Красовер (тып аўтамабіля)

Красо́вер (таксама CUV — Crossover Utility Vehicle) — аўтамабіль павышанай праходнасці, у большай ступені аб'ядноўвае ў сабе якасці SUV, пазадарожніка, але таксама мае недахопы і перавагі іншых класаў аўтамабіляў, пераважна аўтамабіляў з кузавамі універсал, хэтчбэк і мінівэн ^[1] .

Гэты клас аўтамабіляў часта ствараюць на адной платформе з звычайнымі легкавымі аўтамабілямі.^[2] Красовер спалучае ў сабе шэраг канструктыўных асаблівасцяў, універсальны двухаб'ёмны кузаў, палепшаныя параметры геаметрычнай праходнасці, вялікі дарожны прасвет, поўны прывад (тым не менш, існуюць і мадэлі з прывадам толькі на адну вось і недарагія монапрывадныя мадыфікацыі мадэляў з поўным прывадам ^[3])і кіравальнасць легкавой машыны. Кузава красовераў, як правіла, звычайныя апорныя, у машын з больш выяўленымі пазадарожнымі магчымасцямі часта прысутнічае "інтэграваная рама", па сутнасці, узмоцненыя суцэльныя ланжэроныя падлогі. Такі варыянт выканання дазваляе атрымаць параметры лакальнай трываласці кузава на ўзроўні рамных машын, але з высокай калянасцю кузава на скручванне і нізкай падлогай. Красоверы, як правіла, не прызначаныя для сур'ёзных пазадарожных выпрабаванняў, і ў асноўным настроены для камфортнага і бяспечнага руху па дарогах з удасканаленым пакрыццём. Але шэраг мадэляў можа мець пастаянны поўны прывад з блакаваннем або імітацыяй блакіроўкі міжвосевага і міжколавых дыферэнцыялаў, або падключаемы з электроннымі сістэмамі для павышэння праходнасці. Такія машыны маюць выдатную праходнасць там, дзе не патрабуюцца экстрэмальныя геаметрычныя параметры і няма цвёрдых перашкод, здольных пашкодзіць вузлы і агрэгаты пад дном. Жадаючы задаволіць патрабаванні рынку (попыт), вытворцы выпускаюць машыны з вельмі спрошчанымі сістэмамі поўнага прывада і монапрывадныя камплектацыі красовераў, дзякуючы гэтаму з'явіўся тэрмін «паркетныя пазадарожнікі» або проста «паркетнікі»^[4], так як іх эксплуатуюць у асноўным у гарадскіх умовах, а іх праходнасць на грунтавых дарогах ледзь лепш, чым у простых легкавых аўтамабіляў^[5]. Паступова тэрмін «паркетнік» распаўсюдзіўся на ўсе аўтамабілі класа CUV па-за залежнасці ад рэальных параметраў праходнасці.

Гісторыя

Тэрмін «красовер» упершыню пачалі выкарыстоўваць у Chrysler, калі ў 1987 годзе гэтая кампанія набыла American Motors Corporation (AMC) і ўсім вядомы легендарны брэнд «Jeep» разам з ёй.

Эксперыментальны варыянт Масквіч-410/411/431 (поўнапрывадная версія Масквіча-402), выпушчаны ў 1957 годзе, паводле некаторых меркаванняў, з’яўляецца самым першым у свеце легкавым аўтамабілем (з уласным легкавым кузавам) з павялічаным дарожным прасветам. «Красоверам», тым не менш, яго назваць нельга, бо быў выкарыстаны менавіта легкавы кузаў, які сёння не прайшоў бы ніводнага з тэстаў магчымасці свабоднага кіравання падобным аўтамабілем.

Сам жа тэрмін «красовер» упершыню пачаў выкарыстоўвацца аўтакампаніямі толькі ў сярэдзін�� 1990-х гг. у дачыненні да аўтамабіляў, якія сёння называюцца «ўседарожнікамі», бо прыкладна да 2000-х большасць аўтамабіляў, разлічаных на легкавое паўсядзённае кіраванне, будаваліся на легкавых платформах, а для перамяшчэння ў больш складаных дарожных умовах прызначаліся класічныя ўсюдыходы-пазадарожнікі рамнай канструкцыі.

Першымі красоверамі цяперашняга пакалення сталі Toyota RAV4, які выйшаў у 1994 годзе, і Honda CR-V, якая выйшла годам пазней.

Да пачатку 2000-х гадоў, пасля таго як выявіўся запыт рынку на машыны, якія спалучаюць у сабе легкавую кіравальнасць і пашыраныя пазадарожныя здольнасці, паняцце «красовер» распаўсюдзілі і на больш буйныя машыны, канструкцыя якіх не прадугледжвала асобнай рамы, толькі ўзмоцнены «інтэграванай рамай» апорны кузаў. Гэта дазваляла пры захаванні «легкавых» паводзін на дарозе, нармальнага аб’ёму салона і невысокай масы прыкметна палепшыць магчымасці машыны на бездаражы, зрабіўшы, такім чынам, рамныя джыпы не патрэбнымі для большасці прымяненняў.

Варта заўважыць, што ў цяперашні час практычна ўсе выпускаемыя ўседарожнікі — красоверы. Справа ў тым, што прынцып апорнага кузава для малых мадэляў пазадарожнікаў настолькі ўвайшоў у моду, што рамныя канструкцыі для ўласных патрэб пакінулі толькі кампаніі, чые маркі славяцца да нашых дзён. Напрыклад, да іх можна аднесці: Jeep Wrangler, Suzuki Jimny, Toyota FJ Cruiser, Toyota 4Runner, Nissan Xterra. Такія ж аўтамабілі, як Jeep Grand Cherokee і Toyota RAV4, будуюцца па тыпажы красовераў і, такім чынам, імі і з’яўляюцца.