Сіныйджу (горад)

Горад Сіныйджу кар. 신의주시, 新義州市 Краіна  КНДР Каардынаты 40°06′ пн. ш. 124°24′ у. д.HGЯO Заснаваны 2002 Плошча 1 309 км² Вышыня цэнтра 1 м Насельніцтва 359 341 чал. (2008)[1][2] Часавы пояс UTC+9 Сіныйджу на карце КНДР

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сіныйджу, Шынгішу (кар. 신의주시, 新義州市) — горад у КНДР, адміністрацыйны цэнтр правінцыі Пхёнан-Пукто^[3]. Частка горада ўваходзіць у спецыяльны адміністрацыйны рэгіён Сіныйджу, які быў створаны ў 2002 годзе як эксперымент па ўвядзенні ў краіне рынкавай эканомікі.

Знаходзіцца на адлегласці каля 4 кіламетраў ад вусця ракі Амнакан^[3] (па якой праходзіць мяжа з КНР).

Вышыня горада над узроўнем мора — прыблізна адзін метр. Сярэдняя тэмпература — каля 9 °C.

Падчас японскага праўлення атрымаў статус буйнога паселішча. Размяшчаўся ў 11 кіламетрах на захад ад старога горада Ыйджу, ад якога і атрымаў сваю назву (Сіныйджу, гэта значыць «новы Ыйджу»). Стаў развівацца як порт, выкарыстоўваючы раку Амнакан для транспарціроўкі драўніны.

Пасля пабудовы дамбы Супхен вышэй па цячэнні ракі тут атрымала развіццё хімічная прамысловасць.

Распачатая ў 1937 годзе вайна ў Кітаі прывяла да развіцця цяжкай прамысловасці на Карэйскім паўвостраве. Японскі канцэрн Ніціцу стварыў «заходнекарэйскі прамысловы раён» (Сіныйчжу — Пхеньян — Цынампха), для будаўніцтва ў якім прадпрыемстваў цяжкай прамысловасці праводзілі гвалтоўныя мабілізацыі рабочых^[4].

Цяжкую шкоду нанесла паветраная бамбардзіроўка падчас Карэйскай вайны, але з тых часоў горад быў адноўлены. У заходняй гісторыі горад часта згадваецца, як месца падушанага савецкімі войскамі 23 лістапада 1945 года выступа мясцовых вучняў, якія пратэставалі супраць зняцця з працы дырэктара школы, пры гэтым было забіта каля 200 чалавек^[5].

У сярэдзіне 1970-х гадоў горад з’яўляўся буйным цэнтрам лёгкай прамысловасці (тут дзейнічалі тэкстыльныя, абутковыя, швейныя і парфумерныя прадпрыемствы), машынабудавання, хімічнай (вытворчасць штучных валокнаў, пластмас і інш.), лесапільны і цэлюлозна-папяровай прамысловасці. Таксама тут мелася вытворчасць будаўнічых матэрыялаў і завод эмаляванага посуду^[3].

З’яўляецца важным цэнтрам лёгкай прамысловасці ў КНДР.

Большая частка гандлю КНДР і КНР праходзіць праз Сіныйджу.

Транспартны вузел^[3]. Сіныйджу злучаны з кітайскім горадам Даньдун праз раку Амнакан мостам «кітайска-карэйскага сяброўства». Горад — канчатковы прыпынак на лініі чыгункі Гёнгуі (вядомы ў КНДР як П’ёнгуі), на якім пасажыры бесперасадачных вагонаў паведамленнем Пекін — Пхеньян праходзяць мытны кантроль.

Да Сіныйджу можна дабрацца з Пхеньяна па паветры, па чыгунцы або па аўтамабільнай дарозе.

У горадзе ёсць Сярэдняя школа Сіныйджу, Камерцыйная Сярэдняя школа Сіныйджу, Усходняя Сярэдняя школа, універсітэт лёгкай прамысловасці Сіныйджу, універсітэт медыцыны Сіныйджу і універсітэт адукацыі Сіныйджу.

«Манумент вызвалення» — мемарыял савецкім воінам, загінулым пры вызваленні Карэі ад японскай акупацыі^[6].

Павільён Танггун, вадаспад і гарачыя ключы.

У горадзе выдаецца рэгіянальная газета «Пхёнбук ільба». Таксама Сіныйджу з’яўляецца адным з трох гарадоў, у якім праведзены доступ да паўночнакарэйскай IPTV-сістэмы «Манбан», якая адкрывае доступ да ўсіх чатырох тэлеканалаў і Цэнтральнага радыё, а таксама спецыяльным відэатэкам.

• Шингишу // Шахта — Ь. — М. : Советская энциклопедия, 1933. — С. 412. — (Большая советская энциклопедия : [в 66 т.] / гл. ред. О. Ю. Шмидт ; 1926—1947, т. 62).