George Santayana
George Santayana | |
---|---|
(1936) | |
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Jorge Agustín Nicolás Ruiz de Santayana y Borrás |
Jaiotza | calle de San Bernardo eta Madril, 1863ko abenduaren 16a |
Herrialdea | Espainia |
Bizilekua | Ávila Beacon Street (en) |
Heriotza | Erroma, 1952ko irailaren 26a (88 urte) |
Hobiratze lekua | Udako hilerria |
Heriotza modua | berezko heriotza: urdaileko minbizia |
Familia | |
Aita | Agustín Ruiz de Santayana |
Ama | Josefina Borrás |
Ezkontidea(k) | ezkongabea |
Hezkuntza | |
Heziketa | Harvard Unibertsitatea Harvard College (en) King's College (en) Berlingo Humboldt Unibertsitatea Boston Latin School (en) |
Hizkuntzak | gaztelania ingelesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | filosofoa, idazlea, poeta, eleberrigilea, saiakeragilea eta unibertsitateko irakaslea |
Enplegatzailea(k) | Harvard Unibertsitatea |
Kidetza | Ameriketako Estatu Batuetako Arte eta Letren Akademia Phi Beta Kappa Elkartea |
Izengoitia(k) | George Santayana |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | Christian atheism (en) |
George Santayana (jaiotza-izena: Jorge Agustín Nicolás Ruíz de Santayana; Madril, 1863ko abenduaren 16a - Erroma, 1952ko irailaren 26a) Estatu Batuetako filosofoa izan zen, Espainian jaioa.
Bederatzi urte zituela Estatu Batuetako Boston hirira joan zen familiarekin, eta Estatu Batuetan bizi izan zen aurrerantzean. Harvardeko, Berlingo eta Cambridgeko unibertsitateetan ikasi ondoren, Harvardeko Unibertsitateko irakasle izan zen (1889-1912). Erromako komentu batean eman zituen bizitzako azken urteak. Santayanaren filosofiak joera naturalistaren eta idealistaren arteko sintesia du oinarri; munduko gauzak azaltzeko ezinbestekoa da materialismoa, eta kontzientziari dagokio bereziki balio berriak sortzea. Obra nagusiak: The Sense of Beauty (1896, Edertasun sena, Alberto Gabikagojeaskoa Mentxakak euskaratua); The Life of Reason (1905-1906, Arrazoiaren bizitza); Realms of Beeing (1927-1951, Izakiaren esparruak, lau liburukitan banatua). Literatura-obrak ere idatzi zituen: The Last Puritan eleberri autobiografikoa (1935, Azken puritanoa).
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: George Santayana |
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- 1863ko jaiotzak
- 1952ko heriotzak
- Ameriketako Estatu Batuetako filosofoak
- Ameriketako Estatu Batuetako saiakeragileak
- Madrildarrak
- Harvard Unibertsitateko ikasleak
- Erroman hildakoak
- Filosofo sozialak
- Gogamenaren filosofoak
- Harvard Unibertsitateko irakasleak
- Sexualitatearen filosofoak
- Urdaileko minbiziaren ondorioz hildakoak
- Logikaren filosofoak