”, 50 (2), Tulsa, Oklahoma: The Paleontological Society, 1976, s. 226–239, ISSN 0022-3360, JSTOR: 1303490 [dostęp 2023-12-19] (ang.).
- ↑ Alfred Uchman, Michał Stachacz, Klaudiusz Salamon, Spirolites radwanskii n. igen. n. isp.: vermetid gastropod attachment etching trace from the middle Miocene rocky coast of the Paratethys, Poland, „Journal of Paleontology”, 92 (5), Tulsa, Oklahoma: The Paleontological Society, 2018, s. 883–895, DOI: 10.1017/jpa.2017.95, ISSN 0022-3360 [dostęp 2023-12-19] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Ireneusz Walaszczyk, Andrzej M. Radwański, 24th July 1934 – 7th January 2016, „Acta Geologica Polonica”, 68 (4), Warszawa: Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2018, s. 487–498, ISSN 0001-5709 [dostęp 2023-10-28].
- Ireneusz Walaszczyk, Andrzej Radwański, 1934–2016, prof. dr hab. – sedymentolog, paleontolog, [w:] Księga pamiątkowa absolwentów Wydziału Geologii: 1952–2022, Warszawa: Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2022, s. 269–271, ISBN 978-83-955918-2-2.