Hipochondria to zaburzenie somatoformiczne. Chory do przesady skupia si� na rozmaitych somatycznych objawach, kt�re faktycznie odczuwa, cho� s� niewielkie lub obiektywnie nieuzasadnione. Hipochondria wsp�towarzyszy r�nym odmianom nerwic oraz depresji i stan�w depresyjnych. Towarzyszy jej odczuwanie bardzo silnego l�ku. Cierpi�cy na to zaburzenie powa�nie obawia si� o swoje �ycie i jest przekonany, �e cierpi na powa�n� chorob�, kt�ra niebawem doprowadzi go do �mierci. Trudno mu skupi� si� na czymkolwiek innym i normalnie funkcjonowa� w spo�ecze�stwie. Cz�sto odwiedza rozmaitych specjalist�w i w ogromnym napi�ciu oczekuje na wyniki bada�, spodziewaj�c si� najgorszego.
Historia �ycia osoby chorej z regu�y jest bardzo trudna. W dzieci�stwie najcz�ciej do�wiadcza�a ona rozmaitych form przemocy, uraz�w psychicznych.
Hipochondria mo�e mie� charakter pierwotny lub wt�rny. Wt�rna jest nabyta w konsekwencji trudnych do�wiadcze�, za� pierwotna trwa�a.
�Hipochondria - objawy
Hipochondria niesie ze sob� szereg rozmaitych objaw�w. Oto najwa�niejsze z nich:
- ci�g�e odczuwanie nieuzasadnionego l�ku
- mo�liwe napady paniki
- problemy ze snem, z powodu zadr�czania si� my�lami o chorobach
- nadmierne zainteresowanie funkcjonowaniem cia�a
- przekonanie o tocz�cej organizm powa�nej chorobie lub chorobach
- silne dolegliwo�ci b�lowe
Hipochondrycy to osoby egocentryczne, narcystyczne i nadmiernie wra�liwe. Dolegliwo�ci (przede wszystkim b�lowe) wyst�puj� u hipochondryk�w faktycznie, ale z regu�y s� kr�tkie, nieuzasadnione i nie �wiadcz� o �adnym powa�nym schorzeniu. S� jednak przez nich intensywnie odczuwane i bywaj� bardzo uci��liwe. Niekiedy ich l�ki maj� charakter fobii i wymagaj� szybkiej konsultacji u lekarza psychiatry.
Hipochondria - przyczyny
Przyczyny hipochondrii nie s� dok�adnie znane. Je�eli objawom towarzyszy nerwica, m�wi si� w�wczas o nerwicy hipochondrycznej. Do g��wnych przyczyn powstawania hipochondrii zalicza si�:
- trudne do�wiadczenia, zw�aszcza w okresie dzieci�stwa
- urazy i wstrz�sy psychiczne, wynikaj�ce z traumatycznych do�wiadcze�, np. �mierci kogo� bliskiego
- skrywane poczucie winy i ch�� ukarania si�
- niezaspokojon� potrzeby emocjonalne
- nadmiern� koncentracj� na sobie i swoim ciele; egocentryzm; narcyzm
- zaburzenia postrzegania w�asnego cia�a; trudno�ci w sferze seksualnej; niepewno�� co do swojej orientacji lub p�ci psychicznej
- ch�� zwr�cenia na siebie uwagi otoczenia, bycia otoczonym trosk� i opiek� - zwykle chory nie jest tego �wiadomy
- tendencje l�kowe - ch�� ukarania siebie, np. za b��dy przesz�o�ci
Bardzo ci�ko jest diagnozowa� przyczyny hipochondrii, poniewa� u ka�dej jednostki b�d� one inne. Aby dowiedzie� si�, co jest przyczyn� naszych zaburze� hipochondrycznych, nale�y skonsultowa� si� z psychologiem lub psychiatr�.
Hipochondria - leczenie
Leczenie hipochondrii jest r�ne, w zale�no�ci od indywidualnej sytuacji chorego. Zwykle stosuje si� jednak farmakoterapi� w po��czeniu z psychoterapi�. Farmakoterapia pozwala uspokoi� objawy i skupi� si� na spokojnej pracy nad sob� i dochodzeniu do faktycznych �r�de� wyst�puj�cego problemu.
W trakcie leczenia istotne jest, by odwr�ci� uwag� chorego od jego trudnych dolegliwo�ci. W tym celu przepisuje si� leki uspokajaj�ce. Najwa�niejsza w leczeniu hipochondrii jest jednak dobra, pog��biona psychoterapia, kt�ra pozwoli skonfrontowa� si� z trudnymi do�wiadczeniami, dotrze� do �r�d�a problemu i go dok�adnie przepracowa�. Nale�y si� jednak nastawi� na to, �e terapia to proces d�ugotrwa�y, bolesny i pocz�tkowo wywo�uj�cy wi�cej b�lu ni� ulgi. Jest to jednak stan tymczasowy, p�niej chory zauwa�a znaczn� popraw� jako�ci �ycia. Warto bezwzgl�dnie stosowa� si� do zalece� psychoterapeuty, nie przerywa� terapii w trudnych momentach i pod �adnym pozorem nie poddawa� si� zniech�ceniu. Mo�liwe jest ca�kowite wyleczenie z utrudniaj�cych �ycie dolegliwo�ci, wymaga to jednak czasu, wysi�ku i faktycznej ch�ci do zmian w �yciu i dotychczasowym funkcjonowaniu.
Psychoterapia mo�e by� trudnym procesem, poniewa� zwykle hipochondria ma swoje �r�d�o w traumatycznych do�wiadczeniach z okresu dzieci�stwa i wymaga ona, by do nich wr�ci� i prze�y� je na nowo. Jest to jednak konieczne, je�eli zale�y nam na uwolnieniu si� od uci��liwych dolegliwo�ci.
Nale�y r�wnie� zaufa� lekarzowi psychiatrze i przyjmowa� leki, kt�re nam przepisuje. Bywa bowiem tak, �e hipochondryk boi si� przyjmowa� leki przepisane przez psychiatr� z powodu l�ku przed wyst�pieniem mo�liwych skutk�w ubocznych i z tego powodu rezygnuje z leczenia.
Hipochondria u dzieci
Hipochondria to rodzaj zaburzenia, kt�re mo�e wyst�powa� r�wnie� u dzieci. Zwykle dotyka ona m�odych, kt�rzy nie s� wychowywani w zdrowych warunkach. Dotyczy dzieci z niepe�nych rodzin i najcz�ciej jest form� zwr�cenia na siebie uwagi doros�ych. Dziecko pragnie otrzyma� akceptacj� i mi�o��, dlatego mo�e udawa� chorego (lub faktycznie odczuwa� powa�ne dolegliwo�ci, np. b�lowe), aby rodzice dali mu to, czego w danym momencie potrzebuje. Jest to dzia�anie nie�wiadome. Chore dziecko, podobnie jak doros�y, zatraca poczucie rzeczywisto�ci i faktycznego stanu swojego organizmu i jest przekonane, �e cierpi na jak�� powa�n� chorob� i wymaga nieustannej troski, uwagi i opieki. Takie zachowanie jest jednym z mechanizm�w obronnych.
Podobnie jak w przypadku os�b doros�ych, leczenie pomaga na ��czeniu farmakoterapii z psychoterapi�. W rzadkich przypadkach wystarcza sama psychoterapia, bez wsparcia farmakologicznego. O tym jednak powinni decydowa� wy��cznie lekarze specjali�ci.
Gdy nasze dziecko zachowuje si� w spos�b hipochondryczny i wykluczono u niego faktyczne choroby - powinni�my jak najszybciej uda� si� z nim do psychologa i rozpocz�� leczenie. Jednocze�nie warto si� zastanowi� nad naszym post�powaniem wzgl�dem niego, poniewa� w tym mo�e tkwi� �r�d�o jego problem�w.
Hipochondria a nerwica
Hipochondria rzadko wyst�puje jako osobne zaburzenie. Najcz�ciej towarzysz� jej zaburzenia nerwicowe lub depresja. M�wi si� o wyst�powaniu choroby, okre�lanej jako nerwica hipochondryczna. Nadmierne koncentrowanie si� na swoim stanie zdrowotnym i rozmaitych dolegliwo�ciach �wiadczy o zaburzeniach nerwicowych i wyst�puj�cych w cz�owieku konfliktach wewn�trznych. Chorzy nieustannie odczuwaj� niepok�j, a nawet silne stany paniczne, zwi�zane z l�kiem o ich stan fizyczny. S� przekonani o tocz�cej ich organizm ci�kiej chorobie, np. nowotworowej. U os�b cierpi�cych na nerwic� hipochondryczn� spotykamy si� z ci�g�ym m�wieniem o swoich uci��liwych dolegliwo�ciach, nie tylko najbli�szym, ale r�wnie� dalszym znajomym,a nawet obcym.
