Russyske avant-garde
De Russyske avant-garde is in oerkoepeljende term om de grutte, ynfloedrike beweging yn de moderne keunst oan te tsjutten, dy't yn Ruslân (of better, it Tsaristysk Ruslân en de Sovjet Uny) opgong makke fan likernôch 1890 oant 1930 - hoewol't it begjin op guon plakken al yn 1850 wie en de ein earst om 1960 hinne. De term bekapet in protte ferskillende, mar ûnskiedbere, keunstbewegings út dat tiidrek; nammentlik it Neo-primitivisme, suprematisme, konstruktivisme en futurisme. Ut reden dat in protte fan dizze avant-garde keunstners berne waarden of grut waarden yn wat no Wyt-Ruslân en Oekraine (mei Kazimir Malevitsj, Aleksandra Ekster, Vladimir Tatlin, Wassily Kandinsky, David Burliuk, Alexander Archipenko) hjit, hawwe guon boarnen it ek wol oer de Oekraïnske avant-garde.
De Russyske avant-garde berikte syn kreative- en populêre hichtepunt yn it tiidrek tusken de Russyske Revolúsje fan 1917 en 1932, doe't de ideeën fan de avant-garde net langer strykten mei it troch de oerheid stipe opkommend Sosjalistysk Realisme. Wichtige persoanen út de Russyske avant-garde binne:
Keunstners en ûntwerpers
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- Nathan Altman
- Alexander Archipenko
- Vladimir Baranoff-Rossine
- Alexander Bogomazov
- David Burliuk
- Vladimir Burliuk
- Marc Chagall
- Ilya Chashnik
- Aleksandra Ekster
- Robert Falk
- Pavel Filonov
- Naum Gabo
- Nina Genke-Meller
- Natalia Goncharova
- Michail Grobman
- Wassily Kandinsky
- Ivan Kliun
- Gustav Klutsis
- Aristarkh Lentulov
- El Lissitzky
- Kazimir Malevitsj
- Paul Mansouroff
- Mikhail Matjushin
- Vadim Meller
- Solomon Nikritin
- Ljoebov Popova
- Ivan Puni
- Kliment Red'ko
- Alexander Rodchenko
- Olga Rozanova
- Léopold Survage
- Varvara Stepanova
- Georgii and Vladimir Stenberg
- Vladimir Tatlin
- Vasiliy Yermilov
- Nadezhda Oedaltsova
- Alexandr Zhdanov
Blêden
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Filmmakkers
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Skriuwers
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Teaterdirekteuren
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Arsjitekten
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- Yakov Chernikov
- Moisei Ginzburg
- Ilja Golosov
- Ivan Leonidov
- Konstantin Melnikov
- Vladimir Sjoekov
- Alexander Vesnin
It behâld fan Russyske avant-garde arsjitektuer hat it (soarchlike) omtinken fan skiedkundigen, politisy en arsjitekten. It Modern Museum of Art MoMA yn New York, hat yn 2007 in útstalling wijd oan allinnich *Lost Vanguard: Soviet Architecture, mei it wurk fan de Amearikaanske fotograaf Richard Pare.
Komponisten
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- Samuil Feinberg
- Arthur Lourié
- Nikolai Medtner
- Alexander Mossolov
- Nikolai Borissovitch Obuchov
- Nikolai Roslavets
- Leonid Sabaneyev
- Alexander Scriabin
In protte Russyske komponisten dy't niget oan avant-garde muzyk hienen waarden lid fan it Bûn foar Hjoeddeiske Muzyk dy't laat waard troch Roslavets.
Sjoch ek
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- Konstruktivisme (keunst)
- VKhUTEMAS
- Russysk Futurisme
- Kubo-Futurisme
- Suprematisme
- Konstruktivistyske arsjitektuer
- Sovjetkeunst
- Avant-garde
- Russysk Symboalisme
Keppeling om utens
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- De Russyske avant-garde Stichting
- Thessaloniki State Museum of Contemporary Art - de Costakis-samling
- Jiddyske Boekesamling fan de Russyske Avant-Garde yn de Beinecke Rare Book and Manuscript Library fan de Yale Universiteit
- Ynternasjonale kampanje foar it behâld fan de Sjoekovtoer yn Moskou
- Masters fan de Russyske avant-garde
Referinsjes
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- Russian avant-garde - fideo
- Kovalenko, G.F. (red.) The Russian Avant-Garde of 1910-1920 and Issues of Expressionism. Moskou: Nauka, 2003.
- Shishanov V.A. Vitebsk Museum of Modern Art: a history of creation and a collection. 1918-1941. - Minsk: Medisont, 2007. - 144 p.[1]