Honora legio

Honora legio
ŝtata ordeno
Branĉoj	• Kavaliro de Honora Legio • Oficiro de la Honora Legio • Komandoro de la Honora Legio • Granda Oficiro de la Honora Legio • Granda Kruco de la Honora Legio • Granda Kolĉeno de la Honora Legio vd
Lando	Francio
Fondita de	Napoleono Bonaparte vd
Fondita en	19-a de majo 1802
En TTT	Oficiala retejo vd
v • d • r

La Honora Legio (france ordre national de la Légion d'honneur [ɔʁdʁ na.sjɔ.nal də la leʒjɔ̃ dɔ.nœʁ]) estas franca ordeno, kiu rekompencas eksterordinarajn meritojn armeajn aŭ civilajn pri la franca nacio. Ĝi estis fondita de Napoléon Bonaparte la 20-an de majo 1802.

La Franca Revolucio efektive forigis ĉiujn distingaĵojn de la malnova reĝimo, kaj la generaloj ekkutimis atribui honorajn batalilojn (honora fusilo, honora sabro, eĉ honora tamburo) por rekompenci kuraĝajn agojn. Tial Napoleono kreis la legion por havi distingilojn ne ligitajn al la iama monarkio.

Pro la pledo de Napoleono oni principe akceptis civilulojn en la legion. Li diris:

"Se oni diferencigus inter homoj armeaj kaj civilaj, oni establus du ordenojn, kvankam ekzistas nur unu nacio. Se oni honorus nur armeanojn, estus eĉ pli malbone, ĉar tiam la nacio estus jam nenio."

Grandmajstro de la ordeno estas la prezidento de Francio. En 2005 ekzistis pli ol 110 000 vivantaj legianoj, pro mortoj en 2016 nur estis 93 000. La rilato inter armeaj kaj civilaj distingitoj estas proksimume 2/3 al 1/3. Nur unu dekono de la legianoj estas virinoj.

La legianoj dividiĝas al kvin ŝtupoj; la unuaj tri nomiĝas "gradoj" kaj la du superaj "dignoj":

• kavaliroj (nun 100.000)
• oficiroj (10.000)
• komandoroj (1.250)
• grand-oficiro (250)
• granda kruco (75)

Per legianeco estis distingitaj ne nur homoj, sed ankaŭ asocioj, firmaoj, lernejoj kaj eĉ urboj.

La insigno de la ordeno estas blank-emajla stelo kun kvin duoblaj radioj, kies dek pintoj portas globetojn. La stelocentro kaj la globetoj estas arĝentaj por la kavaliroj kaj karminaj por la oficiroj. La radiojn ligas krono arĝenta aŭ karmina laŭ la grado, verde emajlita kaj kunmetita el folioj de kverko (dekstre) kaj laŭro (maldekstre), kies krucigitaj malsupraj pintoj estas ligitaj per nodo. La centro de la stelo estas ora medaliono kun bildo de la Franca Respubliko, ĉirkaŭata de blua cirklo kun la vortoj REPUBLIQUE FRANÇAISE (Franca Respubliko). La stelo pendas de plia krono, laŭgrade arĝenta aŭ karmina, verde emajlita kaj kunmetita el kverkaj (ĉi-foje maldekstre) kaj laŭraj (ĉi-foje dekstre) folioj. Malantaŭe la ora medaliono portas tri trikolorajn flagojn kun la enskribo Honneur et Patrie (honoro kaj patrujo) kaj la daton de la kreo de la ordeno, laŭ la revolucia kalendaro: 29 floréal An X (29-a de florealo, jaro 10).

La insigno pendas de ruĝa rubando. La grandeco de la karmina insigno de la komandantoj plias je duono tiun de la unuaj du gradoj. Ĝi portas rozeton por la oficiroj. La insigno de la komandantoj pendas de kravato. La grand-oficiroj portas la saman insignon, sed karminan, sur la maldekstra flanko de la brusto. Ilia karmina kruco, preskaŭ duoble granda kiel tiu de la du unuaj gradoj, estas portata sur skarpo, pendas de larĝa ruĝa rubando, kiu pasas sur la dekstra ŝultro.

En civilaj vestaĵoj la kavaliroj portas en la butontruo ruĝan rubandon, la oficiroj ruĝan rozeton, la komandantoj ruĝan rozeton sur bantoj el arĝento, la grand-oficiroj ruĝan rozeton sur bantoj duone arĝentaj kaj duona oraj, kaj la grand-kruculoj ruĝan rozeton sur oraj bantoj. La bantoj estas vulgare nomataj "kanapo".

Ekzistas edukejo dediĉita al la legio, al kiu rajtas aliri nur filinoj, nepinoj kaj pranepinoj de legianoj. La nombro estas limigita je mil.

Ekzistas nun du aliaj ŝtataj distingiloj en Francio:

• La medalo de la rezisto estis kreita la 9-an de februaro 1943, en ekzilo, de generalo Charles de Gaulle por rekompenci agojn de rezisto al la malamiko.
• La nacia ordeno de la merito, destinita rekompenci elstarajn meritojn, estis kreita je la 3-a de decembro 1963 same de generalo de Gaulle.

• Émile Zola
• Georges Avril
• Salomon Kornfeld, ps. Grenkamp
• Jean Marais
• L. L. Zamenhof (la distingo ne estis registrita, eble pro obĵetoj de Rusio)
• Maurice René Fréchet

• Saint-Jean-de-Losne
• Verdun
• Lieĝo
• Alĝero
• SNCF, la franca fervoja kompanio

• Alain Bashung
• Georges Bizet
• Emmanuelle Pouydebat

• Bruno Cremer
• Sonia Delaunay
• Denise Legrix
• Michel Serrault

• Alexander Fleming
• Benedikto la 16-a
• Władysław Bartoszewski

• Charlie Chaplin
• Colette
• Fratino Emmanuelle
• Ilja Jefimoviĉ Repin

• Henri Grouès (Abbé Pierre)
• Václav Havel (kiel elstara fremdulo)
• Ignacy Jan Paderewski (kiel elstara fremdulo)

• http://www.ambafrance-ca.org/article.php3?id_article=430&var_recherche=Legion+of+Honor
• http://www.semlh.asso.fr Arkivigite je 2011-12-11 per la retarkivo Wayback Machine
• https://web.archive.org/web/20010129052900/http://www.defense.gouv.fr/actualites/dossier/d29/honneur.htm
• retejo de la legio (fr, en)

v • d • r Francaj ordenoj, premioj kaj medaloj Naciaj ordenoj Honora Legio• Ordeno de la Liberigo• Nacia Ordeno de Merito Ministeriaj ordenoj Palmordeno• Ordeno de agrikultura Merito• Ordeno de mara Merito• Ordeno de Artoj kaj Literaturo Civilaj premioj Médaille d’honneur pour acte de courage et de dévouement• Médaille d’honneur de l’aéronautique• Médaille d’honneur agricole• Médaille d’honneur des chemins de fer• Médaille d’honneur des contributions indirectes• Médaille d’honneur départementale et communale• Médaille d’honneur des douanes• Médaille d’honneur des eaux et forêts• Honora medalo de la unuagrada edukado• Médaille d’honneur de l’administration pénitentiaire• Médaille d’honneur des personnels civils relevant du ministère de la défense (Terre, Air et Mer)• Médaille d’honneur de la police nationale• Médaille d’honneur des sapeurs-pompiers• Médaille d’honneur des sociétés musicales et chorales• Médaille d’honneur de la protection judiciaire de la jeunesse• Médaille d’honneur du travail• Médaille d’honneur des travaux publics• Insigne des blessés civils• Medalo de la familio• Médaille de la jeunesse, des sports et de l'engagement associatif• Médaille des mines• Medalo de turismo• Ordeno de Tahiti Nui• Honora medalo de la eksterlandaj aferoj• Medalo de la enlanda sekureco Militaj premioj Milita medalo• Militkruco 1914-1918• Militkruco 1939-1945• Militkruco de eksterlandaj Operacejoj• Kruco de Militvaloro• Medalo de la nacia Ĝendarmaro• Medalo de Rezistado• Médaille des Évadés• Croix du combattant volontaire 1914-1918• Croix du combattant volontaire• Croix du combattant volontaire de la Résistance• Croix du combattant• Médaille de l'Aéronautique• Médaille de la Défense nationale• Médaille des services militaires volontaires• Médaille d'honneur du service de santé des armées• Insigne des blessés militaires Aliaj militaj premioj Memorigaj medaloj 19-a jarcento Médaille de Sainte-Hélène (1857)• Médaille commémorative de la campagne d'Italie (1859)• Médaille commémorative de l'expédition de Chine (1860)• Médaille commémorative de l'expédition du Mexique (1862)• Médaille commémorative de la guerre 1870-1871 (1911)• Médaille commémorative de l'expédition du Tonkin (1885)• Médaille commémorative de l'expédition du Dahomey (1892)• Médaille commémorative de Madagascar (1883 et 1896)• Médaille coloniale (1893) 1900-1914 Médaille commémorative de l'expédition de Chine (1901)• Médaille commémorative du Maroc (1909) Unua mondmilito•1914-1918 Médaille Interalliée 1914-1918• Médaille des victimes de l'invasion• Médaille commémorative des Dardanelles• Médaille commémorative d'Orient• Médaille commémorative de la guerre 1914-1918• Médaille de la Reconnaissance française• Médaille de la Fidélité Française• Médaille des prisonniers civils, déportés et otages de la Grande Guerre 1914-1918 Inter la du mondmilitoj•1918-1939 Médaille commémorative de Syrie-Cilicie Dua mondmilito•1939-1945 Médaille commémorative des services volontaires dans la France libre• Médaille commémorative de la campagne d'Italie 1943-1944• Médaille commémorative de la bataille de la Somme• Médaille commémorative de la guerre 1939-1945• Médaille de la déportation et de l'internement politique• Médaille de la déportation et de l'internement pour faits de Résistance• Médaille de la France libérée• Insigne du réfractaire au STO de 1945 ĝis nun Médaille commémorative française des opérations de l'Organisation des Nations unies en Corée (1952)• Médaille commémorative de la campagne d'Indochine (1953)• Médaille commémorative des opérations du Moyen-Orient (1956)• Médaille commémorative des opérations de sécurité et de maintien de l'ordre en Afrique du Nord (1958)• Médaille d'Outre-Mer (1962) • Médaille commémorative de la FINUL (1978)• Médaille commémorative française (1995)• Médaille d'Afrique du nord (1997)• Médaille de reconnaissance de la Nation (2002) Malaperintaj ordenoj Ministeriaj ordenoj Ordre du Mérite combattant• Ordre du Mérite militaire• Ordre du Mérite civil• Ordre du Mérite social• Ordre du Mérite du Travail• Ordre du Mérite touristique• Ordre de l'Économie nationale• Ordre du Mérite commercial et industriel• Ordre du Mérite artisanal• Ordre de la Santé publique• Ordre du Mérite postal• Ordre du Mérite sportif Koloniaj ordenoj Ordre du Mérite indochinois• Ordre du Mérite saharien• Ordre de l'Étoile noire• Ordre de l'Étoile d'Anjouan• Ordre du Nichan el Anouar• Ordre du Dragon d'Annam• Ordre royal du Cambodge Vidi ankaŭ : Ministeriaj ordenoj (Francio)•Militaj premioj (Francio)•Rubandoj de francaj civilaj kaj militaj premioj•Internacia premio