संयुक्त राष्ट्रसङ्घको स्थापना नै सन् १९४५ मा युएन चार्टरमार्फत दोस्रो विश्व युद्धपछि विश्वमा शान्तिसुरक्षा कायम गर्ने र आर्थिक, सामाजिक र मानवीय समस्यामा सहयोग र सहकार्य गर्ने उद्देश्यबाट भएको हो ।
हामी किसान नै हो माटोसँग खेल्ने। माटो सुकाउने। माटो भिजाएर चिस्याउने। त्यही माटोलाई हिल्याएर लह–लह धान झुलाउने।
नेपाल सन् २०२६ नोभेम्बरमा अल्पविकसित राष्ट्र (एलडिसी) बाट उत्तीर्ण हुने अपेक्षा गरिएको छ।
बिहानको हिँडाइमा देश विकासबारे कुरा गर्दै थियौँ। त्यसै क्रममा मेरा एकजना मित्रले खिन्नभावले भने– खै के विकासको कुरा गर्नु, केही नगर्दा पनि हामीलाई त अख्तियारले बयान दिन बोलाएको छ। मैले उनको वाक्य पूरा हुन नपाउँदै सोधेँ–किन, के भयो र ? कुनै भ्रष्टाचारजन्य काम गरियो र ?
वृषबहादुरको निधनसँगै राउटे समुदायको जनसंख्या मुलुकमा अब एक सय ३४ मात्र रहेको छ।
सार्कोपेनिया एक गम्भीर समस्या हो जुन वृद्धावस्थामा मांसपेशीको मास र बलको घट्नासँग सम्बन्धित छ। यो अवस्था विशेष गरी वृद्ध व्यक्तिहरूमा प्रकट हुन्छ, जसले गर्दा उनीहरूको दैनिक गतिविधिहरूमा कठिनाइहरू देखा पर्न सक्छन्।
अहिले बाङ्लादेशमा, बाङ्लादेश र भारतबीच सन् २०१३ मा भएको प्रत्यर्पण सन्धिका आधारमा शेख हसिनालाई भारतबाट बाङ्लादेश प्रत्यर्पण गरिनुपर्ने माग सत्ताधारी र आमजनताबाट चर्कोरूपमा आएको छ।
नेपाली जनतालाई परिवर्तन, विकास र समृद्धिका अतिआकांक्षी आश्वासन बाँड्दै हिंसात्मकरूपमा चिनिएको माओवादी पार्टी, स्थापनादेखि नै सन्धि र विग्रहमध्ये विग्रहलाई बलियोसँग अँगालेको पार्टी हो।
नेपाली जनताले लामो सङ्घर्षमार्फत आफनो संविधान आफैँले बनाएको संविधान हो। राज्यको निर्देशक, सिद्धान्त भनेर वा राज्यका दायित्वहरु भनेर हाम्रो राजनीतिक, आर्थिक, सामाजिक क्षेत्रमा परिवर्तनका लागि जे कुरा उल्लेख गरेका छौँ एकदमै महत्वपूर्ण छन्।
काठमाडौं उपत्यकाको ऐतिहासिक र सांस्कृतिक पर्व इन्द्रजात्रा नेवार समुदायको प्रमुख पर्वमा पर्छ।
नेपाल अहिले परिवर्तनको सङ्घारमा छ। महिलाका स्वतन्त्रता, अधिकार जस्ता कुरा देशको राजनीतिसँग जोडिएको हुन्छ।
शाब्दिक अर्थमा भन्ने हो आफैँले आफ्नो हत्या गर्नुलाई आत्महत्या भनिन्छ। प्रायः मानसिक तनाव तथा पीडा थेग्न नसकी बाँच्नभन्दा मर्न सजिलो लागेर मानिसले आत्महत्या गर्छन्।
आधुनिक औषधिमूलोको विकासपछि उमेरका कारण निवृत्तिभरण पाएपछि पनि व्यक्ति लामो समयसम्म बाँचेका छन्। यसरी व्यक्ति दीर्घजीवी हुँदा सरकारी कोषबाट निवृत्तिभरणका लागि ठूलो रकम खर्चिनुपर्ने बाध्यताको मारमा विपन्न र सम्पन्न देश सबै प्रभावित भएका छन्।
सन् २०२३ जनवरी १ मा निर्माण पूर्ण भई औपचारिक उद्घाटन भएको पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा झन्डै एक वर्ष १० महिना बितिसक्दा पनि अन्तर्राष्ट्रिय उड्डयन सञ्चालनबारे कुनै तयारी नथाल्दा पछिल्लो समय चिनियाँ पक्षले विमानस्थलमा अन्तर्राष्ट्रिय सेवा सञ्चालन गर्नेबारे चासो देखाउँदै आएको छ।
सर्सर्ती हेर्दा संविधानमा क्षेत्रीयतालाई जातीयता जस्तो देखाइएको छ। जस्तो तराई मधेसका बासिन्दा भौगोलिक कारण मधेसी भनेर पुकारिन्छन्। तर यसलाई जातीय समूहका रूपमा प्रयोग गरेका छन्।
धेरै वर्षअघिदेखि नै सरकारले पश्चिमी देशको नक्कल गरेर कसैलाई पनि फेल अर्थात अनुत्तीर्ण नगराउने नीतिले स्कुलका विद्यार्थीको पढाइ ‘खत्तम’ भएको छ भनेर उनले नबुझेका हुन् ?
हरेक वर्षझैँ यो वर्ष पनि विभिन्न कार्यक्रम गरी बाल दिवस मनाइयो। यो वर्ष ‘बालबालिकामा लगानी ः सुनिश्चित भविष्यको थालनी’ भन्ने नाराका साथ बाल दिवस सम्पन्न भयो।
वैदेशिक रोजगारमा पुगेका श्रमिकलाई कतिपय रोजगारदाताले राम्रै व्यवहार गरेका छन् भने कतिपयले अत्यन्त निकृष्ट व्यवहार गर्न पछि परेका छैनन्।
मुलुकमा न्यायिक र अर्धन्यायिक निकायले गर्ने सबै फैसला कार्यान्वयन भएका छैनन्। एकातिर नेताहरू संसद् र सार्वजनिक कार्यक्रमहरूमा भाषण ठोकिरहने, विभिन्न पदमा कायम रहने तर सुरक्षाकर्मी भने तिनलाई ‘फरार’ देखिरहने मुलुक हो यो।
आगामी असोज ५ मा राज धर्म बौद्ध धर्म घोषित दक्षिण एसियाली मुलुक श्रीलंकामा राष्ट्रपति निर्वाचन हुँदैछ।
निजामती प्रशासन निष्पक्ष, तटस्थ र मेरिटमा आधारित बनाउनकै लागि २००८ सालमै ‘पब्लिक सर्भिस कमिसन’ गठन भएको देखिन्छ।
राज्यको नीति तथा काम कारबाहीका कारण नागरिकले तत्काल भोग्नुपरेको दुःख–सास्ती वा भविष्यमा उत्पन्न हुने सास्तीपूर्ण अवस्थाको पूर्वानुमान गरी कतिपय सार्वजनिक सरोकारका मुद्दाहरू अदालत पुग्छन्। यसमा अदालतले संवेदनशील भएर विवादका सबै पक्षलाई सूक्ष्मतवरले मनन गर्दै न्यायरूपी कलम चलाउनुपर्छ भन्ने हाम्रो वैध अपेक्षाको अधिकार हो।
बिपी कोइरालाको सानिध्य, स्नेह र प्रेरणा नपाएको भए सायद समकालीन साथीहरू राम, लक्ष्मण र केशव कोइरालाझैँ सहिद बनिसक्थेँ वा अरू केही हुने थिएँ। त्यो सम्भावना थियो पनि तर पत्रकारचाहिँ हुने थिइँन होला।
कुनै पनि विद्यार्थी गणित, विज्ञान प्रविधि वा अन्य कुनै पनि विषयमा दक्ष बन्न सक्छ तर उसमा सामाजिक आचरण, संस्कार र मूल्य नभएमा समाजका लागि आदर्श व्यक्ति बन्न सक्दैन।
