Elaine May

Elaine May
	; (1959) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Elaine Iva Berlin
Jaiotza	Filadelfia, 1932ko apirilaren 21a (92 urte)
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Lehen hizkuntza	ingelesa
Familia
Ezkontidea(k)	Sheldon Harnick (1962 - 1963)
Bikotekidea(k)	ikusi Stanley Donen;
Seme-alabak	ikusi Jeannie Berlin;
Hezkuntza
Heziketa	Hollywood High School (en) ; Chicagoko Unibertsitatea
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	aktorea, film-zuzendaria, gidoilaria, antzerki aktorea, idazlea, antzerkigilea, zinema aktorea, komediantea, telebista-aktorea eta errealizadorea
Jasotako sariak	ikusi Writers Guild of America Award ; National Medal of Arts ; Golden Raspberry Award for Worst Director (1988) : Ishtar (en) ; BAFTA Award for Best Adapted Screenplay (1999) : Primary Colors; Drama Desk Award for Outstanding Actress in a Play ; Ohorezko Oscar Saria (2022) ; Grammy Award for Best Comedy Album (1961) : An Evening with Mike Nichols and Elaine May (en) ;
Kidetza	Writers Guild of America, West (en)

Elaine Iva May (Filadelfia, AEB, 1932ko apirilaren 21a) estatubatuar gidoilari, film zuzendari, aktore eta komediantea da.^[1] 1950eko hamarkadan lortu zuen errekonozimendua, Mike Nicholsekin egindako komedia inprobisatuaren errutinetatik abiatuta. Aurrerago, zuzendari eta gidoilari ibilbidea hasi zuen.^[2]

Ibilbidea

Los Angelesen Maria Uspénskaya antzerki tutore ospetsuarekin emanaldia ikasi ostean, 1955ean Chicagora joan zen bizitzera eta Compass Players antzerki talde inprobisatuaren kide sortzailea bihurtu zen. May Mike Nicholsekin hasi zen lanean, bera ere taldeko kide zelarik, eta elkarrekin hasi ziren euren komedia skechak idazten eta interpretatzen, ezagun-ezagunak izan zirenak.^[3] 1957an, taldea utzi zuten biek, Nichols and May beren ekitaldi eszenikoa osatzeko, New York hirian.^[2]

Sarrera guztiak agortzen ziren eszenatokietan jarduten zuten, telebistan eta irratian agerpenak egiteaz gain. Komedia ekitaldian klixe satirikoak eta pertsonaia motak sortu zituzten, une horretan sortzen ari zen ordena intelektual, kultural eta sozial berriari iseka egiten ziotenak. Hori funtsezkoa izan zen emakumeek zuzeneko komedian arrakastarik ezin dutela izan dioen estereotipoa ezabatzeko. Elkarrekin, inspirazio bihurtu ziren komediante gazteago askorentzat, Lily Tomlin eta Steve Martin barne.

Lau urteren ondoren, ospearen gailurrean, antzezteari uztea erabaki zuten. Komediako izar gisa elkarrekin emandako denbora labur samarrak bultzatuta, Dick Cavett New Yorkeko elkarrizketa saioko aurkezleak "zeruko meteorito komikoetako bat" bezala aipatu zuen bere ekitaldia. Gerald Nachmanek adierazi zuenez, "Nichols eta May dira, beharbada, bere garaiko komediante satiriko guztien artean euren falta somatu izan dena handien".^[2]

May gidoilari eta antzerkigile lanetan jarraitu zuen, antzezteaz eta zuzentzeaz gain. Gidoilari lanak bi aldiz izendatu zuten Oscar sarirako, Heaven Can Wait (1978) eta Primary Colors (1998) filmengatik. May 1970eko hamarkadan zuzendu zuen film sortarengatik goraipatu zuten: 1971ko A New Leaf komedia beltza —Walter Matthonekin batera protagonista izan zen bertan—, 1972ko The Heartbreak Kid komedia erromantikoa —gaur egun galdutzat jotzen dena— eta 1976ko Mikey eta Nicky drama —John Cassavetes eta Peter Falk ditu protagonista—.

Dustin Hoffman, Warren Beatty eta Isabelle Adjani protagonista dituen Ishtar bere azken filmak Marokon dabiltzan bi musikari huts ditu ardatz. Pelikulak arazo ugari izan zituen ekoizpenean zehar, besteak beste, aurrekontuaren erdia protagonisten soldatak ordaintzen gastatu baitzen. Gainera ez zuen irabazi onik lortu estreinaldiko asteburuan, eta harrera ere epela izan zuen kritikaren aldetik.^[4] Horren ondorioz, "zineman inoiz egin den pelikularik txarrena" izendatu zuten, "movie jail" (zinemako kartzela) terminoa sortu zuten, eta Mayri berriro zuzentzea galarazi zioten.^[5]

1996an, Mike Nicholsekin elkartu zen Nicholsek zuzendutako The Birdcage filmaren gidoia idazteko eta, gero, Primary Colorsen gidoia idazteko.^[2]

2019an, Mayk film berri bat zuzenduko zuela iragarri zuten, Crackpot izenekoa, Dakota Johnsonekin.^[6] Ordutik, ez da horren inguruko berririk izan.

Filmografia

Helbidea
Urtea	Izenburua	Oharrak
2016	American Masters: Mike Nichols	Telebistako atala
1987	Ishtar	Zuzendaritza eta gidoia
1976	Mikey and Nicky	Zuzendaritza eta gidoia
1972	The Heartbreak Kid
1971	A New Leaf	Zuzendaritza, gidoia eta emanaldia

Antzepena
Urtea	Izenburua	Rola	Oharrak
2021	The Same Storm	Ruth Lipsman Berg
2021	The Good Fight	Ruth Bader Ginsberg	2 kapitulu
2016	In Six Scenes krisia	Kay	6 kapitulu
2000	Small Time Crooks	Mai
1994	Wolf	Operadorea	Krediturik gabe
1990	In the Spirit	Marianne Flan
1978	California Suite	Millie Michaels
1971	A New Leaf	Henrietta Lowell
1967	Back to Bach		Film laburra
	The Graduate	Benjaminentzako nota duen neska	Krediturik gabe
	Luv	Ellen Manville
	Enter Laughing	Angela Marlowe
1958	DuPont Show of the Month	Candy Carter	Kapitulu 1

Gidoilari
Urtea	Izenburua	Oharrak
2001	Down to Earth	Heaven can wait filmaren gidoian oinarritutako filma
1998	Primary Colors
1996	The Birdcage
1995	Dangerous Minds
1987	Ishtar
1982	Tootsie	Krediturik gabe
1978	Heaven Can Wait
1976	Mikey and Nicky
1971	Such Good Friends	Esther Dale izengoitiarekin idatzia
1971	A New Leaf
1967	Back to Bach
1964	Jack Paar Program	Kapitulu 1
1964	A Degree of Frost	Telebistako saio berezia

Sariak eta izendapenak

Oscar sariak

Urtea	Kategoria	Filma	Emaitza
1979^[7]	Gidoi egokitu onena	Heaven Can Wait	Izendatua
1999^[8]	Gidoi egokitu onena	Primary Colors	Izendatua
2022	Ohorezko Oscarra		Irabazlea

Erreferentziak

↑ «Person Details for Marvin May, "California, County Marriages, 1850-1952" — FamilySearch.org» familysearch.org.
↑ ^a ^b ^c ^d Thompson, Thomas. (1967). «What Ever Happened to Elaine May?» Life 63 (28 de julio): 54–59. ISSN 0024-3019..
↑ FilmArchivesNYC. (13 de marzo de 2009). Elaine May & Mike Nichols Commercial (stock footage / archival footage). .
↑ Brueggemann, Tom. (2020-05-17). «‘Ishtar’: How Hollywood Decided That One Box-Office Flop Spoke for All Female Directors» IndieWire.
↑ Bramesco, Charles. (2017-05-15). Ishtar at 30: is it really the worst movie ever made?. ISSN 0261-3077..
↑ Pulver, Andrew. (2019-11-05). Elaine May to make directing comeback at 87. ISSN 0261-3077..
↑ «The 51th Academy Awards. 1979» oscars.org (Academia de Artes y Ciencias Cinematográficas).
↑ «The 71th Academy Awards. 1999» oscars.org (Academia de Artes y Ciencias Cinematográficas).

Kanpo estekak

Elaine May Internet Movie Databaseren webgunean (Ingelesez)

Datuak: Q454156
Multimedia: Elaine May / Q454156

[1] «Person Details for Marvin May, "California, County Marriages, 1850-1952" — FamilySearch.org» familysearch.org.

[Life-2] Thompson, Thomas. (1967). «What Ever Happened to Elaine May?» Life 63 (28 de julio): 54–59. ISSN 0024-3019..

[3] FilmArchivesNYC. (13 de marzo de 2009). Elaine May & Mike Nichols Commercial (stock footage / archival footage). .

[4] Brueggemann, Tom. (2020-05-17). «‘Ishtar’: How Hollywood Decided That One Box-Office Flop Spoke for All Female Directors» IndieWire.

[5] Bramesco, Charles. (2017-05-15). Ishtar at 30: is it really the worst movie ever made?. ISSN 0261-3077..

[6] Pulver, Andrew. (2019-11-05). Elaine May to make directing comeback at 87. ISSN 0261-3077..

[7] «The 51th Academy Awards. 1979» oscars.org (Academia de Artes y Ciencias Cinematográficas).

[8] «The 71th Academy Awards. 1999» oscars.org (Academia de Artes y Ciencias Cinematográficas).

[1]