Toyotamaphimeia

	Toyotamaphimeia
	Aoki, 1983
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Rząd	krokodyle
Rodzina	gawialowate
Podrodzina	Tomistominae
Rodzaj	Toyotamaphimeia
Gatunki
	T. machikanensis (Kamei i Matsumoto, 1965);
	T. machikanensis (Kamei i Matsumoto, 1965);
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Toyotamaphimeia – rodzaj krokodyla żyjącego w plejstocenie, około 400 tysięcy lat temu, na terenach dzisiejszej Japonii i Tajwanu. Gatunkiem typowym jest T. machikanensis opisany w 1965 roku przez Karneiego i Matsumoto pod nazwą Tomistoma machikanense. W 1972 roku Riosuke Aoki podczas oglądania repliki holotypu tego gatunku spostrzegł pewne cechy, zwłaszcza nietypowe uzębienie, na podstawie których utworzył dla niego nową nazwę rodzajową Toyotamaphimeia, pochodzącą od imienia Toyotama-hime – japońskiej bogini przedstawianej pod postacią krokodyla^[1].

Holotypem jest czaszka wraz z żuchwą oraz niepołączony stawowo szkielet pozaczaszkowy (MOUF00001), będące pierwszymi odkrytymi w Japonii skamieniałościami niepodważalnie należącymi do krokodyla^[1]. Do Toyotamaphimeia przypisywano również szkielet krokodyla z Kishiwady, jednak obecnie uważa się, że należy on do innego taksonu^[2]. Ito i współpracownicy (2018) opisali odkrytą na Tajwanie niekompletną czaszkę, uznaną przez autorów za należącą do przedstawiciela rodzaju Toyotamaphimeia o niepewnej przynależności gatunkowej^[3].

Czaszka okazu holotypowego mierzy 105 cm długości, charakteryzuje się wydłużonym pyskiem. Zachowany fragment kręgosłupa ma 285 cm długości^[4]; Aoki oszacował długość całego zwierzęcia na około 6,5 m^[1]. Dawniej sądzono, że największym zębem Toyotamaphimeia jest siódmy ząb kości szczękowej, jednak nowsze badania dowodzą, że większe są zęby dwunasty i trzynasty. Przy zamkniętych szczękach zęby kości szczękowej od ósmego do dwunastego znajdowały się na zewnątrz od odpowiadających im zębów kości zębowej, podczas gdy zęby od trzynastego do szesnastego stykały się z zębami kości zębowej, co sugeruje, że tylne zęby mogły tworzyć powierzchnię służącą do miażdżenia^[2]. Silnie rozwinięte mięśnie skrzydłowy tylny (M. pterygoideus posterior) i M. pseudotemporalis odróżniają Toyotamaphimeia od gawiala gangesowego i krokodyla gawialowego^[5].

Katsura opisał liczne uszkodzenia kości holotypu: amputację jednej trzeciej żuchwy, noszącej ślady gojenia, złamane prawe: piszczel i kość strzałkową, nierówno później zrośnięte, z zachowaną kostniną, oraz osteodermę z dwoma nakłuciami – według Katsury nie doprowadziły jednak one do śmierci zwierzęcia. Prawdopodobnie powstały w wyniku wielu walk z udziałem holotypu i innych krokodyli. Sugeruje to, że Toyotamaphimeia toczyły walki o terytorium lub partnerów do rozrodu^[4].

Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Kobayashiego i współpracowników Toyotamaphimeia jest taksonem siostrzanym dla krokodyla gawialowego (Tomistoma schlegelii) – jedynego współczesnego przedstawiciela kladu Tomistominae^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Riosuke Aoki. A new generic allocation of Tomistoma machikanense, a fossil crocodilian from the Pleistocene of Japan. „Copeia”. 1983 (1), s. 89–95, 1983. DOI: 10.2307/1444701. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Yoshitsugu Kobayashi, Yukimitsu Tomida, Tadao Kamei, Taro Eguchi. Anatomy of a Japanese tomistomine crocodylian Toyotamaphimeia machikanensis (Kamei et Matsumoto, 1965) from the middle Pleistocene of Osaka Prefecture: The reassessment of its phylogenetic status within Crocodylia. „National Science Museum monographs”. 35, s. 1–121, 2006. (ang.).
↑ Ai Ito, Riosuke Aoki, Ren Hirayama, Masataka Yoshida, Hiroo Kon i Hideki Endo. The rediscovery and taxonomical reexamination of the longirostrine crocodylian from the Pleistocene of Taiwan. „Paleontological Research”. 22 (2), s. 150–155, 2018. DOI: 10.2517/2017PR016. (ang.).
↑ ^a ^b Yoshihiro Katsura. Paleopathology of Toyotamaphimeia machikanensis (Diapsida, Crocodylia) from the Middle Pleistocene of Central Japan. „Historical Biology”. 16 (2-4), s. 93–97, 2004. DOI: 10.1080/08912963400015041. (ang.).
↑ H. Endo, R. Aoki, H. Taru, J. Kimura, M. Sasaki, M. Yamamoto, K. Arishima, Y. Hayashi. Comparative functional morphology of the masticatory apparatus in the long-snouted crocodiles. „Anatomia, Histologia, Embryologia”. 31 (4), s. 206–213, 2002. DOI: 10.1046/j.1439-0264.2002.00396.x. (ang.).

[Aoki-1] Riosuke Aoki. A new generic allocation of Tomistoma machikanense, a fossil crocodilian from the Pleistocene of Japan. „Copeia”. 1983 (1), s. 89–95, 1983. DOI: 10.2307/1444701. (ang.).

[Kobayashietal-2] Yoshitsugu Kobayashi, Yukimitsu Tomida, Tadao Kamei, Taro Eguchi. Anatomy of a Japanese tomistomine crocodylian Toyotamaphimeia machikanensis (Kamei et Matsumoto, 1965) from the middle Pleistocene of Osaka Prefecture: The reassessment of its phylogenetic status within Crocodylia. „National Science Museum monographs”. 35, s. 1–121, 2006. (ang.).

[Itoetal2018-3] Ai Ito, Riosuke Aoki, Ren Hirayama, Masataka Yoshida, Hiroo Kon i Hideki Endo. The rediscovery and taxonomical reexamination of the longirostrine crocodylian from the Pleistocene of Taiwan. „Paleontological Research”. 22 (2), s. 150–155, 2018. DOI: 10.2517/2017PR016. (ang.).

[Katsura-4] Yoshihiro Katsura. Paleopathology of Toyotamaphimeia machikanensis (Diapsida, Crocodylia) from the Middle Pleistocene of Central Japan. „Historical Biology”. 16 (2-4), s. 93–97, 2004. DOI: 10.1080/08912963400015041. (ang.).

[Endoetal-5] H. Endo, R. Aoki, H. Taru, J. Kimura, M. Sasaki, M. Yamamoto, K. Arishima, Y. Hayashi. Comparative functional morphology of the masticatory apparatus in the long-snouted crocodiles. „Anatomia, Histologia, Embryologia”. 31 (4), s. 206–213, 2002. DOI: 10.1046/j.1439-0264.2002.00396.x. (ang.).

[1]