Senja
69°20′N 17°30′E/69,333333 17,500000 Widok z grzbietu między Segą a Hesten (2014) | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen |
Morze Norweskie |
| Powierzchnia |
1589,35 km² |
| Najwyższy punkt |
Breidtinden, 1001 m n.p.m. |
Położenie na mapie Norwegii  | |
| 69°20′N 17°30′E/69,333333 17,500000
| |
Senja (lap. Sážža[1]) – wyspa na Morzu Norweskim w północnej Norwegii. Zajmuje powierzchnię 1589,35 km², co czyni ją drugą pod względem wielkości wyspą wybrzeża kontynentalnej Norwegii (po wyspie Hinnøya)[2]. Zamieszkana przez 7679 osób[a][3].
Administracyjnie znajduje się w gminie Senja w okręgu Troms og Finnmark[3].
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Etymologia nazwy Senja nie jest jednoznaczna[3]. Nazwa wyspy może pochodzić od staronordyckiego sundr, czyli „oddzieleni”, co byłoby nawiązaniem do urozmaiconej linii brzegowej[3].
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Wyspa na Morzu Norweskim w północnej Norwegii na północny wschód od archipelagu Vesterålen. Na północnym wschodzie oblewają ją wody fiordu Malangen, na wschodzie cieśniny Gisundet, na południu Solbergfjorden i Vågsfjorden a na południowym zachodzie Andfjorden[3].
Linia brzegowa wyspy – przede wszystkim na północy i na zachodzie – jest bardzo urozmaicona, poprzecinana 12 fiordami[3].
Północna i zachodnia część wyspy, zbudowana głównie ze skał granitowych i gabro, ma charakter górzysty[3]. Najwyższym wzniesieniem jest Breitinden (1001 m n.p.m.)[3]. Na południu i wschodzie dominują krajobraz równinny, doliny z licznymi jeziorami[3]. W południowo-zachodniej części znajduje się Park Narodowy Ånderdalen[3].
W Skaland znajduje się firma Skaland Graphite AS – największy producent grafitu w Europie[4].
Ze stałym lądem Senja połączona jest mostem Gisundbrua nad cieśniną Gisundet[3].
Miejscowości
[edytuj | edytuj kod]Największą miejscowością na wyspie jest Silsand w części wschodniej, który w 2019 roku liczył 1563 mieszkańców. Innymi miejscowościami na wyspie są: Gryllefjord (382 mieszkańców), Senjahopen (294), Husøy (311) Torsken (208), Gibostad (320) i Vangsvik (294)[3].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 12. Europa, Część II. Warszawa: 2010. [dostęp 2021-12-20]. (pol.).
- ↑ 100 største øyene i Norge [online], Kartverket, 12 lutego 2013 [dostęp 2021-12-20] (norw. bokmål).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Geir Thorsnæs, Senja [online], Store norske leksikon, 28 listopada 2022 [dostęp 2023-07-26] (norw.).
- ↑ Stian Brekke, Skaland Graphite [online], Store norske leksikon, 24 stycznia 2023 [dostęp 2023-07-26] (norw.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Senja, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-20].