hev
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Cînav
[biguhêre]hev
- Her yek ya din, her yek yê dî, yekdu, êkûdu.
- Ez û ew hev dinasin. (Ez wê dinasim û ew jî min dinase.)
- Ew û bavê xwe mîna hev in. (Ew û babê xwe wek êkûdu ne. Ew wek babê xwe ye û babê wî jî wek wî ye.)
- Bi şubhê murxê nîmbismil
Di hev wertêm di xwînê da — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
Hevmane
[biguhêre]Jê
[biguhêre]- hev-
- (Lêker) hev kirin
- (Lêker) hev girtin
- hev xwarin
- hev berdan
- hev birin
- (Navdêr) hevkirin
- (Navdêr) hevgirtin
- hevxwarin
- hevberdan
- hevbirin
- hevdan
- (Rengdêr) hevkirî
- (Rengdêr) hevgirtî
- hevdayî
Etîmolojî
[biguhêre]Ji proto-hindûewropî *sem-, *seme- (di zimanên îranî de s- ya proto-hind��ewropî dibe h- û di kurmancî de -m- dibe -v-), hevreha haw- ya soranî, hem ya zazakî, hem ya avestayî, heme ya farisiya kevn, هم (hem) ya farisiya nû, am ya osetî, hem ya belûçî, सम (seme: heman, eynî, wekhev) ya sanskrîtî, ամէն (amên) ya ermeniya kevn, ὁμός (homόs: heman, eynî) ya yûnaniya kevn, самый (eynî, ew bi xwe) ya rusî, îngilîzî same (seym: heman, eynî), swêdî samma (heman, eynî), latînî similis (heman, eynî).
- proto-hindûewropî: *som-o- ("heman, eynî")
- avestayî: ham- ("heman, eynî")
- farisiya kevn: ham- ("heman, eynî")
- pehlewî: ham ("heman, eynî")
- farisî: ham ("heman, eynî")
- belûçî: ham ("heman, eynî")
- osetî: ām ("heman, eynî") ... alfabeya arî
- kurmancî: hem, hev, heman, hemû ("heman, eynî")
- soranî: hem, heman, hemû ("heman, eynî")
- zazakî: hem ("heman, eynî")
- sanskrîtî: sama- ("heman, eynî")
- ermenî: hem, hev ("heman, eynî")
- yûnanî: homo ("heman, eynî")
- latînî: similis ("heman, eynî")
- îngilîzî: same ("heman, eynî") ...
Çavkanî: Horn p.246, Watkins p.75, Etymonline
Hevreh: hem, heman
Bi zaravayên din
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Aghwanî: 𐕚𐕒𐕡𐕚𐕎 (susn)
- Albanî: njëri-tjetri → sq
- Almanî: einander → de
- Azerî: bir-birini
- Baskî: elkar
- Belarusî: адзі́н аднаго́ (adzín adnahó)
- Çînî:
- Danmarkî: hinanden
- Endonezyayî: saling → id
- Erebî: بَعْضُهُ الْبَعْض (baʿḍuhu l-baʿḍ)
- Ermenî: միմյանց → hy (mimyancʻ), իրար → hy (irar)
- Esperantoyî: unu al la alia, unu la alian → eo
- Farisî: همدیگر → fa (hamdigar), یکدیگر → fa (yekdigar)
- Fînî: toisensa → fi, toinen toisensa → fi
- Fransî: l'un l'autre → fr, les uns les autres → fr pj
- Galîsî: un ao outro n, uns aos outros n pj
- Gurcî: ერთმანეთი (ertmaneti)
- Holendî: elkaar → nl, elkander → nl
- Îbranî: זה את זה, אחד את השני, אחת את השניה
- Îdoyî: l'una l'altra, l'uni l'altri
- Îngilîzî: each other → en
- Îrlendî: a chéile
- Îrlendiya kevn: imma
- Îtalî: a vicenda
- Îzlendî: hver annar, hvor annar du, hvor af öðrum du
- Japonî: お互いに → ja (おたがいに, o-tagai ni), 互い → ja (たがい, tagai), お互い → ja (おたがい, otagai)
- Katalanî: l'un a l'altre, mútuament → ca, reflexive pronoun + plural verb form
- Koreyî: 서로 → ko (seoro)
- Latînî: se + 3rd person plural → la, inter se, alii alios, alter alterum, invicem, ad invicem
- Makedonî: еден со друг (eden so drug), еден на друг (eden na drug), меѓусебно (meǵusebno)
- Malagasî: isika samy isika
- Maltayî: xulxin
- Mecarî: egymás → hu
- Navajoyî: ahił
- Norwecî:
- Polonî: nawzajem → pl, jeden drugiego, jeden drugiemu
- Portugalî: um ao outro n, se → pt
- Romanyayî: unul pe altul
- Rusî: друг дру́га (drug drúga), друг дру́гу (drug drúgu), взаи́мно (vzaímno)
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: se
- Spanî: el uno al otro, entre sí, mutuamente → es
- Swêdî: varandra → sv, varann → sv
- Talişî: ینده (yandə)
- Tayî: กันและกัน → th
- Tirkî: birbiri → tr
- Ûkraynî: оди́н о́дного (odýn ódnoho), оди́н о́дному (odýn ódnomu)
- Viyetnamî: nhau → vi
- Volapûkî: od → vo
- Ximêrî: គ្នានឹងគ្នា (kniənɨngkniə), គ្នា → km (kniə)
- Yûnanî: αλλήλων → el (allílon)
- Kevn: ἀλλήλων (allḗlōn)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.