FC Barcelona

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Zjwaams. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

FC Barcelona is 'n foetbalklub oet Barcelona, Katalonië (Sjpanje). De klub beheurt toet de Europese en werreldtop. De klubkleure zin paars (of granaatrood)-blauw (blaugrana) en 't sjtadion van FC Barcelona is Camp Nou of Nou Camp, det letterlik 'nuuj veldj' beteikent. Aartsrivaal van FC Barcelona is Real Madrid. Wedsjtrieje tösse beide klubs sjtaon bekènd es El Clásico. Nag 'n belangrieke rivaal is buurtgenoot RCD Espanyol; de óngerlinge duels drage de naam Derbi de Barcelona. FC Barcelona waerde begin 2010 door de IFFHS verkaoze toet beste ploog euver de periode 1991-2009.

Veur de Katalaanse bevolking waerde in de jaore van 't sjtrenge regime van Franco de klub 't absolute symbool van häör eige identiteit en drang nao onaafhankelikheid. Det is toet op de daag van vandaag nag gebleve.

Veur de klub sjpeelde ónger angere Bernd Schuster, Diego Maradona, Hristo Stoichkov, Gheorge Hagi, Ladislao Kubala, Michael Laudrup, Romario, Ronaldo, Luís Figo, Patrick Kluivert, Ronald Koeman, Rivaldo, Ronaldinho, Lionel Messi, Xavi, Carles Puyol en Andrés Iniesta. Johan Cruijff behaolde mit de klub grote suksesse. Es sjpeler behaole Cruijff weinig tasbare prieze, sjlechs ein kampioensjap in 1974 en einmaol de Sjpaanse baeker (de Copa del Rey - in de tied van diktator Franco nag Copa del Generalissimo geheite), mer zien sjpel sjteit veur altied biej de supporters in 't geheuge gegrif. Later, wiej Cruijff traener waas, formeerde hae ein elftal det bekend kwoom te sjtaon es 't Dream Team. Het hoogtepuntj van dit team waas 't winne van de Europacup I in 1992, allewiel de Champions League genumd.

Frank Rijkaard, in 2003 aangesjteld es traener, wis ein team te fórmere det 't team van Cruijff evenaarde door naeve de landjskampioensjappe van 2005 en 2006 ouch de UEFA Champions League van 2006 te winne. Ouch 't team det ónger leiijing sjtóng van Josep Guardiola waerde vaak vergeleke mit 't Dream Team. In de letste zeve jaore waerde Barcelona vief keer kampioen in de Primera División en in zowaal 2009, 2011 es 2015 won 't de Champions League. In 2009 sjlaagde 't d'r es enige Sjpaanse klub ootj in om de treble te winne (landjskampioensjap, nasjonale baeker en Champions League), ein huzaresjtökske det in 2015 waerde euvergedaon en det gein inkele Europese klub twee keer lökte. FC Barcelona is de enige klub in Europa diej vanaaf de insjtelling van Europees foetbal in 1955 idder jaor deilgenaome haet aan ein van de toernooje.

De klub is ein omni-sjportvereiniging. Ouch in 't basketbal (FC Barcelona Bàsquet), 't handjbal (FC Barcelona Handbol) es 't rólhockey (FC Barcelona Hoquei) is FC Barcelona erg suksesvól, zowaal nasjonaal es Europees. Verder zin biej FC Barcelona ouch veldjhockey, atletiek, volleybal, rugby, sofbal, wielrenne, vrouwefoetbal, zaalfoetbal en ieshockey vertaengeweurdigd, ouch al is det neet allemaol op hoog nivo. De bekendste sjlogan van FC Barcelona is Més que un club (Meer den ein klub in 't Katalaans), gezeen 't väölzijdige karakter van de klub - 't aantal sjporte det hae vertaengeweurdigd en de plaats det de klub innömt in Katalonië.

FC Barcelona is ópgerich op 29 november 1899 door de Zjwitser Johan Joan Gamper. De eerste jaore sjpeelde veural Zjwitsers, landjgenote van Gamper, en Ingelse in 't eerste elftal. Begin jaore twintjig van de twintjigste eew belaefde Barça de eerste suksesvólle periode mit versjillende prieze. Ricardo Zamora, Josep Samitier en Paulino Alcántara wore in dae tied de grote sjterre.

Mit 't oetbraeke van de Sjpaanse Burgeroorlog en 't aan de mach kómme van Franco, waas d'r lange tied sjprake van ein sjterke óngerdrukking van de nasjonalistiese geveulens biej bevólkingsgroepen wiej Catalanen. Franco verangerde de naam van FC Barcelona zelfs nao 't Sjpaanse Club Futbol de Barcelona. Juige veur de eige klub FC Barcelona waas veur väöl Catalanen ein meneer om häör geveulens te ute. In de jaore vieftig kende FC Barcelona weer grote suksesse. Ónger de Sjlowaakse traener Ferdinard Daucik, de Argentijnse traener Helenio Herrera en de sjtersjpelers Ladislao Kubala en Luis Suárez Miramontes domineerde Barça in Sjpanje en in 't Jaorbeurssjtejebaekertoernooi. De verlaore Europacup I finale van 1961 taenge Benfica beteikende 't inj van dees suksesperiode. De kóms van Rinus Michels, Johan Cruijff en Johan Neeskens in de jaore zeventig brachte nuje suksesse mèt zich mit veur FC Barcelona, mit es hoogtepuntj de landjstitel van 1975. De jaore tachtig verlepe wisselend veur Barça, mer wiej Johan Cruijff in 1988 truukkeerde es traener biej de klub, begos de meist suksesvólle periode oet de gesjieddenis. Ónger leijing van Cruijff won 't bekende Dream Team ónger angere veer landjstitels en de Europacup I. Ouch ónger de Ingelsman Bobby Robson en de derde Nederlandse traener Louis van Gaal bleef FC Barcelona suksesvól. In 1992 kreeg de klub 't Creu de Sant Jordi, ein van de hoogste óngersjeijinge van de Katalaanse regering.

Nao ein mindere periode aan 't begin van de 21ste eew, waas 't in 2005 opnuuj ein Nederlenjer, Frank Rijkaard, dae Barça weer nao suksesse lèdje in de vorm van de landjstitel en de Supercopa de España. In 2006 waerde de landjstitel en de Supercopa geprolongeerd, terwiel ouch de UEFA Champions League waerde gewonne. Naodet de sezoene 2006/07 en 2007/08 priesloos bleve, waerde traener Rijkaard vervange door Josep Guardiola. Guardiola kende ein erg suksesvól debuutjaor es traener van FC Barcelona mit de nasjonale dubbel (landjstitel en Copa del Rey) en de Champions League in 2009, later det jaor gevolgd door de Supercopa, de UEFA Supercup en de werreldbaeker veur klubteams.

FC Barcelona is de eerste klub diej alle zes klubelftal baekers in ein jaor wón. Het wón in 2009 de Champions League, 't landjskampioensjap, de Sjpaanse baeker, de Europese Supercup, de Sjpaanse Supercup en 't Werreldkampioensjap foetbal veur klubs.

In 2010 prolongeerde FC Barcelona de landjstitel en de Sjpaanse Supercup ónger leijing van Guardiola.

Johan Cruijff numde 't kampioensteam ónger leijing van Guardiola ein verbaeterde versie van 't beroemde Dream Team.

In 2011 won 't veur 't 3e jaor op riej 't landjskampioensjap, häör 21ste titel in totaal. Ouch waerde in detzelfde jaor de Champions League gewonne.

FC Barcelona waerde besjtuurd door ein prizzedent. Deze prizzedent waert iddere veer jaor gekaoze door de leje van FC Barcelona, de socios. Iddere kandidaat mót veuraafgaond aan de verkezinge ein bepaold aantal handjteikeninge van medesjtenjers inlevere biej de klub om mit te moge doon. De kandidate mit genóg handjteikeninge sjtarte vervolges häör verkezingscampagne, wo-in meistal sjpesefiek nuje sjterfoetballers of traener waere belaofd aan de leje. Oeteindelik moge alle socios op de verkezingsdaag häör sjtum oetbringe op 't terrein van FC Barcelona. De verkezingsopkóms is regelmaotig hoger den biej de verkezinge veur 't besjtuur van Katalonië of Sjpanje. De winnaar van de verkezinge is de prizzedent van FC Barcelona veur de kommende veer jaor en moog ein besjtuur samesjtelle. Wanneer d'r biej de verkezinge naeve de zittende prizzedent gèn angere kandidate zin, waert de ambtstermien van de zittende prizzedent automaties mit veer jaor verlengd. Ein prizzedent moog taengeweurdig sjlechs twee opeinvolgende ambtstermiene vervölle. De huidige prizzedent is Josep Maria Bartomeu.

De supporters van FC Barcelona waere geweunlik in Sjpanje culés (inkelvoud: culé) genumd, waat letterlik kóntje beteikent in 't Katalaans. De oorsjpróng hiejvan ligk verankerd in de historie van FC Barcelona. Veurdet de sjtadions Camp de Les Corts (1922-1957) en Camp Nou (1957-noe) de toeshaves van FC Barcelona waerde, sjpeelde de klub zien toeswedsjtrieje in sjtadion L'Escopidora (1909-1922). Róndjóm dit veldj sjtonge moere, en de supporters diej gèn kaertje kóste betale ginge den meistal oppe moere róndjóm 't veldj zitte om toch de wedsjtried te zeen. Dees supporters wore euver 't algemein 't meist fanatiek. Zittend oppe boetemoere van sjtadion Escopidora waas häör achterwerk zichbaar veur miense boete 't sjtadion. Dees numde de miense oppe moere "culés = konten". Toet op de daag van vandaag is dit nag sjteeds 't geval en wersjienlik zal det sjteeds zo blieve. Ein van de meist fanatieke supportersgroepe van FC Barcelona is de Boixos Nois.

De Boixos Nois sjtaon bekind es radikaal en gewelddadig en de Boixos Nois zeen zichzelf den ouch es hooligans. De groepering gebroekt ein bulldog es 't logo. De grote rivale van de Boixos Nois zin tradisjoneel de Ultra Sur van Real Madrid en de Brigadas Blanquiazules van RCD Espanyol. De Boixos Nois waerde begin jaore tachtig opgerich es ein linksgeoriënteerde groep. De naam is een samevoging van 't Katalaanse boig waat "gek" beteikent en van Can Boixeres, de wiek biej 't sjtadion Camp Nou wo de groep vaak samekömp róndjóm wedsjtrieje. Nois is Katalaans veur "jonges". De Boixos Nois haje zich veurnamelik op achter de gool aan de noordziej van Camp Nou. In de 21ste eew is de Boixos Nois ein groep zónger euvereinkomstige politieke insjlaag en zowaal linksgeoriënteerde es nasjonalistiese skinheads make deil oet van de groep. Ónger klubprizzedent Joan Gaspart haaj de Boixos Nois väöl privileges en waas d'r väöl euverlas van de groep. Gaspart durfde neet ech in te griepe. Kort nao zien verkezing toet klubprizzedent in 2003 ging Joan Laporta waal de sjtried aan mit de Boixos Nois. Hae sjafte de gratis tickets veur de groep aaf en veurde ein nultolerantie in taengeneuver supportersgeweld. De Boixos Nois wore neet bliej mit de maotregele van Laporta en de prizzedent ontving versjillende doodsbedreiginge. Leuze wiej Laporta, veur gaon dich vermoorde. Camp Nou is os hoes, 't graaf is dien. Doe raaks neet van ós aaf, klootzak waerde mit graffiti op ein moer van zien hoes aangebrach. Oeteindelik haaj de aanpak van Laporta toch sukses.

FC Barcelona haet 1.337 offesjele fanklubs (fibberwarie 2010), ouch waal peñas of penyas genumd. De klub haet de fanklubs óngerverdeild nao 35 geografiese zones: de sjtad Barcelona (1-2), Katalonië (3-17), Sjpanje (18-33) en de werreld (34). Iddere fanklub haet zien eige registrasienummer. In Belsj zin d'r drie offesjele fanklubs, "Penya Barcelonista Casal Català Brussel·les" (Brussel, n.550), "Peña Barcelonista de Bruselas Saintguidon" (Brussel, n.1420) en "Penya Fanatiek FC Barcelona" (Genk, n.1519). Nederlandj telt twee fanklubs; "Fan Club Barcelona", offesjeel "Fan Club Barcelona de Rosmalen" (n.1323, det ónger angere ein eige websait haet, idder kwartaal ein tiedsjrif oetguf en reize organiseert nao wedsjtrieje van FC Barcelona) en "Penya La Máquina Blaugrana" (n.1532) diej in Zutphen is gevestigd. Naeve Sjpanje, Belsj en Nederlandj zin d'r ouch fanklubs in Bosnië-Herzogowina, Bulgarije, Denemarken, Duitslandj, Finlandj, Frankriek, Georgië, Griekenlandj, Groot-Brittannië, Hongarije, Italië, Kosovo, Oekraïne, Pole, Portugal, Ruslandj, Zjwede en Zjwitserlandj in Europa. In Afrika in Burkina Faso, Gambia, Guinee, Kameroen, Mali, Marokko, Sierra Leone en Senegal. In Amerika in Argentinië, Brazilië, Chili, Costa Rica, Cuba, Dominikaanse Republiek, El Salvador, Guatemala, Panama, Peru, Venezuela en Vereinigde Sjtaote. In Azië in Sjina, Japan, Singapore en de Vereinigde Arabische Emirate. In Oceanië in Australië en Nieuw-Caledonië.

Het klublogo van FC Barcelona, ouch waal escudo genumd, haet in de loup der jaore väöle verangeringe óngergaon. In de beginjaore sjpeelde de klub mit 't waope van de sjtad Barcelona op 't shirt mit daobaove de aafbeelding van ein vlaermoes. Hiejbiej verwees de vlaermoes, dae ouch aafgebeeld sjteit op de waopes van Palma de Mallorca en Valencia (en de lokale foetbalklubs Valencia CF en UD Levante), nao de euverwinning van graof Jaume I de Veroveraar op de More in de derteende eew. Volges de euverlevering zou toendertied ein vlaermoes oppe helm van de graof zin gaon zitte, ein teike van besjerming en oplettendheid.

In 1913 kreeg FC Barcelona, in naovolging van Ingelse foetbalklubs, ein eige klublogo. Het klublogo ómvat de olla mit dao-in drie vlakke en ein middebaan.

• De olla (aetenspot) zou door Joan Gamper, óprichter van de klub, zin veurgesjteld es verwiezing nao de aetenspot van bouwvakkers. Dees aetenspot waas tiedens de lunch 't sentrale puntj en sjtóng veur einheid, plezeer en gezelligheid. Gamper vonj det FC Barcelona einzelfde ról mos gaon vervölle binne de samelaeving. De puntje links en rechs aan 't klublogo sjtelle handjvate veur, de óngerste puntj (in 't verleje puntje) 't vuurtje ónger de aetenspot en de baoveste golve de kaokende inhaad van de aetenspot.
• Het vlak linksbaove toont ein rood kruuts op ein witte achtergróndj, 't teike van Sant Jordi (Nederlands: Sint-Joris de Drakedoder), de besjermheilige van Catalunya.
• Het vlak rechsbaove toont 't patroon van de senyara, de vlag van 't aje koninkriek Aragón en 't aje graofsjap Barcelona: veer roje bane op ein gaele achtergróndj.
• Het óngerste vlak toont de klubkleure van FC Barcelona, donkerblauw en granaatrood (de kleure van FC Basel, zeen Johan Joan Gamper), mit dao-op ein beige foetbal, verwiezend nao de belangriekste sjport binne de klub.
• De middebaan toont de letters 'FCB', verwiezend nao de naam van de klub, op ein goudgaele achtergróndj. De middebaan haet in de loup der jaore de meiste verangeringe óngergaon waat betref kleur (in 't verleje ónger meer wit) en waat betref opsjrif (tiedes de Franco-tied 't versjpaanste "C de FB").

In de óngersjtaonde tabel sjtaon de merke van 't tenue wo FC Barcelona mit gesjpeeld haet of noe nag sjpeelt.

Toet 1 juni 2011 weigerde FC Barcelona kommersjele tenuesjpónsoring. Sins 2005 bevindj zich oppe linkererm waal 't logo van sjponsor TV3, en Katalaanse tilleviziezender. In 2006 sjloot de klub ein euvereinkóms veur vief jaor mit Unicef mit de slogan Barça, meer den ein klub, ein nuje werreldwieje haop veur kwetsbare kienjer, wobiej FC Barcelona de organisasie jaorliks mit ein bedraag van 1,5 miljoen euro sjteunt en baovendeen 't rech haet 't embleem van Unicef aaf te beelde op wedsjtried- en traeningskleijer. Hiej is ouch häör slogan, "Barça, més que un club", oet aafgeleid. Unicef kèn hiejdoor besjouwd waere es de eerste tenuesjpónsor in de gesjieddenis van de klub. Vanaaf 1 juni 2011 sjtóng de naam van de Qatar Foundation op 't tenue. Hiejmit woor dit bedrief de eerste 'echte' tenuesjpónsor in de gesjieddenis van de klub. Qatar Airways haet toet en mit 't sezoen 2016/17 op 't tenue gesjtaon. Hiejveur kreeg de klub €60.000.000 per jaor veur. Vanaaf 1 juli 2017 sjteit de naam van 't Japanse elektronikabedrief Rakuten op 't tenue van FC Barcelona.

De volgende bedrieve höbbe momenteel sjpónsorkontrakte mit FC Barcelona:

• Audi
• la Caixa
• Estrella Damm
• Nike
• Turkish Airlines
• TV Catalunya
• Rakuten
• Beko

Op de selektie van FC Barcelona B moog ouch ein beroep waere gedaon.

Barcelona sjpeelt sins 1955 onaafgebraoke in versjillende Europese kómpetisies. Hiejónger sjtaon de kómpetisies en in welke sezoene de klub deilnaom:

Champions League

1992/93, 1993/94, 1994/95, 1997/98, 1998/99, 1999/00, 2000/01, 2001/02, 2002/03, 2004/05, 2005/06, 2006/07, 2007/08, 2008/09, 2009/10, 2010/11, 2011/12, 2012/13, 2013/14, 2014/15, 2015/16, 2016/17, 2017/18, 2018/19

Europacup I

1959/60, 1960/61, 1974/75, 1985/86, 1991/92

Europa League

-

Europacup II

1963/64, 1968/69, 1971/72, 1978/79, 1979/80, 1981/82, 1982/83, 1983/84, 1984/85, 1988/89, 1989/90, 1990/91, 1996/97

UEFA Cup

1972/73, 1973/74, 1975/76, 1976/77, 1977/78, 1980/81, 1986/87, 1987/88, 1995/96, 2000/01, 2003/04

Intertoto Cup

-

Jaarbeursstedenbeker

1955/58, 1958/60, 1960/61, 1961/62, 1962/63, 1964/65, 1965/66, 1966/67, 1967/68, 1969/70, 1970/71

UEFA Super Cup

1979, 1982, 1989, 1992, 1997, 2006, 2009, 2011

• 1971-1973 :  Joaquim Rifé
• 1974-1978 :  Johan Cruijff
• 1978-1980 :  Juan Manuel Asensi
• 1980-1982 :  Antonio Olmo
• 1982-1983 :  Quini
• 1984-1986 :  Bernd Schuster
• 1986-1988 :  Víctor Muñoz
• 1988-1993 :  José Ramón Alexanco
• 1993-1997 :  José Mari Bakero
• 1997-2001 :  Josep Guardiola
• 2001-2002 :  Sergi
• 2002-2004 :  Luis Enrique
• 2004-2014 :  Carles Puyol
• 2014-2015 :  Xavi
• 2015-2018 :  Andrés Iniesta
• 2018-2021:   Lionel Messi
• 2021-2023: Sergio Busquets
• 2023-2024: Sergi Roberto
• 2024-heden: Marc-André ter Stegen