Lobotomia - co to jest?
Lobotomia to bardzo kontrowersyjny zabieg, którego odkrycie miało doprowadzić do leczenia pacjentów ze stanów depresji, schizofrenii i innych chorób psychicznych (w tym homoseksualizmu). Okazało się jednak, że lobotomia doprowadzała w wielu przypadkach do kalectwa i śmierci. Dziś zabieg ten traktuje się jako wielką i tragiczną pomyłkę lekarzy. Nie wykonuje się go już od dawna, jednak skutki, jakie przyniósł, wciąż odbijają się na niektórych żyjących osobach, które lobotomię przeszły.
Lobotomia miała pomagać
Ojcem całej neurochirurgii był Gottlieb Burkhardt. To on opracował metody, które miały pomagać pacjentom chorym psychicznie i przeprowadzał na nich operacje neurochirurgiczne. Lata 40. i 50. ubiegłego stulecia to rozkwit tej metody na świecie. Pierwszy raz zabieg lobotomii wykonano w roku 1935 i od tamtej pory stał się najbardziej rozpowszechnioną metodą na świecie. Twórcy i wykonawcy pretendowali nawet do tego, aby zabieg lobotomii wykonywany był tak powszechnie, jak wszelkie zabiegi stomatologiczne i aby można było go przeprowadzać nawet w domowych warunkach.
Zabieg polegał na wbiciu w czoło pacjenta długiego szpikulca, co miało za zadanie przerwać włókna nerwowe między płatem czołowym mózgu a międzymózgowiem. Wcześniej pacjenta doprowadzano do utraty przytomności.
W tamtym czasie w Stanach Zjednoczonych wykonano aż 50 000 zabiegów lobotomii. Duża ich część została dokonana przez samego Waltera Freemana, który rozpropagował ten sposób leczenia chorób psychicznych. Niedługo potem w różnych krajach zaczęto zakazywać wykonywania tego zabiegu, w końcu choroby psychiczne zaczęto leczyć farmakologicznie. Lobotomia była tragiczną pomyłką lekarzy i historii medycyny. Lekarze, wykonujący ten zabieg, początkowo całkowicie ignorowali fakt, że wiąże się to z przerwaniem i całkowitym zniszczeniem połączeń w płacie czołowym mózgu, co miało katastrofalne skutki. Freeman, któremu ostatecznie odebrano prawo do wykonywania zawodu, promował lobotomię jako najlepszy sposób leczenia chorób psychicznych, mimo że zabieg wykonywał w sposób barbarzyński.
Lobotomia dawała wyniki?
Wyniki, jakie dała lobotomia pacjentom, okazały się drastycznie negatywne. Tylko bardzo niewielka grupa osób, która została poddana temu zabiegowi, mogła cieszyć się wyzdrowieniem w minimalnym stopniu. Zdecydowana większość cierpiała z powodu kalectwa, wielu umierało lub popełniało samobójstwo, a u części pacjentów nie stwierdzono żadnych zmian w stanie zdrowia. Bardzo wiele osób musiało do końca życia mierzyć się z utratą osobowości, empatii, nie potrafili funkcjonować samodzielnie.
Wśród skutków lobotomii można wymienić:
- zaburzenia świadomości,
- brak możliwości podejmowania decyzji,
- padaczkę,
- brak samokontroli w zachowaniu,
- utratę pamięci,
- bełkot słowny,
- nietrzymanie moczu i stolca,
- infantylność,
- zanik więzi z bliskimi.
To tylko niektóre z gamy trudności, z jakimi musiał zmagać się pacjent.
Lobotomia w Polsce i na świecie
W latach 1947-1951 w Polsce przeprowadzono 27 zabiegów lobotomii. Poddane im były 22 chore na schizofrenię oraz 5 osób z napadami padaczki, a jednocześnie uzależnionych od alkoholu. Obecnie w Polsce nie wykonuje się zabiegu lobotomii, ponieważ istnieje zbyt duże ryzyko, że u pacjentów wystąpią poważne negatywne konsekwencje ingerencji we włókna nerwowe, a sam zabieg rozumiany jest jako wielce nieetyczny i krzywdzący pacjentów.
W Europie lobotomią próbowano leczyć nawet osoby homoseksualne, natomiast w Japonii stosowano ją na niesforne dzieci. W Norwegii po wprowadzeniu całkowitego zakazu przeprowadzania tego zabiegu, zastosowano także odszkodowania za szkody fizyczne i moralne, jakie pacjentom wyrządził ten zabieg.
Przeczytaj także:
