Pieprzyk czy �miertelnie gro�ny czerniak: pi�� cech, kt�re pozwol� go odr�ni� od �agodnej zmiany sk�rnej
Dzi� oparzenie s�oneczne, a jutro problem? Na zab�jczy efekt czasem czekamy dziesi�tki lat, ale w ko�cu przychodzi... Joshua Ganderson, https://www.flickr.com/photos/jganderson/, CC BY 2.0
ABCDE czerniaka: pi�� cech, kt�re pozwol� go odr�ni� od niegro�nej zmiany sk�rnej
Tylko lekarz mo�e rozstrzygn�� czy zmiany na twojej sk�rze maj� znaczenie wy��cznie estetyczne, czy te� mog� okaza� si� zab�jcze. Nie zwlekaj z wizyt� u dermatologa, je�li masz jakiekolwiek w�tpliwo�ci, a zmiana charakterystyczny wygl�d.
Zwykle zg�aszamy si� z czerniakiem do specjalisty (dermatologa lub onkologa) za p�no. W Polsce udaje si� uratowa� ok. 70 procent pacjent�w. U naszych s�siad�w: ponad 90 procent.
Najcz�ciej dopiero w wakacje uwa�niej przygl�damy si� znamionom i bardziej przejmujemy czerniakiem czy innymi nowotworami. To moment tak samo dobry, jak ka�dy inny. Wyprzed� czerniaka i zajmij si� swoj� sk�r� najlepiej ju� dzi�. Sp�jrz i by� mo�e ocal �ycie. Pami�taj jednak, �e fachowa ocena stanu sk�ry wymaga u�ycia prostego urz�dzenia, czyli dermatoskopu.
Zamieszczone zdj�cia czerniaka s� w�asno�ci� prof. Piotra Rutkowskiego, kierownika Kliniki Nowotwor�w Tkanek Mi�kkich, Ko�ci i Czerniak�w w Centrum Onkologii - Instytutu im. Marii Sk�odowskiej-Curie w Warszawie, cz�onka Rady Naukowej Akademii Czerniaka.
Wi�cej na ten temat: www.akademiaczerniaka.org
Uwaga! Z�o�liwe nowotwory sk�ry to nie tylko czerniaki. Czytaj zdecydowanie wi�cej na ten temat:
To trzeba wiedzie� o raku kolczystokom�rkowym i podstawnokom�rkowym
Tak wygl�da rak sk�ry [ZDJ�CIA]
Dla tych, co wol� filmy:
ABCDE czerniaka: 'A' jak asymetria, czyli, np. znami� 'wylewaj�ce' si� na jedn� stron� prof. Piotr Rutkowski Klinika Nowotwor�w Tkanek Mi�kkich, Ko�ci i Czerniak�w, Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Sk�odowskiej-Curie w Warszawie
"A" jak asymetria
Je�li masz znami� czy inn� zmian� sk�rn� 'wylewaj�c�' si� wyra�nie na jedn� stron�, to mo�e by� czerniak i nie mo�esz zwleka� z konsultacj� u specjalisty dermatologa lub onkologa.
ABCDE czerniaka: 'B' jak brzegi poszarpane, nier�wne, posiadaj�ce zgrubienia prof. Piotr Rutkowski Klinika Nowotwor�w Tkanek Mi�kkich, Ko�ci i Czerniak�w, Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Sk�odowskiej-Curie w Warszawie
"B" jak brzegi poszarpane
Je�li zmiana na twojej sk�rze ma brzegi poszarpane, nier�wne, ze zgrubieniami, itd., r�wnie� powinien j� obejrze� lekarz.
ABCDE czerniaka: 'C' jak czerwony, czarny, czyli niejednolity kolor prof. Piotr Rutkowski Klinika Nowotwor�w Tkanek Mi�kkich, Ko�ci i Czerniak�w, Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Sk�odowskiej-Curie w Warszawie
"C" jak czerwony, czarny
Niejednolity kolor zmiany sk�rnej to kolejna istotna wskaz�wka. Oczywi�cie, nawet z�o�liwa zmiana mo�e by� jednobarwna, ale raczej nie dotyczy to czerniaka.
Zdziwisz si�, gdy zobaczysz, jak wygl�da rak podstawnokom�rkowy i p�askonab�onkowy. Oto nasza galeria, a w niej 38 zdj��.
ABCDE czerniaka: 'D' jak du�y rozmiar, czyli wielko�� zmiany powy�ej 6mm prof. Piotr Rutkowski Klinika Nowotwor�w Tkanek Mi�kkich, Ko�ci i Czerniak�w, Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Sk�odowskiej-Curie w Warszawie
"D" jak du�y rozmiar
Wielko�� zmiany powy�ej�sze�ciu milimetr�w zawsze wymaga wyja�nienia u lekarza. Mo�na to zrobi� szybko i bezbole�nie.
Dermatolog lub chirurg onkolog uzbrojony w dermatoskop, czyli specjaln� lupk� ze �wiat�em, oceni bardzo precyzyjnie stan sk�ry wsz�dzie, aby wykry� wszelkie zmiany we wczesnym stadium. Taka kontrola raz do roku daje szans� na diagnoz� w stadium wyleczalnym wszelkich zmian nowotworowych.
ABCDE czerniaka: 'E' jak ewolucja, czyli post�puj�ce zmiany zachodz�ce w znamieniu prof. Piotr Rutkowski Klinika Nowotwor�w Tkanek Mi�kkich, Ko�ci i Czerniak�w, Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Sk�odowskiej-Curie w Warszawie
"E" jak ewolucja
Je�li obserwujesz, �e jakakolwiek zmiana na twojej sk�rze zmienia si� (ro�nie, przebarwia, uwypukla, wygl�da po prostu inaczej), zajmij si� ni� starannie i udaj si� do specjalisty.
Sch�odzi�, nawil�y�, nat�u�ci�, b��du nie powt�rzy�... To mo�e nie wystarczy� Phil Kates, https://www.flickr.com/photos/hawk684/, (CC BY-SA 2.0)
To musisz wiedzie�
Pami�taj:
- Czerniak to jeden z wielu problem�w nowotworowych sk�ry.
- Opalanie zmienia odczyn immunologiczny ca�ej sk�ry, st�d skutki ponosimy niekoniecznie tylko tam, gdzie dociera�y promienie s�oneczne.
- Wiele czerniak�w rozwija si� od zera, w miejscu, gdzie niczego wcze�niej nie by�o. Nowotwory sk�ry, w tym rak, s� cieliste. To uwypuklenia, naro�le, niegoj�ce si� ranki. Dlatego,�gdy co� si� pojawia na sk�rze, trzeba p�j�� do lekarza.
- To nie jest normalne, �e mamy od miesi�ca niegoj�cy si� strupek, a jednak wielu chorych przychodzi dopiero wtedy, gdy rana im wyra�nie przeszkadza, jest rozleg�a, bolesna, s�cz�ca si�.
- Diagnostyka nowotwor�w sk�ry jest bardzo prosta. Wi�kszo�� zmian trudno przeoczy�. Niekt�re s� schowane pod majtkami, pod w�osami, w zagi�ciach sk�ry, ale my i tak nie robimy nic nawet z wi�kszo�ci�, kt�ra jest na widoku.
Wi�cej na ten temat:
Wysokie filtry najlepiej chroni� przed poparzeniem? Ekspert: obowi�zuj�ce zasady okaza�y si� zawodne
Czytaj tak�e:
