Xuan Manuel de Rosas

Xuan Manuel de Rosas
isp. Juan Manuel de Rosas
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı	Juan Manuel José Domingo Ortiz de Rozas y López de Osornio
Doğum tarixi	30 mart 1793(1793-03-30)[1][2][…]
Doğum yeri	Buenos-Ayres, Rio-de-la-Plata vitse-krallığı, İspaniya imperiyası
Vəfat tarixi	14 mart 1877(1877-03-14)[2][3][…] (83 yaşında)
Vəfat yeri	Sauthempton, Hempşir qraflığı[d], Birləşmiş Krallıq
Dəfn yeri	Rekoleta qəbiristanlığı
Fəaliyyəti	siyasətçi, hərbi qulluqçu
Dini	katolisizm
Rütbəsi	general, əsgər
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Xuan Manuel Xose Dominqo Ortis de Rosas-i-Lopes-de-Osornio (isp. Juan Manuel José Domingo Ortiz de Rosas y López de Osornio; 30 mart 1793^[1][2][…], Buenos-Ayres, Rio-de-la-Plata vitse-krallığı, İspaniya imperiyası – 14 mart 1877^[2][3][…], Sauthempton, Hempşir qraflığı^[d]) — Argentinanın hərbi və siyasi xadimi, 8 dekabr 1829-cu ildən 17 dekabr 1832-ci ilə qədər (1-ci dəfə) və 13 aprel 1835-ci ildən 3 fevral 1852-ci ilə qədər (2-ci dəfə) Buenos-Ayresin general-kapitanı (qubernatoru), faktiki diktator-kaudillo 1852-ci ildə devrilməsi və qaçışına qədər Argentina Konfederasiyasının üzvü.

1828-ci ildə Rosas unitarçılara qarşı mübarizədə federalistlərə rəhbərlik etdi; 1829-cu ildə Buenos-Ayresin kapitan-general (qubernatoru) və Argentina konfederasiyasının rəhbəri oldu. Rosas 23 il kapitan vəzifəsində çalışdı və tədricən qeyri-məhdud diktatura hakimiyyətini öz üzərinə götürdü, Konqresin səlahiyyətləri isə getdikcə azaldı^[4].

Bu dövrdə Argentinada Rosasın əsl şəxsiyyət kultu quruldu. Onun şərəfinə oktyabr ayı Rosas ayı adlandırıldı. Diktatorun doğum günü (30 may) milli bayram elan edildi. Heç bir ictimai çıxış onun bəyanatlarına istinad edilmədən və ya onun "şanlı əməlləri" mədh edilmədən tamamlanmırdı.

Rosasın əhəmiyyəti yalnız Uruqvaydakı vətəndaş müharibəsinə müdaxiləsi nəticəsində azaldı və bu, onu Fransa və Böyük Britaniya ilə münaqişəyə saldı.

• Argentina dövlət başçılarının siyahısı