Kate Sheppard
Kate Sheppard | |
---|---|
(1905) | |
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Catherine Lopez garcia |
Jaiotza | Liverpool, 1847ko martxoaren 10a |
Herrialdea | Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua Zeelanda Berria |
Heriotza | Christchurch, 1934ko uztailaren 13a (87 urte) |
Hobiratze lekua | Addington Cemetery (en) |
Familia | |
Ezkontidea(k) | William Lovell-Smith (en) (1925eko abuztuaren 15a - |
Haurrideak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | ingelesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea, militante politikoa, sufragettea, ekonomialaria, argitaratzailea, kazetaria eta sufragista |
Kidetza | National Council of Women of New Zealand (en) |
Katherine Wilson Malcolm (Liverpool, Ingalaterra, 1847ko martxoaren 10a - Christchurch, Zeelanda Berria, 1934ko uztailaren 13a), ezagunagoa Kate Sheppard izenez, Zeelanda Berriko sufragista ospetsuena eta eragin handikoena izan zen. Haren ahaleginari esker, Zeelanda Berria izan zen, 1893an, emakumeen boto eskubidea onartu zuen lehenbiziko herrialdea.[1][2][3]
Zeelanda Berria emakumeen sufragioa gizonezkoen baldintza berdinetan onartu zuen lehen herrialdea izan zenez, Sheppardek helburu hori lortzeko egindako lanak eragin nabarmena izan zuen beste herrialde batzuetako emakumeen sufragioaren aldeko mugimenduetan.[4][5]
Bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kate Sheppard Eskozian hezi zuten, eta Zeelanda Berrira joan zen 60ko hamarkadan. Gazte feminista izanda, irmoki uste nuen emakumeek parte hartu beharko zuketela alderdi sozial eta politiko guztietan. Emakumeak "andereño" izateko hezten zituzten garaian, emakumeak jarduera fisikoak egitea sustatzen zuen, adibidez, bizikletaz ibiltzea.
1885ean, Kate Sheppard Neurritasunaren aldeko Emakumeen Kristau Batasuna taldearekin bat egin zuen,[6] eta bi urte geroago, kanpainako sufragioaren buru bihurtu zen.[7] Lan horretan, bilerak antolatu, irakurketak idatzi eta eskaerak egin zizkion parlamentuari. Hainbat saialdiren ostean lortu zuen bere asmoa eta 1893an emakumeek botoa emateko aukera izan zuten. Richard Seddon lehen ministroa aurka egon arren, emakumeen sufragioaren eskubidearen aldeko eskaera Parlamentuko bi ganberek onartu zuten 1893ko irailaren 19an, eta lege bihurtu zen.
Zeelanda Berria izan zen emakumeei boto eskubidea aitortu zien munduko lehen herrialdea. Genero berdintasunaren aldeko lehen garaipena izan zen mundu mailan, eta eragin nabarmena izan zuen beste herrialde batzuetako emakumeen sufragioaren aldeko mugimenduetan.[8]
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Sheppard, Kate. (17 May 2017). «Ten Reasons Why the Women of New Zealand Should Vote» New Zealand History (New Zealand Ministry for Culture and Heritage).
- Sheppard, Kate (1890). Should women vote? (Pamphlet)
- Sheppard, Kate. (1924). «How we won the franchise in New Zealand» New Zealand History (New Zealand Women's Christian Temperance Union): 7..
- Sheppard, Kate. (1907). Woman Suffrage in New Zealand. International Woman Suffrage Alliance
- «1893 women's suffrage petition» New Zealand History (Wellington, New Zealand: New Zealand Ministry for Culture and Heritage) n.d..
Aintzatespenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Sheppard Zeelanda Berriko historian pertsona garrantzitsutzat jotzen da.[9] 1991tik bere profila Zeelanda Berriko 10 dolarreko oharrean agertu zen.
- 2005eko Zeelanda Berriko Top 100 History Makers telebista-saio batean, Sheppard izan zen bigarren New Zealander eraginkorrena.[10]
- 2013anThe New Zealand Heraldek Sheppard aukeratu zuen Zeelanda Berriko hamar handienen artean.[11]
- 1972an, Patricia Grimshawren Women's Suffrage in New Zealand (Emakumeen sufragioa Zeelanda Berrian) liburuak mugimendu sufragistaren figura nagusi gisa identifikatu zuen Sheppard. Hauxe izan zen txalotutako lehen liburua eta bere argitalpenak Kate Shepparden bizitza eta aktibismoa goraipatzeko hazkundea ekarri zuen.[12]
- 1993an, Zeelanda Berriko emakumeen sufragioaren mendeurrenean, Christchurcheko emakume talde batek bi monumentu ezarri zituen Sheppardentzat: Kate Sheppard Oroimen Nazionala, Avon / Ōtākaro ibaiaren ertzean, eta Kate Sheppard Memorial Trust Saria, ikerkuntzan ari diren emakumeei ematen zaien urteko saria.[13] Urte hartan sortu zen Camellian Glen Nurseries, Kaupokonuin, Taranakin, orrazkera berezi estiloko kamelia zuria; kamelia zuriak sufragisten ikur izan ziren. Kate Sheppard izena hartu zuen eta Zeelanda Berrian zehar landatu zen.[14]
- Fendalton etxea, 83. urtean, Clyde Roaden, non Sheppardtarrak 1888tik 1902ra bizi izan ziren eta gero Kate Sheppard etxea bezala ezagutzen dena, Heritage New Zealand-ek I. mailako ondare-eraikin gisa erregistratu zuen, han emakumeen sufragiorako izan ziren gertaera garrantzitsuak ikusita.[15] Hortxe itsatsi zituen Sheppardek hiru eskaera nagusiak paper margotuzko orrietan.[16] Kate Sheppard House 2019an iritsi zen gobernuaren jabetzara. [17]
- Mervyn Thompson Zeelanda Berriko antzerkigileak O! Temperance! (O! Neurritasuna!) Sheppard eta tenperantzia-mugimendua. 1972an egin zuten lehen aldiz, Christchurcheko Gortearen Antzokian.[18] 2016an eta 2017an, Zeelanda Berrian barrena ibili zen That Bloody Woman (Esa Mujer Sangrienta) ekoizpena, Kate Shepparden bizitza punk rock musikal gisa irudikatu zuena.
- Kate Shepparden estatua bat, Hamish Fraserrek Zeelanda Berriko emakumeentzako aterpe gisa diseinatutako 351 akriliko-hostoz egina. Zeelanda Berriko Liburutegi Nazionalean, 2019
- Kate Sheppard Placek, Wellingtongo Parlamentuko barrutian kokatua, bere izena du bere omenez; Molesworth Streetetik Parlamentuko Etxearen paretik Mulgrave Street eta Thorndon Quayko bidegurutzeraino doan bide motzeko kalea da. Kate Sheppard etorbide bat dago Aucklandeko aldirian, Northcrossen. 2014an, Wellingtonen, Parlamentutik gertu, zortzi elkargune jarri zituzten Kate Sheppard irudikatzen duten oinezkoentzako argi berdeekin.
- Zeelanda Berriko hainbat eskolek Sheppard izena duten etxeak dituzte. 2014an, Whangārei Girls's High Schoolek Richard Seddonen izena hartu zuen etxe bat berrizendatu zuen, emakumeen sufragioaren aurkari bat, Sheppard Houseri ikasle batek eskatuta. [19]
- 2018ko martxoaren 8an, Emakumeen Nazioarteko Egunarekin eta emakumeen mugimendu sufragistaren 125. urteurrenarekin bat eginez, New Zealand Footballek izena aldatu zion Kate Sheppard Kopako knockout emakumeen elkartearen bere lehen futbol txapelketari. [20]
- Kate Sheppard Memorial. FZ200 (14409824662).jpg|The Memorial, Margriet Windhausen eskultorearen lanak brontzezko erliebe bat du, 3,3 m bider 2,1 m-koa, tolestutako 5 m-ko horma batean bermatuta. Memoriala Oxford Terraceko Avon ibaiaren ondoan dagoen lorategian dago, Kate Sheppard Oroitzapenezko Erreserba Nazionala bezala ezagutzen dena. Christchurchen dagoen monumentu nazional bakarra da, eta emakumeen sufragioaren aldeko borroka irudikatzen duen Zeelanda Berriko monumentu bakarra da. Erdiko panelean, Kate Shepparden eta sufragio mugimenduko beste buruzagi batzuen irudiak daude. Panel txikienek garai hartako emakumeak irudikatzen dituzte, eguneroko ohiko inguruneetan. Kate Shepparden eta sufrage mugimenduaren historia idatzia jasotzen dute brontzezko panelek. Horman giltzapetutako aldi baterako kapsula batek emaileen erregistro bat eta 1993ko emakumeen bizitzarako material garrantzitsua ditu.
Sei emakumeak Kate Sheppard (1847-1934), Meri Te Tai Mangakāhia (1868-1920), Amey Daldy (1829-1920), Ada Wells (1863-1933), Harriet Morison (1862 -1925) eta Helen Nicol (1854-1932) dira.
Iruditegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Kate Sheppard larrosa
-
Kate Sheppard larrosa
-
Kate Sheppard larrosa
-
Kate Sheppard koilaratxoak
-
Kate Sheppard protesta eredu: gizonezko lankideek baino %12 gutxiago lortu du. 2009
-
Christchurcheko Trinitate Eliza Nagusian ("Oktagoia") konponketa lanetan, Kate Sheppardek eta Nicholasek elizarekin duten lotura azaltzen duen pankarta batekin. 2018
-
Kate Sheppard etxea, 2012
-
Kate Shepparden hilobia
-
Kate Sheppard National Memorial, Christchurch, Zeelanda Berria, 2020
-
Emakumeen Sufragioaren Memoriala
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ La primera en votar, Kate Sheppard (1848-1934). 2020-05-03 (Noiz kontsultatua: 2024-09-19).
- ↑ (Gaztelaniaz) Hechos&Crónicas, Revista. (2019-03-19). «Kate Sheppard, la creyente pionera del voto femenino» HYC (Noiz kontsultatua: 2024-09-19).
- ↑ Tessa K. MALCOLM: Sheppard, Katherine Wilson Dictionary of New Zealand Biography. Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, updated 12-Feb-2014
- ↑ Biografía de Kate Sheppard en NZHistory.net.nz. .
- ↑ Biografía de Kate Sheppard en Te Ara - Encyclopaedia of New Zealand. .
- ↑ «Woman's Christian Temperance Union» Encyclopedia Britannica.
- ↑ «Kate Sheppard | Biography & Facts» Encyclopedia Britannica.
- ↑ El sufragio femenino en Nueva Zelanda. 2018-12-07.
- ↑ Fleischer 2014, 151–154 orr. .
- ↑ Top 100 New Zealand History Makers.
- ↑ "Our greatest New Zealanders".
- ↑ Dalziel 1973.
- ↑ "Scholarship detail".
- ↑ Pierce 1995, 84 orr. .
- ↑ Kate Sheppard House.
- ↑ Pierce 1995, 144 orr. .
- ↑ "buy Kate Sheppard's house".
- ↑ Thompson 1974.
- ↑ Ryan 2014.
- ↑ New Zealand Football rename Women's Knockout Cup after Kate Sheppard.