Raphael

Raphael
Beatha
Ainm slàn	Raffaello Sanzio
Breith	Urbino, 6 dhen Ghiblean 1483
Dùthaich	Ìmpireachd Naomh na Ròimhe
Cinneadh	Eadailtich
Bàs	An Ròimh, 6 dhen Ghiblean 1520
Àite-adhlacaidh	Pantheon (en) Tomb of Raphael (en)
Nàdar a’ bhàis	(fàilligeadh a' chridhe)
Teaghlach
Athair	Giovanni Santi
Cèile	no value
Càraid	Margarita Luti (en)
Foghlam
Cànain	Eadailtis
Luchd-teagaisg	Giovanni Santi (mul) Timoteo Viti (en) Pietro Perugino (mul)
Oileanaich	Giulio Romano (en) Raffaellino dal Colle (en) Gianfrancesco Penni (en) Gaudenzio Ferrari (en) Timoteo Viti (en) Perino del Vaga (mul) Tommaso Vincidor (en)
Dreuchd
Dreuchd	peantair, snaidheadair, ailtire, neach-tarraing, architectural draftsperson (en) , dealbhaiche, fresco painter (en) , court painter (en) agus neach-ealain lèirsinneach
Àitichean-obrach	Firenze, Perugia (en) , An Ròimh, Siena agus Urbino
Obraichean comharraichte	La fornarina (en) The School of Athens (en) Raphael Rooms (en) Resurrection of Christ (en) Madonna and Child with the Book (en) The Marriage of the Virgin (en) Madonna del Granduca (en) Madonna of the Goldfinch (en) Madonna del Prato (en) The Deposition (en) Sistine Madonna (en) Transfiguration (en) Portrait of Baldassare Castiglione (en)
Duaisean a fhuaras	liosta Order of the Golden Spur
Gluasad	Italian Renaissance (en) An t-Ath-bheòthachadh Àrd
Gnè ealain	peantadh eachdraidheil portrait painting (en) portrait (en) allegory (en) religious art (en) mythological painting (en)
Creideamh
Creideamh	Eaglais Chaitligeach
Òrd	Franciscans (en)

'S e peantair linn an ath-bheòthachaidh às an Eadailt a bha ann an Raphael (Raffaelo Santi).

Rugadh agus thogadh e ann an Urbino far an robh athair dha na pheantair aig a' chùirt. Ann an 1500 chaidh e na pheantair air urra fhèin agus dh'obraich e air feadh meadhan na h-Eadailte, gu h-àraid ann am Florence. Ann an 1508 chaidh e dhan Ròimh far an do d'fhuair e fastadh leis a' Phàpa Julius II is e ag ath-sgeadachadh àras a' phàpa. Leasaich e an stoidhle aige an sin agus chaochail e ann an 1520.^[1]

'S e tè de na h-obraichean as ainmeile le Raphael a tha ann an Sgoil na h-Àithne anns a' Bhatacan. Anns an dealbh seo tha sealladh ann an stoidhle an ath-bheòthachaidh anns a bheil feallsanaiche aosmhor, gu h-àraid Plato a' tomhadh ris an iarmailt, Aristotle a tomhadh air adhart, Diogenes na sìneadh air an staidhre, Euclid a' teagaisg geomatraidh agus Heraclitus a' sgrìobhadh.^[2]

Tha cuid de na h-obraichean le Raphael ann an Gailearaidhean Nàiseanta na h-Alba.^[3]

Tha ìomhaigh na Madonna ann an Taigh Haddo ann an Siorrachd Obar Dheathain a fhuair George Hamilton-Gordon, 4mh Iarla Obar Dheathain anns na 1850an. Nuair a cheannaich e am peantadh chreid e gur e obair Raphael a bh' ann, ach chuir i às leth Innocenzo da Imola. A rèir eòlaiche ann an 2016 bha coltas gun do pheant Raphael i.^[4] An dèidh sin rinn eòlaichean aig a' Ghailearaidh Nàiseanta ann an Lunnainn deuchainnean oirre agus ghabh iad ris nach robh i le Raphael, no Innocenzo, ach le peantair eile aig an Sgoil Bhologna.^[5]

1. ↑ “Raphael (1483 - 1520)”. Gailearaidh Nàiseanta. Air a thogail 10mh dhen Ògmhios 2024.
2. ↑ “School of Athens”. Musei Vaticani. Air a thogail 10mh dhen Ògmhios 2024.
3. ↑ “Raphael (Raffaello Santi)”. Gailearaidhean Nàiseanta na h-Alba. Air a thogail 10mh dhen Ògmhios 2024.
4. ↑ “Painting at Haddo House 'probably work of Raphael'”, BBC News. 3s dhen Dàmhair 2016. Air a thogail 10mh dhen Ògmhios 2024. 
5. ↑ Hannan, Martin: “Haddo House Madonna is ‘probably not’ by Italian master Raphael”, The National. 15mh dhen Lùnasdal 2019. Air a thogail 10mh dhen Ògmhios 2024. 

Tha dealbhan ann an Wikimedia Commons cuideachd a tha ceangailte ris an aiste seo:

Raphael

• “Raphael (Raffaello Sanzio) - The Collection” (Beurla). Museo del Prado. Air a thogail 10mh dhen Ògmhios 2024.
• “Raphael”. National Gallery of Art, na Stàitean Aonaichte. Air a thogail 10mh dhen Ògmhios 2024.