IBAN

Die IBAN is 'n afkorting vir International Bank Account Number (Internasionale bankrekeningnommer) en is formeel deur ISO 13616:1997 gedefinieer. Die konsep van die IBAN is deur die Europese Unie om handel tussen verskeie lande te vergemaklik geïnisieer.^[1] Dit word tans [Augustus 2024] in meer as tagtig lande gebruik. Die meeste van die lande is in Europa en die Midde-Ooste, maar sluit ook in, onder andere, Brasilië en Pakistan.^[2] Sedert 2014 is die IBAN die enigste bankrekeningnommer wat vir euro-banktransaksies in die EU gebruik mag word.^[3]

IBAN-formaat

Die presiese formaat van die IBAN is nie dieselfde in elke land nie. 'n Land wat gebruik van die IBAN vir internasionale doeleindes wil maak moet hul formaat met SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) registreer. Die formaat van die IBAN is:

Tekens 1-2: Landkode volgens ISO 3166-1
Tekens 3-4: Mod-97 Kontrolesom.
BBAN (Basic Bank Account Number) wat die bankkode, rekeningnommer en soms andere inligting by soos, byvoorbeeld die bank se BIC (Business Identifier Codes) insluit. Die formaat en aantal tekens van die BBAN verskil van land tot land.

Wanneer 'n IBAN geskryf of gedruk is, is dit die gewoonte om 'n spasie na elke vierde teken by te voeg. Hierdie spasies is nie in die elektroniese vorm nodig nie.

Tipiese IBAN-formate word hieronder aangegee. In die kolom "BBAN-formaat", dui die letter "n" 'n syfer aan, die letter "a" 'n hoofletter en die letter "c" óf 'n hoofletter óf 'n syfer aan:^[2]

Land	Tekens	BBAN-formaat	IBAN-velde	Opmerking
Frankryk	27	10n,11c,2n	`FRkk bbbb bggg ggcc cccc cccc cxx`	b = Nasionale bankkode g = Takkode (fr:code guichet) c = Rekeningnommer x = Nationale kontrolesyfers (fr:clé RIB)
Duitsland	22	18n	`DEkk bbbb bbbb cccc cccc cc`	b = Bank- en takkode (de:Bankleitzahl of BLZ) c = Rekeningnommer
Nederland	18	4a,10n	`NLkk bbbb cccc cccc cc`	b = BIC-bankkode (en:ISO_9362 Code) c = Rekeningnommer
Verenigde Koninkryk	22	4a,14n	`GBkk bbbb ssss sscc cccc cc`	b = BIC-bankkode (en:ISO_9362 Code) s = Bank- en takkode (en:sort code) c = Rekeningnommer

Kontroleer van 'n IBAN

Tipiese opskrif van 'n Britse bankstaat (l.w., *Wessex Bank* is 'n fiktiewe bank). Die IBAN is deur die rooi pyl aangedui.

Die IBAN gebruik 'n modulo-97-kontrole (ISO 7064) algoritme om die kontrolesom te bereken. Die kontroleer-toets sorg dat as 'n mens 'n fout begaan wanneer hulle 'n IBAN afskryf, is dit blykbaar dat die fout gestrik sal wees. Dus kan 'n mens die IBAN van 'n ontvanger op sy eie rekenaar kontroleer voordat hy 'n elektroniese handeling maak.

Die algoritme lui dus:^[4]

Bewys dat die tekens in die IBAN-tekenketting die regte formaat het. Die formaat hang af van die land waar die IBAN vandaan kom wat deur die eerste twee tekens aangedui word.
Skuif die eerste vier tekens in die IBAN-tekenketting na die einde van die tekenketting.
Verplaas elke letterteken in die tekenketting met twee syfertekens. Die teken "A" word met "10" verplaas, die teken "B" met "11" en so voorts.
Omset hierdie tekenketting as 'n heeltal. Bereken die restant wanneer die nommer deur 97 gedeel is. (Dit is nie nodig om die kwosiënt te bereken nie)^[5].
As die restant "1" is, is dit blykbaar dat die IBAN geldig is.

Voorbeeld: [fiktiewe] Britse bank: Landkode = "GB", kontrolesom = "82", BIC takkode = "WEST", takkode (sort code) "12-34-56", rekeningnommer = "98765432"):

• IBAN:	`GB82 WEST 1234 5698 7654 32`
• Tekenverplasing:	`W E S T12345698765432 G B82`
• Syferverplasing:	`3214282912345698765432161182`	("A"=> "10", "B" => "11" … "W" => "32" …)
• Restant bereken:	`3214282912345698765432161182`	mod 97 = 1

Verwysings

↑ "IBAN Standard Implementation Guidelines – SIG203 V4" (PDF) (in Engels). European Committee for Banking Standards. Desember 2000. 9.3 Ordering customer. Besoek op 3 Augustus 2014. IBANs make validation possible for telebanking, FEDI {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (hulp)
↑ ^2,0 ^2,1 "IBAN registry – This registry provides detailed information about all ISO 13616-compliant national IBAN formats – Release 98" (in Engels). SWIFT. Julie 2024. Besoek op 3 Augustus 2024.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
↑ "Over op IBAN" (in Nederlands). Betaalvereniging Nederland. 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Mei 2016. Besoek op 6 Augustus 2014.
↑ "IBAN: International Bank Account Number" (PDF). EBS204 V3.2 (in Engels). European Committee for Banking Standards. Augustus 2003. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 15 Desember 2017. Besoek op 5 Augustus 2014.
↑ "Standard 48 – Format of the IBAN issued in the UK (International Bank Account Number)" (PDF) (in Engels). UK Payments Administration. Junie 2007. p. 15. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 4 Maart 2016. Besoek op 3 Augustus 2014.

[SIG203-1] "IBAN Standard Implementation Guidelines – SIG203 V4" (PDF) (in Engels). European Committee for Banking Standards. Desember 2000. 9.3 Ordering customer. Besoek op 3 Augustus 2014. IBANs make validation possible for telebanking, FEDI {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (hulp)

[IBANRegistry-2] 2,0 ^2,1 "IBAN registry – This registry provides detailed information about all ISO 13616-compliant national IBAN formats – Release 98" (in Engels). SWIFT. Julie 2024. Besoek op 3 Augustus 2024.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)

[3] "Over op IBAN" (in Nederlands). Betaalvereniging Nederland. 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Mei 2016. Besoek op 6 Augustus 2014.

[ECBS-4] "IBAN: International Bank Account Number" (PDF). EBS204 V3.2 (in Engels). European Committee for Banking Standards. Augustus 2003. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 15 Desember 2017. Besoek op 5 Augustus 2014.

[5] "Standard 48 – Format of the IBAN issued in the UK (International Bank Account Number)" (PDF) (in Engels). UK Payments Administration. Junie 2007. p. 15. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 4 Maart 2016. Besoek op 3 Augustus 2014.

[1]