Fyord

Klass	baya, korf dowr, pleg an mor
Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Fyord yw baya hir ha kul gans tenwennow pur serth, gwrys gans rewliv. Furvyes yns i pan wra rewliv esknias nans U der argerdhow destryppya ha skravinas. An rewliv re wordhownnhe an nans kynsrewlivel dhe asa nans U pur dhown. Wosa rewlivans nivel an mor a dhrehav dhe veudhi an fyord.

Yn penn an fyord nessa dhe'n mor yma treudhow le mayth yw an nans bassa (le down). Mars usi nivel an treudhow a-ugh nivel an mor, lynn dowr fresk yw an sewyans.

Wosa Oos an Rew, teudhi an rew a hwer war-barth dhe dhrehevyans yn nivel an tir. Yma le a boos war an tir wosa an rew dhe deudhi ha godhes dhe vos eskniys. Hanow an argerdh ma yw isostasi. Treweythyow drehevyans an tir drefen isostasi yw moy ages drehevyans yn nivel an mor. An brassa rann a fyordow yw downna ages an mor yn ogas: Sognefjord yn Norgagh a'n jeves downder a 1,300m yn-dann nivel an mor. Dell yw usys yma krib gwrys a garrek weli ogas dh'y aber drefen an rewliv dhe esknias le po godhesa pennmarian ena. An treudhow ma a gaws frosow ha trobollow, kepar ha Saltstraumen yn Norgagh.

Tennvos tornysi yw fyordow lemmyn, ha lies gorhel morviajya a omdrig dhe fyordow yn Norgagh, Kanada, Alaska ha Mordir Nowydh.

Nyns yw fyord an keth tra ha morval. Fyord yw tirfurv rewlivek, gwrys der esknians ha drehevyans yn nivel an mor. Morval yw tirvurv gwrys dre dhrehevyans yn nivel an mor hepken.

• 
  Geirangerfjord - fyord yn Norgagh
• 
  Mappa a fyordow Norgagh
• 
  Lustrafjord, Norgagh
• 
  Gorhel morviajya yn Sognefjord
• 
  Troboll Saltstraumen