Linnaean taksonomi

Linnaean taksonomi iki ilgili kavramdan biri anlamına gelir:

Systema Naturae (1735) ve sonraki çalışmalarında ortaya koyduğu gibi, L. tarafından oluşturulan özel biyolojik sınıflandırma (taksonomi) formu. Linnaeus taksonomisinde üç Alem bulunmaktadır ve bunlar da, Takımlar, Cinsler ve Türlere bölünmüştür.^[1]
Genel olarak organizmaların sıralama temelli sınıflandırması için bir terim. Yani, kelimenin geleneksel anlamıyla taksonomi: sıralamaya dayalı bilimsel sınıflandırmadır. Bu sıralama Linnaeus'a atfedilir; ancak sınıflandırma Platon ve Aristoteles'e kadar uzanır. Beri taraftan günümüzdeki nihail hali de L. tarafından verilmemiştir.

Linnaeus'un taksonomisi

L. Imperium Naturae'de Regnum Animale, Regnum Vegetabile ve Regnum Lapideum olmak üzere üç alem öngörmüştür. Bu yaklaşım, hayvan, bitki ve mineral alemleri olarak bilinir. Linnaeus'un çalışması bilim üzerinde büyük bir etkiye sahiptir; biyolojik isimlendirme için bir temel olarak kabul edilir ve günümüzde de büyük ölçüde kullanılır. Bitkileri kapsayan Species Plantarum'un ilk baskısı (1753) ve hayvanları kapsayan Systema Naturae'nin onuncu baskısı (1758), bu alanlardaki biyolojik isimlendirmenin miladı kabul edilir.^[2]

Bitkilerin sınıflandırılması

Systema Sexuale'ye göre, L.'un sınıf ve takımları, hiçbir zaman doğal grupları temsil etmeyi amaçlamadı, sadece tanımlama için kullanılıyordu. On dokuzuncu yüzyıla kadar da bu amaçla kullanıldılar.^[3] Her sınıfın içinde birkaç takım vardı.

Cinsel Sistem Anahtarı (Systema Naturae'nin 1758 tarihli onuncu baskısından

Kalmia cinsinin ercik sayısı 10 ve dişi organ sayısı 1 olduğundan, Linnaeus'un cinsel sistemine göre Decandria sınıfına bağlı Monogyna takımı içinde sınıflandırıldı.

L.'un Cinsel Sistem bazlı sınıflandırdığı bitki sınıfları:

Sınıf 1. Monandria: çiçekler 1 ercikli
Sınıf 2. Diandria: çiçekler 2 ercikli
Sınıf 3. Triandria: çiçekler 3 ercikli
Sınıf 4. Tetrandria: çiçekler 4 ercikli
Sınıf 5. Pentandria: çiçekler 5 ercikli
Sınıf 6. Hexandria: çiçekler 6 ercikli
- Hexandria monogynia (alt sınıf, dişi organ tek adet)^[4]
- Hexandria poligynia (alt sınıf, dişi organ çok sayıda)^[4]
Sınıf 7. Heptandria: çiçekler 7 ercikli
Sınıf 8. Octandria: çiçekler 8 ercikli
Sınıf 9. Enneandria: çiçekler 9 ercikli
Sınıf 10. Decandria: çiçekler 10 ercikli
Sınıf 11. Dodecandria: çiçekler 12 ercikli
Sınıf 12. Icosandria: çiçekler 20 ya da daha fazla ercikli
Sınıf 13. Polyandria: çiçekler çok sayıda erciklidir ve çiçek tablasındadır
Sınıf 14. Didynamia: çiçekler 4 erciklidir ve bunların ikisi uzun ve ikisi kısadır
Sınıf 15. Tetradynamia: çiçekler 6 erciklidir ve bunların dördü uzun ve ikisi kısadır
Sınıf 16. Monadelphia; başçıklı çiçekler ayrı ancak iplikçikler en azından tabanda birleşiktir
Sınıf 17. Diadelphia; ercikli çiçekler iki ayrı grupta birleşmiştir
Sınıf 18. Polyadelphia; ercikli çiçekler birkaç ayrı grupta birleşmiştir
Sınıf 19. Syngenesia; ercikli çiçekler başçıklarda birleşmiştir
Sınıf 20. Gynandria; ercikli çiçekler dişi organlarda birleşmiştir
Sınıf 21. Monoecia: tek evcikli bitkiler
Sınıf 22. Dioecia: iki evcikli bitkiler
Sınıf 23. Polygamia: çok evcikli bitkiler
Sınıf 24. Cryptogamia: Eğrelti otları, mantarlar, algler ve briyofitler dahil "çiçeksiz" bitkiler

Hayvanların sınıflandırılması

1735 yılındaki hayvan sınıflandırması

Sadece Hayvanlar aleminde Linnaeus'un taksonomisi hala az ya da çok tanınırdır ve bu isimlerden bazıları hala kullanımdadır. L. Hayvanlar alemini eserinin 1758 yılındaki onuncu baskısında altı sınıfa ayırdı, bunlar şunlardı:

Sınıf 1. Mammalia (memeliler)
Sınıf 2. Aves (kuşlar)
Sınıf 3. Amphibia (amfibiler)
Sınıf 4. Pisces (balıklar)
Sınıf 5. Insecta (böcekler)
Sınıf 6. Vermes (solucanlar)

Minerallerin sınıflandırılması

Minerallerin sınıflandırılması uzun süredir kullanım dışıdır. Systema Naturae'nin 1758 yılındaki onuncu baskısı ile önerilen sınıflar şunlardı:

Sınıf 1. Petrae
Sınıf 2. Minerae
Sınıf 3. Fossilia
Sınıf 4. Vitamentra

Kaynakça

^ Linnaeus, the man and his work. Revised. Canton, MA, USA: Science History Publications/USA. 1994. ISBN 978-0881351552. OCLC 30154266.
^ Systema naturae 250 : the Linnaean ark. Polaszek, Andrew. Boca Raton, FL: CRC Press. 2010. ISBN 9781420095012. OCLC 237886102.
^ An introduction to the study of botany: including a treatise on vegetable physiology, and descriptions of the most common plants in the middle and northern states. Robinson, Pratt & Co. 1837. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021.
^ ^a ^b Linnaeus 1753.

[1] Linnaeus, the man and his work. Revised. Canton, MA, USA: Science History Publications/USA. 1994. ISBN 978-0881351552. OCLC 30154266.

[2] Systema naturae 250 : the Linnaean ark. Polaszek, Andrew. Boca Raton, FL: CRC Press. 2010. ISBN 9781420095012. OCLC 237886102.

[3] An introduction to the study of botany: including a treatise on vegetable physiology, and descriptions of the most common plants in the middle and northern states. Robinson, Pratt & Co. 1837. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021.

[FOOTNOTELinnaeus1753-4] Linnaeus 1753.

[1]