Saltu al enhavo

Akrilonitrilo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Akrilonitrilo
Plata kemia strukturo de la Akrilonitrilo
Tridimensia strukturo de la Akrilonitrilo
Alternativa(j) nomo(j)
  • 2-Propenonitrilo
  • Cianoetileno
  • Vinila cianido
  • Cianoetileno
  • Propenonitrilo
  • Akrilono
  • Karbakrilo
  • Nitrila akrilato
Kemia formulo
C3H3N
CAS-numero-kodo 107-13-1
ChemSpider kodo 7567
PubChem-kodo 7855
Merck Index 15,122
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora likvaĵo
Molmaso 53.0626 g·mol-1
Denseco 0.81 g cm−3
Fandpunkto −84 °C
Bolpunkto 77 °C
Refrakta indico  1,3911
Ekflama temperaturo −1 °C
Memsparka temperaturo 471 °C
Solvebleco Akvo:
  • 7.45 g/100ml
Mortiga dozo (LD50) 78 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Risko R11 R23/24/25 R37/38
R41 R43 R45 R51/53
Sekureco S9 S16 S45 S53 S61
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
02 – Treege brulema 05 – Koroda substanco
06 – Venena substanco 08 – Risko al sano
09 – Noca por vivmedio
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H225, H350, H331, H311, H301, H361, H335, H315, H318, H317, H411
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P201, P210, P280, P301+310, P330, P305+351+338, P308+313, P403+233
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Akrilonitrilo estas organika kombinaĵo komponita je tri karbonatomoj kie en la ekstremaĵoj sidas unu grupo vinila (C=C) kaj unu grupo R-C≡N . Ĝi estas senkolora volatila likvaĵo, kvankam komercaj specimenoj povas esti flavecaj pro malpuraĵoj. Ĝi estas grava unumero por la produktado de utilaj plastaĵoj tia kia la poliakrilonitrilo. Ĝi estas reakciema, toksa en etaj dozoj kaj povas spontanee eksplodi kiam ekspoziciita al flamoj. Akrilonitrila estas karcinomogenera substanco, toksa per inhalado, ingestado aŭ haŭtokontakto.

Sintezo 1

[redakti | redakti fonton]
  • Akrilonitrilo estis unuafoje sintezita en 1893 de la franca kemiisto Charles Moureu (1863–1929) per senhidratigo de la etila-cianohidrino:

Sintezo 2

[redakti | redakti fonton]
  • Laŭ la Procezo Sohio, la akrilonitrilo produkteblas ekde interagado de la propileno kune kun amoniako kaj oksigeno.[1]. 90% el produktado en la tuta mondo baziĝas sur ĉi-procezo.

Sintezo 3

[redakti | redakti fonton]
  • En 1940, akrilonitrilo estis sintezebla pere de aldona reakcio inter la acetileno kaj cianida acido:

Sintezo 4

[redakti | redakti fonton]
  • La unua industria metodo por ĝia preparado estis per interago de la etilena oksido kaj cianida acido:

Sintezo 5

[redakti | redakti fonton]
4 CH2=CHCH3 + 6 NO → 4 CH2=CHCN + N2 + 6 H2O

Literaturo

[redakti | redakti fonton]

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]