NSU Motorenwerke AG

NSU is 'n beroemde Duitse fiets-, bromponie-, motorfiets- en motorvervaardiger. NSU het 'n toonaangewende rol gespeel in die vroeë ontwikkeling van die motorfietsbedryf in Duitsland.

Die onderneming word in 1873 deur Christian Schmidt en Heinrich Stoll in Riedlingen aan die Donau gestig. Aanvanklik vervaardig hulle naaimasjiene, vandaar die naam Meganiese Werkswinkel vir Naaimasjiene (Duits: Mechanische Werkstatt für Strickmaschinen). In 1880 skuif die onderneming na Neckarsulm naby Heilbronn in 'n saag- en gipsmeule. Die rede vir die skuif was die behoefte aan meer ruimte. Die nuwe naam "NSU" is die afkorting vir NeckarSUlm en Neckarsulm se naam is afgelei van die twee riviere Neckar en Sulm, wat hier ineenvloei. In 1884 sterf Christian Schmidt en die onderneming word in 'n openbare maatskappy omskep.

Fietsvervaardiging begin in 1886. Germania was die eerste Hochrad (hoë fiets) van NSU, later volg ook die Niederräder (lae fietse). Die onderneming word vanaf 1897 "Neckarsulmer Fahrradwerke A.G." genoem. Van 1901 word motorfietse ook vervaardig. Die 211 cm³ enjin daarvoor kom uit Zürich van Zürich & Lüthi. Die Neckarsulmer Motorrad het 'n topspoed van 40 km/h gehad. In 1906 begin die ontwikkeling van motorkarre en daarmee in 1913 die naamsverandering na „Neckarsulmer Fahrzeugwerke AG“ en NSU word amptelik die handelsmerk. Die onderneming verskaf op die tydstip werk aan sowat 2 000 mense. In 1932 word motorvervaardiging ingestel nadat Fiat die motorwerkswinkel in Heilbronn oorgeneem het (later NSU-Fiat).

Tydens die twee wêreldoorloë word die bekende NSU Kettenrad in die Neckarsulm werkswinkel ontwikkel. Dit was 'n ongewone hibried tussen 'n motorfiets en 'n kruiptrekker waar die motorfiets gedeelte aan die voorkant gebruik is om die voertuig te stuur. Vervaardiging vind egter in die Stoewer werkswinkel in Stettyn plaas – en selfs die enjin was 'n vreemde fabrikaat en was van die Opel Olympia afkomstig.

In 1947 na die oorlog begin produksie van motorfietse opnuut, en in 1955 was NSU reeds die grootste motorfietsvervaardiger ter wêreld. Besonder beroemd was die NSU-Max, 'n 250 cm³-Masjien met unieke dubbele dryfstang aandrywing. Vir die kleiner man was daar ook die NSU-Quick (100 cm³, met pedaalaandrywing - help-my-trap), Pony (ook 100 cm³, met voetruste), die Moped NSU-Quickly en die NSU-Lambretta, vervaardig onder lisensie van die Italiaanse Lambretta-bromponievervaardigers. Verdere modelle het die Fox (98 cm³-vierslagmotor en 125 cm³-tweeslagmotor), die Lux (200 cm³), die voorganger van die Max, die 250 OSL asook 'n 350 cm³-masjien, die Konsul ingesluit.

NSU-Motorfietse was op talle renbane te vinde en het wêreldrekords opgestel. Die tweestryd tussen Heiner Fleischmann (NSU) en Georg "Schorsch" Meier (BMW) het in die naoorlogse tyd motorfietsrengeskiedenis geskryf, so ook Wilhelm Herz, Werner Haas, wat in 1954 verongeluk het, Rupert Hollaus en die syspan-span Böhm-Fuchs. Die 1950 inskrywing van die Thouret-Damentrios met Ilse Thouret en haar dogters Elga en Anneliese met NSU-Lambrettas in nasionale tydrenne het ook 'n sterk reklame effek gehad.

Motorfietsproduksie eindig egter tog met die eb in die motorfietsgety in 1965, die vervaardiging van fietse eindig teen die middel van die 1960's.

Enkele wêreldrekords:

• 1954: BAUMM I (49 cm³, 3,4 PS ~= 2,5 kW), Stromlinienverkleidung, 127 km/h, 1955 sogar 151 km/h
• 1954: BAUMM II (98 cm³, 7,2 PS ~= 5,25 kW), Stromlinienverkleidung, 178 km/h
• 1955: BAUMM II (125 cm³, 18 PS ~= 13 kW), Stromlinienverkleidung, 218 km/h
• 1956: BAUMM III Verbruiksrekord 1,13 l/100 km teen 'n gemiddelde snelheid van 100 km/h.

In 1953 word die eerste naoorlogse motorkar, die NSU Prinz ontwikkel, eers as kajuitfiets met die motor van die Max-Motorfiets, daarna as vierwiel kar met 'n 583 cm³-twee-silinder-agterenjin (ook van die Max-Motor afgelei) 20 PS (15 kW). In 1957 word die motor by die IAA bekendgestel. In 1961 volg die Prinz 4 in tipiese "Badewannen-Design", wat goeie Raumökonomie bied. In 1959 kom die Sportprinz op die mark. Die NSU Sport Prinz was 'n koepee met 2 1/2 sitplekke, terwyl dit agter slegs 'n dun gestoffeerde bankie gehad het, die sogenaamde Notsitz. Die bakwerk is deur Bertone ontwerp. Die Sportprinz sien daar uit soos die Wankel Spider met uitsondering van die hardekap dak, wat ook 'n sondak opsie gehad het. Dit beskik ook nie oor die luginlaatgleuwe soos die Wankel Spider nie, aangesien die Prinz-enjin nie waterverkoel is soos die Wankelmotor nie. Die onderstel is netso van die NSU Prinz oorgeneem.

In 1964 stig NSU en Citroën die Genève gebaseerde gesamentlike dogtermaatskappy Comobil om 'n passasiersvoertuig met 'n wankelejin te ontwikkel. In 1967 word die Comotor gesamentlike dogtermaatskappy in Luxemburg opgerig om wankelenjins vir Citroën en NSU te bou. Comotor vervaardig die wankelenjin vir die Citroën M35 prototipe in 1969. Dit lei tot die ontwikkeling van die tweerotorenjin vir die Citroën GS Birotor wat in Maart 1974 bekendgestel word. 'n Comotorenjin baie soortgelyk aan die in die Birotor is gebruik in die Van Veen OCR 1000 motorfiets wat in klein getalle in die laat-70's verkoop is. In 1972 eindig NSU se verbintenis met Comotor toe Volkswagen, wat NSU intussen oorgeneem het, uit die samewerking onttrek. Comotor het tot 1980 bly bestaan.

In 1969 smelt die toenmalige NSU AG en die tot Volkswagenbehorende Auto Union GmbH mit Sitz in Ingolstadt saam tot Audi NSU Auto Union AG mit Sitz in Neckarsulm. Op daardie stadium is die reeds ontwikkelde NSU K70 deur Volkswagen oorgeneem en as die VW K70 gebou. In 1985 volg die herbenaming na "Audi AG", die naam NSU verdwyn uit die maatskappy. Die beurssimbool vir Audi AG effekte is verderaan NSU, aangesien die huidige Audi AG rein wettiglik niks anders is as die onbenaamde NSU AG. Die hoofkantoor word na Ingolstadt verplaas.

Die huidige NSU GmbH is 'n Audi-dogter maatskappy en word in 1985 gestig om die tradisie van die vervaardigingsbedryf in Neckarsulm voort te sit. In die Audi-fabriek in Neckarsulm word die Audi A6, die Audi RS4 en die Audi A8 deesdae vervaardig. Die produksie van die Audi A2 word in Julie 2005 weer gestaak. In die (noordelike) herfs van 2005 word in Neckarsulm met die produksie van die nuwe sportmotor, die Audi R8 (wat uit die Le Mans-toetsmodel voortspruit) begin. Die vier ringe van die Audi-kenteken is van die voormalige Auto-Union oorgeneem, 'n saamsmelting van die motorvervaardigers Audi, Horch, DKW en Wanderer.

• 
  NSU Motorfiets
• 
  NSU Motorfiets
• 
  NSU Motorfiets
• 
  NSU Quickly L
• 
  NSU Quickly N56
• 
  NSU Quickly S
• 
  NSU Quickly
• 
  NSU Lambretta
• 
  NSU Motorfiets
• 
  NSU Max met syspan
• 
  NSU Lux, 1952
• 
  NSU Sportprinz
• 
  NSU Ro80

• Fr. Herzog: NSU 1873-1923 - Zum 50-jährigen Bestehen der Neckarsulmer Fahrzeugwerke Aktiengesellschaft Neckarsulm, NSU GmbH, Neckarsulm 1923 (Faksimile des Originals vom Januar 1987)
• Peter Schneider: NSU 1873-1984 - Vom Hochrad zum Automobil, 1. Auflage, Motorbuch Verlag, Stuttgart 1985
• Peter Schneider: Die NSU-Story - Die Chronik einer Weltmarke, 1. Auflage, Motorbuch Verlag, Stuttgart 1997
• Autorenteam: Das Rad der Zeit - Die Geschichte der AUDI AG, 2. Auflage, Hrsg.: AUDI AG, Ingolstadt 1997

Wikimedia Commons bevat media in verband met NSU Motorenwerke AG.

• Deutsches Zweirad-Museum - NSU-Museum
• Kategorie NSU Geargiveer 16 Desember 2007 op Wayback Machine by die Open Directory Project
• www.nsu24.de
• www.nsu-schoenhaar.de
• NSU-Autos Geargiveer 17 Julie 2006 op Wayback Machine
• NSU-Geskiedenis Geargiveer 29 Januarie 2007 op Wayback Machine
• NSU-Prinz IG
• www.nsu-quickly.de
• www.nsu-greifzu.de Geargiveer 11 Februarie 2006 op Wayback Machine
• www.nsu-zweitakter.de
• NSU Uitstalling in Monschauer Handwerkermarkt (Glashütte)