Szkoła podstawowa (film 1971): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Znaczenie: rozbudowa |
rozbudowa |
||
Linia 44: | Linia 44: | ||
== Znaczenie == |
== Znaczenie == |
||
''Szkoła podstawowa'' jest uznawana za jeden ze zwiastunów „nowej zmiany” w kinie dokumentalnym przełomu lat 60. i 70. XX wieku, opozycyjnej wobec formacji określanej mianem [[Szkoła Karabasza|szkoły Karabasza]]{{Odn|Jazdon|Pławuszewski|2015|s=264}}. Inspirowali się nią Feliks Falk (''Pytania'', 1971), Juliusz Janicki i Maciej Wojtyszko (''Mam 19 lat''…, 1973), Marcel Łoziński (''Egzamin dojrzałości'', 1978), Paweł Woldan (''Edukacja'', 1985), Łukasz Wylężałek (''W środku Polski, na końcu świata'', 1985), Michał Bukojemski (''Nauczyciele'', 1985){{Odn|Jazdon|Pławuszewski|2015|s=264}}. |
''Szkoła podstawowa'' jest uznawana za jeden ze zwiastunów „nowej zmiany” w kinie dokumentalnym przełomu lat 60. i 70. XX wieku, opozycyjnej wobec formacji określanej mianem [[Szkoła Karabasza|szkoły Karabasza]]{{Odn|Jazdon|Pławuszewski|2015|s=264}}. Inspirowali się nią Feliks Falk (''Pytania'', 1971), Juliusz Janicki i Maciej Wojtyszko (''Mam 19 lat''…, 1973), Marcel Łoziński (''Egzamin dojrzałości'', 1978), Paweł Woldan (''Edukacja'', 1985), Łukasz Wylężałek (''W środku Polski, na końcu świata'', 1985), Michał Bukojemski (''Nauczyciele'', 1985){{Odn|Jazdon|Pławuszewski|2015|s=264}}. |
||
W 2006 roku Zygadło nakręcił kontynuację filmu: ''Szkołę podstawową, czyli wykształciuchów''. Powrócił w nim do dawnych bohaterów filmu z 1971 roku, którzy opowiadali o swoich kolejach losu w ciągu 35 lat. Główny bohater słynnej sceny linczu, Grześ, już wtedy nie żył<ref>{{Filmpolski|tytuł|4222187|Szkoła podstawowa, czyli wykształciuchy}}</ref>. |
W 2006 roku Zygadło nakręcił kontynuację filmu: ''Szkołę podstawową, czyli wykształciuchów''. Powrócił w nim do dawnych bohaterów filmu z 1971 roku, którzy opowiadali o swoich kolejach losu w ciągu 35 lat. Główny bohater słynnej sceny linczu, Grześ, już wtedy nie żył<ref>{{Filmpolski|tytuł|4222187|Szkoła podstawowa, czyli wykształciuchy}}</ref>. |
||
Linia 53: | Linia 53: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{Cytuj | tytuł = Historia polskiego filmu dokumentalnego (1945-2014) | redaktor = Małgorzata Hendrykowska | miejsce = Poznań | wydawca = Wydawnictwo UAM | data = 2015 | autor r = Mikołaj Jazdon, Piotr Pławuszewski | rozdział = Polski film dokumentalny lat siedemdziesiątych. Nic o nas bez nas | s = 227-260 | odn = tak}} |
* {{Cytuj | tytuł = Historia polskiego filmu dokumentalnego (1945-2014) | redaktor = Małgorzata Hendrykowska | miejsce = Poznań | wydawca = Wydawnictwo UAM | data = 2015 | autor r = Mikołaj Jazdon, Piotr Pławuszewski | rozdział = Polski film dokumentalny lat siedemdziesiątych. Nic o nas bez nas | s = 227-260 | odn = tak}} |
||
== Linki zewnętrzne == |
|||
* {{Filmpolski|tytuł|423804|Szkoła podstawowa}} |
|||
[[Kategoria:Polskie filmy z 1971 roku]] |
[[Kategoria:Polskie filmy z 1971 roku]] |
Wersja z 12:44, 2 lip 2024
Gatunek | |
---|---|
Rok produkcji |
1971 |
Kraj produkcji | |
Język | |
Czas trwania |
16 min |
Reżyseria | |
Zdjęcia | |
Montaż | |
Produkcja |
Waldemar Kowalski |
Wytwórnia |
Szkoła podstawowa – polski film dokumentalny z 1971 roku w reżyserii Tomasza Zygadły.
Treść
Film przedstawia w ośmiu scenach uczniów współczesnej szkoły podstawowej, przy czym w każdej ze scen pokazany zostaje inny rocznik[1]. Tematem filmu jest zanik wolności słowa wśród dzieci, które mają zostać bezwzględnie podporządkowane autorytetowi nauczycieli, a w domyśle władzy[2].
Najsłynniejsza ze scen filmu dotyczy jednak kluczowej lekcji wychowania obywatelskiego, w której dzieci prześcigając się w zarzutach wobec swojego kolegi Grzesia, jednomyślnie przegłosowując jego ocenę ze sprawowania jako naganną. Inne sceny pokazują np. dyskusję nad bohaterem idealnym, w której jeden z chłopców ostrzega: „Nie najlepiej być człowiekiem bez skazy”. W scenie tańca dzieci na sali gimnastycznej uczniowie niemrawo naśladują wrzeszczącego na nich nauczyciela[1]. Podczas pozalekcyjnej rozmowy rówieśników o nauczycielach jeden z chłopców twierdzi, że „wygłaszanie prawdziwych myśli i tego co się myśli po prostu przy nauczycielach to już by ucznia dyskwalifikowało”[2].
Odbiór
Mikołaj Jazdon i Piotr Pławuszewski wskazywali, że w chwili premiery film mógł wyraźnie rezonować wśród publiczności, którzy odczytywali Szkołę podstawową niczym aluzję do wydarzeń grudniowych 1970 roku. Ponieważ w słynnej scenie linczu na Grzesiu mówi się o wystawieniu mu oceny nagannej za listopad, całość filmu nabierała wyraźnego tła politycznego: „szkoła podstawowa to PRL, dzieci to społeczeństwo, nauczyciele to władza, muzyka do tańca to system nakazów i norm narzucanych odgórnie przy wtórze propagandy”[2]. Jazdon i Pławuszewski nawet interpretowali tytuł filmu jako zaowalowaną wersję frazy Szkoda podstawowa: „tak jak działa system edukacji, tak działa cały system ustrojowy PRL”[3].
Znaczenie
Szkoła podstawowa jest uznawana za jeden ze zwiastunów „nowej zmiany” w kinie dokumentalnym przełomu lat 60. i 70. XX wieku, opozycyjnej wobec formacji określanej mianem szkoły Karabasza[3]. Inspirowali się nią Feliks Falk (Pytania, 1971), Juliusz Janicki i Maciej Wojtyszko (Mam 19 lat…, 1973), Marcel Łoziński (Egzamin dojrzałości, 1978), Paweł Woldan (Edukacja, 1985), Łukasz Wylężałek (W środku Polski, na końcu świata, 1985), Michał Bukojemski (Nauczyciele, 1985)[3].
W 2006 roku Zygadło nakręcił kontynuację filmu: Szkołę podstawową, czyli wykształciuchów. Powrócił w nim do dawnych bohaterów filmu z 1971 roku, którzy opowiadali o swoich kolejach losu w ciągu 35 lat. Główny bohater słynnej sceny linczu, Grześ, już wtedy nie żył[4].
Przypisy
- ↑ a b Jazdon i Pławuszewski 2015 ↓, s. 262.
- ↑ a b c Jazdon i Pławuszewski 2015 ↓, s. 263.
- ↑ a b c Jazdon i Pławuszewski 2015 ↓, s. 264.
- ↑ Szkoła podstawowa, czyli wykształciuchy w bazie filmpolski.pl
Bibliografia
- Mikołaj Jazdon , Piotr Pławuszewski , Polski film dokumentalny lat siedemdziesiątych. Nic o nas bez nas, [w:] Małgorzata Hendrykowska (red.), Historia polskiego filmu dokumentalnego (1945-2014), Poznań: Wydawnictwo UAM, 2015, s. 227-260 .
Linki zewnętrzne
- Szkoła podstawowa w bazie filmpolski.pl