Euteleostomi

Euteleostomi
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Tipüstü: Sonağızlılar Tip: Xordalılar Klad: Olfactores Yarımtip: Onurğalılar İnfratip: Ağızçənəlilər Klad: Eugnathostomata Klad: Teleostomi Klad: Euteleostomi
Beynəlxalq elmi adı
Euteleostomi
Şəklin VikiAnbarda axtarışı NCBI   117571

Euteleostomi (yun. εὖ "yaxşı, həqiqi" + teleios "tam" + στόμα "ağız") — şüaüzgəcli balıqların (Actinopterygii) ən böyük kladıdır.^[1] Bu klad, bütün yaşayan sümüklü balıqların təxminən 96%-nı və bütün onurğalı növlərin təxminən yarısını təşkil edir.^[1]

Euteleostomi üzvləri aşağıdakı xüsusiyyətlərlə xarakterizə olunur:

• Üst çənənin quruluşu: Euteleostomi üzvlərinin üst çənəsi, premaxilla sümüyünün önə doğru uzanması ilə xarakterizə olunur. Bu, ağzı daha geniş açmağa və müxtəlif növ qidaları tutmağa imkan verir.^[2]
• Üzmə kisəsi: Euteleostomi üzvlərinin əksəriyyəti, üzmə kisəsi adlanan qazla dolu bir orqana malikdir. Bu orqan, balığın suda batmasını və ya üzə çıxmasını təmin edir.^[3]
• Homoserkal quyruq: Euteleostomi üzvlərinin quyruğu, yuxarı və aşağı lobları bərabər ölçüdə olan homoserkal quruluşa malikdir. Bu quyruq forması, daha səmərəli üzməyə imkan verir.
• Leptoid pulcuqlar: Euteleostomi üzvlərinin dərisi, leptoid pulcuqlarla örtülüdür. Bu pulcuqlar, nazik və yüngüldür və balığın hərəkətini asanlaşdırır.

Euteleostomi kladı, iki əsas qrupa ayrılır:

• Protacanthopterygii: Bu qrup, somon, alabalıq və siyənək kimi balıqları əhatə edir.
• Neoteleostei: Bu qrup, digər bütün yaşayan sümüklü balıqları əhatə edir.

Euteleostomi, təxminən 240 milyon il əvvəl, Trias dövründə ortaya çıxmışdır. Bu qrup, sürətlə şaxələnərək müxtəlif formalar yaratmışdır. Euteleostomi, günümüzdə ən müxtəlif və ən çox sayda olan onurğalı qrupudur.

1. ↑ ^{1 2} Betancur-R, R.; Huarte-Mendoza, A.; Arratia, G.; Orti, G. "Phylogenetic Classification of Bony Fishes". BMC Evolutionary Biology. 13 (1). 2013: 162. doi:10.1186/1471-2148-13-162. PMC 3765385. PMID 23917845.
2. ↑ Betancur-R, R.; Wiley, E.O.; Arratia, G.; Orti, G.; Vari, R.P.; Bloch, D. "Phylogenetic classification of bony fishes". BMC Evolutionary Biology. 17 (1). 2017: 162. doi:10.1186/s12862-017-0958-3. PMC 5501520. PMID 28690174.
3. ↑ Bond, Carl E. Biology of Fishes (2nd). Fort Worth: Saunders College Publishing. 1996. ISBN 978-0-03-070344-2.