Izvorni kod stranice Spartak

Nemate dopuštenje da uređujete ovu stranicu iz sljedećeg razloga:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪AntiCompositeNumber‬. The reason given is Open proxy/Webhost: Visit the FAQ if you are affected .

Start of block: 18. augusta 2022. u 14:55
Expiry of block: 18. marta 2025. u 14:55

Your current IP address is 44.200.111.205. The blocked range is 44.200.0.0/16.

Uključite sve gornje pojedinosti u sve upite koje postavite. Ako smatrate da ste greškom blokirani, dodatne informacije i uputstva možete pronaći na stranici o globalnoj smjernici "Zabranjeni otvoreni proksiji".

U suprotnom, zahtjev za blokadu postavite na Meta-Wikiju. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Možete vidjeti i kopirati izvorni kod ove stranice.

{{otheruses}}
[[Datoteka:Spartacus statue by Denis Foyatier.jpg|thumb|Statua Spartaka u Luvru]]
'''[[Petar|Spartak]]''' ({{lang-el|Σπάρτακος, ''Spártakos''}}; {{lang-la|Spartacus<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.02.0014:text=Har.:chapter=12 M. Tullius Cicero,]</ref>}}) (cca. [[111. pne.]] – [[71. pne.]]) je bio znameniti vođa [[Spartakov ustanak|ustanka]] [[Rimska Republika|rimskih]] robova, poznatog i kao Treći robovski rat.

Rođen je kao slobodni [[Tračani]]n negde oko 111. godine pne. Služio je u [[rimska vojska|rimskoj vojsci]], ali je [[dezerter|dezertirao]] i organizovao bandu. Kasnije je pao u zarobljeništvo, i zbog svoje snage prodat gladijatorskom kampu [[Batiatus]] u [[Kapua|Kapui]]. 

73. pne. pobegao je sa još 70 [[gladijator]]a ukravši kola puna oružja i zajedno sa ostalim [[rob]]ovima koji su im se pridružili, napravili su kamp na planini [[Vezuv|Vesuvijus]], blizu [[Napulja]]. U to vreme pobune među robovima kulminirale su na sve strane i [[senat]] je poslao [[pretor]]a, neiskusnog Klaudija Glabera protiv Spartakovih pobunjenika koji su tada brojali oko 3000 ljudi. Klaudije je mislio da drži Spartaka u zamci na planini Versuvijus, ali pobunjenici su se spustili konopcima niz liticu sa druge strane planine, i prišle rimskoj vosci sa boka, priređujući iznenadni napad. Pošto nisu napravili kamp, Rimljani su spavali na otvorenom i skoro svi su sa lakoćom pobijeni uključujući i Kludija Glabera. Posle ove pobede, mnogi odbegli robovi želeli su da se priključe Spartaku, koji se uputio ka [[Alpi]]ma u želji da pobegne iz Italije, ali [[Gali]] i [[Germani]] koje je predvodio njegov pomoćnik [[Kriks]], hteli su da ostanu i da pljačkaju i napustili su Spartaka koji je ostao u Italiji.

72. pne. Spartak je podigao vojsku od 70.000 robova, uglavnom iz ruralnih oblasti. Zabrinuti Senat, poslao je dva [[konzul]]a Gelija Pubikolu i Kornelija Lentulu Klodijana, svakog sa po dve [[legija|legije]]. Gali i Germani koje je predvodio [[Kriks]] su poraženi, a sam Kriks je poginuo. Spartak je pobedio prvo Lentulu, a potom i Pubikolu. Spartak je posle probio put do Alpa, ali su kasnije Gali i Germani opet odbili da idu, pa se Spartak vratio u južnu Italiju u nadi da če se prebaciti brodovima za [[Sicilija|Siciliju]]. 

U jesen, Senat je odlučio da se organizuje novi napad sa Markom Licinijem Krasom, najimućnijem čoveku u [[Rim]]u, dodelivši mu šest legija plus četiri konzularne. Kras je napao Spartaka koji se povukao u Regium ("prst Italije"), i pokušao da pređe u Siciliju, ali su ga Sicilijanski [[pirat]]i izdali. U međuvremenu Senat je pozvao [[Pompej]]a i njegove legije iz Hispanije koji su započeli put kopnom. Marko Licinije Lukula ugnezdio se u [[Brindisi|Brundisijumu]], u štikli Italije sa legijama iz Makedonije. Kada je Spartak konačno probio put iz vrha, nije mogao da uđe u Brundizijum zbog Lukule.

71. pne. Spartak je krenuo kao severu. Neki od Gala i Germana su se opet odvojili. Robovi su osvojili još jednu manju pobedu, pre nego što su Krasove trupe uspele da ih potuku na jugu Italije blizu reke Silarus. Veruje se da je Spartak poginuo u toj bici. Bilo je previše leševa i nije nađen. 6000 robova je palo u zarobljeništvo i razapeto na putu od [[Kapua|Kapue]] do Rima. 5000 robova je pobeglo, ali ih je zarobila Pompejeva vojska na putu iz Hispanije.

Spartak je kao najpoznatiji vođa ustanka robova u [[Stari vijek|Starom vijeku]], odnosno [[klasična antika|klasičnoj antici]], u kasnijim periodima postao snažnim simbolom borbe protiv ropstva i [[ugnjetavanje|ugnjetavanja]] te je postao svojevrsni arhetip [[revolucija|revolucionara]]. To je pogotovo slučaj bio u [[komunizam|komunističkim]] državama, uključujući i [[SFRJ|bivšu Jugoslaviju]], u kojima su brojne institucije dobile ime po njemu. 

Gušenje Spartakove pobune je kroz vrijeme imalo za posljedicu otvaranje puta razmišljanju o ropskom stanju do mjere da se moglo uzeti u obzir mogućnost da rob bude oslobođen, da postane rimski građanin i da dostigne ravnopravan položaj svih građanin.

== Izvori ==
{{izvori}}

== Vanjske veze ==
{{Commonscat|Spartacus}}
* [http://www.livius.org/so-st/spartacus/spartacus.html Spartacus] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160517181047/http://www.livius.org/so-st/spartacus/spartacus.html |date=2016-05-17 }} Article and full text of the Roman and Greek sources.
* [http://www.imdb.com/title/tt0054331/ "Spartacus"—Movie starring Kirk Douglas and Sir Peter Ustinov]
* [http://www.imdb.com/title/tt0361240/ "Spartacus"—TV-Mini-series starring Goran Višnjić and Alan Bates] l
* [http://www.starz.com/originals/spartacus] Starz Mini-Series airing in 2010

{{Normativna kontrola}}

{{Lifetime|110-ih pne.|71. pne.|Spartak}}
[[Kategorija:Gladijatori]]
[[Kategorija:Tračani]]

Upotrebljeni šabloni (26):

Šablon:Commonscat (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Šablon:EditAtWikidata (uredi)
Šablon:Glavni-drugo (uredi)
Šablon:Izvori (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Šablon:Izvori/stilovi.css (uredi)
Šablon:Lang (uredi)
Šablon:Lang-el (uredi)
Šablon:Lang-la (uredi)
Šablon:LangWithName (uredi)
Šablon:Language with name (uredi)
Šablon:Lifetime (uredi)
Šablon:Main other (uredi)
Šablon:Normativna kontrola (uredi)
Šablon:Otheruses (uredi)
Šablon:Webarchive (uredi)
Šablon:Životni vijek (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Modul:Authority control (uredi)
Modul:Check for unknown parameters (uredi)
Modul:EditAtWikidata (uredi)
Modul:Navbar (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Modul:Navbar/configuration (uredi)
Modul:Navbox (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Modul:Navbox/configuration (uredi)
Modul:Navbox/styles.css (uredi)
Modul:No globals (uredi)
Modul:Webarchive (uredi)

Vratite se na stranicu „Spartak”.

Izvor: https://sh.wikipedia.org/wiki/Spartak