Octavio Paz

Octavio Paz
Nobel-premiito
Persona informo
Octavio Paz
Naskiĝo	31-an de marto 1914 (1914-03-31) en Meksikurbo
Morto	19-an de aprilo 1998 (1998-04-19) (84-jaraĝa) en Meksikurbo
Religio	ateismo vd
Lingvoj	hispana vd
Ŝtataneco	Meksiko Dua Hispana Respubliko vd
Alma mater	Universitato de Kalifornio ĉe Berkeley Colegio Williams (en) Nacia Aŭtonoma Universitato de Meksiko vd
Familio
Edz(in)o	Marie José Tramini (en) (1964–1998) Elena Garro (1937–1959) vd
Profesio
Okupo	poeto tradukisto eseisto verkisto filozofo kantotekstisto diplomato politikisto vd
Laborkampo	Poezio, eseo, literaturo de Meksiko kaj Mexican poetry (en) vd
Postenoj Postenoj ambassador of Mexico to India (en) (1962–1968) vd
Honorigoj Honorigoj (2003)  Premioj Princino de Asturio pri Komunikado kaj Homsciencoj (1997)  Granda Kruco de la ordeno de Izabela la Katolikino (1991)  Grand Officer of the Order of Merit of the Italian Republic (en) (1990)  Nobel-premio pri literaturo (1987)  Menéndez Pelayo International Prize (en) (1986)  Grand Cross of the Civil Order of Alfonso X the Wise (en) (1985)  Alfonso Reyes International Prize (en) (1984)  Pacpremio de la germana librokomerco (1982)  Internacia Premio Neustadt de Literaturo (1981)  Premio Cervantes (1977)  Jerusalema premio (1964, 1956)  Xavier Villaurrutia Award (en) (1945, 1977)  National Prize for Arts and Sciences (en) (1943)  Guggenheim-stipendio  Mariano de Cavia' Price (en) vd
Membrecoj Membrecoj Meksika Nacia Kolegio Usona Akademio de Artoj kaj Sciencoj Akademio Meksika de la Lingvo Brazila Beletristika Akademio vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Octavio PAZ (Oktávjo PAS) (naskiĝis la 31-an de marto, 1914 en Meksikurbo, mortis la 19-an de aprilo 1998) estis meksika verkisto, poeto, dramaturgo kaj diplomato. Paz estas konsiderata unu el la plej gravaj hispanlingvaj verkistoj de la 20-a jarcento, gajninte la Nobel-premion pri literaturo en 1990 kaj unu el la plej grandaj hispanidaj poetoj de ĉiuj tempoj^[1]. Lia unua kaj plej fama prozaĵo aperis en 1950: El laberinto de la soledad (La labirinto de la soleco), esplorado de meksikaj kaj latin-amerikaj identecoj.

Octavio Paz naskiĝis en Meksikurbo. Li komencis verki en 1931 kaj lia unua libro estis Luna silvestre (Sovaĝa luno, 1931). Li organizis kaj redaktoris plurajn kulturajn revuojn (Barandal, Taller), kaj en 1945 komencis sian diplomatan karieron, kiun li forlasis en 1968, kiel protesto pro la masakro de Tlaltelolko.

En 1950 li publikigis El laberinto de la soledad (La labirinto de la soleco), eseo en kiu li esploras la esencon de la meksikaneco. En 1981, Octavio Paz ricevis la Premion Cervantes kaj en 1990 la Nobelpremion de literaturo.

Ne nur mondkonata poeto, sed ankaŭ elstara eseisto, Octavio Paz forpasis post longa kancera malsano. Lia heredaĵo, tamen, estas vasta: ĉirkaŭ 15 dikaj volumoj kiuj kovras la sennombrajn aspektojn de lia intelekta agado: literaturo, historio, politika kritiko kaj, super ĉio, poezio. Li ja mem diris ke li deziris esti rigardata, antaŭ ĉio, kiel poeto.

Fragmentoj el lia poezio aperis Esperante en la bulteno de Meksika Esperanto-Federacio, Ni ĉiuj kaj en la volumeto Octavio Paz (1914-1999) - Nobel-premiito pri literaturo (1990) publikigita en Świdnik en 1990.

Eldonita en Hispanio, inter 1999 kaj 2005, de Galaxia Gutenberg / Rondo de legantoj; kaj en Meksiko, en 2014, de la Fondo de Cultura Económica. Eldono preparita de la aŭtoro.

• I. La casa de la presencia. Poezio kaj historio
• II. Excursiones e incursiones. Fremda domajno. Fundación y disidencia. Hispana dominado
• III. Generaciones y semblanzas. Meksika dominado. Sor Juana Inés de la Cruz o Las trampas de la fe
• IV. Los privilegios de la vista. Universala moderna arto. Meksika arto
• V. El peregrino en su patria. Historio kaj politiko de Meksiko
• VI. Ideas y costumbres. La letero kaj la sceptro. Uzoj kaj simboloj
• VII. Obra poética
• VIII. Miscelánea. Fruaj skribaĵoj kaj intervjuoj

Neniu etikedo taŭgas por li, kvankam Paz mem agnoskis ke en lia trejnado "fundamentaj estis la superrealistoj, kun kiuj mi amikiĝis en la jaro 1946 aŭ 1947, kiuj tiutempe estis pli proksimaj al liberecanoj." Sendube estas, ke en la lasta poezio de Paz estas multe da esoterismo sed, krom tio, lia tuta antaŭa poezio elstaras pro sia poezieco kaj pro la senco de transsubstanco, kiun la aŭtoro donas al vortoj.

Superrealismo

• (en) Octavio Paz, Nobelprice.org
• (fr) Publikaĵoj de Octavio Paz, Persée, Ministère de l'Enseignement supérieur, de la Recherche et de l'Innovation
• (es) Pegasos, biografio (Internet Archive)
• (en) Bibliografio de Octavio Paz, Internet Speculative Fiction Database
• (en) Octavio Paz, Goodreads.
• (en) Octavio Paz, Discogs, Zink Media.
• (en) Octavio Paz, MusicBrainz, Fondumo MetaBrainz (Foundation Metabrainz).
• (en) Octavio Paz, Internet Movie Database, IMDb.com.