Wojciech Pokora

polski aktor

Wojciech Wacław Pokora (ur. 2 października 1934 w Warszawie, zm. 4 lutego 2018 tamże) – polski aktor teatralny i filmowy, pedagog, artysta kabaretowy oraz reżyser teatralny.

Wojciech Pokora
Ilustracja
Wojciech Pokora podczas Warszawskich Targów Książki (2016)
Data i miejsce urodzenia

2 października 1934
Warszawa

Data i miejsce śmierci

4 lutego 2018
Warszawa

Zawód

aktor teatralny i filmowy, pedagog, reżyser teatralny

Współmałżonek

Hanna Pokora

Lata aktywności

1957–2016

Zespół artystyczny
Teatr Dramatyczny w Warszawie
(1958–1984)
Teatr Nowy w Warszawie
(1984–1990)
Teatr Kwadrat w Warszawie
(1990–2001)
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Pamiątkowy wpis Wojciecha Pokory, Jolanty Zykun oraz Bogusława Śmiechowskiego do Kroniki Klubu Związków i Stowarzyszeń Twórczych, Katowice, 22 czerwca 1980
Wojciech Pokora w sztuce Teatru Dramatycznego "Uczta morderców" (1960)
Grób Wojciecha Pokory na Cmentarzu Poległych w Radzyminie
Odcisk dłoni Wojciecha Pokory w Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach

Życiorys

edytuj

Absolwent Technikum Budowy Samochodów w Warszawie przy ulicy Targowej. Przez kilka lat pracował w warszawskiej Fabryce Samochodów Osobowych[1][2]. Wraz z m.in. Jerzym Turkiem był członkiem amatorskiego kółka teatralnego działającego przy tym zakładzie[3]. W 1958 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, a następnie przez wiele lat był wykładowcą akademickim na tej uczelni[1][2].

Jego rolami dyplomowymi na warszawskiej PWST była rola Wiliama w Jak wam się podoba Szekspira (1957) w reżyserii Władysława Krasnowieckiego oraz Feliksa w Kapeluszu słomkowym Eugène’a Labiche (1958) w reżyserii Kazimierza Rudzkiego i Ludwika Sempolińskiego. Na deskach teatru repertuarowego zadebiutował rolą dziennikarza w Wizycie starszej pani Friedricha Dürrenmatta (1958) w reżyserii Ludwika René[4].

Był aktorem warszawskich teatrów: Teatru Dramatycznego (1958–1984), Teatru Nowego (1984–1990) i Teatru Kwadrat (1990–2001)[1][2]. Występował w spektaklach Teatru Telewizji, a także w kabaretach Owca (1966–1968) czy Dudek[5]. W latach 1990–2005 był aktorem Kabaretu Olgi Lipińskiej[6]. Ponadto współpracował z Teatrem Rozmaitości (1977–1978), Teatrem Komedia (1979), Teatrem Studio (1983), Teatrem 6. piętro (2011) oraz Och-Teatrem (2012–2013). Występował w spektaklach takich reżyserów jak Jerzy Jarocki, Konrad Swinarski, Wanda Laskowska, Piotr Cieślak czy Janusz Kondratiuk.

Reżyserował na deskach Teatru Kwadrat (1989, 1992, 1996), Teatru Syrena (1991), Lubuskiego Teatru w Zielonej Górze (1992, 1998), Teatru Powszechnego w Radomiu (1993), Teatru Polskiego we Wrocławiu (1994), Teatru Bagatela w Krakowie (1994), Teatru Dramatycznego w Płocku (1997, 1999), Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie (1998, 1999) oraz Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku (2000)[4].

Występował głównie w repertuarze komediowym, choć ma za sobą również role w produkcjach dramatycznych, takich jak Kiedy miłość była zbrodnią (1967), Palace Hotel (1977), Szczęśliwy brzeg (1983), a także serialu telewizyjnym Więzy krwi (2001).

Życie prywatne

edytuj

Syn Wacława i Janiny. Aktor od 1957 do śmierci był żonaty z Hanną; ślub wzięli w tajemnicy przed rodzicami[7]. Mieli dwie córki, Annę i Magdalenę, a także pięcioro wnucząt, w tym aktorkę i piosenkarkę Agatę Nizińską[8].

22 września 2015 ukazała się książka Z Pokorą przez życie, wywiad rzeka z Wojciechem Pokorą, przeprowadzony przez Krzysztofa Pyzię[9].

Zmarł 4 lutego 2018 w wieku 83 lat na skutek komplikacji po udarze mózgu, którego doznał w grudniu 2017[10][11]. 10 lutego 2018, po mszy świętej żałobnej w kościele św. Brata Alberta i św. Andrzeja Apostoła w Warszawie, spoczął na cmentarzu Bohaterów Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Radzyminie[12].

Filmografia

edytuj

W przebiegu kariery aktorskiej był często obsadzany w głównych i znaczących rolach w filmach komediowych reżyserowanych przez Stanisława Bareję, m.in. Poszukiwany, poszukiwana, Brunet wieczorową porą i Alternatywy 4.

Filmy fabularne
Rok Tytuł Rola
1960 Mąż swojej żony malarz pokojowy Mietek
1960 Zezowate szczęście podchorąży
1960 Ostrożnie Yeti gangster
1963 Liczę na wasze grzechy głos reżysera Krzysztofa Kłodzkiego
1964 Nieznany cekaemista
1965 Na melinę partyzant
1965 Buty ranny w szpitalu
1965 Sam pośród miasta pijany „Kubuś Puchatek” przy barze
1966 Gdzie jest trzeci król Zientara
1966 Małżeństwo z rozsądku tajny agent
1967 To jest twój nowy syn mistrz ping-pongowy Wojtek Kobuz
1967 Marsjanie szeregowy Piwko
1967 Paryż – Warszawa bez wizy królewski nawigator
1967 Kiedy miłość była zbrodnią gestapowiec
1968 Człowiek z M-3 milicjant w Łazienkach
1969 Nowy urzędnik Tadeusz Kaczmarski
1970 Hydrozagadka kreślarz
1970 Rejs uczestnik rejsu
1970 Akcja Brutus „Pająk”
1972 Poszukiwany, poszukiwana Stanisław Maria Rochowicz
1974 Nie ma róży bez ognia eksmitowany mąż
1976 Brunet wieczorową porą Kowalski
1977 Palace Hotel reżyser Władysław Lenka
1978 Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz chłop goniący świnię
1980 Miś autor piosenek
1982 Miłość ci wszystko wybaczy komik
1983 Szczęśliwy brzeg Paweł
1985 C.K. Dezerterzy oberleutnant Franz von Nogay
1987 Koniec sezonu na lody sierżant Milicji Obywatelskiej Sylwester Rogowski
1989 Co lubią tygrysy Piotr
1998 Złoto dezerterów major Ernst von Nogay
Seriale
Rok Tytuł Rola
1964 Barbara i Jan porucznik Milicji Obywatelskiej (odc. 4)
1968 Przygody psa Cywila porucznik Zubek (odc. 1, 2)
1970 Kochajmy straszydła reporter (głos)
19741977 Czterdziestolatek inżynier Mieczysław Gajny
1976 Szaleństwo Majki Skowron sierżant Kuziak (odc. 1–4, 7–8)
1977 Noce i dnie kelner Walerian (odc. 5, 8)
1977 Lalka subiekt Lisiecki
1980 Kariera Nikodema Dyzmy hrabia Żorż Ponimirski (odc. 2, 4, 7)
1983 Alternatywy 4 docent Zenobiusz Furman
1984 Siedem życzeń aktor (odc. 1)
1986 Zmiennicy Antoni Kłusek
1993 Czterdziestolatek. 20 lat później poseł Mieczysław Gajny
1993 Bank nie z tej ziemi policjant Leopold Lulek
1996 Bar Atlantic inżynier (odc. 3, 11)
1999 Tygrysy Europy kamerdyner Edward Skorupa, zwany Janem
19992001 Miodowe lata Edward Rudnik, ojciec Aliny Krawczyk
2001 Więzy krwi ksiądz Adam
2002 Na dobre i na złe wizjoner Kowalski (odc. 91)
2003 Tygrysy Europy 2 były kamerdyner Edward Skorupa
2004 Całkiem nowe lata miodowe Edward Rudnik, ojciec Aliny Krawczyk (odc. 14)
2005 Niania kamerdyner ze Stowarzyszenia Kamerdynerów (odc. 10)
2005 Klinika samotnych serc Marian Kotowicz, nauczyciel matematyki, przyjaciel Jerzego Starugi, klient biura matrymonialnego „Serenada” (odc. 9, 10)
2005 Dom niespokojnej starości 2 role: Jan Kowalski, kuzyn Kowalskiego
2006 Dylematu 5 docent Zenobiusz Furman
2007 Kryminalni aktor Wiński (odc. 87)
2009 Teraz albo nigdy! Jerzy (odc. 42–44)
2012 Do dzwonka Cafe Tadzio z przyszłości
20132015 Spokojnie, to tylko ekonomia! dziadek Bohdan
2016 Na Wspólnej Stanisław Niemirowicz (odc. 2299–2300, 2303, 2312, 2315, 2317–2318)

Odznaczenia i nagrody

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Biografia. film.wp.pl. [dostęp 2012-03-06].
  2. a b c Wojciech Pokora. terazteatr.pl. [dostęp 2018-02-19].
  3. Łukasz Knap, Wojciech Pokora nie żyje, „film.wp.pl”, 4 lutego 2018 [dostęp 2018-02-04] (pol.).
  4. a b Wojciech Pokora, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2018-02-04].
  5. Wojciech Pokora (2.10.1934 - 4.02.2018)
  6. a b c Monika Mokrzycka-Pokora: Wojciech Pokora. Culture.pl. [dostęp 2012-08-19].
  7. Wojciech Pokora ukrywał to przed rodziną. W końcu prawda wyszła na jaw. 2023-02-04. [dostęp 2023-02-04].
  8. Agata Nizińska. filmpolski.pl.
  9. Z Pokorą przez życie. www.proszynski.pl. [dostęp 2015-08-08].
  10. Wojciech Pokora nie żyje, „TVN24.pl” [dostęp 2018-02-04].
  11. Wojciech Pokora od tygodni walczył z chorobą. Przyczyna śmierci aktora. se.pl. [dostęp 2018-02-06].
  12. Pożegnano Wojciecha Pokorę. Prezydent w liście: „Polska kultura traci wspaniałego aktora”. ZDJĘCIA [online] [dostęp 2018-02-10].
  13. M.P. z 2020 r. poz. 955

Bibliografia

edytuj