Narcyzm�- wszyscy jeste�my po trosze narcyzami
U �r�de� nazwy le�y grecki mit o pi�knym m�odzie�cu, zakochanym we w�asnym odbiciu i niezdolnym do mi�o�ci do innych. Ta mi�o�� go zabija - Narcyz umiera z t�sknoty do obiektu swoich westchnie� i niemo�no�ci spe�nienia. Na jego grobie wyrasta ��ty kwiat, nazywany odt�d narcyzem. W innej wersji mitu zakochany sam w sobie m�odzieniec zostaje zamieniony w kwiat przez bogini� Nemezis.
Jakie by nie by�y losy pi�knego m�odzie�ca, jedno pozostaje takie samo - skupienie si� absolutnie i wy��cznie na sobie, bez zauwa�ania innych ludzi, jest uczuciem destrukcyjnym.
Wielu obserwator�w wsp�czesnego �wiata zauwa�a, �e narcyzm, a przynajmniej jego �agodniejsza wersja, charakteryzuje prawie ka�dego z nas. Je�eli jednak cechy narcystyczne dominuj� nad innymi cechami charakteru, mamy do czynienia z narcystycznym zaburzeniem osobowo�ci.
Narcystyczne zaburzenie osobowo�ci - czym si� charakteryzuje?
Po pierwsze taka osoba widzi tylko siebie. Narcyz jest sam dla siebie najwa�niejszy. Nie dostrzega potrzeb innych, traktuje ich instrumentalnie. Inni s�u�� mu tylko jako admiratorzy. Narcyz nieustannie domaga si� pochwa� i nie znosi ludzi, kt�rzy mu nie schlebiaj�. Osoba o sk�onno�ciach narcystycznych ogromnie pragnie by� w centrum zainteresowania, a je�eli zachcianka ta nie jest spe�niana, wpada w z�o�� lub przygn�bienie.
Czasem narcystyczna potrzeba bycia w centrum uwagi objawia si� jako nieustanne poczucie skr�powania, my�l, �e wszyscy na ni� patrz� lub jako poczucie absolutnej wy�szo�ci. ��czy si� to albo z nadmiernym idealizowaniem ludzi, albo - przeciwnie - z poni�aniem ich.
Narcyz nie znosi krytyki. Nawet drobna uwaga doprowadza go do z�o�ci lub poczucia ogromnego wstydu. Z punktu widzenia narcyza inni ludzie nie s� godni jego zainteresowania i mi�o�ci. Jest ca�kowicie pozbawiony empatii.
Narcyz piel�gnuje w�asny wyidealizowany wizerunek. Nie widzi, �e ten obraz jest nieadekwatny do rzeczywisto�ci, �e nie stoj� za nim �adne warto�ciowe osi�gni�cia. Narcyz jest absolutnie przekonany, i� jest jednostk� niezwyk�� i wybitn�, o wyj�tkowych zdolno�ciach. Jednocze�nie pomniejsza osi�gni�cia innych.
Osoba narcystyczna jest sama dla siebie obiektem uwielbienia, a stany zachwytu nad sob� przeplataj� si� u niej z momentami kompletnej utraty wiary w siebie. Mo�e si� to wi�za� nawet z my�lami samob�jczymi, poniewa� wyidealizowany wizerunek w�asnego ja, jest nie do zrealizowania. Narcyz sam nie umie sprosta� w�asnym wyg�rowanym wyobra�eniom o sobie.
Nie utrzymuje relacji z innymi lud�mi, poniewa� nie potrafi budowa� zwi�zk�w, pozostaje osamotniony, co staje si� dla niego dodatkowym �r�d�em frustracji.
Narcystyczne zaburzenie osobowo�ci - sk�d si� bierze to zaburzenie?
Uwa�a si�, �e u �r�de� tego zaburzenia le�� do�wiadczenia z dzieci�stwa. Ma�e dziecko na pocz�tku swojego �ycia jest skrajnie narcystyczne. Nie jest �wiadome istnienia innych ludzi i domaga si� spe�nienia swoich potrzeb w spos�b zdecydowany i nieust�pliwy. I zazwyczaj te jego potrzeby s� natychmiast zaspokajane. Dopiero z czasem zaczyna si� uczy�, �e istnieje odr�bny od niego �wiat, kt�ry niekoniecznie kr�ci si� wok� niego. Powoli dziecko przyswaja sobie umiej�tno�ci spo�eczne i poznaje zasady bycia z innymi. Je�eli jednak ten proces zostaje zaburzony, w dziecku zaczyna rozwija� si� narcyzm.
W�r�d przyczyn powstawania osobowo�ci narcystycznej wymienia si� nisk� odporno�� na frustracj�. Dziecko wpada we w�ciek�o�� lub czuje paniczny strach, gdy jego potrzeba nie jest natychmiast zaspokojona. Dziecko mo�e te� nagle odkry�, �e nie jest ju� najwa�niejsze i bole�nie to prze�y�. Strach i frustracja s� ju� tak du�e, �e sobie z nimi nie radzi i nie jest w stanie w normalny spos�b uczy� si� funkcjonowania w �wiecie. Pojawiaj� si� uczucia zawi�ci i ni�szo�ci oraz zwi�zane z tym poczucie upokorzenia.
Czynniki zewn�trzne, wp�ywaj�ce na powstanie narcystycznego zaburzenia osobowo�ci, zwi�zane s� z b��dami wychowawczymi rodzic�w. Zdarza si�, �e sami rodzice lub opiekunowie s� narcystyczni i przekazuj� te cechy dziecku. Mo�e to polega� na podkopywaniu w nim poczucia w�asnej warto�ci poprzez poni�anie i nadmiern� krytyk�, jak i na przypisywaniu dziecku zbyt wyg�rowanych i nieadekwatnych cech i zdolno�ci.
Je�eli wi�c dziecko w dzieci�stwie, nie ma relacji z rodzicami czy opiekunami, opartych na mi�o�ci i szacunku dla tworz�cej si� osobowo�ci, mo�e to zaburzy� jego rozw�j.
Narcystyczne zaburzenie osobowo�ci - czy da si� wyleczy�?
Je�eli osoba z narcystycznym zaburzeniem osobowo�ci trafi do lekarza, mo�e on jej pom�c wdra�aj�c odpowiedni� psychoterapi�. Leczenie to d�ugi proces, w trakcie kt�rego lekarz niejako "uczy" osob� narcystyczn� otwarcia si� na �wiat i innych ludzi, aby mog�a si� rozwin�� i cieszy� zwi�zkami z lud�mi.
