Aleksandra Kwaśniak-Płacheta *: Liczba gatunków ryb akwariowych oferowanych hobbystom jest ogromna. Należy pamiętać, że każdy z tych gatunków ma swoje, konkretne wymagania pokarmowe, które akwarysta musi poznać przed zakupem ryb. W środowisku naturalnym ryby żywią się owadami, mięczakami, skorupiakami, rybami, roślinami, glonami itp. Każdy z tych pokarmów różni się pod względem jakości i ilości składników odżywczych. Ponadto dieta ryb zmienia się w ciągu roku, tak jak zmienia się dostępność pokarmu, zależna od pory roku. Nierzadko ryby w naturze głodują. W akwarium nie ma możliwości odwzorowania naturalnych warunków, można natomiast komponować pokarmy dla ryb o różnorodnym składzie, by jak najbardziej urozmaicić ich dietę, unikając w ten sposób niedoborów pokarmowych, a w konsekwencji różnych problemów zdrowotnych.
Dawid Krótki*: Zwierzęta terrariowe mają specyficzne wymagania żywieniowe w zależności od gatunku. Pytanie dotyczy zarówno bezkręgowców, jak i zwierząt kręgowych, dlatego jest dość obszerne. Skupię się na gadach, które wzbudzają coraz większe zainteresowanie jako zwierzęta domowe. Karmę dobieramy w zależności od tego, czy mamy do czynienia ze zwierzęciem mięsożernym, owadożernym czy roślinożernym. Zwierzęta mięsożerne, takie jak węże, część dużych waranów czy drapieżne żółwie wodne, karmi się całymi kręgowcami, takimi jak gryzonie lub ryby. Łatwiej jest ze zwierzętami owadożernymi i roślinożernymi. W ich przypadku oprócz owadów karmowych i wszelkiego typu traw i roślin zielnych z pomocą przychodzą gotowe pokarmy, np. takie jak te od Tropical (Biorept W, Biorept L, Biorept Supreme Young i Adult, Reptiles Herbivore i Carnivore).
A.K.-P.: Pod względem wymagań pokarmowych ryby ozdobne można podzielić na roślinożerne, wszystkożerne i mięsożerne. Roślinożercom podaje się pokarmy gotowe z dużą zawartością składników roślinnych, w tym spiruliny (Tropical Super Spirulina Forte), chlorelli (Tropical 3-Algae), glonów Kelp (Gel Formula for Herbivorous Fisj), a także szpinaku (Tropical Malawi), pokrzywy itp. Podawane są również świeże lub mrożone rośliny, najczęściej szpinak, brokuły, cukinia, marchewka itp. Ryby mięsożerne, które w naturze żywią się rybami, ikrą, wylęgiem i bezkręgowcami, w akwarium mogą liczyć na wieloskładnikowe i wysokobiałkowe pokarmy gotowe (Tropical Vitality & Color Granules, Tropical Krill Flake, Tropical Supervit Granulat), różnorodne pokarmy mrożone (kryl, krewetki, filety rybne, kalmary, rozwielitkę, solowca, ochotkę, rurecznika itp.) oraz pokarmy żywe (ryby, rozwielitkę, solowca, ochotkę, rurecznika, wodzienia itp.).
Pokarmy gotowe dostępne na rynku zoologicznym można podzielić na wieloskładnikowe pokarmy uniwersalne, które mają zastosowanie w żywieniu większości popularnych gatunków ryb akwariowych, oraz na specjalne pokarmy dedykowane konkretnym gatunkom lub grupom ryb o szczególnych wymaganiach, np. pokarmy dla pielęgnic z rodzaju Tropheus, peryfitonożernych pyszczaków z jeziora Malawi (mbuna), form hodowlanych paletek, złotych rybek, glonożernych ryb z rodziny Loricariidae itp. Szczególną grupę stanowią pokarmy wzbogacone o różne naturalne surowce, które wpływają na kondycję ryb, wybarwienie lub odporność na choroby.
D.K.: W diecie gadów – poza odpowiednimi surowcami zgodnymi z tym, czym dany gatunek się żywi naturalnie i właściwymi poziomami białka, tłuszczu i włókna – ważna jest suplementacja mineralno-witaminowa. Istotne jest, aby pokarmy były odpowiednio zbilansowane pod tym względem. Dobre pokarmy posiadają właściwą ilość i prawidłowy stosunek wapnia do fosforu, tj. 2:1, oraz odpowiednią zawartość witamin, zwłaszcza najważniejszej w żywieniu gadów – witaminy D3. Dlatego pokarmy naturalne, takie jak owady czy zielenina, należy suplementować produktami takimi jak Vigorept Mineral i Vigorept Multivit.
Przede wszystkim należy dokładnie poznać wymagania pokarmowe zwierzęcia, którym zamierzamy się opiekować. Ta wiedza pozwoli dobrać odpowiednie składniki diety i pokarmy gotowe, zgodnie z potrzebami żywieniowymi. U zwierząt owadożernych należy zwłaszcza zadbać o odpowiednio wysoki poziom dobrej jakości białka pochodzącego z bezkręgowców, a u roślinożerców pamiętać o odpowiednio wysokim poziomie włókna pokarmowego. W każdym przypadku bardzo ważne jest, by dieta była możliwie jak najbardziej zróżnicowana – to klucz do sukcesu. Unikajmy podawania gadom roślinożernym nadmiernej ilości słodkich owoców i warzyw okopowych – one powinny być jedynie dodatkiem. Podawanie owado- i mięsożernym gadom karm dla psów czy kotów jest niedopuszczalne. W ofercie firmy Tropical znajdziecie dla nich odpowiednie produkty.
A.K.-P.: Warto pamiętać o profilaktyce – jest bardziej skuteczna niż leczenie. Dobrze odżywiona ryba z silną naturalną odpornością ma większe szanse poradzić sobie ze stresem (transport z hodowli do hurtowni, sklepu, domu klienta) i patogenami. W pokarmach gotowych dla ryb ozdobnych można znaleźć wiele substancji i surowców, których składniki oddziałują na układ odpornościowy, np. stabilizowana witamina C, beta-glukan, nienasycone kwasy tłuszczowe, spirulina, glony Kelp, chlorella itp., a także probiotyki obecne w pokarmie Tropical Pro Defence. Do produkcji pokarmów gotowych dla ryb używa się również roślin bogatych w tzw. fitaminy, które działają na organizm w sposób podobny do witamin. Regulują procesy metaboliczne, odtruwają organizm i korzystnie wpływają na ogólny stan zdrowia. Bez wątpienia za wyjątkowe źródła fitamin w pokarmach dla ryb można uznać czosnek, szpinak, spirulinę i glony Kelp.
* dr inż. Aleksandra Kwaśniak-Płacheta
Hydrobiolog, ekspert ds. żywienia i hodowli ryb ozdobnych, pasjonatka akwarystyki. Ceniona prelegentka wielu szkoleń i sympozjów akwarystycznych. Autorka artykułów publikowanych na łamach krajowych i zagranicznych magazynów, m.in. „Nasze Akwarium", „Magazyn Akwarium", „Planeta Zwierząt", „Tanganika", „Fauna & Flora", „Pet Market", „Aquafeed Magazine", „Pet Worldwide" oraz publikacji Wrocławskiego Towarzystwa Akwarystycznego.
Ukończyła studia na kierunku ochrony środowiska – specjalizacja ochrona wód powierzchniowych na Akademii Rolniczej we Wrocławiu (obecnie Uniwersytet Przyrodniczy), następnie obroniła doktorat na Wydziale Biologii i Hodowli Zwierząt z zakresu szeroko pojętej hydrobiologii i rybactwa śródlądowego. Od roku 2001 jest członkiem Wrocławskiego Towarzystwa Akwarystycznego (WTA). W latach 2005-2008 była jego prezesem.
* Dawid Krótki: Absolwent Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie. Hodowca afrykańskich i południowoamerykańskich pielęgnic. Znawca żywienia i hodowli gadów, płazów oraz wszelkiego rodzaju bezkręgowców. Autor wielu publikacji na temat akwarystyki i terrarystyki. Od najmłodszych lat zafascynowany światem fauny i flory. Swoje pasje rozwija w pracy zawodowej. Wolny czas zazwyczaj spędza na górskim szlaku lub poza oraz odwiedza inne miejsca przyrodniczo cenne.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze