Aranzazu (baile)

Aranzazu Bratach a' bhaile Gearradh-arm no Seula
Mapa a' bhaile
Sealladh air a' bhaile
Suidheachadh
Dùthaich	Coloimbia
Roinn	Caldas
Àirde	1960m
Teòthachd chuibheasach	18°
Co-chomharran	5° 17′ 00.00″ Tuath 75° 10′ 00.00″ Iar
Feartan fiosaigeach
Farsaingeachd	151.5 km²
Àireamh-shluaigh	12,815 (2005)
Dlùths	84.59/km²
Duilleag oifigeil	Riaghaltas Aranzazu

‘S e baile beag faisg air La Merced ann an Caldas a th’ann Aranzazu. Tha e ann an iar-mheadhan na dùthcha, Coloimbia. Tha àireamh-sluaigh dhe 12,181^[1] daoine a’ fuireach ann an Aranzazu. Tha e suidhichte ann an ceann an tuath na roinne, aig 52 cileameatair à Manizales, prìomh-bhaile na roinne. ‘S e baile le cleachdaidhean gu math traidiseanta a th’ann, agus cha do dh’fhulaing e an droch ainneart a rinn cron air iomadh sgìre eile air feadh na dùthcha. Bithear a’ cumail Fèis na Cabuya (seòrsa dhe bambù), gach dà bhliadhna, leis gu e sin fear dhe na lusan a thathar ga fhàs an seo. ‘S e baile uabhasach marsanta a th’ann. Chaidh am baile a stèidheachadh ann an 1853.^[2]

Chaidh am baile a dh’ainmeachadh mar chuimhne air Juan de Dios Aranzazu, seann cheann-suidhe na dùthcha a thug am fearann far a bheil am baile an latha an-diugh mar thabhartas dha na daoine, gnothach a rinn e air feadh Caldas agus Antioquia.^[3] 'S ann às a' Bhasgais a thàinig an t-ainm Aranzazu neo Aránzazu, agus tha e a' ciallachadh Beinn na Drisean, bho ara (beinn), antz (dris) agus zu (làn).^[4]

Ged a tha 12,815 nan tàmh anns a' bhaile, chan eil ach 5,948 dhuibh a' fuireach anns na sgìrean dùthchasail am broinn crìochan a' bhaile.^[5] Tha fearann na dùthcha sin ga roinn eadar na bailtean (Spàinntis: municipios) agus le sin tha gach clachan agus croit fo stiùireadh baile air choireigin.^[6] Air adhbharan trioblaidean poiliteagach air an dùthaich, tha a' mhòr-chuid dhe na daoine anns gach uile baile a-nis a' fuireach anns na bailtean fhèin, is na daoine a' fàgail na sgìrean dùthchasail.

Taobh chinnidh, ' s e daoine geala a th'ann a' mhòr-chuid dhe na daoine ann an Aranzazu (is mòran dhuibh mestizos), chan eil Tùsanaich ann ach tha 0.1% dhe daoine le freumhan ann an Afraga. ' S urrainn dhan 88.6% dhe na daoine ann an Aranzazu leughadh agus sgrìobhadh. A tuilleadh air sin, chan eil fòn aig an taigh aig ach 28.8% dhe na dachannan.^[7]

Thathar a’ cumail am iomadach seòrsa dhe fhèis ann an Aranzazu. Chithear fèilltean Caitligeach, leis gur e dùthaich le mòr-chuid Chaitligeach a th’ann fhathast,^[8] fèisean na stàite agus tachartasan ionadail a sheallas cho làidir ‘s tha beairteas cultarail na dùthcha.

• Fèis an Neo-eisimeileachd: 20mh An t-Iuchar.

1. ↑ Cunntas-sluaigh 2005
2. ↑ Fiosrachadh a' Chomhairle^{[dead link]}
3. ↑ Leabharlann Luis Angel Arango
4. ↑ Euroresidentes
5. ↑ Figearan Oifis a' Chunntas-sluaigh
6. ↑ Coloimbia Virtual
7. ↑ Bileag fhiosrachaidh DANE
8. ↑ Country Studies: Colombia

An t-sìde ann an Aranzazu