Seria Baldur's Gate - seria gier
Baldur's Gate (ang. Wrota Baldura) to seria izometrycznych gier RPG, osadzonych w uniwersum Forgotten Realms (stworzonym przez kanadyjskiego pisarza high fantasy – Eda Greenwood'a), opartych na zmodyfikowanej mechanice drugiej edycji podręcznika do Dungeons and Dragons (fabularnego RPG-a na licencji firmy Wizards of the Coasts). Za dwie pierwsze odsłony cyklu i dodatki do nich odpowiedzialne jest studio BioWare oraz wydawca Black Isle Studios; wydaniem ich w Polsce zajęła się natomiast firma CD Projekt. Praca nad trzecią częścią serii, zapowiedzianą po dziewiętnastu latach od premiery „dwójki”, została powierzona belgijskiemu Larian Studios, znanemu z ciepło przyjętych gier RPG z cyklu Divinity.
Fantastyczny świat Forgotten Realms (Zapomnianych krain), gdzie zabiera nas seria Baldur’s Gate, pełen jest niebezpiecznych potworów i pułapek, elfów, krasnoludów, smoków oraz walczących ze sobą bóstw. Rozgrywa się w nim akcja wielu powieści, gier paragrafowych i planszowych, komiksów oraz gier komputerowych. Uniwersum miało swój początek w 1967 roku.
Sama seria Baldur's Gate koncentruje się natomiast na przygodach stworzonej przez gracza postaci, która zostaje zmuszona do zmierzenia się ze swoim przeznaczeniem i podjęcia walki ze złem. Przemierzając świat fantasy, realizujemy różnorodne zadania i toczymy potyczki z napotkanymi przeciwnikami. W miarę postępów dołączają do nas towarzysze zróżnicowani pod kątem statystyk, umiejętności i charakteru, a odpowiednie skomponowanie drużyny i umiejętne wykorzystywanie mocnych stron jej członków jest kluczem do sukcesu na polu walki. W dwóch pierwszych odsłonach cyklu starcia toczą się w czasie rzeczywistym, z opcją aktywnej pauzy. Trzecia część serii wprowadziła istotną zmianę w postaci trybu turowego.
Dużym atutem gier spod szyldu Baldur’s Gate jest klimatyczna ścieżka dźwiękowa oraz profesjonalny dubbing do dwóch pierwszych odsłon cyklu. Na liście aktorów prym wiedzie Piotr Fronczewski, któremu zawdzięczamy kultową kwestię: „Przed wyruszeniem w drogę należy zebrać drużynę”.
Pierwszy Baldur’s Gate zadebiutował w grudniu 1998 roku na komputerach osobistych. Wykorzystano w nim silnik Infinity, którego później użyto do stworzenia klasyków takich jak Planescape: Torment czy Icewind Dale. Gra do dziś cieszy się ogromną popularnością, a wówczas złamała złą passę, którą miał gatunek RPG. Po roku od premiery pozycja doczekała się dodatku zatytułowanego Baldur's Gate: Opowieści z Wybrzeża Mieczy.
W 2000 roku na komputery osobiste została wydana druga część serii, czyli Baldur’s Gate II: Cienie Amn. Jest to bezpośrednia fabularna kontynuacja pierwszej odsłony, bazująca nie tylko na doświadczeniu zdobytym w trakcie pracy nad pierwszym Baldur’s Gate, lecz również na sugestiach graczy. Gra okazała się ogromnym sukcesem, a jej ocena na Metacritic do dziś wynosi 95/100; produkcja do tej pory umieszczana jest w rankingach najlepszych tytułów w historii i cieszy się statusem kultowej. Ta część serii również doczekała się dodatku – Baldur’s Gate II: Tron Bhaala, wydanego rok później. W 2003 roku Black Isle Studios rozpoczęło pracę nad trzecią odsłoną gry o roboczym tytule Baldur’s Gate III: Black Hound, jednak nigdy nie miało okazji jej ukończyć. Prace nad grą zostały wstrzymane po tym, jak studio nie było w stanie zapłacić za licencję Dungeons and Dragons.
Przez długie lata wydawało się, że seria nie będzie już kontynuowana, jednak w czerwcu 2019 roku belgijskie Larian Studios ogłosiło pracę nad grą Baldur’s Gate III. Do jej stworzenia wykorzystano czwartą wersję autorskiego silnika 3D, na którym powstały dwie gry z serii Divinity: Original Sin. Pełna wersja Baldur’s Gate 3 zadebiutowała na komputerach osobistych w sierpniu 2023 roku; wcześniej można było sprawdzić tę pozycję w ramach wczesnego dostępu. Tytuł odniósł spektakularny sukces artystyczny; według serwisu Metacritic, jego średnia ocen od branżowych mediów wynosiła 96/100 (co plasowało tę produkcję o „oczko” wyżej od jej wielkiej poprzedniczki), z kolei na platformie Steam cieszył się on „przytłaczająco pozytywnymi” recenzjami. W parze z wysokimi ocenami szły również wysokie słupki sprzedaży; dość powiedzieć, że jeszcze będąc we Wczesnym dostępie na platformie Steam, tytuł znalazł 2,5 miliona nabywców. We wrześniu 2023 roku omawiana pozycja trafiła na PlayStation 5, zaś w grudniu trafiła na Xboksy Series X/S.
W międzyczasie, bo w latach 2012-2013, dwie pierwsze odsłony cyklu doczekały się zremasterowanych wersji. Odpowiedzialne za nie studio Overhaul Games przystosowało je do działania w wyższych (i panoramicznych) rozdzielczościach oraz dostosowało je do nowych platform (oprócz komputerów osobistych, Baldur’s Gate: Enhanced Edition oraz Baldur’s Gate II: Enhanced Edition trafiły na konsole i urządzenia mobilne). Ponadto remaster pierwszego Baldur’s Gate’a otrzymał nowy dodatek; rozszerzenie zatytułowano Baldur’s Gate: Siege of Dragonspear, a jego fabuła stanowi swoisty pomost pomiędzy pierwszą i drugą częścią serii.
Seria doczekała się także odrębnego podcyklu dedykowanego konsolom, na który składają się gry Baldur’s Gate: Dark Alliance (2001) i Baldur’s Gate: Dark Alliance II (2004). Polskie studio CD Projekt miało w planach wypuszczenie ich na PC, jednak ostatecznie ów projekt został anulowany. Podseria Dark Alliance została oparta na zasadach z trzeciej edycji podręcznika Dungeons and Dragons i mechaniką mocno odbiegała od podstawowej serii gry; zamiast izometrycznego RPG-a, gracze otrzymali pełnoprawnego RPG-a akcji, któremu bliżej było do marki Diablo niż do klasycznych „Baldurów”. Co ciekawe, ta miniseria również początkowo miała doczekać się trzeciej części, jednak i ją dotknęły problemy finansowe związane z licencją.
